Giáo trình Tin cơ sở (Dành cho ngành kế toán)

le sẽ hiển thị các trang chứa đoạn thông tin cần tìm trong 
tr−ờng hợp nμy ta nhận đ−ợc kết quả ở trang đầu tiên nh− sau: Tìm thấy 1.250.000 trang 
có nội dung văn bản “Tin cơ sở” trong vòng 0,3 giây. Nh− vậy ta không thể duyệt hết qua 
1.250.000 trang đ−ợc để giới hạn lại kết quả ta cần nhập đoạn văn bản dμi hơn, cụ thể hơn 
 80
để máy tính tìm kiếm chẳng hạn “Các khái niệm cơ bản trong tin cơ sở cho sinh viên cao 
đẳng”. 
3.2 Cách tìm kiếm thông tin đơn giản 
 Ngoμi cách tìm kiếm thông tin trên đối với ng−ời dùng không chuyên nghiệp có 
cách tìm kiếm thông tin khác đơn giản hơn đó lμ sử dụng cẩm nang danh mục địa chỉ các 
trang web. Cẩm nang nμy th−ờng liệt kê danh mục các trang web theo nhóm, nếu ng−ời 
dùng cần lấy thông tin trong nhóm nμo chỉ việc tra địa chỉ nhóm đó vμ nhập địa chỉ một 
trang web nμo mμ ng−ời dùng cho lμ chứa nhiều thông tin mình cần nhất. Trong các trang 
web nay luôn có phần liên kết đến các trang web có cùng nhóm nội dung. Bằng ph−ơng 
pháp đó ng−ời dùng có thể tìm đ−ợc thông tin mình cần mμ không phải lọc thông tin 
trong hμnh vạn kết quả nhận đ−ợc bằng các công cụ tìm kiếm trên. 
Bài 4: Th− điện tử 
4.1 Giới thiệu phần mềm th− điện tử 
 Dịch vụ th− điện tử Electronic Mail (Email) lμ một trong những tính năng quan 
trọng nhất của Internet. Mặc dù ban đầu đ−ợc thiết kế nh− một ph−ơng thức truyền những 
thông điệp riêng của những ng−ời sử dụng Internet. Email lμ ph−ơng pháp truyền văn bản 
rẻ tiền nhất có ở mọi nơi. Chỉ tốn độ vμi Cent để gửi email đi bất kỳ đâu trên thế giới, rẻ 
hơn nhiều so với c−ớc b−u điện loại thấp nhất. Một trong những lợi ích chính của Email lμ 
tốc độ truyền. Tuy không tức thời nh− Fax thời gian chuyền email th−ờng đ−ợc tính bằng 
phút dù ng−ời nhận vμ ng−ời gửi các nhau hai đầu trái đất. 
 Hệ thống địa chỉ email một vấn đề vô cùng quan trọng trong quá trình gửi hay 
nhận th− lμ cách xác định chính xác địa chỉ th− cần gửi đến. Để thực hiện điều nμy ng−ời 
ta thực hiện việc xác định tên vùng. Thông th−ờng một địa chỉ Email có dạng nh− sau: 
 Tên_riêng@Tên_đầy_đủ_của_Domain 
 Tuỳ thuộc vμo nhμ cung cấp tên của Domain đối với ng−ời dùng có thể khác nhau 
phục thuộc vμo cấp miền mμ ng−ời dùng đó sử dụng ví dụ có địa chỉ hòm th− điện tử của 
một ng−ời nh− sau: 
 tuyensinhviethung@vic.edu.vn 
 Để có địa chỉ hòm th− điện tử ng−ời dùng cần đăng ký với các nhμ cung cấp dịch 
vụ th− điện tử hoặc có thể đăng ký vμo các hòm th− miền phí. Các tμi khoản (hòm th−) 
miền phí th−ờng không có cam kết đảm bảo an toμn thông tin cho ng−ời dùng vμ các 
thông tin trên hòm th− có thể bị xoá bất cứ lúc nμo. 
 Để gửi vμ nhận th− điện tử ng−ời dùng có thể sử dụng web mail hoặc phần mềm 
quản lý th− điện tử chuyên nghiệp nh− Outlook Expresss. Nếu ng−ời dùng không th−ờng 
xuyên kiểm tra hòm th− trên một máy tính cụ thể thì nên sử dụng web mail để nhận vμ 
gửi th−. Đối với web mail ng−ời dùng chỉ việc truy nhập vμo máy chủ vμ đọc th− với bất 
cứ máy tính nμo có kết nối mạng trên thế giới. 
 Nếu ng−ời dùng th−ờng kiểm tra th− cố định trên một máy tính thì có thể sử dụng 
phần mềm quản lý th− Outlook Express. Tuy nhiên phần mềm nμy chỉ có thể check mail 
cũng nh− cung cấp dịch vụ th− có hỗ trợ giao thức POP (Post Office Protocol). Th− của 
ng−ời dùng đ−ợc sử dụng bằng phần mềm nμy có thể đ−ợc l−u trên máy trạm của ng−ời 
dùng hoặc đ−ợc l−u trên máy chủ tuỳ thuộc vμo cách ng−ời dùng cấu hình Outlook. 
