Giáo trình Cung cấp điện - Bài 3: Chọn phương án cung cấp điện

nghiêm cấm tất cả các hình thức kinh doanh 
====================================================== 
Cám ơn thầy Nguyễn Văn Tiến thien731987@gmail.com 
 a. Cột gỗ, tre: Cột gỗ, tre có ưu điểm là cách điện tốt tạo dáng dễ nhưng có 
nhược điểm là chóng mục. hỏng độ bền kém. 
Vì vậy gỗ, tre làm cột phải được sử lí, sơn tẩm chất chống mối, mục. 
Cột tre chỉ được dùng ở mạng điện áp thấp ở nông thôn hoặc đường dây tạm 
thời. Cột gỗ bền hơn, để chống mục có thể chắp một đoạn bê tông cốt sắt 
làm chân cột. Cột gỗ chủ yếu dùng ở mạng điện áp thấp nhưng nếu được chế 
tạo tốt cũng có thể dùng mạng cấp điện áp 35 KV. 
 b. Cột bê tông cốt sắt. Loại cột này có tuổi thọ cao, chịu lực tốt bền và 
tương đối rẻ tiền vì thế loại cột này thường được dùng rộng rãi ở cả mạng 
điện áp thấp lẫn mạng điện áp cao. Nhược điểm của nó là nặng nên gặp 
nhiều khó khăn khi vận chuyển xa, ở những địa điểm không có đường giao 
thông tốt (các đường dây điện áp cao thường phải đi qua những vùng như 
vậy). 
 c. Cột sắt thép. Loại cột này chịu lực tốt, có thể làm cao nên thường được 
dùng để làm cột vượt sông, vượt đường cái, đường sắt, cột góc...Do có thể 
chế tạo từng bộ phận rồi lắp ráp thành cột nên loại này rất thuận tiện trong 
việc vận chuyển đi xa. Nhược điểm của cột sắt thép là giá thành cao, chi phí 
bảo quản chống gỉ lớn vì thế các xà ngang treo sứ cách điện và bộ phận trên 
cùng của cột người ta thường chế tạo bằng thép không gỉ. 
Khoảng cách giữa các dây dẫn bố chí trên cột được quy định như sau: 
 Uđm1KV D = 0,4 - 0,6m 
 Uđm= 6 -10KV D = 0,8 - 1,2m 
 Uđm= 35KV D = 1 - 4m 
 Uđm= 110 - 220KV D = 4 - 6m 
Vị trí các dây dẫn được bố chí trên cột được mô tả trên hình 4-18 
(trang 59) 
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
 For evaluation only.
 Tuyên bố bản quyền: 
 Là tài liệu hỗ trợ học tập nghiêm cấm tất cả các hình thức kinh doanh 
====================================================== 
Cám ơn thầy Nguyễn Văn Tiến thien731987@gmail.com 
3. Xà ngang: Xà ngang dùng để đỡ xứ cách điện và tạo khoảng cách giữa các 
dây dẫn.Vật liệu làm xà giống như vật liệu làm cột. 
4. Sứ cách điện: Sứ cách điện là bộ phận quan trọng để cách điện giữa dây 
dẫn và bộ phận không dẫn điện: xà ngang và cột . 
Sứ phải có tính năng cách điện cao, chịu được điện áp của đường dây 
lúc làm việc bình thường cũng như quá tải điện áp vì bị sét đánh. Sứ phải đủ 
bền, chịu lực kéo. 
Sứ phải chịu được sự biến đổi của khí hậu: mưa, nắng, nhiệt độ thay 
đổi không bị nứt vì các vết nứt nẻ và bụi trên mặt sứ thường là nguyên nhân 
xảy ra hiên tượng phóng điện dẫn đến sự cố trên đường dây. 
Sứ có 2 loại chính: 
 -Sứ đứng thường có Uđm35KV 
 -Sứ bát treo thành chuỗi dùng trong trường hợp đường dây có 
Uđm35KV 
 b. Kết cấu của mạng cáp. 
Cáp được chế tạo chắc chắn nên cách điện tốt lại được đặt dưới đất 
hoặc trong hầm dành riêng cho cáp nên tránh được các va đập cơ khí, tránh 
được trực tiếp của khí hậu như nóng, lạnh, mưa.... Điện kháng của cáp rất bé 
so với đường dây trên không cùng tiết diện nên giảm được tổn thất công 
suất, điện áp. Cáp được chôn dưới đất nên ít ảnh hưởng tới giao thông và 
đảm bảo mĩ quan hơn đường dây trên không. 
