Bài giảng Quản trị tài chính doanh nghiệp - Chương 3: Nguồn tài trợ của doanh nghiệp

u động ròng < 0
11/13/19
17
18
VỐN NGẮN HẠN
(65)
VỐN DÀI HẠN
(35)
NGUỒN VỐN
TÀI SẢN NGẮN 
HẠN (40)
TÀI SẢN DÀI HẠN 
(60)
TÀI SẢN
18
18
TSDH: 60 được tài trợ bởi:
+ Vốn dài hạn: 35
+ Vốn ngắn hạn: 25
CHIẾN LƯỢC MẠO HIỂM
3.2.2. Chiến lược tài trợ
11/13/19
18
19
Ví dụ:
Doanh nghiệp có các thông tin sau:
• VCSH: 500 tỷ đồng
• Nợ dài hạn: 300 tỷ đồng
• Nợ ngắn hạn: 200 tỷ đồng
• TSCĐ: 600 tỷ đồng
• TSLĐ: 400 tỷ đồng, trong đó TSLĐ thường xuyên 200 tỷ
đồng, TSLĐ không thường xuyên 200 tỷ đồng.
Căn cứ vào tình hình sử dụng nguồn tài trợ cho tài sản, cho
biết chiến lược kinh doanh mà DN áp dụng?
3.2.2. Chiến lược tài trợ
11/13/19
19
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
20
• Nợ tích lũy
• Tín dụng thương mại
• Khoản ứng trước của KH
Không do
vay mượn
• Vay các TCTD
• Thương phiếuVay mượn
11/13/19
20
ThS BùI Ngọc Mai Phương 11/13/19
6
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
21
3.3.1. Nợ tích lũy
Là những khoản tiền ngắn hạn phải nộp, phải trả nhưng
chưa tới kỳ hạn thanh toán.
Ø Chủ yếu bao gồm:
• Nợ lương của nhân viên
• Nợ thuế của Chính phủ
• Nợ tiền điện, nước
11/13/19
21
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
22
3.3.1. Nợ tích lũy
Ø Đặc điểm cơ bản:
• Tương đối ổn định
• Không trả lãi
• Thay đổi theo quy mô hoạt động của doanh nghiệp
11/13/19
22
3.3.2. Tín dụng thương mại
- Tín dụng thương mại là quan hệ tín dụng giữa các DN, được
thực hiện dưới hình thức mua bán chịu hàng hóa, người bán là
người cấp tín dụng
- Quy mô của tín dụng thương mại phụ thuộc vào thời hạn mua
chịu và quy mô hoạt động của DN.
- Tín dụng thương mại có thể là nguồn vốn miễn phí hoặc tốn
phí.
23
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
11/13/19
23
3.3.2. Tín dụng thương mại
Điều khoản bán chịu của tín dụng thương mại là điều khoản
xác định thời hạn bán chịu và điều khoản chiết khấu (bao gồm
thời gian thanh toán được hưởng chiết khấu và tỷ lệ chiết
khấu).
Công ty ABC mua mỗi ngày 100 đơn vị hang hóa, giá 1trđ/đơn
vị, với điều khoản như sau:
3 / 10 net 45
24
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
11/13/19
24
ThS BùI Ngọc Mai Phương 11/13/19
7
3.3.2. Tín dụng thương mại
Chi phí tín dụng thương mại = Tỷ lệ chiết khấu
1 − Tỷ lệ chiết khấu
x 365
Thời hạn mua chịu – thời hạn chiết khấu
Nếu công ty ABC có thể vay ngắn hạn từ ngân hàng với lãi suất công bố
(APR) 20%/ năm, ghép lãi theo quý để tài trợ cho đơn hàng. Công ty có
nên chấp nhận điều khoản mua chịu không?
Lãi suất hiệu dụng của khoản vay ngân hàng (1+20%/4)4 –1 = 21,6%/năm,
trong khi lãi suất hiệu dụng của tín dụng thương mại là 37,35%/ năm.
Trong trường hợp này công ty A nên vay ngân hàng để trả tiền mua hàng
vào ngày thứ 10 thay vì sử dụng tín dụng thương mại.
25
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
11/13/19
25
3.3.2. Tín dụng thương mại
Ưu điểm:
- Giúp các DN chưa đủ tiêu chuẩn để nhận vay từ ngân hàng vẫn có thể
mua chịu hàng hóa của nhà cung cấp
- Tạo điều kiện phát triển quan hệ hợp tác kinh doanh lâu bền giữa doanh
nghiệp với nhà cung cấp
26
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
11/13/19
26
3.3.2. Tín dụng thương mại
Hạn chế: Từ phía nhà cung cấp (DN bán chịu)
- Chịu rủi ro cao khi thực hiện cấp tín dụng cho người mua, tốn chi phí cho
việc theo dõi và thu hồi nợ.