 81
 Hiện nay có rất nhiều phần mềm quản lý th− điện tử miền phí nh−: 
www.yahoo.com, www.hotmail.com, www.spymac.com, www.gmail.com. 
4.2 Khai thác Yahoo Mail 
 Để sử dụng dịch vụ của Yahoo Mail ng−ời sử dụng cần có một địa chỉ hòm th− 
điện tử có thể tạo lập hòm th− nμy bằng cách đăng ký với nhμ cung cấp Yahoo theo hai 
cách hòm th− chịu phí vμ hòm th− miền phí. Thông th−ờng ng−ời sử dụng bình th−ờng 
hay đăng ký sử dụng hòm th− miền phí. Để đăng ký hòm th− miễn phí thực hiện các thao 
tác sau. Nhập địa chỉ yahoo trong khung địa chỉ www.yahoo.com xuất hiện trang chủ của 
Yahoo nh− sau. 
 Để tạo lập hòm th− nhấn “Sign Up” xuất hiện cửa sổ tạo lập hòm th− của Yahoo 
 82
 Nhập các nội dung yahoo yêu cầu vμ lμm theo các thao tác đ−ợc yahoo h−ớng dẫn. 
Nếu tạo lập thμnh công Yahoo thông báo cho ng−ời dùng địa chỉ hòm th− hợp lệ nếu 
không tạo lập đ−ợc yahoo cũng thông báo cho ng−ời dùng biết để tạo lập lại. 
 Sau khi tạo lập song hòm th− để gửi vμ nhận th− (mở hòm th− của mình) trong 
trang chủ của Yahoo nhấn nút “Mail” xuất hiện trang đăng nhập vμo hòm th− điện tử các 
nhân nh− sau: Nhập tên hòm th− trong khung Yahoo ID phần tên nμy không cần nhập 
phần tên domain giả sử địa chỉ hoμm th− của ng−ời dùng lμ 
nghiemxuankhoat@yahoo.com thì trong phần nμy chỉ cần nhập nghiemxuankhoat, nhập 
mật khẩu hòm th− trong khung “Password” sau đó nhấn nút “Sign in” 
 Xuất hiện hòm th− điện tử của ng−ời dùng gồm các nội dung sau: 
 83
 Trong mục “Check mail” có: 
+ Inbox hộp th− đến chứa các th− đ−ợc gứi đến 
 + Draff hộp th− nháp gồm các th− đã soạn nh−ng ch−a gửi đi 
 + Sent hộp th− chứa các th− đã đ−ợc gửi đi hộp th− nμy chỉ có khi ng−ời 
dùng xác lập thuộc tính khi gửi th− đi sẽ l−u th− đó lại. 
 + Bulk hộp th− chứa các th− đã xoá khỏi hộp thu đến nh−ng nếu ng−ời dùng 
muốn đọc có thể lấy lại đ−ợc (chức năng nμy t−ơng tự nh− thùng rác) 
 Trong mục Compose dùng để soạn thảo th− mới vμ gửi đi. Ngoμi ra có các nút lệnh 
xoá th− hoặc mục trả lời th−. 
Bài 5: Các ứng dụng trên internet 
5.1 Dịch vụ th− điện tử 
 Đây lμ một trong những dịch vụ tiện ích đ−ợc khai thác t−ơng đối lớn trên mạng, 
nó giúp cho ng−ời sử dụng có thể trao đổi thông tin nhanh chóng vμ ít khi bị thất lạc. Hiện 
nay nhờ sự phát triển của cơ sở hạ tầng viễn thông ngoμi việc gửi các th− bằng văn bản 
ng−ời sử dụng còn có thể gửi kèm nhiều các tệp tin với nhiều kiểu định dạng khác nhau 
vμ với dung l−ợng t−ơng đối lớn. 
 Điểm mạnh nữa của th− điện tử đó lμ ng−ời dùng có thể gửi vμ nhận th− ở bất cứ 
nơi đâu, chi phí gửi nhận th− t−ơng đối thấp, số l−ợng th− có thể l−u trữ lại t−ơng đối lớn 
giúp ng−ời dùng có thể quản lý th− vμ các tệp tin đính kèm tốt hơn. 
5.2 Dịch vụ mạng thông tin toàn cầu World Wide Web 
 Đây lμ dịch vụ nền tảng của Internet nó cho phép ng−ời dùng khai thác các tμi 
nguyên thông tin thông qua các trang thông tin siêu văn bản đ−ợc thể hiện bằng nhiều 
hình thức khác nhau nh− văn bản, hình ảnh, âm thanh. Thông tin có thể đ−ợc cập nhật lên 
mạng nhanh chóng, ng−ời sử dụng có thể khai thác dễ dμng. 
