Điều trị nhịp nhanh thất trái nguyên phát bằng năng lượng sóng radio cao tần - Trương Quang Khanh
TỔNG QUAN
Zipe mô tả dựa trên ĐTĐ năm 1979, có các đặc
điểm :
• Khởi phát và cắt cơn bởi kích thích tâm nhĩ.
• Nhịp nhanh với phức bộ QRS dạng blốc nhánh
phải và trục quá trái.
• Bệnh nhân không kèm bệnh tim cấu trúc.
Năm 1981 Belhassen mô tả đặc điểm nhạy
Verapamil là đặc điểm thứ 4
ĐIỀU TRỊ NHỊP NHANH THẤT TRÁI NGUYÊN PHÁT BẰNG NĂNG LƯỢNG SÓNG RADIO CAO TẦN TS TRƯƠNG QUANG KHANH TỔNG QUAN Zipe mô tả dựa trên ĐTĐ năm 1979, có các đặc điểm : • Khởi phát và cắt cơn bởi kích thích tâm nhĩ. • Nhịp nhanh với phức bộ QRS dạng blốc nhánh phải và trục quá trái. • Bệnh nhân không kèm bệnh tim cấu trúc. Năm 1981 Belhassen mô tả đặc điểm nhạy Verapamil là đặc điểm thứ 4. NHÒP NHANH THAÁT TRAÙI VOÂ CAÊN (ILVT: Idiopathic Left VT) Coøn goïi laø Verapamil Sensivitive fascicular VT. Thöôøng gaëp nam treû ( 60-80%) 15-40 tuoåi. Trieäu chöùng laâm saøng: hoài hoäp, choaùng vaùng nheï, côn coù khi keùo daøi nhieàu ngaøy. • ĐTĐ trong cơn: Tần số khoảng 150 -200 l/ph, QRS hẹp, dạng blốc nhánh phải, trục tùy thuộc ổ xuất phát từ nhánh trái dưới hay trên ( quá trái hay phải), thường gặp từ nhánh trái sau (80%). • Thường gặp và nhầm lẫn cơn nhịp nhanh kịch phát trên thất dẫn truyền lệch hướng. ĐIỆN TÂM ĐỒ TRONG CƠN HEÄ THOÁNG DAÃN TRUYEÀN Cấu trúc giải phẩu vị trí nhanh thất bó nhánh trái Thakur và Lin qua siêu âm thấy gân giả trải từ sau dưới thất trái tới vùng đáy của vách ở một số bệnh nhân nhanh thất bó nhánh trái nhưng chỉ 5% ở bệnh nhân chứng cho rằng dải sợi cơ là dấu hiệu thường chưa loại trừ vai trò của nó là nền tảng cho nhịp nhanh. Cấu trúc giải phẩu vị trí nhanh thất bó nhánh trái Purkinje Tissue running in false tendon Vị trí giải phẫu ổ nhịp nhanh có liên quan mạng lưới Purkinje Cơ chế điện học Cơ chế nhịp nhanh do vòng vào lại tạo ra trên cơ sở cấu trúc giải phẫu tại hệ thống dẫn truyền bó nhánh trái gây nên nhịp nhanh. – Ward đưa ra cơ chế vòng vào lại, vì cơn nhịp nhanh này được khởi kích và kết thúc cơn bằng phương pháp kích thích theo chương trình. – Nakagawa ghi nhận được điện thế có biên độ tần số cao đi trước hoạt động khử cực thất sớm nhất tại vùng sau dưới vách thất trái, và nghĩ đây là ĐTHĐ của sợi Purkinje. – Cắt cơn nhịp nhanh thành công tại vị trí ghi nhận điện thế Purkinje sớm nhất của bó nhánh trái sau: NNT có đường thoát từ vị trí này. Cấu trúc vòng vào lại bó nhánh trái sau Nogami: Ghi hoạt động điện trong buồng tim tại bó His (HBE), buồng thoát thất phải, thất trái với catheter nhiều điện cực (LV). A. Trong NNT, điện thế tâm trương (P1) đi trước điện thế Purkinje (P2) và P1 khử cực sớm ở đầu gần so với đầu xa, và P2 khử cực ở đầu xa so với đầu gần. B.Trong nhịp xoang tại cùng vị trí ghi nhận điện thế Purkinje đi trước khử cực thất. Cơ chế hoạt động của vòng vào lại Nhịp xoang có dẫn truyền xuôi nhanh qua bó nhánh trái sau (LPD) và hiện diện vùng dẫn truyền chậm với điện thế tâm trương (DP). Khi nhịp nhanh, dẫn truyền xuôi theo vùng chậm và dẫn truyền ngược theo bó nhánh trái sau với điện thế ghi nhận tương ứng. Nhịp xoang Nhịp nhanh thất ILVT töø nhaùnh traùi sau ILVT töø nhaùnh traùi tröôùc ĐIỀU TRỊ ILVT 1- Nội khoa: TH triệu chứng còn nhẹ, bệnh nhân không muốn điều trị can thiệp -Ức chế ß, ức chế calci. -Truyền Verapamil TM có thể cắt cơn. - Verapamil (120 to 480 mg/day). 