Vai trò của việc "kết ấn" trong khí công & tĩnh tọa tự chữa bệnh

n tay và gốc ngón tay cũng là gián tiếp 
kích hoạt sự thu, xả ở những huyệt tương ứng như 
Bách hội ở đỉnh đầu, Hội âm và Trường cường ở 
vùng xương cùng. Sự kích hoạt của ấn có tác dụng 
lợi dụng thiên khí và địa khí làm mạnh dòng chảy 
của kinh mạch, qua đó có thể khai thông một đường 
kinh, một huyệt vị hoặc tăng cường nội khí trong cơ 
thể. Ngoài ra khi Nhâm Đốc đã được thông, động 
tác bắt ấn mỗi lần tập sẽ rút ngắn thời gian sinh khí 
và tăng cường chân khí để sử dụng cho nhiều mục 
đích khác nhau. 
SỔ TAY CHỮA BỆNH - Sưu Tầm : Diệu Âm Trí Tùng 
CHÙA TẢN VIÊN – TẢN VIÊN SƠN QUỐC TỰ - wWw.ChuaTanVien.Com 
5 
NHỮNG ĐỐI ỨNG KHÁC NHAU GIỮA NAM VÀ 
NỮ TRÊN LÒNG BÀN TAY 
Do những dị biệt về tính âm dương giữa nam và 
nữ, nam thuộc dương và nữ thuộc âm, nên vị trí 
tương ứng giữa hai huyệt Trường cường và Hội âm 
trên hai bàn tay phải và trái cũng tương phản nhau. 
Ở nam, thiên khí từ đỉnh đầu qua nửa bên phải 
cơ thể xuống chân phải,địa khí theo chân trái đi lên, 
qua nửa bên trái cơ thể chạy lên đầu. Phần gốc các 
ngón tay thuộc tay trái ứng với huyệt Trường 
cường, phần gốc các ngón tay thuộc tay phải ứng 
với Hội âm. Ở nữ, thiên khí từ đỉnh đầu qua nửa bên 
trái cơ thể xuống chân trái, địa khí theo chân phải 
qua nửa bên phải cơ thể chạy lên đầu. Phần gốc các 
ngón tay thuộc tay phải của người nữ ứng với huyệt 
Trường cường, phần gốc các ngón tay trái ứng với 
huyệt Hội âm. 
Sự khác biệt trên cần được lưu ý để không tác 
động nhầm lẫn vào Trường cường. Trường cường là 
gốc của chân Hỏa, chỉ được kích hoạt khi cần thiết 
và có giới hạn. Trường cường chỉ nên được khai mở 
và phát triển đồng bộ với sự phát triển của Nhâm 
Đốc và hệ kinh mạch chung. Trên thực tế, khi 
Nhâm Đốc đã được khai thông, chỉ cần tác động vào 
các đầu ngón tay, thiên khí sẽ tràn xuống theo 
mạch Nhâm. Khi đến cuối mạch Nhâm, tự khắc sẽ 
kích hoạt Trường cường đưa chân hỏa lên 
Mạch Đốc, tuần hoàn thành một vòng Tiểu châu 
SỔ TAY CHỮA BỆNH - Sưu Tầm : Diệu Âm Trí Tùng 
CHÙA TẢN VIÊN – TẢN VIÊN SƠN QUỐC TỰ - wWw.ChuaTanVien.Com 
6 
thiên mà không nhất thiết phải kích hoạt vào gốc 
các ngón tay. 
Ngoài ra, việc nắm vững quy luật thăng giáng ở 
mỗi bên, bên phải hoặc bên trái còn có thể vận 
dụng để phát triển thành vòng Đại châu thiên bằng 
cách hít vào từ đỉnh đầu theo mạch Nhâm xuống 
chân phải (nam), và thở ra từ chân trái đi lên theo 
mạch Đốc đến tận đỉnh đầu. Do đó có cách nói hít 
một hơi chân khí từ Bách hội thông suốt đến đầu 
ngón chân cái, hoặc ngược lại từ đầu ngón chân cái 
lên đến tận đỉnh đầu. 
