Vai trò của theo dõi huyết áp liên tục 24h & đo huyết áp tại nhà - Phạm Trần Linh

VAI TRÒ CỦA THEO DÕI HUYẾT ÁP 
LIÊN TỤC 24H 
& ĐO HUYẾT ÁP TẠI NHÀ 
TS.BS. Phạm Trần Linh 
Viện Tim mạch – Bệnh viện Bạch Mai 
Email: ptlinhmd@gmail.com 
ĐO HA TẠI NHÀ 
 Đo HA tại nhà ghi được các số đo HA khi thức trong nhiều 
ngày, giảm được hiệu ứng THA áo choàng trắng. 
 Điều quan trọng của đo HA tại nhà là giúp bệnh nhân biết 
con số HA của mình khi điều trị. 
 Cung cấp trị số HA trong những ngày khác nhau và gần với 
hoàn cảnh sống bình thường của BN. 
 Cho các thông tin về trị số HA liên tục trong nhiều tháng, 
nhiều năm. 
 Điều bất tiện của đo HA tại nhà là báo cáo sai lệch nên 
không giám sát được việc thay đổi thuốc. 
 Sử dụng các máy đo chính xác đã chuẩn hóa, 
không dùng các loại máy quấn ngang cổ tay. Khi 
đo cánh tay của bệnh nhân phải đặt ngang mức 
tim. 
 Khuyến khích sử dụng các máy bán tự động và tự 
động vì HA kế thủy ngân sẽ làm cho bệnh nhân 
khó khăn trong sử dụng và có thể sai sót với động 
tác nghe, đặc biệt ở người già. 
 Nhắc bệnh nhân phải ngồi nghỉ vài phút trước khi 
đo và cho họ biết rằng các trị số HA có thể khác 
nhau trong các lần đo khác nhau do sự thay đổi áp 
lực máu tự động. 
Một số điểm lưu ý khi đo HA tại nhà: 
 Tránh yêu cầu bệnh nhân đo nhiều lần quá mức cần 
thiết, nhưng cần thiết phải đo vài lần trước khi dùng 
thuốc và trong suốt quá trình điều trị. 
 Lưu ý rằng các giá trị bình thường đo ở nhà thấp hơn so 
với đo ở phòng khám. Giá trị đo ở nhà 135/85 mmHg 
tương ứng với 140/90mgHg đo ở phòng khám hoặc 
bệnh viện. 
 Hướng dẫn rõ ràng cho bệnh nhân về tính cần thiết ghi 
chép cẩn thận để cung cấp đầy đủ và chính xác các giá 
trị đo được và tránh tự mình thay đổi các chế độ điều trị. 
Một số điểm lưu ý khi đo HA tại nhà: 
Đo HA liên tục 24h 
 Cung cấp thông tin nhiều hơn HA đo tại nhà hoặc phòng 
khám 
 C/cấp HA trung bình ban ngày (thường từ 7-22 giờ) và giá 
trị HA ban đêm và mức dao động HA. 
 Trị số HA 24 giờ: có liên quan với tổn thương cơ quan 
đích do THA chặt chẽ hơn trị số HA phòng khám. 
 Dự báo tốt hơn nguy cơ tim mạch tổng thể ở đối tượng 
THA so với dự báo của trị số HA tại phòng khám. 
 Đo HA chính xác hơn HA phòng khám, đặc biệt để đánh 
giá hiệu quả hạ HA qua điều trị, do không có hiện tượng 
THA áo choàng trắng và các yếu tố nhiễu tác động khác 
sau mỗi lần đo. 
Đo HA liên tục 24h 
• Bình thường, HA vào ban đêm giảm 10%. 
• BN không có khoảng trũng sinh lý ban đêm 
 nguy cơ cao có các biến chứng của THA. 
• Một số N/C  HA ban đêm là một dấu hiệu 
có giá trị tiên lượng các nguy cơ tim mạch. 
Máy đo HA liên tục 24 giờ 
- Cài đặt máy đo: bệnh nhân có thể thích nghi với cách đo HA 
ban ngày mỗi 15-30 phút và ban đêm mỗi 30 - 60 phút. 
