Phát huy nguồn lực con người Việt Nam trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội thời đại cách mạng công nghiệp 4.0

nguyên nhân khách quan, trong đó 
nguyên nhân chủ quan là chủ yếu. 
2.3.2. Một số giải pháp cơ bản 
phát huy nguồn lực con người ở nước 
ta trong thời đại cách mạng công 
nghiệp 4.0 
 Với yêu cầu ngày càng cao của sự 
nghiệp xây dựng và phát triển đất nước 
trong thời đại toàn cầu hóa và cách 
mạng công nghiệp 4.0, nguồn lực con 
người Việt Nam cần được xây dựng, 
bồi dưỡng, phát triển cả về số lượng và 
chất lượng thông qua một hệ thống các 
giải pháp đồng bộ, kịp thời, trong đó 
cần tập trung vào những giải pháp trọng 
tâm sau: 
Một là, đẩy mạnh công nghiệp hóa, 
hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị 
trường định hướng xã hội chủ nghĩa gắn 
liền với hội nhập quốc tế và cách mạng 
công nghiệp 4.0. Giải pháp này nhằm 
hiện đại hóa nền sản xuất, nâng cao 
năng suất lao động và năng lực cạnh 
tranh của nền kinh tế, nhờ đó từng bước 
cải thiện, nâng cao mức sống, chất 
lượng sống cũng như các điều kiện để 
phát triển toàn diện nguồn lực con 
người. Mặt khác, làm việc trong môi 
trường công nghiệp hiện đại vừa đặt ra 
yêu cầu vừa tạo động lực cho người lao 
động không ngừng nỗ lực vươn lên, tự 
học, tự bồi dưỡng về mọi mặt để thích 
ứng với những tiến bộ của tri thức, khoa 
học - công nghệ. Đẩy mạnh nghiên cứu, 
ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và đổi mới 
sáng tạo để nâng cao năng suất lao 
động, nhập khẩu công nghệ mới; thực 
hiện phương thức quản lý, quản trị hiện 
đại; phát huy tiềm năng con người và 
khuyến khích tinh thần sản xuất kinh 
doanh của mọi người để chủ động khai 
thác triệt để lợi thế cạnh tranh, nâng cao 
giá trị gia tăng, tăng nhanh giá trị quốc 
gia và tham gia có hiệu quả vào chuỗi 
giá trị toàn cầu. Phát triển thị trường lao 
động, bảo đảm đồng bộ, liên thông, 
minh bạch và tạo thuận lợi cho việc 
tự do dịch chuyển lao động. Phát triển 
mạnh thị trường nhân lực chất lượng 
cao, nhất là lao động kỹ thuật và nhân 
lực quản trị kinh doanh. Tăng cường 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 11 - 2018 ISSN 2354-1482 
50 
quản lý, mở rộng thị trường và nâng cao 
hiệu quả đưa người lao động đi làm việc 
ở nước ngoài. 
Hai là, đổi mới căn bản, toàn diện 
giáo dục – đào tạo. Đổi mới giáo dục – 
đào tạo theo hướng theo hướng chuẩn 
hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ và 
hội nhập quốc tế, trong đó đổi mới cơ 
chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ 
giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then 
chốt nhằm phát triển nguồn lực con 
người cả về chất và lượng, đặc biệt là 
nguồn nhân lực chất lượng cao. Đổi mới 
phải được tiến hành đồng bộ, toàn diện 
về chương trình, nội dung, phương pháp 
dạy và học, phương pháp thi, kiểm tra; 
vấn đề xây dựng đội ngũ giáo viên, cơ 
chế quản lý giáo dục đào tạo trên cơ sở 
ứng dụng nhanh các công nghệ tiên tiến, 
hiện đại; từng bước phát triển kinh tế tri 
thức. Xây dựng xã hội học tập cho mọi 
người, khuyến khích và tạo điều kiện và 
cơ hội cho mọi cá nhân được tiếp cận 
với các hình thức, loại hình, phương 
thức học tập đa dạng, thực hiện học tập 
suốt đời. Cần hướng đào tạo gắn với nhu 
cầu xã hội, thực hiện gắn kết chặt chẽ 
giữa nhà nước – nhà trường – nhà tuyển 
dụng trong xây dựng chương trình, dự 
báo nhu cầu, quy hoạch, đào tạo, sử 
dụng người lao động. Chủ động, tích cực 
hội nhập quốc tế về giáo dục, tranh thủ 
các nguồn lực về con người, kỹ thuật, 
vốn từ các nước tiên tiến, các tổ chức 
quốc tế và cá nhân ở nước ngoài để hiện 
đại hóa nền giáo dục. 
