Siêu âm tim trong chẩn đoán tách thành động mạch chủ - Hoàng Thị Phú Bằng

SIÊU ÂM TIM TRONG CHẨN ĐOÁN 
TÁCH THÀNH ĐỘNG MẠCH CHỦ 
ThS.BS. Hoàng Thị Phú Bằng 
Viện Tim mạch Việt Nam 
• Phình tách động mạch chủ (PTĐMC) là hiện tượng lớp áo 
trong bị rách làm cho dòng máu bóc tách lớp áo giữa của 
động mạch chủ. 
• Tách thành động mạch chủ (ĐMC) là bệnh ít gặp (tỷ lệ 
hiện mắc khoảng 5-30 ca/triệu người/năm) 
• Tỷ lệ nam/nữ là 2/1, độ tuổi hay gặp nhất là từ 60 đến 70 
tuổi. Tỷ lệ tử vong khoảng 1%/mỗi giờ trong 48 giờ đầu. 
• Vị trí tách thành ĐMC hay gặp là ĐMC lên (chỗ lồi, vùng 
cao trên các xoang vành phải và xoang không vành 
khoảng 1-2 cm, chiếm khoảng 60-65%), ĐMC xuống - chỗ 
xuất phát (ngay dưới chỗ xuất phát của động mạch dưới 
đòn trái, 20%), quai ĐMC (10%), còn lại ở ĐMC bụng. 
ĐẶT VẤN ĐỀ 
GIAI PHAU ĐMC 
ƯU/NHƯỢC ĐIỂM CỦA 
CÁC PHƯƠNG TIỆN CĐHA 
Siêu âm 2D 
• Tư thế bệnh nhân nằm nghiêng trái: 
• Vị trí thăm dò: mặt cắt cạnh ức trái: (trục dài và 
trục ngắn) quan sát ĐMC lên ngay sau van. 
• Trong trường hợp đặc biệt cần thăm dò ở khoang 
liên sườn lân cận để phát hiện bệnh và tìm hình 
ảnh ĐMC lên cho thật rõ nét. 
HÌNH ẢNH TEE BÌNH THƯỜNG 
• Các mặt cắt cơ bản 
• Trục dọc cạnh ức: ĐMC lên 
Kích thước bình thường: 
Nghiên cứu của Pháp trên 42 người có HA bình thường. 
ĐMC lên: 32 ± 8 mm (25  38 mm) 
Quai ĐMC : 27 ± 6 mm (24 32 mm) 
ĐMC bụng: 21 ± 6 mm ( 7 31 mm) 
Mặt cắt trên ức: Vị trí thăm dò ở hõm trên ức: Đầu bệnh 
nhân ngửa tối đa  quan sát quai ĐMC và đoạn đầu của 
ĐMC xuống, các nhánh ĐM chia ra từ ĐMC. 
Hình ĐMC bụng bình thường 
Hình cắt ngang đoạn đầu ĐMC lên và van 
ĐMC qua siêu âm tim qua thực quản 
Hình ảnh ĐMC trên siêu âm qua thực quản: 
a) ĐMC lên: 
Khi đưa đầu dò thực quản vào 25 - 30 cm ghi được hình ảnh cắt ngang của 
ĐMC đoạn đầu của ĐMC lên và van ĐMC 
• Xoay cho đầu dò quay về phía trước (anteflexion) và rút đầu dò từ 
từ ra sẽ nhìn được đoạn đầu của ĐMC lên ở mặt cắt chếch. 
• Cũng ở mức độ này, nhưng ở mặt cắt trục dọc cho phép quan sát 
tốt hơn ĐMC lên: van ĐMC, đường ra của ĐMC, xoang valsalva, 
một đoạn của ĐMC lên và đi ngang phía trước là ĐM phổi phải 
SIÊU ÂM TIM QUA THỰC QUẢN 
RPA: ĐMP phải 
Ao: ĐMC. 
AV: Van ĐMC 
LA: Nhĩ trái 
Mặt cắt trục dọc cho phép quan sát tốt hơn ĐMC lên, van ĐMC, đường 
ra ĐMC, xoang Valsalva, một đoạn của ĐMC lên và đi ngang phía trước 
là ĐM phổi phải 
PHÌNH ĐMC 
Huyết khối trong khối phình Phình ĐMC lên 
SIÊU ÂM TIM QUA THỰC QUẢN 
c) ĐMC xuống: 
• Xoay đầu dò thực quản từ 90-120o ngược chiều kim đồng hồ về phía trái 
và sau của bệnh nhân ta có được hình ảnh cắt ngang của ĐMC xuống 
Hình ảnh cắt ngang ĐMC xuống 
ĐMC xuống xoắn vào phía trong và dần đi 
ra phía sau của thực quản ở đầu xa tại vị 
trí cơ hoành. Từ đó tiếp tục vừa xoay nhẹ 
nhàng đầu dò ngược chiều kim đồng hồ 
vừa đẩy đầu dò vào thực quản sao cho 
hình ảnh của ĐMC luôn ở mặt cắt ngang 
tròn trên màn hình. 
Hình1: hình ảnh tách ĐMC lên Hình 2: hình ảnh tách ĐMC mặt cắt ngang 
Hình ảnh phình tách động mạch chủ lên 
Hình ảnh tách động mạch chủ xuống 
Hình ảnh tách động mạch chủ bụng