Tài liệu hướng dẫn thí nghiệm Máy điện - Bài 8: Tổ nối dây máy biến áp ba pha

Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 1 
Bài 8: 
TỔ NỐI DÂY MÁY BIẾN ÁP BA PHA 
I. Mục tiêu 
Giúp sinh viên nắm được các vấn đề cơ bản về cách đấu nối cuộn sơ cấp và thứ cấp của 
Máy biến áp 3 pha, đồng thời giúp sinh viên đo đạc và kiểm chứng độ lệch pha của các kiểu tổ 
đấu dây MBA. 
II. Thiết bị thí nghiệm 
- Nguồn AC 3 pha 127/220V Máy biến áp ba pha 
- Probe áp cách ly Dao động ký 2 kênh. 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 2 
- Volt kế AC Dây nối 
III. Tiến trình thí nghiệm 
1. Tổ nối dây Y – Y : 
a. Sơ đồ nguyên lý 
Hình 8.1 - Thí nghiệm tổ nối dây Y – Y 
1U2 
1U3 
1U1 
1V2 
1V3 
1V1 
1W2 
1W3 
1W1 
3U1 
3U2 
2U1 
2U2 
3V1 
3V2 
2V1 
2V2 
3W1 
3W2 
2W1 
2W2 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 3 
b. Thực hiện: 
- Đấu mạch theo sơ đồ nguyên lý, nhờ GVHD tới kiểm tra trước khi cấp nguồn. 
- Tiến hành đo điện áp trên các đầu dây nối của MBA 3 pha phía sơ cấp và thứ cấp. Ghi 
nhận bảng thông số theo yêu cầu. 
Primary Winding Secondary Winding 
Test Terminals Voltage Test Terminals Voltage 
1U3 – 1U2 2U1 – 3U2 
1V3 – 1V2 2V1 – 3V2 
1W3 – 1W2 2W1 – 3W2 
1U3 – 1V3 2U1 – 2V1 
1V3 – 1W3 2V1 – 2W1 
1W3 – 1U3 2W1 – 2U1 
Bảng 8.1 – Bảng số liệu đo thí nghiệm tổ nối dây Y – Y 
- Dùng probe áp cách ly, đo đồng thời điện áp giữa 2 đầu các cuộn dây bên sơ cấp và thứ 
cấp, vẽ đồ thị điện áp, chỉ rõ góc lệch pha của 2 tín hiệu trên đồ thị, chỉ rõ tín hiệu nào là 
tín hiệu trên cuộn primary và cuộn secondary. 
- Chú ý: đo điện áp 2 đầu cuộn áp thì đầu que đỏ của probe áp là đầu đầu, còn que đen của 
probe áp là đầu cuối của điện áp cần đo 
o Cuộn 1U3 – 1V3 và 2U1 – 2V1 Độ lệch pha: 
o Làm tương tự cho các cuộn sau: 
 Cuộn 1U3 – 1V3 và 2V1 – 2W1 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 4 
 Cuộn 1U3 – 1V3 và 2W1 – 2U1 
c. Nhận xét và giải thích 
- Vẽ sơ đồ các cuộn dây, ghi rõ các đầu dây và nguồn cấp cho phía sơ cấp và thứ cấp. 
- Vẽ đồ thị vector tìm tổ đấu dây của MBA? Sinh viên nêu rõ là tổ đấu dây nào? Cho nhận 
xét. 
2. Tổ nối dây Y - : 
a. Sơ đồ nguyên lý 
Hình 8.2 – Thí nghiệm tổ nối dây Y -  
b. Thực hiện 
- Đấu mạch theo sơ đồ nguyên lý, nhờ GVHD tới kiểm tra trước khi cấp nguồn. 
- Tiến hành đo điện áp trên các đầu dây nối của MBA 3 pha phía sơ cấp và thứ cấp. Ghi 
nhận bảng thông số theo yêu cầu. 
Primary Winding Secondary Winding 
Test Terminals Voltage Test Terminals Voltage 
1U3 – 1U2 2U1 – 3U2 
1V3 – 1V2 2V1 – 3V2 
1U2 
1U3 
1U1 
1V2 
1V3 
1V1 
1W2 
1W3 
1W1 
3U1 
3U2 
2U1 
2U2 
3V1 
3V2 
2V1 
2V2 
3W1 
3W2 
2W1 
2W2 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 5 
1W3 – 1W2 2W1 – 3W2 
1U3 – 1V3 2U1 – 2V1 
1V3 – 1W3 2V1 – 2W1 
1W3 – 1U3 2W1 – 2U1 
Bảng 8.2 – Bảng số liệu đo thí nghiệm tổ nối dây Y -  
- Dùng probe áp cách ly, đo đồng thời điện áp giữa 2 đầu các cuộn dây bên sơ cấp và thứ 
cấp, vẽ đồ thị điện áp, chỉ rõ góc lệch pha của 2 tín hiệu trên đồ thị. 