Holter HA được khuyến cáo sử dụng 
Biểu đồ KQ 
đo HA liên tục 
24h 
HA Holter 24 giờ: các thông số đánh giá 
Thể loại Chỉ số 
ngày/đêm 
Không trũng > 1.0 
Trũng nhẹ >0.9 và ≤ 1.0 
Trũng vừa > 0.8 và ≤ 0.9 
Trũng nặng ≤ 0.8 
• Chỉ số HA ngày / đêm: 
chỉ số giữa trị số HA 
trung bình ban đêm/ ban 
ngày. 
• Các thông số khác như 
biến đổi HA, gánh nặng 
HA hoặc chỉ số cứng 
mạch lưu động được chỉ 
định trong nghiên cứu 
không chỉ định thường 
qui. 
Các thể trũng ngày-đêm 
Xác định THA theo trị HA 
phòng khám và ngoại trú 
Thể loại 
HA tâm thu 
mmHg 
HA tâm trương 
mmHg 
HA phòng khám ≥ 140 và/hoặc ≥ 90 
HA Holter 24 giờ 
- Ban ngày 
(6 - 22h) 
≥ 135 
và/hoặc 
≥ 85 
- Ban đêm 
(22 – 6h) 
≥ 120 
và/hoặc 
≥ 70 
- HA 24 giờ ≥ 130 
và/hoặc 
≥ 80 
HA tại nhà ≥ 135 
và/hoặc 
≥ 85 
Chẩn đoán theo HA phòng khám và HA ngoại trú 
( HA tại nhà hoặc lưu động ban ngày) 
HA phòng khám 
( mmHg) 
HATT < 140 và 
HATTr < 90 
HATT ≥140 
Hoặc HATTr ≥ 90 
HA tại nhà 
hoặc Holter 
24g ban 
ngày 
HATT < 135 
hoặc HATTr < 85 
(mmHg) 
HA bình thường 
thật sự (NT) 
THA áo choàng 
trắng (WCHT) 
HATT ≥ 135 
Hoặc HATTr ≥ 85 
(mmHg) 
THA ẩn dấu 
( MHT) 
THA bền bĩ 
( SHT) 
THA áo choàng trắng 
 HA thường xuyên tăng tại bệnh việc hoặc phòng 
khám bác sĩ trong khi HA đo hằng ngày tại nhà 
hoặc đo HA liên tục 24h lại bình thường. 
 Tỷ lệ hiện mắc “THA áo choàng trắng”: 10-30%. 
 THA áo choàng trắng tăng theo tuổi; tỷ lệ này 
<10% ở THA độ 2, độ 3 khi đo tại phòng khám. 
 Tăng HA áo choàng trắng có thể là khởi đầu của 
THA thực sự và có làm tăng nguy cơ BTM. 
THA ẩn dấu 
 Thường ít gặp hơn THA áo choàng trắng và 
khó phát hiện hơn 
 HA bình thường tại phòng khám và THA ở nơi 
khác, (ví dụ tại nơi làm việc, tại nhà hay khi đo 
HA liên tục 24 giờ). 
 Những bệnh nhân này có tổn thương cơ quan 
đích nhiều hơn và nguy cơ mắc các biến cố tim 
mạch cao hơn những người HA bình thường. 
Khuyến cáo đo HA 
Khuyến cáo Nhóm Mức 
Đo HA tại phòng khám được khuyến cáo giúp sàng 
lọc và chẩn đoán THA I B 
Được chẩn đoán THA khi đo HA ít nhất 2 lần cho 1 
lần khám và ít nhất 2 lần khám I C 
Đo HA ngoại trú được dùng để xác định chẩn đoán, 
thể THA, cơn hạ HA và tăng cường khả năng dự 
báo nguy cơ TM. 
IIa B 
Đối với đo HA ngoại trú, theo dõi HA Holter 24giờ 
hoặc đo HA tại nhà được xem xét tùy vào chỉ định, 
tính khả dụng, tiện dụng, giá thành và nếu được 
tham khảo thêm bệnh nhân 
IIb C 
• THA hoặc nghi ngờ tiền sản giật ở PN có thai 
• Giúp xác định THA đề kháng thật sự hay giả đề kháng 
xin ch©n thµnh c¶m ¬n