Nhược điểm chính là giá thành đắt thông thường gấp 2,5 lần so với 
đường dây trên không cùng tiết diện, vì vậy cáp thường được dùng ở những 
nơi tương đối quan trọng. Thực hiện việc rẽ nhánh cáp gặp rất nhiều khó 
khăn và chính tại nơi đó thường xảy ra sự cố, vì vậy chỉ đối với những 
đường cáp có Uđm 10KV và khi thật cần thiết người ta mới thực hiện rẽ 
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
 For evaluation only.
 Tuyên bố bản quyền: 
 Là tài liệu hỗ trợ học tập nghiêm cấm tất cả các hình thức kinh doanh 
====================================================== 
Cám ơn thầy Nguyễn Văn Tiến thien731987@gmail.com 
nhánh. Cáp được bọc kín lại chôn dưới đất nên khi xảy ra hư hỏng khó phát 
hiện được chính xác nơi xảy ra sự cố. Sửa chữa nơi hư hỏng đòi hỏi mất 
nhiều thời gian và công sức. 
Vì vậy, việc dùng đường dây trên không hoặc cáp phải xem xét cẩn 
thận và phải xem qua kinh tế mới quyết định được. 
Ngày nay người ta đã chế tạo rất nhiều loại cáp để dùng nhiều lĩnh 
vực khác nhau. 
Cáp có U  1KV thường là cáp cách điện bằng cao su hoặc bằng dầu 
được chế tạo thành loại 1 pha, 3 pha 4 lõi (1 lõi là dây trung tính). 
Cáp có U > 1KV thường là cáp cách điện bằng dầu. 
Cáp thường được chốn dưới đất ở độ sâu 0,7-1m. Khi có nhiều đường 
cáp chúng được đặt trong hào hoặc hầm cáp. 
Chỗ 2 sợi cáp nối với nhau chỗ cáp nối vào thanh cái hoặc động cơ .... 
Nếu không được bảo vệ tốt thì dầu sẽ chảy ra ngoài, hơi nước và không khí 
sẽ lọt vào trong cáp làm hỏng cách điện. Vì vậy đối với cáp có U > 1KV khi 
nối với nhau phải tách 3 lõi ra và làm hộp đầu nối. Khi nối vào thanh cái 
hoặc động cơ phải làm đầu nối. 
 c.Kết cấu của mạng điện phân xưởng. 
Mạng điện phân xưởng thường có các hình thức sau: Dây trần, dây 
bọc cách điện, cáp, thanh cái, thanh cái kiểu hộp. 
 1.Dây trần, dây bọc cách điện. 
Dây trần, dây bọc cách điện đi trong phân xưởng đều đặt trong sứ 
cách điện. 
 Để đảm bảo an toàn khi dùng dây trần phải đảm bảo: 
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
 For evaluation only.
 Tuyên bố bản quyền: 
 Là tài liệu hỗ trợ học tập nghiêm cấm tất cả các hình thức kinh doanh 
====================================================== 
Cám ơn thầy Nguyễn Văn Tiến thien731987@gmail.com 
- Chiều cao từ mặt đất không nhỏ hơn 3,5m nếu trong phân xưởng 
phải vận chuyển các vật to cồng kềnh thì chiều cao đó có thể giảm bớt 
nhưng không được nhỏ hơn 2,5m. 
-Khoảng cách từ dây dẫn đến các vật nối đất không được nhỏ hơn 50 
mm. 
-Khoảng cách từ dây dẫn đến các đường ống không thường xuyên lau 
chùi là 0.3m đến các đường ống thường xuyên được lau chùi bảo quản là 
1m. 
- Khoảng cách từ dây dẫn đến các thiết bị làm việc không thường 
xuyên phải bảo quản là 1m đến các thiết bị thường xuyên bảo quản là 1,5m. 
- Khoảng cách giữa các dây dẫn các pha không được nhỏ hơn quy 
định trong bảng 3 – 3 
B ảng 3- 3. Khoảng cách nhỏ nhất giữa các dây dẫn trần 
Khoảng cách giữa hai sứ liên tiếp 
≤ 2 2 ~ 4 4 ~ 6 > 6 
Loại dây dẫn 
Khoảng cách giữa các dây dẫn ( mm) 
Dây trần 50 100 150 200 
Thanh cái 50 75 100 100 
- Tiết diện dây dẫn phải thoả mạn điều kiện độ bên cơ khí trong bảng 
3 – 4 
Bảng 3 – 4. Tiết diện nhỏ nhất cho phép của dây dẫn trong mạng điện phân 
xưởng 
Smm (mm
2) Đặc điểm của dây dẫn 
Đồng Nhôm 
Dây có vỏ bọc nối vào thiết bị điện sinh hoạt, 
di động 
Dây có vỏ bọc và cáp nối vào thiết bị điện sản 
0,75 
1,5 
2,5 
- 
- 
- 
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
 For evaluation only.
