Bài giảng Tin học quản lý SPSS - Chương 4: Phân tích dữ liệu định tính

MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG

Cung cấp tóm tắt lý thuyết kiểm định mối quan hệ giữa

hai biến định tính.

Sử dụng spss để kiểm định mối quan hệ giữa hai biến

định tính ( kiểm định chi – square).

Sử dụng SPSS để kiểm định mối quan hệ giữa hai biến

định tính với dữ liệu thang đo thứ bậc bằng kiểm định

Tau của Kendall, D của Somer; Gamma của

Goodman và Kruskal.

Viết được báo cáo gắn gọn về mối quan hệ giữa hai

biến trong mẫu. Dựa theo kết quả kiểm định giả thuyết,

bảng thống kê, đồ thị và các trị số thống kê được.

pdf15 trang | Chuyên mục: Thống Kê Kinh Doanh và Kinh Tế | Chia sẻ: yen2110 | Lượt xem: 224 | Lượt tải: 0download
Tóm tắt nội dung Bài giảng Tin học quản lý SPSS - Chương 4: Phân tích dữ liệu định tính, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút "TẢI VỀ" ở trên
e
Thí dụ 2 cho cách tính chi square
• Giả thuyết H0: trình độ học vấn không ảnh hưởng tới nhận định về 
tình trạng nền kinh tế.
• Bác bỏ giả thuyết H0 nếu 𝜒ଶ>𝜒ଶ(r-1)(c-1), 𝜶
• Chấp nhận giả thuyết H0 Nếu 𝜒ଶ ≤ 𝜒ଶ(r-1)(c-1), 𝜶
• Nếu không có liên hệ giữa trình độ học vấn và nhận định về tình 
trạng kinh tế chúng ta tính giá trị kỳ vọng của hai biến
N= 800 340/800
160/800
210/800
Trình độ học vấn Tệ hơn Khôngkhác trước Tốt hơn
Xác xuất 
học vấn
Trung học (n = 340) 91 104 235 0,425
Cao đẳng (n= 160) 39 73 48 0,200
Đại học (n=210) 18 31 161 0,263
Tổng số 148 208 444
Xác xuất tình trạng kt 0,185 0,260 0,555 1,000
N= 800 148/800
208/800
444/800
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 2 cho cách tính chi square
P (A&B)= P(A)xP(B)
P 𝑨&𝑩 = 𝑷 𝑨 𝒙𝑷 𝑩 𝒙 𝑵 ⇒ 0,425*0,185* 800
Tính giá trị kỳ vọng khi xác xuất cả hai biến A & B 
xảy ra 
Trình độ học vấn Tệ hơn Không khác trước Tốt hơn
Xác xuất 
học vấn
Trung học (n = 340) 0,425*0,185 0,425*0,260 0,425*0,555 0,425
Cao đẳng (n= 160) 0,200*0,185 0,200*0,260 0,200*0,555 0,200
Đại học (n=210) 0,263*0,185 0,263*0,260 0,263*0,555 0,263
Tổng số 148 208 444
Xác xuất tình trạng kt 0,185 0,260 0,555 1,000
X 800
28/01/2018
7
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 2 cho cách tính chi square
P (A&B)= P(A)xP(B)
P 𝑨&𝑩 = 𝑷 𝑨 𝒙𝑷 𝑩 𝒙 𝑵 ⇒ 0,425*0,185* 800
Tính giá trị kỳ vọng khi xác xuất cả hai biến A & B 
xảy ra 
Trình độ học vấn Tệ hơn Không khác trước Tốt hơn
Xác xuất 
học vấn
Trung học (n = 340) 79 112 238 0,537
Cao đẳng (n= 160) 30 42 89 0,200
Đại học (n=210) 39 55 117 0,263
Tổng số 148 208 444
Xác xuất tình trạng kt 0,185 0,260 0,555 1,000
X 800
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 2 cho cách tính chi square
Giá trị kỳ vọng khi hai biến độc lập và giá trị quan sát được
Trình độ học vấn
Tệ hơn Không khác trước Tốt hơn
O E O E O E
Trung học (n = 340) 91 63 104 88 235 189
Cao đẳng (n= 160) 39 30 73 42 48 89
Đại học (n=210) 18 39 31 55 161 117
Với O là giá trị quan sát thực tế và E là giá trị kỳ vọng khi hai biến độc 
lập
𝝌𝟐 = ෍
(𝑶 − 𝑬)𝟐
𝑬
𝝌𝟐 = (𝟗𝟏 − 𝟔𝟑)2/91 + (𝟏𝟎𝟒 − 𝟖𝟖)2/112...+
= (𝟏𝟔𝟏 − 𝟏𝟏𝟕)2/117 = ???????? 125,44
Tra bảng phân phối để xác định chấp nhận 
hay bác bỏ giả thuyết với df = 4 và 1- 𝜶 = 0.05
df = 𝒄 − 𝟏 𝒙 𝒓 − 𝟏 , 𝜶
Với c số cột; r là số hàng của bảng; 1- 𝜶
mức độ tin cậy trong kiểm định (0,1;0,05; 
