Bài giảng Kế toán xây dựng cơ bản

1.1 Đặc điểm của hoạt động kinh doanh xây dựng cơ bản đến hạch toán kế toán

Xây dựng cơ bản là ngành sản xuất vật chất quan trọng thuộc lĩnh vực công

nghiệp nhằm tạo nên cơ sở hạ tầng cho xã hội. Thông thường công tác xây dựng cơ bản

do các đơn vị nhận thầu tiến hành.

Đứng trên góc độ kế toán tài chính thì hoạt động của doanh nghiệp xây dựng cơ

bản có những đặc điểm cơ bản sau:

- Sản phẩm xây lắp là các công trình, các vật kiến trúc đáp ứng nhu cầu sử dụng

toàn xã hội trong các lĩnh vực dân dụng, cầu đường hoặc thủy lợi. Ngoài ra sản phẩm

xây dựng cơ bản còn có thể là các tư liệu lao động để tiếp tục quá trình sản xuất chẳng

hạn các nhà xưởng, xí nghiệp. Những sản phẩm này có quy mô lớn, kết cấu phức tạp,

thời gian sản xuất dài nhưng nếu xét từng sản phẩm thì ta lại bắt gặp tính đơn chiếc.

Do vậy, việc tổ chức quản lý và hạch toán nhất thiết phải có dự toán thiết kế, thi công.

- Sản phẩm xây dựng cơ bản cố định tại nơi sản xuất, đòi hỏi đặt trên một khu

vực địa lý nhất định thường được khách hàng chọn trước, để thực hiện được quá trình

sản xuất thì các nguồn nhân lực, vật lực ( máy móc thiết bị, công cụ lao động, nguyên

vật liệu.) phải di chuyển thường xuyên theo địa điểm thi công. Chính vì đặc thù của

sản phẩm xây lắp như vậy đã làm ảnh hưởng đến cơ cấu của các doanh nghiệp xây

dựng, bao gồm nhiều đơn vị nhận thầu rải tác khắp nơi, tách rời với bộ phận kế toán

của đơn vị chủ quản.

- Bản chất của sản phẩm xây dựng cùng với cơ cấu hoạt động của các doanh

nghiệp xây dựng đã dẫn đến tình trạng mỗi hợp đồng xây dựng thường chiếm gần hết

thời lượng trong năm kế toán của doanh nghiệp .

- Giá tiêu thụ của sản phẩm xây dựng cơ bản dựa theo giá dự toán trên cơ sở đã

điều chỉnh thêm phần thực tế phát sinh ngoài dự toán được duyệt hoặc giá thỏa thuận

với chủ đầu tư từ trước; do vậy tính hàng hóa của sản phẩm xây lắp thể hiện không rõ

ràng. Tất nhiên trong nội dung môn học này sẽ chưa đề cập đến các doanh nghiệp kinh

doanh bất động sản và nhà ở.