Trên cả lý thuyết - Những bài học kinh doanh Steve Jobs để lại cho thế giới (Phần 2)

.	Kể	 từ	năm	1985,	ông	đã	quyên	 tiền
xây	dựng	nhiều	công	trình	kiến	trúc	phục	vụ	cho	khoa	học	giáo	dục	tại	Đại
lục,	các	công	trình	này	thường	được	đặt	theo	tên	của	ông.	6.	Hoa	dạ	hợp:	hay
còn	gọi	 là	hoa	mộc	 lan	Trung	Hoa,	có	màu	 trắng	hoặc	phớt	hồng.	1.	Diêu
Minh:	ngôi	sao	bóng	rổ	thành	công	ở	Mỹ	và	được	cả	Trung	Quốc	biết	đến.	2.
Minh	Tường:	vận	động	viên	điền	kinh	đầu	tiên	của	Trung	Quốc	từng	giành
ba	danh	hiệu:	kỷ	 lục	gia	 thế	giới,	vô	địch	 thế	giới	và	vô	địch	Olympic.	3.
Vận	động	Ngũ	tứ	(hay	còn	gọi	 là	Phong	trào	Ngũ	tứ):	một	phong	trào	đấu
tranh	 rộng	 lớn	 của	 sinh	 viên,	 học	 sinh,	 công	 nhân,	 thị	 dân,	 trí	 thức	Trung
Quốc,	vì	nổ	ra	đúng	vào	ngày	4	 tháng	5	năm	1919	nên	được	gọi	 là	phong
trào	Ngũ	tứ.	4.	Uống	rượu	độc	chữa	khát:	ví	với	giải	quyết	khó	khăn	trước
mắt	mà	không	tính	đến	hậu	quả	về	sau.	1.	Chúc	Doãn	Minh	(1460-1526):	tên
chữ	là	Hy	Triết,	hiệu	Chi	Sơn,	là	một	thư	pháp	gia	kiệt	xuất	đứng	đầu	Thư
phái	vùng	Ngô	trung,	mọi	người	nhận	định	ông	là	thư	pháp	gia	đệ	nhất	triều
Minh.	2.	Phê	đấu:	một	thuật	ngữ	phổ	biến	trong	thời	kỳ	“đại	cách	mạng	văn
hóa	của	Trung	Quốc”,	viết	tắt	của	“phê	phán”	và	“đấu	tranh”.	3.	Hai	câu	thơ
trích	trong	Thấm	viên	xuân	-	Trường	Sa	của	Mao	Trạch	Đông.	4.	Diệc	Thư:
tên	đầy	đủ	là	Nghê	Diệc	Thư,	sinh	năm	1946	tại	Thượng	Hải,	là	em	gái	của
tác	gia	nổi	tiếng	Nghê	Khuông,	cùng	với	Kim	Dung	và	anh	trai	được	xem	là
“tam	đại	kỳ	tích”	của	giới	văn	đàn	Hương	Cảng.	1.	Morphine:	một	loại	thuốc
giảm	đau	gây	nghiện.	1.	Em	Lâm:	chỉ	Lâm	Đại	Ngọc,	một	trong	ba	nhân	vật
chính	 trong	 tiểu	 thuyết	 Hồng	 lâu	 mộng.	 2.	 Squash:	 môn	 thể	 thao	 giống
tennis,	 nhưng	 chơi	 trong	 phòng	kín,	 vợt	 ngắn	 hơn	và	 bóng	 cũng	nhẹ	 hơn.
