Bài giảng Viêm phổi - Trần Thị Tố Quyên (Bản đẹp)

ernational derivation and validation study. Thorax. 2003 May. 58(5):377-82. [Medline]. [Full Text].
Yu VL. A clinical solution to antimicrobial resistance in community-acquired pneumonia: narrowing the spectrum of antimicrobial therapy: comment on "Current and potential usefulness of pneumococcal urinary antigen detection in hospitalized patients with community-acquired pneumonia to guide antimicrobial therapy". Arch Intern Med. 2011 Jan 24. 171(2):172-3. [Medline]. 
View Table List 
7.3.2. Theo phác đồ hướng dẫn của Hội lồng ngực Anh (2009) 
Bảng 3.4: Phác đồ điều trị viêm phổi theo căn nguyên của Hội lồng ngực Anh (2009)
Vi khuẩn 
Kháng sinh ưu tiên 
Kháng sinh thay thế 
S. pneumoniae 
Amoxicilina 500mg- 1g/ lần x 3 lần/ ngày (uống), hoặc 
Benzylpenicillin 1,2 g/ lần x 4 lần/ ngày (tiêm tĩnh mạch) 
(a): Có thể dùng với liều cao hơn 3g/ ngày ở những trường hợp VK nhạy cảm trung gian. 
Erythromycin 500mg/lần x 4 lần/ ngày (uống), hoặc 
 Clarithromycin 500mg/ lần x 2 lần/ ngày (uống), hoặc 
Cefuroxime 0,75g-1,5 g/ lần x 3 lần/ ngày (tiêm tĩnh mạch), hoặc 
Cefotaxime 1-2 g/ lần x 3 lần/ ngày (tĩnh mạch), hoặc 
Ceftriaxone 2g/ ngày (tiêm tĩnh mạch 1 lần duy nhất) 
M. pneumoniae 
C. pneumoniae 
Erythromycin 500mg/lần x 4 lần/ ngày (uống, tiêm TM), hoặc 
Clarithromycin 500mg/ lần x 2 lần/ ngày (uống, tiêm tĩnh mạch) 
Tetracycline 250-500mg/ lần x 4 lần ngày (uống), hoặc 
Fluoroquinolone (uống, tiêm tĩnh mạch) 
(b) Các quinolone thay thế khác: ciprofloxacin, ofloxacin, moxifloxacin, levofloxacin 
C. psittaci 
C. burnetii 
Tetracycline 250-500mg/ lần x 4 lần ngày (uống), hoặc 500mg/ lần x 2 lần/ ngày (tiêm tĩnh mạch) 
Erythromycin 500mg/lần x 4 lần/ ngày (uống) hoặc 
Clarithromycin 500mg/ lần x 2 lần/ ngày (tiêm tĩnh mạch) 
Legionella spp 
Thời gian dùng kháng sinh: 3 tuần 
Clarithromycin 500mg/ lần x 2 lần/ ngày (uống, tiêm tĩnh mạch) 
Có thể kết hợp với RifampicineC 600mg/ lần x 1-2 lần/ ngày (uống hoặc tiêm TM) 
Fluoroquinolone (uống, tiêm tĩnh mạch) 
H. influenza 
VK không tiết ß lactamase 
Amoxicilin 500mg/ lần x 3 lần/ ngày (uống), hoặc 
Ampicillin 0,5 g/lần x 4 lần/ ngày (tĩnh mạch) 
Cefuroxime 1,5 g/ lần x 3 lần/ ngày (tiêm tĩnh mạch), hoặc 
Cefotaxime 1-2 g/ lần x 3 lần/ ngày (tĩnh mạch), hoặc 
Ceftriaxone 2g/ ngày (tiêm tĩnh mạch 1 lần duy nhất) 
VK có tiết ß lactamase 
Amoxi- Clavulanic 625 mg/ lần x 3 lần/ ngày (uống), hoặc 1,2 g/lần x 3 lần/ ngày (tiêm TM) 
Fluoroquinolone (uống, tiêm tĩnh mạch) 
Trực khuẩn gram âm đường ruột 
Cefuroxime 1,5 g/ lần x 3 lần/ ngày (tiêm tĩnh mạch), hoặc 
Cefotaxime 1-2 g/ lần x 3 lần/ ngày (tĩnh mạch), hoặc 
Ceftriaxone 2g/ ngày (tiêm tĩnh mạch 1 lần duy nhất) 
Fluoroquinolone (uống, tiêm tĩnh mạch), hoặc 
Imipenem 500mg/ lần x 4 lần /ngày (tĩnh mạch), hoặc 
Meropenem 0,5- 1g/ lần x 3 lần/ ngày (tĩnh mạch) 
P. aeruginosa 
Thời gian dùng kháng sinh: 2 tuần 
Ceftazidime 2g/ lần x 3 lần/ ngày (tiêm tĩnh mạh) 
Kết hợp với gentamycin hoặc tobramycin 
Ciprofloxacin 400mg/ lần x 2 lần ngày (tĩnh mạch), hoặc 
Piperacillin 4g/ lần x 3 lần /ngày (tĩnh mạch) 
Kết hợp với Gentamycin hoặc tobramycin 
Staphylococcus aereus 