MỘT VÀI ẤN TIÊU BIỂU 
Đầu ngón cái chạm nhẹ đầu 
ngón trỏ ở cả hai bàn tay. Ngón 
trỏ là ngón ở gần ngón cái nhất. 
Do đó chỉ cần cong nhẹ hai ngón 
để hai đầu ngón chạm nhau 
là đủ để kết thành ấn, dễ tạo tình trạng buông lỏng 
cơ hai bàn tay hơn so với động tác đưa đầu ngón 
tay cái xa hơn để chạm với những đầu ngón khác 
như ngón giữa và áp út. Nói chung giống như các ấn 
tác động vào đầu ngón tay khác, ấn này có thể bổ 
sung kinh khí cho những đường kinh dương vì Bách 
hội là huyệt hội của những đường kinh Dương và 
mạch Đốc. Ngoài ra kèm theo động tác đầu lưỡi 
chạm nướu răng trên để thông Nhâm Đốc, thiên khí 
từ Bách hội cũng sẽ tràn xuống mạch Nhâm là bể 
chứa của các kinh Âm. Do đó ấn có tác dụng vào cả 
SỔ TAY CHỮA BỆNH - Sưu Tầm : Diệu Âm Trí Tùng 
CHÙA TẢN VIÊN – TẢN VIÊN SƠN QUỐC TỰ - wWw.ChuaTanVien.Com 
7 
hai mạch Nhâm Đốc để tăng cường nội khí. (Hình 1) 
Đầu ngón cái tay phải 
chạm đầu ngón áp út. Đầu 
ngón cái tay trái chạm đầu 
ngón giữa. Bên cạnh hiệu ứng 
chung thu Thiên khí và giáng 
khí, ấn này kích hoạt trực tiếp 
vào huyệt Quan xung ở gốc 
móng ngón tay áp út, Tĩnh huyệt của kinh Thiếu 
dương Đởm và Tam tiêu và huyệt Trung xung ở đầu 
móng ngón tay giữa, Tĩnh huyệt của kinh Quyết âm 
can & Tâm bào lạc. Do đó ấn có tác dụng rất tốt 
trong việc sơ tiết Can khí, thư giải khí uất trong 
những chứng bệnh do căng thẳng tâm lý lâu ngày 
làm rối loạn thần kinh giao cảm, dẫn đến nhức đầu, 
mất ngủ, đau cơ, hay cáu gắt, suy nhược thần kinh, 
rối loạn kinh nguyệt, rối loạn tiêu hóa...(Hình 2). 
Hai bàn tay đan chéo nhau 
sát tận gốc các ngón tay đặt 
trước bụng dưới, lòng bàn tay 
để ngửa, hai đầu ngón tay cái 
chạm nhau. Các ngón tay 
chạm nhau ở sát phần gốc và lòng bàn tay để ngửa 
đã tác động vào các kinh Âm và có tác dụng thăng 
khí. Đây là một trong những ấn thường được sử 
dụng trong khi tĩnh tọa. Ấn có công năng thu âm 
SỔ TAY CHỮA BỆNH - Sưu Tầm : Diệu Âm Trí Tùng 
CHÙA TẢN VIÊN – TẢN VIÊN SƠN QUỐC TỰ - wWw.ChuaTanVien.Com 
8 
khí và hóa khí. Huyệt Hội âm sẽ được kích hoạt, 
mạch Nhâm sẽ đi lên từ Hội âm, hướng năng lực 
tính dục thăng hoa lên phía trên để tái bổ sung cho 
cơ thể (Hình 3). 
 Đầu ngón cái tay phải 
chạm đầu ngón áp út tay phải. 
Đầu ngón cái tay trái chạm 
gốc ngón áp út tay trái (nam). 