Người	chơi	đánh	bóng	vào	vách	tường	có	gạch	mức	để	làm	chuẩn	tính	điểm,
có	 thể	chơi	một	mình.	1.	Câu	 thơ	 trích	 trong	bài	 thơ	Thái	 tang	 tử	của	Tân
Khí	Tật,	bản	dịch	của	Nguyễn	Chí	Viễn.	2.	Từ	thời	La	Mã,	người	ta	vẫn	cho
rằng	đà	điểu	ngốc	nghếch	đến	nỗi	chúng	đối	phó	với	hiểm	nguy	bằng	cách
giấu	 đầu	 trong	 cát.	Hình	 ảnh	 này	 cũng	 trở	 thành	 ẩn	 dụ	 cho	 những	 ai	 trốn
tránh	thực	tế,	giống	như	đứa	trẻ	bịt	tai	lại	và	la	toáng	lên:	“Tôi	không	nghe
thấy	 gì	 cả”.	 3.	 “Đồng	 Tuyết”	 phát	 âm	 gần	 giống	 với	 từ	 “bạn	 học”;	同学
(tóngxué/bạn)	 và	童雪(tóng	xuě/Đồng	Tuyết).	 1.	Kaixin:	một	 trong	 những
trang	mạng	xã	hội	phổ	biến	ở	Trung	Quốc.	2.	JP:	viết	tắt	của	từ	极品	(jipin)
theo	nghĩa	tiêu	cực	tức	là:	người	tệ	hại	không	ai	chịu	nổi.	1.	Alibaba	Group
là	 tập	 đoàn	 thương	 mại	 điện	 tử	 lớn	 nhất	 Trung	 Quốc,	 sở	 hữu	 công	 ty
Alibaba.com	và	đồng	thời	sở	hữu	Taobao,	Alipay,	China	Yahoo...	2.	Taobao
là	một	 trong	bốn	hệ	 thống	mua	bán	 trực	 tuyến	 lớn	nhất	 tại	Trung	Quốc.	3.
Tencent:	 công	 ty	 cung	 cấp	 dịch	 vụ	 tin	 nhắn	QQ	 cùng	 nhiều	 dịch	 vụ	 trực
tuyến	khác,	 rất	 phổ	biến	 tại	Trung	Quốc.	 4.	Mã	Hóa	Đằng:	 chủ	 tịch	 kiêm
tổng	 giám	 đốc	 điều	 hành	 Tencent.	 5.	Mã	Vân:	 người	 sáng	 lập	 và	 là	 tổng
giám	đốc	tập	đoàn	Thương	mại	điện	tử	khổng	lồ	Alibaba.	Khải	Đạt	từ	năm
2005	bắt	đầu	cung	ứng	hộp	bọc	ngoài	iPod	cho	Apple.	Macintosh	(hay	Mac):
Là	một	dòng	sản	phẩm	máy	tính	cá	nhân	được	thiết	kế,	phát	triển	và	đưa	ra
thị	trường	bởi	tập	đoàn	Apple.	C2C	(Consumer-to-Consumer):	Là	hình	thức
thương	mại	điện	tử	giữa	những	người	tiêu	dùng	với	nhau.	Kỉ	nguyên	hậu	PC:
The	Post-PC	era	Cây	gậy	và	củ	cà	rốt	(carrot	and	stick):	Là	khái	niệm	được
dùng	để	chỉ	một	hành	động	đồng	thời	khuyến	khích	điều	 tốt	 (củ	cà	rốt)	và
trừng	phạt	điều	xấu	(cây	gậy).	Đây	là	một	chính	sách	ngoại	giao	trong	quan