 Tuyên bố bản quyền: 
 Là tài liệu hỗ trợ học tập nghiêm cấm tất cả các hình thức kinh doanh 
====================================================== 
Cám ơn thầy Nguyễn Văn Tiến thien731987@gmail.com 
xuất, di động 
Cáp nối vào các thiết bị điện di động 
Dây dẫn một sợi hoặc nhiều sợi mắc trên sứ 
cách điện 
Dây dẫn có vỏ bọc mắc trong nhà 
 - Mắc trên puli 
 - Mắc trên sứ 
Dây có vỏ bọc lắp đặt ngoài trời 
 - Mắc dọc tường nhà hoặc trên cột 
 - Mắc trên sứ có mái che 
Dây có vỏ bọc, cáp, đặt trong ống tôn hoặc 
nhựa, lắp đặt cố định 
Dây trần lắp đặt trong nhà 
Dây trần lắp đặt ngoài trời 
1,0 
1,0 
1,5 
2,5 
1,5 
1,0 
2,5 
4.0 
- 
2,5 
4,0 
4,0 
2,5 
2,5 
4,0 
10,0 
 Dây có vỏ cách điện,ngoài cách mắc trên sứ như dây trần còn được 
lắp đặt theo 2 cách sau: 
 a. Treo trên dây thép. Dây dẫn được treo trên dây thép căng giữa 2 tường 
nhà xưởng. Cách lắp đặt này thuận tiện ở chỗ không cần mắc sứ vào tường 
hay trần nhà và có thể treo dây ở độ cao bất kỳ. Nếu đường dây chiếu sáng 
thì chỉ cần kéo dây pha còn dây trung tính có thể lợi dụng luôn dây treo. 
 b. Đặt dây dẫn trong ống. Cách lắp đặt này được dùng phổ biến. Người ta 
luồn các dây dẫn bọc cách điện vào trong ống thép, tôn hoặc chất dẻo, các 
ống này được đặt dọc theo tường hoặc chôn ngầm dưới đất. 
Cách lắp đặt này có ưu điểm là gọn, đẹp, thi công nhanh chống va đập 
và các khí ăn mòn. Đường kính ống phụ thuộc vào tiết diện của dây dẫn, ta 
có thể tra được đường kính của ống trong sổ tay về cung cấp điện. 
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
 For evaluation only.
 Tuyên bố bản quyền: 
 Là tài liệu hỗ trợ học tập nghiêm cấm tất cả các hình thức kinh doanh 
====================================================== 
Cám ơn thầy Nguyễn Văn Tiến thien731987@gmail.com 
2. Thanh cái. Ở các phân xưởng có mật độ phụ tải tương đối lớn và phân bố 
đều dọc theo phân xưởng ta có thể dùng sơ đồ cung cấp điện kiểu “MBA – 
thanh cái” trong trường hợp này người ta đặt các thanh cái dọc theo nhà 
xưởng.Từ các thanh cái đó có các đường dây luồn trong ống dẫn đến các tủ 
phân phối động lực.Từ tủ phân phối động lực lại có các đường dây dẫn tới 
các máy sản xuất. 
 Hệ thống cung cấp điện kiểu thanh cái này thường dùng trong các phân 
xưởng cơ khí nơi mật độ sản xuất tương đối lớn, ít bụi. 
 3.Cáp: Cách lắp đặt mạng cáp trong phân xưởng cũng tương tự như đã trình 
bay ở trên. 
Riêng trong mạng điện phân xưởng thường hay dùng cáp cao xu. 
 Riêng trong mạng điện phân xưởng thường hay dùng cáp cao xu. Loại cáp 
này có thể để ngoài không khí (dẫn dọc tường,xà nhà) hoặc đặt trong các 
rãnh cáp. Vì trong cáp không có dầu nên các đầu nối có thể làm đơn giản. 
 4. Thanh cái cửa hộp: Loại thanh cái này được bọc kín trong hộp sắp. Mỗi 
đoạn thanh cái dài khoảng 3m, cứ cách 0,8m lại có 1 hộp nối dây gồm các 
đầu cắm, cầu trì và dây dẫn đến máy .Thanh cái kiểu hộp được lắp đặt trên 
các giá cách mặt đất 2,5-3,5m. 
Do thanh cái được chế tạo sẵn bọc kín nên việc lắp ráp rất nhanh gọn 
đẹp và an toàn.Vì hộp thanh cái được chế tạo sẵn thành từng phân đoạn nên 
dễ dàng thay đổi vị trí và kéo dài theo việc lắp đặt các máy trong phân 
xưởng. 
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
 For evaluation only.