Các yếu tố tác động đến chuyển giao kỹ năng quản trị từ doanh nghiệp FDI vào doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam

ợp cho chuyển giao có tỷ lệ đồng ý 
68,9%; các quy định, chính sách, hướng dẫn 
của doanh nghiệp hỗ trợ hoạt động chuyển giao 
có tỷ lệ đồng ý khá thấp 53,3% (Bảng 4). 
Đ.T. Hương / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Kinh tế và Kinh doanh, Tập 34, Số 1 (2018) 51-58 
56
Bảng 4. Môi trường hỗ trợ chuyển giao kỹ năng quản trị 
TT Môi trường hỗ trợ chuyển giao kỹ năng quản trị Đồng ý (%) Không đồng ý (%) 
4.1 Môi trường làm việc cởi mở, hợp tác, thân thiện 66,7 33,3 
4.2 Văn hóa học hỏi, việc tổ chức hoạt động học tập, đào 
tạo, trao đổi) 
68,9 31,1 
4.3 Có các quy định, chính sách, hướng dẫn hỗ trợ hoạt 
động chuyển giao 
53,3 46,7 
4.4 Cơ sở hạ tầng, điều kiện làm việc, máy móc thiết bị 
phù hợp chuyển giao 
84,4 15,6 
Nguồn: Kết quả khảo sát của tác giả. 
4.2. Một số đề xuất 
Kết quả phân tích ở trên đã cho thấy một số 
điểm mạnh của nhà quản trị SMEs Việt Nam, 
đồng thời chỉ ra những hạn chế, cũng chính là 
những rào cản trong thực hiện chuyển giao kỹ 
năng quản trị thời gian qua. Để cải thiện những 
điều này, bài viết đưa ra một số đề xuất: 
* Về thái độ và mong muốn học hỏi, 
chuyển giao 
Các nhà quản trị SMEs Việt Nam nhìn 
chung được đánh giá là thông minh, chịu khó 
và có thái độ lắng nghe, trao đổi, học hỏi. Tuy 
nhiên, việc chuyển giao, tiếp thu các bí quyết và 
kinh nghiệm quản trị chỉ có thể thực hiện được 
dựa trên nền tảng là sự yêu quý và tôn trọng lẫn 
nhau, đồng thời đòi hỏi thời gian làm việc lâu 
dài, gắn bó. Vì vậy, bên cạnh sự chịu khó, lắng 
nghe, học hỏi, các nhà quản trị SMEs cần thể 
hiện hơn nữa sự trân trọng, lòng biết ơn đối với 
bên chuyển giao. Sự trân trọng, lòng biết ơn 
không chỉ là điều kiện cần thiết trong cuộc sống 
hàng ngày, mà còn là tiêu chí, đạo đức trong 
kinh doanh, đồng thời thể hiện tâm huyết và 
nhiệt tình trong công việc. 
Hơn thế nữa, các nhà quản trị SMEs cần 
xây dựng tâm thế học hỏi, xác định định hướng 
công việc rõ ràng, chuẩn bị cho mình một kế 
hoạch học tập và làm việc nghiêm túc trong môi 
trường FDI. Điều này sẽ giúp các nhà quản trị 
chủ động học hỏi và khám phá các tri thức mới 
ngay trong công việc hàng ngày. Việc các nhà 
quản trị SMEs Việt Nam thường xuyên thay đổi 
công việc, thiếu gắn bó lâu dài với công việc, 
liên tục tìm kiếm các cơ hội công việc khác sẽ 
làm đứt mạch công việc, khiến cho mục tiêu 
chuyển giao kỹ năng quản trị khó đạt được. 
* Về năng lực và kỹ năng quản trị 
Năng lực và kỹ năng quản trị của SMEs 
Việt Nam nhìn chung được đánh giá là còn hạn 
chế, chưa đáp ứng yêu cầu công việc. Kết quả 
khảo sát đánh giá cũng cho thấy, một số năng 
lực quản trị hiệu quả của cán bộ SMEs còn 
chưa phù hợp. Vì vậy, không chỉ chờ đợi vào 
quá trình chuyển giao kỹ năng quản trị từ doanh 
nghiệp FDI, các nhà quản trị Việt Nam cần 
không ngừng tự học tập, rèn luyện, tích lũy tri 
thức để nâng cao năng lực, trình độ quản lý của 
chính mình. Các nhà quản trị cần hiểu rõ điểm 
mạnh, điểm yếu của bản thân, nhận thức được 
những kiến thức, kỹ năng cần bổ sung và chủ 
động tự học, tự trang bị cho mình. Khi trình độ, 
năng lực quản trị được nâng cao, khả năng thực 
hiện công việc và chuyển giao tri thức quản trị 
thông qua công việc cũng sẽ thuận lợi hơn. 