Ấn này phối hợp giữa Thiên khí 
từ Bách hội giáng xuống theo 
mạch Nhâm và chơn Hỏa 
thăng lên từ Trường cường trên mạch Đốc, một lên 
một xuống nối thành vòng Tiểu châu thiên. Vì là ấn 
kích hoạt chơn Hỏa nên chỉ sử dụng giới hạn trong 
vài phút hoặc vài chục vòng Tiểu châu thiên trước 
khi tĩnh tọa hay chuyển sang các ấn bình thường 
ở đầu các ngón tay (Hình 4). 
 Đầu ngón tay cái chạm gốc 
ngón tay áp út, bao các ngón 
còn lại chung quanh ngón cái 
và nắm chặt thành quyền. Hai 
bàn tay giống nhau. Ở ấn 
này, đầu ngón cái chạm gốc 
ngón áp út ở cả hai tay đã kích 
hoạt Hội âm và Trường cường, động tác nắm các 
ngón tay thành quyền quanh ngón cái có tác dụng 
tập trung nội khí vào hai trục trung tâm, tức hai 
mạch Nhâm Đốc nên là một ấn tăng cường chân 
SỔ TAY CHỮA BỆNH - Sưu Tầm : Diệu Âm Trí Tùng 
CHÙA TẢN VIÊN – TẢN VIÊN SƠN QUỐC TỰ - wWw.ChuaTanVien.Com 
9 
khí khá mạnh. Ấn có công năng làm ấm người, tăng 
sự can đảm, tăng cường chính khí để chống lại tà 
khí nên thường được gọi là Kim cang quyền ấn. Có 
lẽ đây là lý do khiến dân gian có tập tục nắm chặt 
ngón tay cái khi cảm thấy sợ sệt, mất bình tĩnh 
hoặc ban đêm phải đi qua những nơi tối tăm, lạnh 
lẽo (Hình 5). 
Áp hai bàn tay vào nhau, 
đan chéo hai ngón áp út và 
ngón út của hai bàn tay, hai 
ngón tay giữa thẳng lên, 
hai đầu ngón giữa áp vào 
nhau, hai ngón tay trỏ chạm vào lưng lóng giữa của 
ngón tay giữa cùng bên, hai đầu ngón cái cùng áp 
lên lóng giữa của ngón tay áp út bên phải. Ở ấn 
này, hai ngón trỏ tác động vào chỗ giao liên của hai 
lóng đầu và lóng giữa của ngón giữa, và hai đầu 
ngón cái tác động vào lóng giữa ngón áp út phải 
nên có tác dụng tập trung chơn khí vào khu vực 
giao tiếp giữa trung tiêu và thượng tiêu. Trên thực 
tế, khi bắt ấn này, nội khí toàn thân sẽ hướng về 
huyệt Cưu vĩ. Cưu vĩ nằm trên mạch Nhâm, phía 
dưới chỗ gặp nhau của hai bờ sườn, tương ứng với 
Luân xa 4 của khí công Ấn Độ. Nơi đây có một biệt 
lạc thông với mạch Đốc. Cưu vĩ là mộ huyệt của 
Tâm. Trong châm cứu học, Cưu vĩ có tác dụng trấn 
kinh, định thần, thư thái lồng ngực. Do đó ấn này có 
tên gọi là ấn định tâm (Hình 6). 
SỔ TAY CHỮA BỆNH - Sưu Tầm : Diệu Âm Trí Tùng 
CHÙA TẢN VIÊN – TẢN VIÊN SƠN QUỐC TỰ - wWw.ChuaTanVien.Com 
10 
Tóm lại có thể nói ấn bao gồm nhiều hình thức, 
nhiều tư thế khác nhau của những ngón tay, riêng 
lẻ hoặc phối hợp cả hai bàn tay, nhằm điều chỉnh 
khí hóa, định tâm an thần hoặc tăng cường chân 
khí. 
Để kết thúc bài này, người viết xin ghi lại một 
trường hợp đáng suy ngẫm về kinh nghiệm bắt ấn. 
Bà dì của tôi xuất thân từ gia đình lao động nghèo. 