 Đây lμ một dịch vụ mμ nhiều ng−ời có thể tham gia nhất hiện nay các doanh 
nghiệp th−ờng xuyên sử dụng dịch vụ nμy để đ−a các thông tin cần thiết tới khách hμng 
của mình, hay một ứng dụng phổ thông nhất lμ cập nhật thông tin từ ng−ời dùng thông 
qua hệ thống báo điện tử. Do đó bất cứ thông tin nμo phát sinh chỉ sau một khoảng thời 
gian ngắn đã có thể đ−ợc đ−a lên mạng vμ mang thông tin đến độc giả. 
5.3 Dịch vụ truyền file FTP (File Tranfer Protocol) 
 Dịch vụ FTP dùng để truyền tải các file dữ liệu giữa các máy trên mạng Internet, 
công cụ để thực hiện dịch vụ truyền file lμ ch−ơng trình FTP, nó sử dụng một giao thức 
của Internet gọi lμ giao thức FTP (File Tranfer Protocol). Nh− tên của giao thức đã miêu 
tả nó có nhiệm vụ chuyển các file từ một máy tính nμy sang một máy tính khác. Giao thức 
nμy cho phép truyền tệp tin không phụ thuộc vμo vị trí địa lý hay phiên bản hoặc môi 
tr−ờng của hệ điều hμnh. Điều duy nhất cần lμ hai máy phải có phần mềm hiểu đ−ợc giao 
thức FTP. 
 Muốn sử dụng dịch vụ nμy tr−ớc hết phải có một đăng ký ng−ời dùng ở máy 
remote vμ phải có một mật khẩu t−ơng ứng. Việc nμy sẽ giảm số ng−ời đ−ợc phép truy 
nhập vμ cập nhật các file trên hệ thống ở xa. Một số máy chủ cho phép ng−ời dùng đăng 
 84
nhập thông qua một mật khẩu vμ tên truy nhập chính lμ địa chỉ hòm th− điện tử tuy nhiên 
nếu truy nhập bằng cách nμy ng−ời dùng sẽ bị hạn chế quyền can thiệp vμo các tệp tin 
5.4 Dịch vụ Remote Login – Telnet 
 Dịch vụ nμy cho phép ng−ời dùng ngồi ở một máy trạm ở xa máy chủ vμ thực hiện 
một kết nối tới mμy chủ vμ thực hiên các lệnh trên máy chủ. Dịch vụ nμy chủ yếu dùng 
cho các nhμ quản trị mạng hoặc quản trị hệ thống thông tin th−ờng xuyên phải di chuyển. 
Dịch vụ nμy đòi hỏi ng−ời dùng khi đăng nhập phải trải qua các cuộc kiểm tra tính hợp 
pháp của truy nhập nhằm ngăn trặn các truy nhập bất hợp pháp của ng−ời dùng. Bởi các 
truy nhập có khả năng thâm nhập vμo hệ thống máy chủ vμ điều khiển các hoạt động của 
máy chủ lμ các hoạt động có nguy cơ phá hoại hệ thống cao nhất. 
5.5 Dịch vụ hội thoại trên Internet – IRC 
 Internet Relay Chat – IRC lμ ph−ơng tiện thời gian thực, nghĩa lμ những văn bản 
ng−ời dùng nhập trên máy tính của mình thì ngay nh− lập tức đ−ợc hiển thị trên máy tính 
đang t−ơng tác với ng−ời dùng đó với điều kiện các đ−ờng truyền lμm việc bình th−ờng. 
Điều nμy ta sẽ thấy rõ khi một ng−ời dùng lμm việc thông qua một kết nối cá nhân với 
internet nh−ng nếu ng−ời dùng kết nối với internet qua một cổng dùng chung thì tính chất 
thời gian thực không đ−ợc thể hiện rõ do phải nh−ờng thời gian cho những thông tin đ−ợc 
tuần tự truyền qua một cổng chung. 
 IRC có thể mang tính cá nhân hoá nh− email ng−ời lạ không thể khám phá nội 
dung trao đổi của ng−ời dùng hoặc cũng có thể tạo kênh mở cho những ai cùng tham gia. 
Ngoμi việc trao đổi lời ng−ời dùng IRC có thể trao đổi hình ảnh cho nhau thông qua 
WebCamera hoặc trao đổi các tệp tin đính kèm vv... 
5.6 Các dịch vụ trực tuyến khác 
 Ngoμi các dịch vụ trên ngμy nay do tốc độ các đ−ờng truyền đ−ợc củng cố các thiết 
bị trên các máy trạm đ−ợc nâng cấp nên các dịch vụ trực tuyến đ−ợc phát triển mạnh mẽ 
nh−: 
 + Truyền hình trực tuyến 
 + Hội thảo trực tuyến 
 + Đμm thoại trực tuyến (dịch vụ điện thoại Internet) 
 + Giải trí trực tuyến (Game online) 
 + Giáo dục trực tuyến (đμo tạo qua mạng) 
 Các dịch vụ nμy ngμy cμng đ−ợc ứng dụng rộng dãi vμ nhiều ng−ời dùng do chi phí 
thấp vμ những tiện ích mμ chúng đem lại.