Nhạy cảm Methicillin 
Flucloxacin 1-2g/ lần x 4 lần/ ngày (tĩnh mạch). Có thể kết hợp với RifampicineC 600mg/ lần x 1-2 lần/ ngày (uống hoặc tiêm TM) 
Teicoplanin 400mg/ lần x 2 lần/ ngày (tĩnh mạch). Có thể kết hợp với RifampicineC 600mg/ lần x 1-2 lần/ ngày (uống hoặc tiêm TM) 
Kháng Methicillin 
Vancomycin 1g/ lần x 2 lần/ ngày (tĩnh mạch) 
Linezoid 600mg/ lần x 2 lần/ ngày (tĩnh mạch hoặc uống) 
Tuỳ theo từng căn nguyên mà dùng các thuốc kháng virút thích hợp. Chú ý điều trị bội nhiễm vi khuẩn nhất là ở các bệnh nhân viêm phổi nặng phải can thiệp thở máy không xâm nhập hoặc xâm nhập. 
8. DỰ PHÒNG 
8.1. Tiêm chủng
Bởi vì viêm phổi có thể là một biến chứng của bệnh cúm, nên chích ngừa cúm hàng năm là một cách tốt để ngăn ngừa viêm phổi do virus cúm, có thể dẫn đến viêm phổi do vi khuẩn. In addition, even though there is some controversy of its effectiveness, especially in older adults, doctors recommend getting a vaccination against pneumococcal pneumonia at least once after age 50, and if you have any risk factors, every five years thereafter. 
Ngoài ra, mặc dù có một số tranh cãi về hiệu quả của nó, đặc biệt là ở người lớn tuổi, nên chủng ngừa phế cầu khuẩn viêm phổi ít nhất mỗi 3-5 năm một lần sau tuổi 50, hay trẻ em từ 2 – 6 tuổi
Nên tiêm vắc-xin viêm phổi ngay cả khi bệnh nhân trẻ hơn 50 tuổi, nếu là một người hút thuốc, ung thư, bệnh tim mạch, đái tháo đường hay bệnh thiếu máu tế bào hình liềm, hoặc cắt lách. 
A vaccine known as pneumococcal conjugate vaccine can help protect young children against pneumonia.Tác dụng phụ của vắc-xin phế cầu khuẩn này thường nhỏ và bao gồm đau nhẹ hoặc sưng tại chỗ tiêm. 
8Wash your hands. Your hands are in almost constant contact with germs that can cause pneumonia.888888888.2. Rửa tay 
Các vi trùng này nhập vào cơ thể khi chạm tay vào đôi mắt của hoặc chà xát bên trong mũi.Washing your hands often and thoroughly and can help reduce your risk. Rửa tay thường xuyên và kỹ lưỡng và có thể giúp giảm nguy cơ viêm phổi. When washing isn't possible, use an alcohol-based hand sanitizer, which can be more effective than soap and water in destroying the bacteria and viruses that cause disease. Don't smoke. Smoking damages your lungs' natural defenses against respiratory infections.
8.3. Không hút thuốc. Take care of yourself. Proper rest and a diet rich in fruits, vegetables and whole grains along with moderate exercise can help keep your immune system strong.
8.4. Chăm sóc bản thân thích hợp và một chế độ ăn uống nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên chất cùng với tập thể dục vừa phải có thể giúp giữ cho hệ thống miễn dịch mạnh mẽ. 
Get treatment for GERD. Treat symptomatic GERD, and lose weight if you're overweight.5.5 ĐĐiều trị triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản (GERD) và giảm cân nếu thừa cân. 
8.5. Bảo vệ những người khác bị lây nhiễm. 
Hãy cố gắng tránh xa bất cứ ai có một hệ thống miễn dịch bị tổn hại. When that isn't possible, you can help protect others by wearing a face mask and always coughing into a tissue. Khi điều đó là không thể, có thể giúp bảo vệ người khác bằng cách đeo mặt nạ và luôn luôn ho vào khăn giấy. 