hệ	quốc	tế,	thường	được	các	nước	lớn	mạnh	sử	dụng	nhằm	thay	đổi	hành	vi
của	các	nước	nhỏ	hơn.	“Cây	gậy”	tượng	trưng	cho	sự	đe	dọa	trừng	phạt,	còn
“củ	 cà	 rốt”	 tượng	 trưng	 cho	 quyền	 lợi	 hay	 phần	 thưởng.	Bong	 bóng	Dot-
com:	ý	nói	những	trang	web	của	các	công	ty	trên	mạng	lưới	toàn	cầu	với	tên
miền	là.com,	là	một	bong	bóng	thị	trường	cổ	phiếu	khi	các	cổ	phiếu	của	các
công	ty	công	nghệ	cao,	nhất	 là	các	công	ty	mạng	được	đầu	cơ.	Bong	bóng
này	được	sinh	ra	vào	ngày	9/8/1995	–	khi	Netscape	Communications	bắt	đầu
niêm	yết	cổ	phiếu	của	mình	và	vỡ	vào	ngày	10/3/2000	–	khi	chỉ	số	tổng	hợp
NASDAQ	 đạt	 đỉnh	 cao	 nhất.	 Bong	 bóng	 Dot-com	 đã	 góp	 phần	 cùng	 các
nhân	tố	khác	tạo	nên	sự	thịnh	vượng	kinh	tế	của	Mĩ	cuối	thập	niên	1990	–
thời	kì	mà	nhiều	người	gọi	là	“Nền	Kinh	tế	Mới”,	còn	Alan	Greenspan	gọi	là
“sự	thịnh	vượng	bất	thường”.	Personal	Digital	Assistant:	Thiết	bị	kĩ	thuật	số
hỗ	 trợ	 cá	 nhân	 Tên	 một	 nhân	 vật	 trong	 truyện	 cho	 thiếu	 nhi	 có	 tên	 là
Struwwelpeter.	Rapid	eye	movements	(chuyển	động	mắt	nhanh)	để	chỉ	một
giấc	ngủ	sâu,	trái	ngược	với	NREN	-	giấc	ngủ	không	sâu.	Quasimodo:	Anh
gù	trong	tiểu	thuyết	Nhà	thờ	Đức	Bà	Paris,	còn	được	biết	đến	với	tên	“Thằng
gù	ở	nhà	thờ	Đức	Bà”.	Hai	nữ	minh	tinh	nổi	tiếng	của	thập	niên	80,	90	thế
kỷ	trước.	Hai	người	phụ	nữ	được	biết	đến	với	gương	mặt	không	mấy	xinh
đẹp.	Nê	và	Nghê	là	hai	từ	đồng	âm.	Nam	uống	hoócmon	và	chuyển	đổi	giới
tính	thành	nữ.	“Ăn	dấm”	còn	có	nghĩa	bóng	là	“ghen”.	“Trường	hận	ca”	của
Bạch	Cư	Dị.
Table	of	Contents
MỤC	LỤC
LỜI	TỰA
NGƯỜI	LỰA	CHỌN	SẢN	PHẨM:	Chiến	 lược	 quyết	 định	 vận	mệnh	 của
doanh	nghiệp
DỰ	 ĐOÁN	 TRÀO	 LƯU	 –	 NGƯỜI	 LỰA	 CHỌN	 SẢN	 PHẨM
VỚI	CON	MẮT	ĐỘC	ĐÁO
NHÂN	VIÊN	 SÁNG	 TẠO	 SẢN	 PHẨM	MỚI	 LÀ	ĐỘNG	 LỰC
CỦA	DOANH	NGHIỆP	CHỨ	KHÔNG	PHẢI	LÀ	NHÂN	VIÊN
BÁN	HÀNG
ĐỊNH	VỊ	BẢN	THÂN	BẰNG	CÂU	HỎI:	“TẠI	SAO	TÔI	PHẢI
LÀM?”
