Vai trò đo huyết áp liên tục 24h & Đo huyết áp tại nhà - Phạm Thái Sơn
ĐO HA TẠI NHÀ
• Đo HA tại nhà ghi được các số đo HA khi thức trong
nhiều ngày, giảm được hiệu ứng THA áo choàng trắng.
• Điều quan trọng của đo HA tại nhà là giúp bệnh nhân
biết con số HA của mình khi điều trị.
• Cung cấp trị số HA trong những ngày khác nhau và gần
với hoàn cảnh sống bình thường của BN.
• Cho các thông tin về trị số HA liên tục trong nhiều
tháng, nhiều năm.
• Điều bất tiện của đo HA tại nhà là báo cáo sai lệch nên
không giám sát được việc thay đổi thuốc
VAI TRÒ ĐO HUYẾT ÁP LIÊN TỤC 24H & ĐO HUYẾT ÁP TẠI NHÀ TS.BS. PHẠM THÁI SƠN Viện Tim mạch Việt Nam, Bệnh viện Bạch Mai Chương trình Quốc gia Phòng, chống Tăng huyết áp ĐO HA TẠI NHÀ • Đo HA tại nhà ghi được các số đo HA khi thức trong nhiều ngày, giảm được hiệu ứng THA áo choàng trắng. • Điều quan trọng của đo HA tại nhà là giúp bệnh nhân biết con số HA của mình khi điều trị. • Cung cấp trị số HA trong những ngày khác nhau và gần với hoàn cảnh sống bình thường của BN. • Cho các thông tin về trị số HA liên tục trong nhiều tháng, nhiều năm. • Điều bất tiện của đo HA tại nhà là báo cáo sai lệch nên không giám sát được việc thay đổi thuốc. • Sử dụng các máy đo chính xác đã chuẩn hóa, không dùng các loại máy quấn ngang cổ tay. Khi đo cánh tay của bệnh nhân phải đặt ngang mức nhĩ phải. • Khuyến khích sử dụng các máy bán tự động và tự động vì HA kế thủy ngân sẽ làm cho bệnh nhân khó khăn trong sử dụng và có thể sai sót với động tác nghe, đặc biệt ở người già. • Nhắc bệnh nhân phải ngồi nghỉ vài phút trước khi đo và cho họ biết rằng các trị số HA có thể khác nhau trong các lần đo khác nhau do sự thay đổi áp lực máu tự động. Một số điểm lưu ý khi đo HA tại nhà: • Tránh yêu cầu bệnh nhân đo nhiều lần quá mức cần thiết, nhưng cần thiết phải đo vài lần trước khi dùng thuốc và trong suốt quá trình điều trị. • Lưu ý rằng các giá trị bình thường đo ở nhà thấp hơn so với đo ở phòng khám. Giá trị đo ở nhà 135/85 mmHg tương ứng với 140/90mgHg đo ở phòng khám hoặc bệnh viện. • Hướng dẫn rõ ràng cho bệnh nhân về tính cần thiết ghi chép cẩn thận để cung cấp đầy đủ và chính xác các giá trị đo được và tránh tự mình thay đổi các chế độ điều trị. Một số điểm lưu ý khi đo HA tại nhà: Đo HA liên tục 24h • Cung cấp thông tin nhiều hơn HA đo tại nhà hoặc phòng khám • C/cấp HA trung bình ban ngày (thường từ 7-22 giờ) và giá trị HA ban đêm và mức dao động HA. • Trị số HA 24 giờ: có liên quan với tổn thương cơ quan đích do THA chặt chẽ hơn trị số HA phòng khám. • Dự báo tốt hơn nguy cơ tim mạch tổng thể ở đối tượng THA so với dự báo của trị số HA tại phòng khám. • Đo HA chính xác hơn HA phòng khám, đặc biệt để đánh giá hiệu quả hạ HA qua điều trị, do không có hiện tượng THA áo choàng trắng và các yếu tố nhiễu tác động khác sau mỗi lần đo. Đo HA liên tục 24h • Bình thường, HA vào ban đêm giảm 10%. • BN không có khoảng trũng sinh lý ban đêm => nguy cơ cao có các biến chứng của THA. • Một số N/C => HA ban đêm là một dấu hiệu có giá trị tiên lượng các nguy cơ tim mạch. Máy đo HA liên tục 24 giờ - Cài đặt máy đo: bệnh nhân có thể thích nghi với cách đo HA ban ngày mỗi 15-30 