Hệ thống hóa, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ năm 1986 đến nay
Hệ thống hoá, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công dung nghiên cứu quan trọng, nhằm cung cấp luận cứ khoa học định hướng cho nhiệm vụ tác dân tộc là một trong những nội
nghiên cứu lý luận và thực tiễn thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc trong các giai đoạn
cách mạng. Bài viết khái quát những kết quả nghiên cứu của Đề tài khoa học cấp quốc gia “Hệ thống
hoá, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc ở Việt Nam từ 1986 đến nay”, mã số
CTDT.02.16/16-20, với các nội dung cụ thể là tổng hợp các kết quả nghiên cứu về dân tộc và công tác
dân tộc ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay, đánh giá những kết quả của các công trình nghiên cứu đã có,
từ đó phát hiện khoảng trống trong nghiên cứu để đề xuất những vấn đề cơ bản, cấp bách về dân tộc và
công tác dân tộc cần được quan tâm nghiên cứu, triển khai trong giai đoạn tới, đồng thời đề xuất định
hướng và các giải pháp thực hiện công tác dân tộc giai đoạn 2018- 2025 và tầm nhìn đến năm 2030
Tóm tắt nội dung Hệ thống hóa, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ năm 1986 đến nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút "TẢI VỀ" ở trên
ơ sở chưa kiểm soát hết và các biện pháp cải thiện tình hình an sinh xã hội cho đồng bào di cư vẫn chưa hoàn toàn phù hợp và có hiệu lực cao. Trong đó, di cư xuyên biên giới cũng rất phức tạp, gồm cả di cư lao động, di cư hôn nhân và di cư truyền giáo. 3.2. Đề xuất một số hướng nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc trong giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn 2030 Bước vào thời kỳ đổi mới, vấn đề dân tộc và công tác dân tộc không chỉ ở khía cạnh bảo vệ độc lập, thống nhất, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, mà còn là phát triển quốc gia - dân tộc và quản trị phát triển quốc gia - dân tộc. Các nguy cơ đe dọa đến độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ trong điều kiện mới không chỉ phát sinh từ cách thách thức an ninh truyền thống, mà cả thách thức an ninh phi truyền thống có thể dẫn tới xung đột tộc người và chủ nghĩa ly khai. Về vấn đề phát triển tộc người trong điều kiện kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, thì lý luận về đoàn kết, bình đẳng, giúp nhau cùng phát triển giữa các tộc người sẽ khác nhiều so với thời kỳ kinh tế kế hoạch hóa và nước ta còn ở trong tình trạng biệt lập. Từ những phát hiện khoảng trống trong nghiên cứu về dân tộc và công tác từ 1986 đến nay và bối cảnh mới đến năm 2030 đặt ra cho công tác dân tộc, một số vấn đề cơ bản, cấp bách cần nghiên cứu về dân tộc sau đây cần phải được làm sáng rõ: (i) Phát triển tộc người trong sự phát triển quốc gia - dân tộc trong điều kiện kinh tế thị trường; (ii) Vấn đề tộc người trong đảm bảo an ninh quốc gia (độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ); (iii) Vấn đề phát triển tộc người với tổ chức lãnh thổ và phát triển vùng; (iv) Quan hệ tộc người ở nước ta trong điều kiện các tộc người cư trú đan cài, phân tầng xã hội sâu sắc; (v) Vấn đề bình đẳng, đoàn kết, giúp nhau cùng phát triển giữa các tộc người trong điều kiện mới; (vi) Vấn đề dân tộc - tộc người trong điều kiện một đảng cầm quyền, nhà nước pháp quyền, xã hội công dân, định hướng xã hội chủ nghĩa; (vii) Vấn đề dân tộc - tộc người trong toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế; (viii) Vấn đề dân tộc - tộc người trong điều kiện phòng ngừa, ứng phó và thích nghi với biến đổi khí hậu; (ix) Vấn đề đức tin ở các dân tộc trong điều kiện công nghiệp hóa, đô thị hóa, toàn cầu hóa; (x) Các mối quan hệ lớn trong phát triển tộc người: Tộc