HƯỚNG	 THÀNH	 CÔNG	 CỦA	 SẢN	 PHẨM:	 TUYỆT	 PHẨM
ĐỘC	ĐÁO
CÔNG	NGHỆ	VÀ	NGHỆ	THUẬT	CẦN	ĐƯỢC	KẾT	HỢP	MỘT
CÁCH	HOÀN	HẢO
PHẢI	DỒN	CẢ	TRÁI	 TIM	VÀ	TÂM	HỒN	VÀO	SẢN	PHẨM
THÌ	MỚI	CÓ	THỂ	TẠO	RA	MỘT	THIẾT	KẾ	VĨ	ĐẠI
HƠN	CẢ	 LÍ	 THUYẾT	KINH	DOANH:	 Lựa	 chọn	 hình	 thức	 thương	mại
chính	là	lựa	chọn	tương	lai	cho	doanh	nghiệp
CÔNG	 THỨC	 THƯƠNG	 MẠI	 NÒNG	 CỐT	 CỦA	 ĐẾ	 QUỐC
APPLE:	PHẦN	CỨNG	+	PHẦN	MỀM	+	DỊCH	VỤ
SỰ	THẮNG	LỢI	CỦA	CHUỖI	DÂY	CHUYỀN	CÔNG	NGHIỆP
PHỤ	 LỤC:	 10	 DOANH	 NGHIỆP	 LỚN	 TRONG	 CHUỖI	 DÂY
CHUYỀN	CÔNG	NGHIỆP	CỦA	APPLE
APPLE:	 THÀNH	 CÔNG	 NHỜ	 HÌNH	 THỨC	 THƯƠNG	 MẠI
KHÉP	KÍN
MÔ	HÌNH	LỢI	NHUẬN	CỦA	HỆ	SINH	THÁI	THƯƠNG	MẠI
KẾT	 HỢP	 HOÀN	 HẢO	 GIỮA	 CÔNG	 NGHỆ	 VÀ	 YÊU	 CẦU
CỦA	KHÁCH	HÀNG
XÂY	DỰNG	SỨC	HÚT	APPLE:	Sức	hấp	dẫn	từ	sản	phẩm	độc	đáo
APPLE	-	ĐẠI	CHÚNG	HÓA	SẢN	PHẨM	CHẤT	LƯỢNG	CAO
CHIẾN	LƯỢC	QUẢNG	CÁO:	“NGHĨ	KHÁC”
PHỤ	LỤC:	MỘT	SỐ	QUẢNG	CÁO	KINH	ĐIỂN	CỦA	APPLE
HỌP	BÁO	RA	MẮT	SẢN	PHẨM:	MÀN	TRÌNH	DIỄN	MANG
ĐẬM	PHONG	CÁCH	HOLLYWOOD
MARKETING	LAN	TRUYỀN	(VIRAL	MARKETING):	NGƯỜI
TIÊU	DÙNG	LÀ	“NHÂN	VIÊN	BÁN	HÀNG”	TỐT	NHẤT
MARKETING	 TRẢI	 NGHIỆM	 (EXPERIENTIAL
MARKETING):	CHO	BẠN	NHỮNG	TRẢI	NGHIỆM	SỬ	DỤNG
KHÁC	NHAU
HIỆU	ỨNG	NGƯỜI	NỔI	TIẾNG	(CELEBRITY	EFFECT):	LỢI
DỤNG	SỨC	HÚT	CỦA	NGƯỜI	NỔI	TIẾNG
MARKETING	 BỎ	 ĐÓI	 (HUNGER	 MARKETING):	 “NHỬ”
NGƯỜI	TIÊU	DÙNG
DÙNG	SỰ	SÁNG	TẠO	THAY	ĐỔI	THẾ	GIỚI:	Sáng	tạo	không	ngừng	là
động	cơ	giúp	Apple	vươn	lên	dẫn	đầu	thế	giới
APPLE,	DÙNG	SỰ	SÁNG	TẠO	THAY	ĐỔI	THẾ	GIỚI