2- Triệt phá loạn nhịp qua catheter: là chọn lựa vì tỉ lệ thành công cao ( 90-95%), ít tái phát (5%). Tìm ổ nhịp nhanh thất bó nhánh trái Có 2 vị trí liên quan đến vòng vào lại: đường chậm và đường ra của vòng vào lại. P1=LDP=DP P2=PP P1 P2 P2 Khaûo saùt ñieän sinh lyù buoàng tim Vò trí hoaït ñoäng khöû cöïc thaát sôùm nhaát keøm hieän dieän soùng Purkinje (P) ñoái vôùi nhòp nhanh thaát ILVT Kỹ thuật và hiệu quả triệt phá NTBNT • Điện cực qua ĐM đùi, ngược dòng qua van ĐMC, vùng vách thất trái. • Khi vị trí triệt phá được xác định, dùng năng lượng RF thử áp 20 giây với năng lượng ban đầu từ 20-35w, tăng nhiệt độ đến 600C. Nếu nhịp nhanh chấm dứt hay chậm đi trong 15 giây, tiếp tục triệt phá cho đủ 60-120 giây và năng lượng tăng lên đến 40w. • Tỉ lệ thành công trên 90%, tỉ lệ tái phát khoảng 7-10%, đa số tái phát trong 24-48 giờ sau thủ thuật. Vị trí triệt đốt Điện thế tâm trương (P1) vùng giữa vách thất trái. P1-QRS=28-130 msec Nếu P1 không thể xác định, chọn điện thế Purkinje sớm nhất (P2) Chọn vị trí hiện diện điện thế P1 trong nhịp xoang ngoài cơn là dấu ấn cho triệt đốt thành công. Nhanh thất bó nhánh trái sau Trieät phaù loaïn nhòp qua catheter Mapping boù nhaùnh traùi sau: doïc vuøng giöõa vaùch döôùi thaát traùi. Mapping boù nhaùnh traùi tröôùc: doïc vuøng giöõa vaùch treân thaát traùi. Vò trí trieät phaù: khi nhòp xoang hay nhòp nhanh coù ñieän theá Purkinje ñi tröôùc QRS 5-35 ms, trong côn nhòp nhanh coù ñieän theá DP tröôùc QRS 30-130 ms. Phöông phaùp Pace Mapping : nhieãu do kích thích leân moâ daãn truyeàn Purkinje Tìm khöû cöïc thaát sôùm nhaát: moâ daãn truyeàn neân khöû cöïc lan ñeán moûm sôùm Bieán chöùng: ít • Bloác nhaùnh traùi • Bloác nhó thaát • Hôû van 2 laù do ñöùt cô truï, hôû van ñoäng maïch chuû • Rung thaát VÒ TRÍ ÑOÁT THAØNH COÂNG CAÉT ÑOÁT ILVT NHAÙNH TRAÙI SAU ILVT RAO LAO ILVT NHAÙNH TRAÙI TRÖÔÙC Tỉ lệ thành công, tái phát một số nghiên cứu Tác giả Năm Số lượng BN Thành công Tái phát Coggins 1994 20 85% 5,9% Mandrola 1995 35 100% 0 Ito 2003 109 97,2% 0 Joshi 2005 72 98,6% 2,8% Tỉ lệ triệt đốt thành công >95% Biến chứng rất thấp NNT xuất phát cơ nhú • Yamada (2010) có hình dạng giống NNT bó nhánh trái • Cơ chế tự động tính • Khử cực sớm vùng cơ nhú, không điện thế Purkinje đi trước • Ổ sâu nên triệt đốt bằng đầu 8 mm hay phun dịch KẾT LUẬN • Cơn nhịp nhanh thất nguyên phát bó nhánh trái với hình ảnh phức bộ QRS giãn rộng, dạng blốc nhánh phải với trục hướng quá trái hay phải thường gặp nam giới trẻ tuổi. Cơn nhịp nhanh thường dai dẳng, đáp ứng tốt với điều trị bằng thuốc Verapamil. • Phương pháp điều trị bằng năng lượng sóng radio qua catheter triệt bỏ ổ loạn nhịp nhanh với tỉ lệ thành công cao, biến chứng và tái phát thấp. Cách xác định vị trí hiện diện của điện thế sợi Purkinje, điện thế tâm trương (DP) cho tỉ lệ thành công cao, cũng như rút ngắn thời gian phẫu thuật. XIN CÁM ƠN HỘI NGHỊ
File đính kèm:
- dieu_tri_nhip_nhanh_that_trai_nguyen_phat_bang_nang_luong_so.pdf