o Cuộn 1U3 – 1V3 và 2U1 – 2V1 Độ lệch pha: 
o Làm tương tự cho các cuộn sau: 
 Cuộn 1U3 – 1V3 và 2V1 – 2W1 
 Cuộn 1U3 – 1V3 và 2W1 – 2U1 
b. Nhận xét và giải thích 
- Vẽ sơ đồ các cuộn dây, ghi rõ các đầu dây và nguồn cấp cho phía sơ cấp và thứ cấp. 
- Vẽ đồ thị vector tìm tổ đấu dây của MBA? Sinh viên nêu rõ là tổ đấu dây nào? Cho nhận 
xét. 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 6 
3. Tổ đấu dây  - Y: 
a. Sơ đồ nguyên lý 
Hình 8.3 – Thí nghiệm tổ nối dây  - Y 
b. Thực hiện 
- Đấu mạch theo sơ đồ nguyên lý, nhờ GVHD tới kiểm tra trước khi cấp nguồn. 
- Tiến hành đo điện áp trên các đầu dây nối của MBA 3 pha phía sơ cấp và thứ cấp. Ghi 
nhận bảng thông số theo yêu cầu. 
Primary Winding Secondary Winding 
Test Terminals Voltage Test Terminals Voltage 
1U1 – 1U2 2U1 – 3U2 
1V1 – 1V2 2V1 – 3V2 
1W1 – 1W2 2W1 – 3W2 
1U1 – 1V1 2U1 – 2V1 
1V1 – 1W1 2V1 – 2W1 
1W1 – 1U1 2W1 – 2U1 
Bảng 8.3 – Bảng số liệu đo thí nghiệm tổ nối dây  - Y 
3U1 
3U2 
2U1 
2U2 
3V1 
3V2 
2V1 
2V2 
3W1 
3W2 
2W1 
2W2 
1U2 
1U3 
1U1 
1V2 
1V3 
1V1 
1W2 
1W3 
1W1 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 7 
- Dùng probe áp cách ly, đo đồng thời điện áp giữa 2 đầu các cuộn dây bên sơ cấp và thứ 
cấp, vẽ đồ thị điện áp, chỉ rõ góc lệch pha của 2 tín hiệu trên đồ thị. 
o Cuộn 1U1 – 1V1 và 2U1 – 2V1 Độ lệch pha: 
o Làm tương tự cho các cuộn sau: 
 Cuộn 1U1 – 1V1 và 2V1 – 2W1 
 Cuộn 1U1 – 1V1 và 2W1 – 2U1 
c. Nhận xét và giải thích 
- Vẽ sơ đồ các cuộn dây, ghi rõ các đầu dây và nguồn cấp cho phía sơ cấp và thứ cấp. 
- Vẽ đồ thị vector tìm tổ đấu dây của MBA? Sinh viên nêu rõ là tổ đấu dây nào? Cho nhận 
xét. 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 8 
4. Tổ đấu dây  -  
a. Sơ đồ nguyên lý 
Hình 8.4 – Thí nghiệm tổ nối dây  -  
b. Thực hiện 
- Đấu mạch theo sơ đồ nguyên lý, nhờ GVHD tới kiểm tra trước khi cấp nguồn. 
- Tiến hành đo điện áp trên các đầu dây nối của MBA 3 pha phía sơ cấp và thứ cấp. Ghi 
nhận bảng thông số theo yêu cầu. 
Primary Winding Secondary Winding 
Test Terminals Voltage Test Terminals Voltage 
1U1 – 1U2 2U1 – 3U2 
1V1 – 1V2 2V1 – 3V2 
1W1 – 1W2 2W1 – 3W2 
1U1 – 1V1 2U1 – 2V1 
1V1 – 1W1 2V1 – 2W1 
1W1 – 1U1 2W1 – 2U1 
Bảng 8.4 – Bảng số liệu đo thí nghiệm tổ nối dây  -  
3U1 
3U2 
2U1 
2U2 
3V1 
3V2 
2V1 
2V2 
3W1 
3W2 
2W1 
2W2 
1U2 
1U3 
1U1 
1V2 
1V3 
1V1 
1W2 
1W3 
1W1 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 9 
- Dùng probe áp cách ly, đo đồng thời điện áp giữa 2 đầu các cuộn dây bên sơ cấp và thứ 
cấp, vẽ đồ thị điện áp, chỉ rõ góc lệch pha của 2 tín hiệu trên đồ thị. 
o Cuộn 1U1 – 1V1 và 2U1 – 2V1 Độ lệch pha: 
Làm tương tự cho các cuộn sau: 
 Cuộn 1U1 – 1V1 và 2V1 – 2W1 
 Cuộn 1U1 – 1V1 và 2W1 – 2U1 
c. Nhận xét và giải thích 
- Vẽ sơ đồ các cuộn dây, ghi rõ các đầu dây và nguồn cấp cho phía sơ cấp và thứ cấp. 