0,001) 90%; 95%; 99% Bảng tra 𝝌𝟐 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 3 cho cách tính chi square
Tử vong trong tai nạn tàu Titanic
Bài tập 
Câu hỏi có mối liên hệ nào giữa hạng vé và khả năng sống sót ?
Biết rằng n tổng thể bằng 1309, yêu cầu xác định chi-Square với 𝜶
= 0,1. 
Bảng tra 𝝌𝟐 
Hạng Tử vong Sống sót Tổng số
Vip 123 200 (62%) 323
Business 158 119 (43%) 227
Economy 528 181 (26%) 709
Total 809 500 (38%) 1309
28/01/2018
8
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bài tập 
Câu hỏi có mối liên hệ nào giữa cách đọc báo chung và trình độ học vấn 
Biết rằng n tổng thể bằng 500, yêu cầu xác định chi-Square với 𝜶 = 0,1. 
Bảng tra 𝝌𝟐 
Kiểm định mối quan hệ 
giữa cách đọc báo nói 
chung và học vấn 
Trình độ học vấn
Tổng 
cộngCấp 1 -2 Cấp 3-THCH
CĐ -
SVĐH TN ĐH
Đọc báo theo thứ tự từ trang đầu đến trang 
cuối
18 77 18 35 148
Xem lướt qua các đề mục, đọc các mục ưa 
thích trước
23 95 57 77 252
Chỉ đọc các mục ưa thích không đọc các 
trang khác
9 20 9 8 46
Xem tin đáng chú ý trên một trang 1 và tìm 
đọc trước
10 23 7 14 54
Total 60 215 91 134 500
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bài tập 
Câu hỏi có mối liên hệ nào giữa cách đọc báo chung và trình độ học vấn 
Biết rằng n tổng thể bằng 500, yêu cầu xác định chi-Square với 𝜶 = 0,1. 
Bảng tra 𝝌𝟐 
Kiểm định mối quan hệ 
giữa cách đọc báo nói 
chung và học vấn 
Trình độ học vấn
Tổng 
cộng
Cấp 1 -2 Cấp 3-THCH
CĐ -
SVĐH TN ĐH
Đọc báo theo thứ tự từ trang đầu đến trang 
cuối
18 77 18 35 148
Xem lướt qua các đề mục, đọc các mục ưa 
thích trước
23 95 57 77 252
Chỉ đọc các mục ưa thích không đọc các 
trang khác
9 20 9 8 46
Xem tin đáng chú ý trên một trang 1 và tìm 
đọc trước
10 23 7 14 54
Total 60 215 91 134 500
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
cách thức thực hiện kiểm định hai biến định tính trong spss
1. Xác định biến cần xác định mối liên hệ trong tổng thể mẫu.
2. Tạo bảng chéo 
3. Từ của sổ dataset  Anlyze ...Crosstabs
Bảng tra 𝝌𝟐 
28/01/2018
9
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Bảng tra 𝝌𝟐 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bảng tra 𝝌𝟐 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bảng tra 𝝌𝟐 
28/01/2018
10
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bảng tra 𝝌𝟐 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bảng tra 𝝌𝟐 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bảng tra 𝝌𝟐 
28/01/2018
11
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bảng tra 𝝌𝟐 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bảng tra 𝝌𝟐 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kiểm Định Chi - Square
Thí dụ 4 cho cách tính chi square
Bảng tra 𝝌𝟐 
28/01/2018
12
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Nguyên tắc dùng giá trị P-Value.
P- Value (Sig – Observed Significance 
Level) là mức ý nghĩa quan sát.
Nguyên tắc của P-Value là:
Chấp nhận giả thuyết H0 nếu Sig. > 𝜶
Bác bỏ giả thuyết H0 nếu sig.< 𝜶
Bảng tra 𝝌𝟐 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
GIẢI THÍCH MỘT SỐ ĐẠI LƯỢNG THỐNG KÊ 
Kiểm định Chi - Square chỉ có ý nghĩa khi số quan sát đủ lớn. Nếu có 
quá 20% các ô trong bảng chéo có tần số lý thuyết nhỏ hơn 5 thì giá trị 
𝜒2 Không đáng tin cậy.
