Bài giảng Chăm sóc dinh dưỡng ở cộng đồng - Lê Thị Hương

CHĂM SÓC DINH DƯỠNG Ở CỘNG ĐỒNG 
PGS.TS. Lê Thị Hương 
MỤC TIÊU: 
Nêu được ý nghĩa, tầm quan trọng của CSDD ở cộng đồng 
Phân tích được các nội dung CSDD ở cộng đồng 
Trình bày được cách tổ chức chăm sóc dinh dưỡng trẻ em ở cộng đồng 
1. Ý NGHIÃ VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA CHĂM SÓC DINH DƯỠNG Ở CỘNG ĐỒNG 
Suy dinh dưỡng và những vấn đề thực phẩm do phối hợp của nhiều nguyên nhân: tình trạng thiếu thức ăn, bệnh tật, thói quen, tập quán, thái độ và điều kiện chăm sóc trẻ 
Để thực hiện chăm sóc dinh dưỡng ở cộng đồng cần xem xét những nguyên nhân có nguồn gốc ở cộng đồng và ở ngoài cộng đồng. 
Nguyên lý chăm sóc dinh dưỡng ở cộng đồng : 
Chăm sóc dinh dưỡng cần đặt vào bối cảnh phát triển cộng đồng, đảm bảo những giá trị cơ bản của phát triển con người 
nguyên tắc ưu tiên giải quyết các vấn đề dinh dưỡng và vệ sinh thực phẩm và lựa chọn những đối tượng có nguy cơ cao 
Lồng ghép các hoạt động 
2. NỘI DUNG CHĂM SÓC DINH DƯỠNG CỘNG ĐỒNG . 
Chăm sóc sức khoẻ phụ nữ, đặc biệt là thời kì có thai và cho con bú 
Nuôi con bằng sữa mẹ 
Cho trẻ ăn bổ sung hợp lý 
Theo dõi biểu đồ tăng trưởng 
Tiêm chủng phòng bệnh cho trẻ em đúng lịch và đầy đủ 
3. CÁCH TỔ CHỨC CHĂM SÓC DINH DƯỠNG Ở CỘNG ĐỒNG 
Nguyên tắc: Phối hợp liên ngành 
Xây dựng đội ngũ cộng tác viên 
Học tập điển hình tích cực 
Xây dựng quĩ hỗ trợ các gia đình nghèo 
4. NHỮNG HOẠT ĐỘNG CƠ BẢN TRONG CSDD Ở CỘNG ĐỒNG 
Giáo dục kiến thức dinh dưỡng cho toàn dân đặc biệt các đối tượng trực tiếp nuôi dưỡng trẻ và lo bữa ăn gia đình 
Xây dựng hệ sinh thái VAC 
Khuyến khích sử dụng phiếu theo dõi sức khỏe trẻ em 
Thực hiện các hoạt động CSSKBĐ 
Tổ chức các hội thi, câu lạc bộ.... 
 CÁC CAN THIỆP DINH DINH DƯỠNG Ở CỘNG ĐỒNG 
Các can thiệp về đường lối dinh dưỡng: phối hợp giữa các ngành 
Can thiệp dinh dưỡng bằng giáo dục truyền thông: 
Các chương trình can thiệp dinh dưỡng đặc hiệu: 
Chương trình thức ăn bổ sung cho các đối tượng bà mẹ trẻ em 
 Các chương trình phục hồi dinh dưỡng 
Chương trình tăng cường các vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm: 
Các chương trình bổ sung Vitamin A và viên sắt: 
 CHƯƠNG TRÌNH LỒNG GHÉP DINH DƯỠNG - Y TẾ 
chương trình Vitamin A, chương trình phòng chống thiếu máu dinh dưỡng, thiếu vi chất đặc biệt là phòng chống suy dinh dưỡng. 
Chương trình phòng chống suy dinh dưỡng lồng ghép với chương trình chăm sóc sức khoẻ ban đầu và các chương trình chăm sóc trẻ ốm, chương trình phòng chống tiêu chảy, viêm đường hô hấp, vệ sinh môi trường. 
Chương trình tạo nguồn thực phẩm từ hộ gia đình là một can thiệp có ý nghĩa toàn diện và lâu dài về dinh dưỡng thông qua phát triển hệ sinh thái VAC. 	 
Giám sát dinh dưỡng 
	Giám sát nhằm mục đích cung cấp những thông tin về tình hình dinh dưỡng của nhân dân và các yếu tố ảnh hưởng để từ đó lập kế hoạch và chính sách về sản xuất lương thực thực phẩm và xây dựng chiến lược cải thiện tình trạng dinh dưỡng của nhân dân. 
Các nội dung của giám sát dinh dưỡng 
Giám sát dinh dưỡng nhằm trả lời các câu hỏi: 
- Bản chất, mức độ và thời gian xuất hiện các vấn đề dinh dưỡng, 
- Phân lập và mô tả nhóm có nguy cơ nhất, và diễn biến của vấn đề dinh dưỡng ở CĐ. 
- Xác định những nguyên nhân dẫn đến các vấn đề dinh dưỡng. 
Tập trung vào các chỉ tiêu: 
+ Cân nặng trẻ sơ sinh 
+ Tỷ lệ SDD: CN/T; CC/T; vòng cánh tay 
+ Tử vong đặc hiệu theo tuổi: 
+ Tỷ lệ mắc bệnh mạn tính: béo phì, Cholesterol, huyết áp, Glucoza.. 
+ Các chỉ tiêu về khẩu phần 
+ Các bệnh lây truyền qua thực phẩm 
 Giám sát các chỉ tiêu kinh tế xã hội: 
+ Sản xuất lương thực và thực phẩm và các điều kiện liên quan 
+ Nghề nghiệp, số người có công ăn việc làm, thất nghiệp... 
+ Biến động giá cả và lương thực thực phẩm 
+ Điều kiện vệ sinh cơ sở sản xuất chế biến thực phẩm, và nơi buôn bán thực phẩm. 
Tổ chức GSDD ở cộng đồng 
- Thu thập các số liệu sẵn có về kinh tế xã hội và sản xuất lương thực, thực phẩm. 
Các bệnh lây truyền qua thực phẩm 
Theo dõi các bệnh mạn tính. 
- Theo dõi số liệu về tỷ lệ sinh, tử vong. 
Tổ chức đánh giá tình trạng dinh dưỡng trẻ dưới 5 tuổi 
- Điều tra khẩu phần hộ gia đình.	 
Tài liệu tham khảo 
Hà Huy Khôi, Từ Giấy (1994), Các bệnh thiếu dinh dưỡng và sức khoẻ cộng đồng ở Việt Nam. 
Bộ môn Dinh dưỡng và ATTP. Dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhà xuất bản Y học, 2012