- Vẽ đồ thị vector tìm tổ đấu dây của MBA? Sinh viên nêu rõ là tổ đấu dây nào? Cho nhận 
xét. 
5. Tổ đấu dây Y - zigzag 
a. Sơ đồ nguyên lý 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 10 
Hình 8.5 – Thí nghiệm tổ nối dây Y - zigzag 
b. Thực hiện 
- Đấu mạch theo sơ đồ nguyên lý, nhờ GVHD tới kiểm tra trước khi cấp nguồn. 
- Tiến hành đo điện áp trên các đầu dây nối của MBA 3 pha phía sơ cấp và thứ cấp. Ghi 
nhận bảng thông số theo yêu cầu. 
Primary Winding Secondary Winding 
Test Terminals Voltage Test Terminals Voltage 
1U1 – 1U2 3U1 – 2U2 
1V3 – 1V2 3V1 – 2V2 
1W3 – 1W2 3W1 – 2W2 
1U3 – 1V3 3U2 – 3V2 
1V3 – 1W3 3V2 – 3W2 
1W3 – 1U3 3W2 – 3U2 
- 2U1 – 2V1 
- 2V1 – 2W1 
- 2W1 – 2U1 
Bảng 8.5 – Bảng số liệu đo thí nghiệm tổ nối dây Y - zigzag 
1U2 
1U3 
1U1 
1V2 
1V3 
1V1 
1W2 
1W3 
1W1 
3U1 
3U2 
2U1 
2U2 
3V1 
3V2 
2V1 
2V2 
3W1 
3W2 
2W1 
2W2 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 11 
6. Tổ đấu dây  - zigzag 
a. Sơ đồ nguyên lý 
Hình 8.6 – Thí nghiệm tổ nối dây  - zigzag 
b. Thực hiện 
- Đấu mạch theo sơ đồ nguyên lý, nhờ GVHD tới kiểm tra trước khi cấp nguồn. 
- Tiến hành đo điện áp trên các đầu dây nối của MBA 3 pha phía sơ cấp và thứ cấp. Ghi 
nhận bảng thông số theo yêu cầu. 
Primary Winding Secondary Winding 
Test Terminals Voltage Test Terminals Voltage 
1U1 – 1U2 3U1 – 2U2 
1V3 – 1V2 3V1 – 2V2 
1W3 – 1W2 3W1 – 2W2 
1U3 – 1V3 3U2 – 3V2 
1V3 – 1W3 3V2 – 3W2 
1W3 – 1U3 3W2 – 3U2 
- 2U1 – 2V1 
1U2 
1U3 
1U1 
1V2 
1V3 
1V1 
1W2 
1W3 
1W1 
3U1 
3U2 
2U1 
2U2 
3V1 
3V2 
2V1 
2V2 
3W1 
3W2 
2W1 
2W2 
Tổ nối dây Máy biến áp 3 pha 
Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm máy điện Page 12 
- 2V1 – 2W1 
- 2W1 – 2U1 
Bảng 8.6 – Bảng số liệu đo thí nghiệm tổ nối dây  - zigzag 
- Nêu ứng dụng của MBA đấu dây kiểu zigzag? 
IV. Yêu cầu 
- Sinh viên phải hoàn thành tất cả các yêu cầu trong buổi thí nghiệm. GVHD kiểm tra từng 
buổi thí nghiệm của SV. 
- Nộp báo cáo đúng hạn 
V. Nộp báo cáo 
 Báo cáo ghi rõ Họ tên, MSSV, Nhóm, Tổ, ngày thực hiện bài TN. 
 Các kết quả đo và kết quả thí nghiệm phải được trình bày rõ ràng, ngắn gọn và đầy đủ các 
yêu cầu theo bài hướng dẫn báo cáo thí nghiệm. 
 GV có quyền cho điểm 0 những báo cáo như sau: 
 Những bài sao chép lẫn nhau dưới mọi hình thức. 
 Số liệu báo cáo không trùng khớp với số liệu đã thực hiện tại PTN.