- Khối lượng tín dụng bị hạn chế, một mặt do sự hạn chế tiềm lực tài chính
của nhà cung cấp, mặt khác do tín dụng được cấp là hàng hóa chứ không
phải là tiền.
27
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
11/13/19
27
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
28
3.3.3. Vay ngắn hạn ngân hàng
Ø Khế ước nhận nợ: văn bản xác định các điều khoản và
điều kiện của món vay bao gồm lãi suất và kế hoạch trả nợ
1. Số tiền
2. Đáo hạn
3. Lãi suất
4. Kỳ hạn trả nợ
5. Lãi suất chiết khấu
6. Tài sản đảm bảo
7. Điều khoản hạn chế
11/13/19
28
ThS BùI Ngọc Mai Phương 11/13/19
8
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
29
3.3.3. Vay ngắn hạn ngân hàng
Ø Hạn mức tín dụng
Một thỏa thuận, trong đó một ngân hàng đồng ý cho vay với
mức tối đa được xác định trước trong một khoản thời gian.
Giúp DN và chủ động trong việc huy động vốn để bù đắp sự
thiếu hụt tạm thời về ngân quỹ.
Thỏa thuận về hạn mức tín dụng giữa ngân hàng và DN là
một cam kết không chính thức và không mang tính pháp lý.
11/13/19
29
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
30
3.3.3. Vay ngắn hạn ngân hàng
Ø Hợp đồng tín dụng luân chuyển
Là một thỏa thuận chính thức giữa ngân hàng và DN,ngân
hàng cấp hạn mức tín dụng cho doanh nghiệp sử dụng trong
suốt một thời kỳ nhất định.
Ngân hàng có nghĩa vụ pháp lý thực hiện đúng với cam kết
trong Hợp đồng tín dụng luân chuyển và được nhận khoản
phí
11/13/19
30
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
31
3.3.3. Vay ngắn hạn ngân hàng
Ø Hợp đồng tín dụng luân chuyển
Là một thỏa thuận chính thức giữa ngân hàng và DN,ngân
hàng cấp hạn mức tín dụng cho doanh nghiệp sử dụng trong
suốt một thời kỳ nhất định.
Ngân hàng có nghĩa vụ pháp lý thực hiện đúng với cam kết
trong Hợp đồng tín dụng luân chuyển và được nhận khoản
phí
11/13/19
31
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
32
3.3.3. Vay ngắn hạn ngân hàng
Ø Chiết khấu lệnh phiếu, hối phiếu
Là nghiệp vụ tín dụng ngắn hạn, DN sẽ chuyển nhượng lệnh
phiếu và hối phiếu) chưa đáo hạn cho ngân hàng để nhận một
số tiền V
𝐕 = 𝐌 − 𝐌𝐱 𝐫 𝐱 𝐭𝟑𝟔𝟎 −𝐇
M là mệnh giá
r là lãi suất chiết khấu ( năm)
t là số ngày chiết khấu
H là hoa hồng phí11/13/19
32
ThS BùI Ngọc Mai Phương 11/13/19
9
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
33
3.3.3. Vay ngắn hạn ngân hàng
Ø Chiết khấu lệnh phiếu, hối phiếu
Ví dụ: Một hối phiếu xin chiết khấu có mệnh giá 200 triệu
đồng, lãi suất chiết khấu 8%/năm, số ngày chiết khấu 60 ngày,
hoa hồng phí là 2 triệu đồng. Xác định số tiền doanh nghiệp
nhận được khi thực hiện chiết khấu?
11/13/19
33
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
34
3.3.3. Vay ngắn hạn ngân hàng
Ø Thư tín dụng
Ø Bao thanh toán
Ø Vay ngắn hạn thế chấp bằng nợ phải thu
11/13/19
34
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
35
3.3.3. Vay ngắn hạn ngân hàng
Ø Lãi vay
§ Lãi đơn
§ Lãi kép
§ Lãi suất tương đương
§ Lãi suất tỷ lệ
§ Lãi suất công bố
§ Lãi suất danh nghĩa
§ Lãi suất thực
11/13/19
35
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
36
3.3.4. Thương phiếu
- Là các giấy nhận nợ (không thế chấp) do các DN lớn và uy tín
phát hành để huy động vốn trực tiếp từ các nhà đầu tư (như công ty
bảo hiểm, quỹ hưu trí, quỹ hỗ tương) hoặc có thể bán thương
phiếu qua các nhà môi giới chứng khoán và trả hoa hồng.
- Thương phiếu có thể chuyển nhượng trên thị trường tiền tệ như
các loại chứng khoán khác.