* Về các phương pháp chuyển giao 
Theo kết quả khảo sát, tự học hỏi thông qua 
quan sát thực tế công việc và trao đổi, hướng 
dẫn cập nhật thông tin giữa hai bên là phương 
pháp được áp dụng chính trong chuyển giao kỹ 
năng quản trị từ doanh nghiệp FDI vào SMEs 
Việt Nam. Phương pháp này được đánh giá là 
phù hợp trong đào tạo nhà quản trị, tuy nhiên 
hiệu quả của phương pháp lại phụ thuộc rất lớn 
vào năng lực tự học, phương thức truyền đạt, 
nội dung công việc trên nền tảng của sự tin 
tưởng, hỗ trợ nhau. Bên cạnh đó, môi trường 
kinh doanh ngày càng thay đổi, khoa học công 
nghệ và lý thuyết quản trị cũng thường xuyên 
cập nhật, để mục tiêu chuyển giao kỹ năng quản 
trị thành công, các doanh nghiệp FDI cần triển 
khai đồng thời các phương pháp chuyển giao 
khác nhau như: tổ chức thường xuyên các khóa 
Đ.T. Hương / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Kinh tế và Kinh doanh, Tập 34, Số 1 (2018) 51-58 57
đào tạo chính thức tại doanh nghiệp; tổ chức 
các chuyến tham quan, học hỏi kỹ năng quản trị 
từ doanh nghiệp mẹ tại nước ngoài, hoặc các 
khóa đào tạo ngắn ngày tại các nước phát 
triển 
* Về môi trường khuyến khích chuyển giao 
Theo kết quả khảo sát, một trong những 
nguyên nhân dẫn đến việc chuyển giao công 
nghệ, kỹ năng quản trị từ các doanh nghiệp FDI 
vào SMEs Việt Nam trong thời gian qua chưa 
đạt hiệu quả là do sự khác biệt về văn hóa giữa 
các quốc gia. Đây thật sự là rào cản lớn không 
chỉ trong hoạt động chuyển giao kỹ năng quản 
trị mà trong toàn bộ quá trình hợp tác giữa hai 
bên. Do đó, để thực hiện thành công chuyển 
giao kỹ năng quản trị nói riêng và hợp tác trong 
công việc nói chung, các doanh nghiệp FDI và 
các SMEs Việt Nam cần xây dựng môi trường 
làm việc thân thiện, tăng cường sự hợp tác, trao 
đổi, hiểu biết giữa hai bên. Các nhà quản trị cần 
chủ động hơn trong công việc, cởi mở hơn 
trong cuộc sống; các doanh nghiệp có thể tổ 
chức các cuộc thi tìm hiểu về phong tục, tập 
quán, văn hóa; các chương trình kết nối để các 
nhà quản trị hiểu nhau hơn. Các hoạt động 
dường như rất nhỏ nhưng đó là điều kiện cần 
thiết để các nhà quản trị hiểu biết và làm việc 
cùng nhau hiệu quả hơn. 
* Về quy định, chính sách, hướng dẫn hỗ 
trợ chuyển giao kỹ năng quản trị 
Kết quả khảo sát đã chỉ ra, các quy định, 
chính sách, hướng dẫn liên quan đến chuyển 
giao kỹ năng quản trị trong doanh nghiệp FDI 
được các nhà quản trị đồng ý với tỷ lệ khá thấp. 
Điều này cho thấy, hoạt động chuyển giao chưa 
được coi là hoạt động quan trọng và bắt buộc 
trong quá trình sản xuất - kinh doanh của doanh 
nghiệp FDI tại Việt Nam. Với mục tiêu chạy 
đua theo thành tích thu hút vốn FDI của một số 
địa phương trong nước, các doanh nghiệp FDI 
đầu tư vào Việt Nam đã nhận được khá nhiều 
ưu đãi về thuế, tài chính, điều kiện mặt bằng, sử 
dụng lao động Tuy nhiên, những quy định, 
chính sách liên quan đến chuyển giao công 
nghệ, bí quyết và kỹ năng quản trị từ doanh 
nghiệp FDI vào doanh nghiệp Việt Nam chưa 
được ban hành đầy đủ và rõ ràng. Đã đến lúc 
cần có những quy định, chính sách mang tính 
pháp lý chặt chẽ hơn đối với hoạt động của 
doanh nghiệp FDI tại Việt Nam, đặc biệt là đối 
với mục tiêu liên quan đến nâng cao trình độ, 
năng lực, phát triển con người và phát triển bền 
vững doanh nghiệp. 