Ba là, hoàn thiện và thực hiện tốt 
chính sách xã hội. Giải pháp này có ý 
nghĩa rất quan trọng bởi “Chính sách 
xây dựng đúng đắn vì hạnh phúc con 
người là động lực to lớn phát huy mọi 
tiềm năng sáng tạo của nhân dân trong 
sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội” 
[9, tr. 13]. Việc đổi mới, hoàn thiện cơ 
chế, chính sách để tạo động lực cho sự 
phát triển nguồn lực con người cần phải 
được thực hiện đồng bộ trên nhiều 
phương diện, như: giáo dục - đào tạo, 
khoa học - công nghệ, môi trường làm 
việc, chính sách việc làm, thu nhập, an 
sinh xã hội, bảo hiểm, bảo trợ xã hội, 
chăm sóc sức khỏe, chính sách phát 
triển thị trường lao động, các điều kiện 
nhà ở, sinh sống, định cư... Trong đó 
cần tạo bước chuyển nhanh chóng, rõ 
rệt trong đổi mới chính sách đào tạo, sử 
dụng và đãi ngộ trí thức, trọng dụng và 
tôn vinh nhân tài, kể cả người Việt Nam 
ở nước ngoài, chính sách gắn kết chặt 
chẽ giữa phát triển nguồn nhân lực với 
phát triển và ứng dụng khoa học, công 
nghệ, chính sách tiền lương, khen 
thưởng, chính sách việc làm, thu nhập, 
bảo hiểm, bảo trợ xã hội, chính sách thu 
hút, chính sách quốc gia về nâng cao 
sức khỏe, tầm vóc con người Việt Nam. 
Bốn là, dân chủ hóa, nhân văn hóa 
đời sống xã hội, khai thác có hiệu quả 
các giá trị văn hóa truyền thống và hiện 
đại. Đây là quan điểm nhằm tạo môi 
trường lành mạnh cho các giá trị sống 
của nguồn nhân lực phát triển. Để có 
được môi trường đó, trước hết phải coi 
trọng giáo dục đạo lý làm người, ý thức, 
trách nhiệm công dân, tinh thần yêu 
nước, yêu chủ nghĩa xã hội, đạo đức, lối 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 11 - 2018 ISSN 2354-1482 
51 
sống văn hóa, lịch sử dân tộc và bản sắc 
dân tộc, ý chí vươn lên vì tương lai của 
mỗi người và tiền đồ của đất nước. Mở 
rộng dân chủ, phát huy tối đa nhân tố 
con người, coi con người là chủ thể, 
nguồn lực chủ yếu và là mục tiêu của sự 
phát triển, là nguồn lực quan trọng nhất 
quyết định sự phát triển xã hội và là sự 
nghiệp của cách mạng Việt Nam. Mọi 
quá trình phát triển kinh tế - xã hội phải 
hướng tới mục tiêu cao cả là vì con 
người, vì sự phát triển toàn diện của 
nguồn lực con người. 
3. Kết luận 
Phát triển bền vững trên nền tảng 
bồi dưỡng, phát huy nguồn lực con 
người là lựa chọn ưu tiên hàng đầu và là 
quyết sách chiến lược của các quốc gia 
trên thế giới. Bài học này càng khẳng 
định giá trị to lớn của nó trong thời đại 
cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay. 