- Phần lớn thương phiếu lưu hành trên thị trường tiền tệ là do ngân
hàng thương mại và các công ty tài chính phát hành
11/13/19
36
ThS BùI Ngọc Mai Phương 11/13/19
10
3.3. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ NGẮN HẠN
37
3.3.4. Thương phiếu
- Thời hạn của thương phiếu thường rất ngắn, hầu hết có kỳ
hạn chỉ 60 ngày, tối đa là chín tháng.
- Thương phiếu là nguồn tài trợ ngắn hạn quan trọng của các
DN lớn, lãi suất của thương phiếu thường thấp hơn lãi suất
cơ bản của ngân hàng thương mại
- Các DN có xếp hạng tín nhiệm thấp hơn, muốn phát hành
thương phiếu phải có đảm bảo bằng một hạn mức tín dụng
chính thức với một ngân hàng.
11/13/19
37
3.4. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ DÀI HẠN
38
3.4.1. Nợ dài hạn
Ø Vay dài hạn
Các khoản vay có thời hạn trên 12 tháng giữa DN và Ngân
hàng, đây là thức cung cấp tín dụng quan trong đối với việc
tìm kiếm nguồn tài trợ của DN.
Ø Thuê tài chính
Là việc Bên đi thuê sẽ thuê tài sản của Bên cho thuê theo lịch
trình thanh toán thể hiện trên Hợp đồng thuê.
Đây là phương thức cấp tín dụng trung và dài hạn cho dự án
đầu tư mua sắm máy móc thiết bị, dây chuyền sản xuất,
phương tiện vận chuyển của DN11/13/19
38
3.4. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ DÀI HẠN
39
3.4.1. Nợ dài hạn
Ø Phát hành trái phiếu
Trái phiếu là giấy chứng nhận một khoản nợ mà người nắm
giữ (gọi là trái chủ) cho tổ chức phát hành (là DN hoặc chính
phủ) vay tiền với những thỏa thuận được ghi trên trái phiếu
Các yếu tố đặc trưng của trái phiếu:
- Mệnh giá
- Lãi suất trái phiếu
- Phương thức trả lãi
- Kỳ hạn của trái phiếu
- Điều khoản mua lại hay điều khoản thu hồi11/13/19
39
3.4. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ DÀI HẠN
40
3.4.1. Nợ dài hạn
Ø Phát hành trái phiếu
Các loại trái phiếu:
• Trái phiếu Chính phủ: là trái phiếu do Chính phủ phát hành và
được bảo đảm chi trả bằng ngân sách nhà nước. Bao gồm:
Trái phiếu kho bạc và Công trái.
• Trái phiếu đô thị là trái phiếu do chính quyền địa phương phát
hành nhằm huy động vốn tài trợ cho các dự án của địa
phương. Bao gồm: Trái phiếu ngắn hạn, trung hạn và dài hạn
11/13/19
40
ThS BùI Ngọc Mai Phương 11/13/19
11
3.4. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ DÀI HẠN
41
3.4.1. Nợ dài hạn
Ø Phát hành trái phiếu
Các loại trái phiếu:
Trái phiếu công ty là loại trái phiếu do các công ty phát hành
nhằm huy động nguồn vốn dài hạn để tài trợ cho các dự án đầu
tư mới của công ty, trái phiếu trả lãi định kỳ theo lãi suất cố định
(fixed rate bond) hay không trả lãi (zero coupon bond).
Bao gồm: trái phiếu thế chấp mở đầu, thế chấp khóa đầu
11/13/19
41
3.4. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ DÀI HẠN
42
3.4.1. Vốn chủ sở hữu
Việc huy động vốn từ phát hành cổ phiếu làm gia tăng nguồn
vốn chủ sở hữu cho DN trong trường hợp lợi nhuận giữ lại
không đủ để tài trợ cho nhu cầu sử dụng vốn của DN
Ø Phát hành cổ phiếu
Cổ phiếu là một chứng thư chứng minh quyền sở hữu của cổ
đông đối với một công ty cổ phần. Cổ đông là người có cổ phần
trong công ty, thể hiện bằng cổ phiếu đang nắm giữ.
Dựa vào quyền lợi của cổ đông:
- Cổ phần thường
11/13/19
42
3.4. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ DÀI HẠN
43
Ø Phát hành cổ phiếu
- Cổ phần ưu đãi: là chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu, đồng
thời cổ đông ưu đãi được hưởng một số quyền lợi ưu tiên hơn
so với cổ đông phổ thông.
Quyền được nhận cổ tức cố định hàng năm và trước các cổ
đông thường
Quyền ưu tiên được thanh toán trước, khi giải thể hay thanh lý
công ty, nhưng sau người có trái phiếu.
Cổ đông ưu đãi không được tham gia bầu cử, ứng cử vào Hội
đồng Quản trị và quyết định những vấn đề quan trọng của DN.
11/13/19
43