danh và nhóm địa phương, công bằng xã hội và bình đẳng tộc người, quyền và nghĩa vụ, ý thức tộc người và ý thức quốc gia - dân tộc, quản trị hành chính - lãnh thổ và tự quản truyền thống, vốn tài chính và phi tài chính cho phát triển tộc người... Những vấn đề cơ bản, cấp bách về công tác dân tộc cần nghiên cứu làm rõ gồm: (i) Cơ sở khoa học và nội dung, giải pháp tăng cường, củng cố sự lãnh đạo của Đảng đối với mô hình, hệ thống quản lý nhà nước về công tác dân tộc trong điều kiện mới. (ii) Đổi mới nội dung, phương thức công tác dân tộc phù hợp với điều kiện hội nhập quốc tế và cách mạng khoa học công nghệ hiện đại. (iii) Đề xuất mô hình, nội dung, hình thức, phương pháp cụ thể, có tính đặc thù trong xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc, cán bộ người dân tộc thiểu số. (iv) Đổi mới cơ chế hoạt động, tăng cường kiểm soát quyền lực và phân cấp, phân quyền quản lý; (v) Đổi mới hệ thống chính trị cấp cơ sở vùng dân tộc thiểu số gắn với yêu cầu dân chủ hóa đời sống xã hội nông thôn, vùng núi, vùng cao. (vi) Xác định đúng đắn và kịp thời định hướng đổi mới về nội dung và phương thức tuyên truyền về hội nhập quốc tế, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang nhân dân đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. 4. KẾT LUẬN Các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ 1986 đến nay đã đóng góp luận cứ quan trọng về các quan điểm, nguyên tắc của Đảng trong công tác dân tộc, chiến lược công tác dân tộc, tham mưu với BCH Trung ương khoá IX ban hành Nghị quyết số 24-NQ/TW về công tác dân tộc, Nghị định số 05/ NĐ-CP của Chính phủ về công tác dân tộc; Chỉ thị số 28/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về công tác dân tộc; Chỉ thị số 1971/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác dân tộc trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; tổ chức thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới; thể chế, cụ thể hóa các mục tiêu của chiến lược và chương trình hành động thực hiện Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2020; một số chỉ thị, chính sách lớn khác của Đảng, Nhà nước đối với các dân tộc, như Mông, Khmer, Hoa, Chăm và các dự án liên quan tới những dân tộc rất ít người,... để đề xuất các chính sách phù hợp với bối cảnh, bảo đảm các dân tộc bình đẳng, đoàn kết trong đại gia đình các dân tộc Việt Nam. Góp phần rà soát các văn bản quy phạm pháp luật do các Bộ, ngành, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành có liên quan đến công tác dân tộc; rà soát việc thực hiện chính sách dân tộc ở các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc CHIẾN LƯỢC VÀ CHÍNH SÁCH DÂN TỘC 8 Số 23 - Tháng 9 năm 2018 ở các địa phương, để kiến nghị cơ quan có thẩm quyền ban hành sửa đổi, bổ sung hoàn thiện chính sách pháp luật cho phù hợp với tình hình thực tế và yêu cầu, nhiệm vụ công tác dân tộc của Đảng và Nhà nước. Kết quả nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc là cơ sở xây dựng đề án phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo đối với ba khu vực (Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ), chính sách hỗ trợ vùng đặc biệt khó khăn; tổ chức quản lý chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các chương trình phát triển kinh tế - xã hội ở vùng dân tộc và miền núi. Bối cảnh đến năm 2030 đặt ra các nghiên cứu nhằm cụ thể hóa các quy định trong Hiến pháp năm 2013 có liên quan đến vấn đề dân tộc, quan hệ dân tộc để bổ sung, chỉnh sửa, hoàn thiện các luật; tổng kết Nghị định số 05/2011/NĐ- CP của Chỉnh phủ về công tác dân tộc làm căn cứ pháp lý trình Luật Hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi để điều chỉnh các vấn đề liên quan đến dân