Thông tin nào phẫu thuật viên cần biết khi làm siêu âm tim cho người bệnh Tứ chứng Fallot - Vũ Năng Phúc

Thông tin nào phẫu thuật viên cần biết 
khi làm Siêu âm tim cho người bệnh 
Tứ chứng Fallot 
BS. Vũ Năng Phúc 
Bệnh viện Tim Tâm Đức 
Tứ chứng Fallot (TOF) 
• Năm 1671, Niels Stenson 
• Năm 1888, Etienne-Louis Arthur Fallot, 
• Năm 1924, Abbott and Dawson định danh 
“tetralogy of Fallot.” 
Maude Abbot 
1924 
Neils Stensen 
1638-1686 
Mục tiêu siêu âm tim 
1. Thông liên thất: vị trí, kích thước và tương quan van tim. 
2. Đánh giá giải phẫu cũng như độ nặng của tắc nghẽn buồng tống 
thất phải cũng như hẹp van động mạch phổi. 
3. Các bất thường của động mạch phổi 
4. Hình dạng và đường đi mạch vành, đặc biệt trong tương quan tới 
buồng tống thất phải nếu có 
5. Giải phẫu cung động mạch chủ và các nhánh 
6. Các nguồn khác cung cấp máu cho phổi 
7. Tổn thương phối hợp 
8. Hở van 
9. Chức năng 2 thất Theo GS-BS Silverman 
1. Tĩnh mạch và nhĩ 
2. Vị trí tim 
3. Van nhĩ thất 
4. Thất trái // Thất phải 
5. Buồng tống thất và van 
bán nguyệt 
6. Động mạch chủ, động 
mạch phổi và mạch vành 
Các bước siêu âm tim 
Echocardiography in Pediatric and Congenital Heart Disease-From 
Fetus to Adult, 2e (Feb 15, 2016) _(Wiley-Blackwell) 
Đánh giá tĩnh mạch và nhĩ 
C
S 
Lt SVC 
Đánh giá van nhĩ thất 
Đánh giá thất trái // phải 
LVd 24mm ( Z – score: -3.9) 
Đánh giá thông liên thất 
Đánh giá buồng tống và van bán nguyệt 
Hẹp phễu và van ĐMP 
PV ann 
3 leaflets 
PV 
CS 
Z score vòng van ĐMP -4.2 
Đánh giá Đại động mạch 
Đánh giá mạch vành 
Coronary Echocardiography in Tetralogy of Fallot: Diagnostic Accuracy, 
Resource Utilization and Surgical Implications Over 13 Years (J Am Coll 
Cardiol 2000;36:1371–7) 
Đánh giá các nguồn khác cung cấp máu cho phổi 
TOF thể thông liên thất Eisenmenger 
(1) Echocardiography in Pediatric and Congenital Heart Disease-From Fetus 
to Adult, 2e (Feb 15, 2016) _(Wiley-Blackwell) 
(2) Echocardiographic and morphological correlations in tetralogy of Fallot 
Eur Heart J 1999; 20: 221–231 
TOF kèm kênh nhĩ thất toàn phần 
1.7% trường hợp TOF 
87.5% đi kèm bất thường về gen và bất thường ngoài tim 
• Hẹp lỗ xuất phát ĐMP trái 
• Hẹp lỗ xuất phát ĐMP phải 
• “Tứ chứng Fallot với không ĐMP phải// trái” 
Bất thường ĐMP 
Bất thường ĐMP 
RVOT 
MPA 
RPA 
• McGoon ratio >1.2 * 
• Nakata index >100 ** 
Thiểu sản động mạch phổi 
* Circulation. 1991 Nov;84(5 Suppl):III206-12. 
** J Thorac Cardiovasc Surg. 1984 Oct;88(4):610-9. 
1. Thất phải 2 đường ra type Fallot. 
2. TOF với không lỗ van động mạch phổi. 
3. TOF với thất phải 2 buồng 
4. TOF với không van động mạch phổi 
Một số thể TOF khác 
1. TOF với bất thường cung động mạch chủ (cung ĐMC bên 
phải, cung ĐMC đôi, thông nối ĐM dưới đòn với ĐMP qua 
ống động mạch) 
2. Thông liên nhĩ (thứ phát 86% TOF, xoang tĩnh mạch, 
xoang vành) 
3. Hồi lưu bất thường TM phổi bán phần // toàn phần 
4. Tồn tại TMC trên trái 11% (đổ vào xoang vành // nhĩ trái) 
Các tổn thương phối hợp khác 
Tóm tắt 
1. TOF là bệnh thường gặp và đại diện cho nhóm bệnh tim bẩm 
sinh tím. 
2. Siêu âm tim đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán trước phẫu 
thuật. 
3. Siêu âm tim không chỉ đánh giá 4 dấu hiệu cơ bản để chẩn đoán 
TOF mà còn phải: 
• phát hiện các tổn thương kèm theo 
• đo đạc chính xác và phân tích các thông số (Z score, 
McGoon, Nakata) 
• Đánh giá lại các thông tin siêu âm tim có phù hợp với LS 
không 
 phối hợp với phẫu thuật viên để xác định hướng điều trị 
thích hợp. 
Chân thành cám ơn 
quý đồng nghiệp 
Quality of the world for the heart of Vietnam