CHỈNH	THỂ	CŨNG	LÀ	MỘT	SỰ	SÁNG	TẠO
SÁNG	TẠO	GIỐNG	NHƯ	NGƯỜI	MỚI	HỌC
SÁNG	TẠO	CẦN	CÓ	DŨNG	KHÍ	VÀ	TINH	THẦN	DÁM	MẠO
HIỂM
SÁNG	TẠO	BẮT	NGUỒN	TỪ	BẮT	CHƯỚC
BÍ	MẬT	CỦA	SÁNG	TẠO	NẰM	Ở	HIỆU	SUẤT
TRÍ	 TƯỞNG	 TƯỢNG	 LUÔN	 LUÔN	 CÓ	 KHÔNG	 GIAN	 ĐỂ
PHÁT	TRIỂN
PHƯƠNG	PHÁP	QUẢN	LÍ	CỦA	THUYỀN	TRƯỞNG	CƯỚP	BIỂN:	Hiểu
rõ	về	con	người	còn	quan	trọng	hơn	kĩ	thuật
APPLE	 BIẾT	 LỰA	 CHỌN	 NHÂN	 TÀI	 TRONG	 CÁC	 NHÂN
TÀI
“TINH	THẦN	CƯỚP	BIỂN”	CỦA	APPLE
PHÉP	TẮC	LÃNH	ĐẠO	“THÔ	BẠO”	CỦA	THUYỀN	TRƯỞNG
CƯỚP	BIỂN
LÀM	VIỆC	Ở	APPLE	LÀ	MỘT	NIỀM	VINH	DỰ
PHỤ	LỤC:	APPLE	TRONG	MẮT	NHÂN	VIÊN
MẠNH	MẼ,	HIỆU	SUẤT	HÀNG	ĐẦU
CUỘC	HỌP	NGÀY	THỨ	HAI	LÀ	BẤT	DI	BẤT	DỊCH
KHÍCH	LỆ	SỞ	HỮU	CỔ	PHẦN	CỦA	HÃNG
DÙNG	NHÂN	TÀI	SÁNG	TẠO	RA	SẢN	PHẨM	GIÁ	TRỊ:	Apple	không
phải	là	sản	phẩm,	mà	là	tác	phẩm	nghệ	thuật	tinh	xảo	của	doanh	nghiệp
THEO	ĐUỔI	TẬN	CÙNG	CỦA	SỰ	HOÀN	MĨ
GIẢN	LƯỢC	NHƯNG	KHÔNG	GIẢN	ĐƠN
SẢN	PHẨM	MANG	TÍNH	ĐỘT	PHÁ	THÌ	MỚI	CÓ	SỨC	HÚT
LỚN	NHẤT
TRÁNH	XA	SẢN	PHẨM	QUÁ	ĐỘ
CHIẾN	LƯỢC	NÂNG	CẤP	SẢN	PHẨM	CỦA	APPLE
NGUYÊN	TẮC	APPLE:	CHI	TIẾT	QUYẾT	ĐỊNH	THÀNH	BẠI
KHẢ	NĂNG	THỰC	THI	HOÀN	HẢO:	Biến	tất	cả	thành	có	thể
THỰC	HIỆN	Ý	TƯỞNG	CỦA	MÌNH,	QUYẾT	KHÔNG	THỎA
HIỆP
KIỂM	 SOÁT	 CHẶT	 CHẼ	 –	 SỰ	ĐẢM	BẢO	CHO	 THỰC	 THI
HOÀN	MĨ
XÂY	DỰNG	ĐỘI	NGŨ	VỚI	HIỆU	SUẤT	VÔ	CÙNG	CAO
CHUYÊN	TÂM,	ĐỂ	HIỆU	QUẢ	THỰC	THI	TỐT	HƠN
XÂY	DỰNG	MỤC	 TIÊU	 TRƯỚC,	 SAU	ĐÓ	NGHIÊM	KHẮC
THỰC	THI
TẠO	RA	SỰ	CẠNH	TRANH:	Chiến	tranh	không	có	khói	thuốc	súng	không
phải	là	chiến	tranh
CẠNH	TRANH	VỚI	APPLE	VÌ	SAO	LẠI	KHÓ	NHƯ	VẬY?