Bà không được học hành, cũng không có thói quen 
tập thể dục hoặc chăm sóc sức khỏe tử tế như 
chúng ta ngày nay. Khoảng 50 tuổi bà đã xuất hiện 
triệu chứng áp huyết cao. Đã vậy bà còn thích ăn 
cơm với thịt hoặc cá kho mặn. Đến khoảng 80 tuổi, 
bà đã trải qua 3 lần bị tai biến não. May mắn là cả 3 
lần đều đã vượt qua và phục hồi tốt sau một thời 
gian điều trị bằng khí công và Đông dược. Sau lần 
thứ ba, chúng tôi hướng dẫn và thuyết phục bà thực 
hành một "chiêu" duy nhất và dễ nhất: bắt ấn. 
Vẫn những thói quen cũ, ăn uống không kiêng 
kỵ, thích ăn mặn, không thích tập dưỡng sinh. Chỉ 
khác là khi rỗi rảnh hoặc thấy trong người "khó ở", 
bà lại ngồi tựa ghế hoặc dựa lưng vào tường thư 
giãn và bắt ấn. Đầu ngón tay cái chạm đầu các 
ngón tay khác, ngón nào cũng được. Trên thực tế, 
bà thường chụm cả ba đầu các ngón tay cái, ngón 
trỏ và ngón giữa lại với nhau. Không biết có phải 
nhờ "chiêu" bắt ấn này hay không, chỉ biết là bà đã 
sống khỏe mạnh, đi lại bình thường, tinh thần vẫn 
minh mẫn đến những ngày cuối đời. Bà thọ 90 
tuổi. Ra đi nhẹ nhàng. Đặc biệt là trong khoảng 10 
SỔ TAY CHỮA BỆNH - Sưu Tầm : Diệu Âm Trí Tùng 
CHÙA TẢN VIÊN – TẢN VIÊN SƠN QUỐC TỰ - wWw.ChuaTanVien.Com 
11 
năm sau cùng, kể từ khi bà chịu thực hành bắt ấn, 
bà không phải nằm viện ngày nào./. 
Đạo Tràng Tịnh Tông Học Hội Việt Nam – www.NhacPhatGiao.info – 
www.ChuaTanVien.Com 
NAM MÔ A MI ĐÀ PHẬT – PHÁP MÔN NIỆM PHẬT THÀNH PHẬT – ĐỚI NGHIỆP VÃNG SANH 
Phát Nguyện 
Chúng sanh vô biên thệ nguyện độ 
Phiền não vô tận thệ nguyện đoạn 
Pháp môn vô lượng thệ nguyện học 
Phật đạo vô thượng thệ nguyện thành 
•Hồi Hướng 
Nguyện sanh Tây Phương tịnh độ trung 
Cửu phẩm liên hoa vi phụ mẫu 
Hoa khai kiến Phật ngộ vô sanh 
Bất thối Bồ Tát vi bạn lữ 
Kệ Hồi Hướng 
Nguyện dĩ thử công đức 
Trang nghiêm Phật Tịnh Độ 
Thượng báo tứ trọng ân 
Hạ tế tam đồ khổ 
Nhược hữu kiến văn giả 
Tức phát bồ đề tâm 
Tận thử nhất báo thân 
Đồng sanh Cực Lạc quốc 
----------------- 
Nếu có chút công đức gì 
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ 
SỔ TAY CHỮA BỆNH - Sưu Tầm : Diệu Âm Trí Tùng 
CHÙA TẢN VIÊN – TẢN VIÊN SƠN QUỐC TỰ - wWw.ChuaTanVien.Com 
12 
Trên đền bốn ân nặng, dưới cứu ba đường khổ. 
Nếu có ai thấy nghe, đều phát Bồ Đề tâm 
Khi hết báo thân này, đồng sanh Cực Lạc Quốc! 
Nguyện đem công đức này 
hồi hướng về khắp tất cả pháp giới, 
đệ tử và chúng sinh 
đồng sanh về cực lạc.