Với Việt Nam, là một nước đi sau, trên 
cơ sở kế thừa bài học kinh nghiệm từ 
các nước đi trước, dựa trên thực tiễn 
của thời đại và nhiệm vụ phát triển kinh 
tế - xã hội trong thời kỳ đổi mới, nguồn 
lực con người chính là nguồn lực quyết 
định nhất trong các nguồn lực của sự 
phát triển, là một trong những yếu tố 
quyết định thắng lợi của sự nghiệp công 
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, là 
yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh, 
bền vững và là điều kiện cơ bản cho hội 
nhập quốc tế. Đứng trước bối cảnh hội 
nhập quốc tế với sự tác động to lớn của 
cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 hiện 
nay, việc phát huy nguồn lực con người 
Việt Nam đang đặt ra những yêu cầu 
mới trên các phương diện: số lượng, 
chất lượng và công tác quy hoạch, đào 
tạo, huy động sử dụng hợp lý, có hiệu 
quả nguồn lực con người để phát triển 
kinh tế - xã hội. Việc nhìn nhận, đánh 
giá một cách tổng thể, toàn diện kết quả 
đạt được cũng như hạn chế, tồn tại 
trong quá trình phát huy nguồn lực con 
người thời gian qua và nguyên nhân của 
nó chính là cơ sở rất quan trọng trong 
việc hoạch định các giải pháp khả thi. 
Hệ thống các giải pháp xây dựng, bồi 
dưỡng, phát triển nguồn lực con người 
hiện nay không chỉ dừng lại ở việc nhận 
thức một cách đúng đắn, đầy đủ mà 
quan trọng hơn phải trở thành nhiệm vụ, 
quyết tâm chính trị và hành động quyết 
liệt của cả hệ thống chính trị và toàn xã 
hội nhằm “đưa nhân lực Việt Nam trở 
thành nền tảng và lợi thế quan trọng 
nhất để phát triển bền vững đất nước, 
hội nhập quốc tế và ổn định xã hội, 
nâng trình độ năng lực cạnh tranh của 
nhân lực nước ta lên mức tương đương 
các nước tiên tiến trong khu vực, trong 
đó một số mặt tiếp cận trình độ các 
nước phát triển trên thế giới” [9]. 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 
VIII, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 11 - 2018 ISSN 2354-1482 
52 
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (1993), “Phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ tư 
BCHTW Đảng (khóa VII), ngày 4/1/1993”,  
(17/9/2018) 
3. Lênin (1978), Toàn tập, tập 41, Nxb Tiến bộ, Mátxcơva 
4. Trần Đại Quang (2016), “Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư - Thời cơ 
phát triển và các thách thức an ninh phi truyền thống”, 
 Thứ Hai, (03/10/2018) 
5. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), “Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 
XII”, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội 
6. Tổng cục Thống kê (2017), Niên giám Thống kê 2017, Nxb Thống kê, Hà Nội 
7. Đảng Cộng sản Việt Nam (2017), “Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 
25/10/2017, Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng 
cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình 
mới”,  29/10/2017, (23/10/2018) 
8. Nguyễn Đình Bắc, “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước ta trước 
tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, 
 22/5/2018, (22/10/2018) 
9. Đảng Cộng sản Việt Nam (1991), Cương lĩnh xây dựng đất nưởc trong thời kỳ 
quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 
10. Thủ tướng Chính phủ (2011), “Quyết định Phê duyệt Chiến lược phát triển 
nhân lực Việt Nam thời kỳ 2011 – 2020”,  (14/10/2018) 
PROMOTING THE HUMAN RESOURCES OF VIETNAM FOR 
THE SOCIO - ECONOMIC DEVELOPMENT IN THE INDUSTRIAL 
REVOLUTION ERA 4.0 
ABSTRACT 
In all time, human resources always play a leading role in the sustainable 
development of each nation, and nowadays this is even truer in the industrial 
revolution era 4.0. Thus, for Vietnam, the fostering and promoting human resources 
to enhance the social activeness, to increase and mobilize the intellectual power and 
the creative potential of human beings are considered as a "strategic breakthrough" 
that determines the victory of the renewal process for the purpose of "prosperous 
people, strong country, democracy, justice and civilization". 
Keywords: Human resources, the industrial revolution era 4.0 
(Received: 9/11/2018, Revised: 25/11/2018, Accepted for publication: 24/12/2018)