4. Kết luận 
FDI vào Việt Nam đã được Đảng và Chính 
phủ xác định là một thành phần kinh tế, một bộ 
phận cấu thành của nền kinh tế thị trường định 
hướng xã hội chủ nghĩa, được khuyến khích 
phát triển và được coi là một hình thức đầu tư 
tất yếu và không thể thiếu đối với nền kinh tế 
Việt Nam. Trong đó, mục tiêu chuyển giao 
công nghệ và kỹ năng quản trị được xác định là 
mục tiêu quan trọng của FDI. Để tiếp tục thực 
hiện các mục tiêu và vai trò quan trọng này của 
FDI, việc tìm hiểu, đánh giá các điều kiện tiếp 
nhận lợi ích mang lại của FDI là rất cần thiết. 
Trong điều kiện nghiên cứu còn hạn chế, bài 
viết xác định và phân tích một số yếu tố tác 
động đến chuyển giao kỹ năng quản trị từ 
doanh nghiệp FDI vào SMEs Việt Nam. Các 
yếu tố này liên quan đến thái độ tiếp nhận, năng 
lực, phương pháp và môi trường, văn hóa hỗ trợ 
chuyển giao. Từ thực trạng và kết quả phân 
tích, bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm 
thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quá trình chuyển 
giao kỹ năng quản trị tại Việt Nam. 
Tài liệu tham khảo 
[1] Bùi Văn Hùng, “Chuyển giao công nghệ thông 
qua các dự án FDI và những vấn đề đặt ra”, Tạp 
chí Khoa học - Công nghệ Việt Nam, 15 (2013). 
[2] Xiaolan FU, “Foreign Direct Investment and 
Managerial Knowledge Spillovers through the 
Diffusion of Management Practices”, Journal of 
management studies, 49 (2012), 5, 970-999. 
[3] Dunning, J.H., American Investment in British 
Manufacturing Industry, London: Allen and 
Unwin, 1958. 
[4] Lall, S., “Technological capabilities and 
industrialization”, World Development, 20 
(1992), 2, 165-186. 
[5] Buckley, P., Clegg, J. & Wang, C., “The impact 
of inward FDI on the performance of Chinese 
Đ.T. Hương / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Kinh tế và Kinh doanh, Tập 34, Số 1 (2018) 51-58 
58
manufacturing firms”, Journal of International 
Business Studies, 33 (2002), 4, 637-655. 
[6] Nguyễn Thị Hường, Quản trị dự án và doanh 
nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài FDI, NXB. 
Thống kê, Hà Nội, 2002. 
[7] Phùng Xuân Nhạ, Điều chỉnh chính sách đầu tư 
trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam trong tiến trình 
hội nhập kinh tế quốc tế, NXB. Đại học Quốc gia 
Hà Nội, 2010. 
[8] ILO (International Labour Organisation), 
Multinationals’ Training Practices and 
Development, Geneva: ILO, 1981. 
[9] Gershenberg, I., “Gender, training, and the 
creation of a managerial elite: multinationals and 
other firms in Jamaica”, Journal of Developing 
Areas, 28 (1994), 3, 313-325. 
[10] Lê Thế Giới, Nguyễn Xuân Lãn, Quản trị học, 
NXB. Tài chính, Hà Nội, 2006. 
Determinants of Managerial Skill Spillover 
from FDI Enterprises to SMEs in Vietnam 
Dang Thi Huong 
VNU University of Economics and Business, 144 Xuan Thuy Str., Cau Giay Dist., Hanoi, Vietnam 
Abstract: This paper investigates the determinants of managerial skill spillover from FDI 
enterprises to SMEs in Vietnam. By using expert interviewing methods and surveys, the paper initially 
identifies and evaluates factors affecting the transfer of managerial skills from FDI enterprises to 
SEMs in Vietnam. These factors include: Attitude and willingness to receive the spillover, managerial 
capacity, spillover channels and the environment supporting spillover. Based on the results, the paper 
proposes some suggestions to promote the transfer of managerial skills from FDI enterprises into 
SMEs in Vietnam. 
Keywords: Spillover, managerial skill, FDI enterprises, SMEs.