SONY	THOÁI	VỊ,	APPLE	ĐĂNG	QUANG
VƯỚNG	MẮC	ÂN	OÁN	VỚI	IBM	“BIG	BLUE”
CUỘC	CHIẾN	THƯƠNG	MẠI	GIỮA	APPLE	VÀ	MICROSOFT
VƯỢT	QUA	DELL,	APPLE	RỬA	NỖI	NHỤC	TRƯỚC	ĐÂY
APPLE	VÀ	FLASH
PHỤ	LỤC:	THƯ	NGỎ	CỦA	JOBS	VỀ	VẤN	ĐỀ	FLASH
CUỘC	 CẠNH	 TRANH	 GIỮA	 NHỮNG	 GÃ	 KHỔNG	 LỒ:
APPLE	VÀ	GOOGLE
PHỤ	LỤC:	CHÍN	LĨNH	VỰC	ĐỐI	ĐẦU	GIỮA	GOOGLE	VÀ
APPLE
CUỘC	CHIẾN	TRANH	BÁ	PC:	HP	ĐẦU	HÀNG	APPLE
ĐÁNH	ÚP	NOKIA
SAMSUNG	VỪA	LÀ	BẠN	VỪA	LÀ	THÙ
NẾU	APPLE	VÀ	BLACKBERRY	CHỈ	LÀ	TRÁI	CÂY
CUỘC	CHIẾN	ĐỘC	QUYỀN:	APPLE	VÀ	HTC
CON	ĐƯỜNG	TƯƠNG	LAI	CỦA	APPLE
JOBS	 QUA	 ĐỜI,	 “HUYỀN	 THOẠI	 APPLE”	 CÓ	 THỂ	 VIẾT
TIẾP	NHỮNG	TRANG	HUY	HOÀNG	HAY	KHÔNG?
NGUY	CƠ	1:	HÌNH	THÁI	KHÉP	KÍN	CỦA	APPLE	GẶP	PHẢI
THÁCH	THỨC	LỚN
NGUY	CƠ	2:	MẤT	ĐI	 JOBS,	PHƯƠNG	THỨC	“LÀM	CHẬM
MÀ	 CHẮC	MỚI	 CÓ	 THỂ	 TẠO	 RA	 SẢN	 PHẨM	 HOÀN	MĨ”
KHÓ	CÓ	THỂ	DUY	TRÌ
NGUY	CƠ	3:	SỰ	TAI	HẠI	TRONG	MÔ	THỨC	QUẢN	LÍ	CỦA
APPLE
NGUY	CƠ	4:	DÂY	CHUYỀN	CUNG	ỨNG	VÀ	VẤN	ĐỀ	MÔI
TRƯỜNG
NGUY	CƠ	5:	MỐI	LO	VỀ	LƯỢNG	TIỀN	MẶT	KHỔNG	LỒ
NGUY	CƠ	 6:	 TỈ	 LỆ	CHIẾM	HỮU	THỊ	 TRƯỜNG	CAO	DẪN
TỚI	MỐI	NGHI	LŨNG	ĐOẠN
TRƯỚC	 QUY	 LUẬT	 HƯNG	 THỊNH	 QUÁ	 TẤT	 SẼ	 SUY
VONG,	APPLE	CÓ	THỂ	KIÊN	TRÌ	BAO	LÂU?
PHỤ	LỤC	Kì	tích	của	Apple
NHANH	CHÓNG	NỔI	LÊN	–	APPLE	TRỞ	THÀNH	CÔNG	TY
GIÁ	TRỊ	VỐN	HÓA	THỊ	TRƯỜNG	ĐỨNG	ĐẦU	THẾ	GIỚI
DẪN	ĐẦU	TRÀO	LƯU	–	APPLE	LÀ	CÁI	MỐC	QUAN	TRỌNG
ĐÁNH	DẤU	SỰ	PHÁT	TRIỂN	CỦA	GIỚI	KĨ	THUẬT	SỐ
CỐNG	HIẾN	TO	LỚN	-	ẢNH	HƯỞNG	CỦA	APPLE	ĐỐI	VỚI
SỰ	PHÁT	TRIỂN	CỦA	NGÀNH	CÔNG	NGHIỆP	MÁY	TÍNH
SÁU	THỜI	KÌ	QUAN	TRỌNG	TRONG	LỊCH	SỬ	PHÁT	TRIỂN
CỦA	APPLE
SỰ	RA	ĐỜI	CỦA	MAC
CÁC	CEO	CỦA	APPLE
LINH	HỒN	CỦA	CÁC	THIẾT	KẾ	APPLE:	JONATHAN	IVE