tộc, quan hệ dân tộc,... Đẩy mạnh phát triển giáo dục, đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng dân tộc và miền núi; xây dựng đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số, thực hiện tốt đề án phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số trong thời kỳ mới (Quyết định số 402/QĐ-TTg, ngày 14-3-2016 của Thủ tướng Chính phủ); tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong hệ thống cơ quan làm công tác dân tộc. Nâng cao chất lượng hệ thống chính trị, tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, bảo đảm ổn định chính trị, quốc phòng, an ninh trật tự vùng dân tộc và miền núi. (*) Bài viết là kết quả nghiên cứu của đề tài khoa học cấp quốc gia: “Hệ thống hóa, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ năm 1986 đến nay”. Mã số: CTDT 02.16/16-20. Tài liệu tham khảo [1] Cơ sở dữ liệu đề tài “Hệ thống hóa, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ năm 1986 đến nay”, Hà Nội, 2018; [2] Kỷ yếu hội thảo “Hệ thống, đánh giá các nghiên cứu lý luận về tộc người” thuộc đề tài ‘Hệ thống hóa, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ năm 1986 đến nay”, Hà Nội, 2016; [3] Kỷ yếu hội thảo “Hệ thống, đánh giá các nghiên cứu lý luận về công tác dân tộc” thuộc đề tài “Hệ thống hóa, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ năm 1986 đến nay”, Hà Nội, 2016; [4] Kỷ yếu hội thảo “Hệ thống, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc ở vùng Trung Bộ và Tây Nguyên” thuộc đề tài “Hệ thống hóa, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ năm 1986 đến nay”, Huế, 2017; [5] Kỷ yếu hội thảo “Tổng kết, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc ở vùng Nam Bộ từ năm 1986 đến nay” thuộc đề tài “Hệ thống hóa, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ năm 1986 đến nay”, thành phố Hồ Chí Minh, 2017; [6] Kỷ yếu hội thảo“Tổng kết, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ 1986 đến nay” thuộc đề tài “Hệ thống hóa, đánh giá các nghiên cứu về dân tộc và công tác dân tộc từ năm 1986 đến nay”, Hà Nội, 2018; [7] Thuyết minh Chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia giai đoạn 2016 – 2020 ”Một số vấn đề cơ bản và cấp bách về dân tộc thiểu số và chính sách dân tộc ở Việt Nam đến năm 2030”, mã số CTDT/16-20, Hà Nội, 2015. SYSTEMATIZATION, EVALUATION OF RESEARCHS ON ETHNIC AND ETHNIC MINORITY AFFAIRS FROM 1986 TO TODAY Tran Trung Abstract: Systematization and evaluation of researchs on ethnicity and ethnic minority affairs are one of the important research contents to provide scientific arguments orientating for theoretical research task and practical implementation of ethnic minority affairs, ethnic policies in the revolutionary periods. This article summarizes the research results of a national-level scientific Theme “Systematization and evaluation of researchs on ethnic and ethnic minority affairs in Vietnam from 1986 up to now”, code CTDT.02.16/16-20, with the specific contents are the synthesis of research results on ethnic and ethnic minority affairs in Vietnam from 1986 up to now, evaluating the results of the existing researches, thereby detecting gaps in the research to propose the basic urgent issues about ethnic and ethnic minority affairs should be interested in research, development in the coming period, at the same time, we will propose orientations and implementation solutions of ethnic minority affairs for the period 2018-2025 and vision to 2030. Keywords: Systematization, evaluation; Researchs on ethnicity; Ethnic minority affairs; Research gaps; Implementation solutions of ethnic minority affairs.
File đính kèm:
he_thong_hoa_danh_gia_cac_nghien_cuu_ve_dan_toc_va_cong_tac.pdf