Giải pháp là recode lại biến để tăng số quan sát của biến lên trong mỗi 
nhóm hoặc sử dụng các kiểm định khác 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
GIẢI THÍCH MỘT SỐ ĐẠI LƯỢNG THỐNG KÊ 
• Continuity Corection là 1 dạng biến thể của Pearson Chi-Square để sử 
dụng cho những bảng dạng 2 x 2 tức là các bảng kết hợp của hai biến 
mà mỗi biến chỉ có 2 biển hiện.
• Likelihood Ratio là một thống kê tương tự Pearson chi square với 
những cỡ mẫu lớn, kết quả của hai kiểm định này tương rất gần nhau.
• Linear – by Linear Asociation đo lường mối liên hệ tuyến tính giữa 
hai biến, thống kê này chỉ hữu dụng khi binees hàng và cột được sắp 
xếp trật tự từ nhỏ đến lớn.
• Fisher’s Exact test phù hợp cho các bảng dạng 2 x 2 với các trường 
hợp tấn số mong đợi tại các ô nhỏ hơn 5.
28/01/2018
13
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
KIỂM ĐỊNH MỐI LIÊN HỆ GIỮA HAI BIẾN THỨ BẬC 
• Thí dụ: chúng ta cần nghiên cứu mối liên hệ giữa tuổi tác và mức độ 
quan tâm đối với chủ thể gia đình trên báo tiếp thị. Cả hai yếu tố này 
đều là dữ liệu thứ tự vì nó được phân hạng như sau:
• Độ tuổi (18->25); (26-> 35); (36->45); (46->60) tuổi.
• Mức độ quan tâm đến chủ thể gia đình: quân tâm nhất, nhì và ba.
• Lập giả thuyết: H0 Tuổi tác không có liên hệ với mức độ quan tâm 
đến chủ thể gia đình trên báo SGTT (hay mức độ quan tâm đếm 
chủ thể gia đình không khác nhau giữa các nhóm tuổi)
• Lập bảng Crosstabs giữa hai biến.
•
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
KIỂM ĐỊNH MỐI LIÊN HỆ GIỮA HAI BIẾN THỨ BẬC 
 Gamma của Goodman và KrusKal
 Gamma là một thước đo phổ biến và dễ cảm nhận.
 Trị số đo thể hệ từ -1 (liên hệ nghịch hoàn toàn) đến +1 (liên hệ 
thuận hoàn toàn), giá trị 0 ở trung tâm đại diện cho sự độc lập 
giữa hai biến).
 Lưu ý:
Kết quả Gamma tính được dựa trên thông tin mẫu chỉ thể hiện
được độ mạnh của mối liên hệ trong mẫu do đó đối với tổng thể
phải kiểm định ý nghĩa của Gamma.
Đặt giả thuyết H0: Gamma của tổng thể = 0 ( nghĩa là không có
mối liên hệ giữa các biến thứ bậc trong tổng thể chúng ta đang
nghiên cứu. nếu kết quả kiểm định Gamma cho phép chúng ta
bác bỏ giả thuyết H0  hai biến thứ bậc trong kiểm định Gamma
có mối liên hệ và giá trị Gamma của mẫu tính được chắc chắn xấp
xỉ giá trị Gamma của tổng thể chung ( Ký hiệu
𝜸 𝒍à 𝑮𝒂𝒎𝒎𝒂 𝒄ủ𝒂 𝒕ổ𝒏𝒈 𝒕𝒉ể 𝒄𝒉𝒖𝒏𝒈) 
Nhược điểm: có xu hướng thổi phồng mối liên hệ giữa các biến.
Bảng tra 𝝌𝟐 
28/01/2018
14
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
KIỂM ĐỊNH MỐI LIÊN HỆ GIỮA HAI BIẾN THỨ BẬC 
Tau – b của Kendall 
Sử dụng hầu hết dữ liệu nên kết
quả đáng tin cậy hơn trong đo
lường mối quan hệ giữa các biến.
Nhược điểm khó kiểm tra mức ý
nghĩa của tau – b ; không có bảng
tra.
Tau – b thích hợp cho các bảng
chéo cân đối.
Tau – c thích hợp cho các bảng khi
số hàng và cột không bằng nhau
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
KIỂM ĐỊNH MỐI LIÊN HỆ GIỮA HAI BIẾN THỨ BẬC 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
KIỂM ĐỊNH MỐI LIÊN HỆ GIỮA HAI BIẾN THỨ BẬC 
28/01/2018
15
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM
KHOA QUẢN TRỊ - KINH DOANH
Kết thúc chương 4

File đính kèm:

  • pdfbai_giang_tin_hoc_quan_ly_spss_chuong_4_phan_tich_du_lieu_di.pdf