TÓM TẮT BÀI 
Viêm phổi là bệnh lý gây tử vong hàng đầu ở người cao tuổi, đặc biệt khi có nhiều bệnh lý phối hợp. Việc chẩn đoán viêm phổi đôi khi không dễ dàng nhất là chẩn đoán tác nhân gây bệnh và tiên lượng mức độ nặng để có hướng xử trí thích hợp. Điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm ngay trong 6 giờ đầu tùy thuộc tác nhân gây bệnh dự đoán vẫn còn là bài toán thách thức với các nhà lâm sàng học nhất là trong bối cảnh vi khuẩn đề kháng với kháng sinh ngày càng gi tăng do việc lạm dụng kháng sinh ở người và ở cả động vật
TỪ KHÓA
Tử vong hàng đầu ở người cao tuổi, chẩn đoán tác nhân, chẩn đoán mức độ nặng, điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm, đề kháng kháng sinh 
CÂU HỎI TỰ LƯỢNG GIÁ
1.Viêm phổi là tình trạng viêm nhiễm cấp tính do các tác nhân vi trùng, siêu vi, vi nấm, ký sinh trùng ảnh hưởng trên
A. Đường dẫn khí 
B. Đường hô hấp dưới
C. Phế nang và mô kẽ phổi
D. Tất cả đều sai
2. Chọn câu SAI, khi nói về tác nhân gây bệnh viêm phổi mắc phải ngoài cộng đồng
A. Phế cầu là tác nhân thường gặp nhất
B. Siêu vi thường xảy ra lẻ tẻ
C. Vi khuẩn không điển hình thường gây ra triệu chứng giống cúm
D. Vi nấm là tác nhân thường gặp của những đối tượng suy giảm miễn dịch 
3.Chọn câu ĐÚNG, khi nói về tác nhân gây bệnh viêm phổi
A. Viêm phổi gram âm thường xảy ra trên các đối tượng có bệnh phổi trước đó
B. Hemophilus Influenzae hay xảy ra trên người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính 
C. Mycoplasma pneumonia là tác nhân gây bệnh không điển hình
D. Tất cả đều đúng
4.Chọn câu ĐÚNG nhất, Viêm phổi do gram âm là tác nhân thường gặp
A. Trên người trẻ 
B. Trên người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
C. Trên người viêm phế quản mạn
D. Trên người già trên 70 tuổi
5. Chọn câu ĐÚNG, Đề phòng viêm phổi:
A. Tiêm ngừa cúm mỗi 5 năm
B. Tiêm ngừa phế cầu mỗi năm
C. Rửa tay trước khi ăn
D. Tất cả đều đúng
ĐÁP ÁN
1C: Viêm phổi là tình trạng viêm nhiễm ở nhu mô phổi 
2D: Đối tượng suy giảm miễn dịch tác nhân thường gặp vẫn là vi khuẩn 
3D: Tất cả đều đúng
4B: Viêm phổi do gram âm là tác nhân thường gặp trên người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
5C: Vì câu A và B không đúng về thời gian tiêm nhắc
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
Tài liệu trong nước
1.Châu, Ngô Quý. Viêm phổi mắc phải cộng đồng. Bệnh viện Bạch Mai. 2014
Tài liệu ngoài nước
1.American Thoracic Society/ IDSA. Guidelines for the Management of Adults with Hospital-acquired, Ventilator-associated, and Healthcare-associated Pneumonia. December 2004 
2. British Thoracic Society. Guideline for the management of CAP in adults 2009. Summary of recommendations . Annotated 2015
3. Infectious Diseases Society of America/American Thoracic Society Consensus Guidelines on the Management of Community-Acquired Pneumonia in Adults. Oxford Journals . Medicine & Health Clinical Infectious Diseases .Volume 44, Issue Supplement 2 Pp. S27-S72.
4. NICE Clinical Guideline. Diagnosis and management of community- and hospital-acquired pneumonia in adults.Issued: December 2014. guidance.nice.org.uk/cg191
5. Chong C, et al. Pneumonia in the elderly: A review of the epidemiology, pathogenesis, microbiology and clinical features. Southern Medical Journal. 2008;101;1141. 
6. Durrington H, et al. Recent changes in the management of community-acquired pneumonia in adults. British Medical Journal. 2008;336:1429. 
7. Darvin Scott Smith, MD, MSc, Thomas E Herchline, MD . Community-Acquired Pneumonia Organism-Specific Therapy. 2015;  
8. Nader Kamangar, MD, FACP, FCCP, FCCM, Ryland P Byrd, Jr, MD . Bacterial Pneumonia. 2015;  
9. Menendez R, et al. Treatment failure in community-acquired pneumonia. Chest. 2007;132:1348 
10. Pneumonia. The Merck Manual for Healthcare Professionals.  Accessed March 25, 2009.