phút và ban đêm mỗi 30 - 60 phút. Biểu đồ KQ đo HA liên tục 24h Lưu ý khi đo HA 24h • Sử dụng các dụng cụ được chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế. • Sử dụng băng quấn có kích cỡ phù hợp. • Chỉnh hệ thống đọc với các thời khoảng < 30 phút để thu được đầy đủ các giá trị nếu bị tạm ngừng đo do trở ngại của máy. • Hướng dẫn bệnh nhân sinh hoạt bình thường nhưng tránh các hoạt động gắng sức và giữ cánh tay duỗi ra trong thời gian đo. Đề nghị bệnh nhân ghi vào nhật ký các bất thường, thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ. • Đo lại HA 24 giờ khác nếu trong lần đo đầu tiên thu được < 70% các giá trị mong muốn do các nguyên nhân liên quann đến máy đo. HA Holter 24 giờ: các thông số đánh giá Thể loại Chỉ số ngày/đêm Không trũng > 1.0 Trũng nhẹ >0.9 và ≤ 1.0 Trũng vừa > 0.8 và ≤ 0.9 Trũng nặng ≤ 0.8 • Chỉ số HA ngày / đêm: chỉ số giữa trị số HA trung bình ban đêm/ ban ngày. • Các thông số khác như biến đổi HA, gánh nặng HA hoặc chỉ số cứng mạch lưu động được chỉ định trong nghiên cứu không chỉ định thường qui. Các thể trũng ngày-đêm Xác định THA theo trị HA phòng khám và ngoại trú Thể loại HA tâm thu mmHg HA tâm trương mmHg HA phòng khám ≥ 140 và/hoặc ≥ 90 HA Holter 24 giờ - Ban ngày (6 - 22h) ≥ 135 và/hoặc ≥ 85 - Ban đêm (22 – 6h) ≥ 120 và/hoặc ≥ 70 - HA 24 giờ ≥ 130 và/hoặc ≥ 80 HA tại nhà ≥ 135 và/hoặc ≥ 85 Chẩn đoán theo HA phòng khám và HA ngoại trú ( HA tại nhà hoặc lưu động ban ngày) HA phòng khám ( mmHg) HATT < 140 và HATTr < 90 HATT ≥140 Hoặc HATTr ≥ 90 HA tại nhà hoặc Holter 24g ban ngày HATT < 135 hoặc HATTr < 85 (mmHg) HA bình thường thật sự (NT) THA áo choàng trắng (WCHT) HATT ≥ 135 Hoặc HATTr ≥ 85 (mmHg) THA ẩn dấu ( MHT) THA bền bĩ ( SHT) THA áo choàng trắng • HA thường xuyên tăng tại bệnh việc hoặc phòng khám bác sĩ trong khi HA đo hằng ngày tại nhà hoặc đo HA liên tục 24h lại bình thường. • Tỷ lệ hiện mắc ”THA áo choàng trắng”: 10-30%. • THA áo choàng trắng tăng theo tuổi; tỷ lệ này <10% ở THA độ 2, độ 3 khi đo tại phòng khám. • Tăng HA áo choàng trắng có thể là khởi đầu của THA thực sự và có làm tăng nguy cơ BTM. THA ẩn dấu • Thường ít gặp hơn THA áo choàng trắng và khó phát hiện hơn • HA bình thường tại phòng khám và THA ở nơi khác, ví dụ tại nơi làm việc, tại nhà hay khi đo HA liên tục 24 giờ). • Những bệnh nhân này có tổn thương cơ quan đích nhiều hơn và nguy cơ mắc các biến cố tim mạch cao hơn những người HA bình thường. Khuyến cáo đo HA Khuyến cáo Nhóm Mức Đo HA tại phòng khám được khuyến cáo giúp sàng lọc và chẩn đoán THA I B Được chẩn đoán THA khi đo HA ít nhất 2 lần cho 1 lần khám và ít nhất 2 lần khám I C Đo HA ngoại trú được dùng để xác định chẩn đoán, thể THA, cơn hạ HA và tăng cường khả năng dự báo nguy cơ TM. IIa B Đối với đo HA ngoại trú, theo dõi HA Holter 24giờ hoặc đo HA tại nhà được xem xét tùy vào chỉ định, tính khả dụng, tiện dụng, giá thành và nếu được tham khảo thêm bệnh nhân IIb C • THA hoặc nghi ngờ tiền sản giật ở PN có thai • Giúp xác định THA đề kháng thật sự hay giả đề kháng Xin cảm ơn sự chú ý của quý vị đại biểu!
File đính kèm:
- vai_tro_do_huyet_ap_lien_tuc_24h_do_huyet_ap_tai_nha_pham_th.pdf