Sách hướng dẫn học tập Mạng máy tính
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU.3
CHƯƠNG 1: KHÁI NIỆM VỀMẠNG MÁY TÍNH.5
1.1. Định nghĩa mạng máy tính.5
1.2. Mục tiêu mạng máy tính.6
1.2.1. Mục tiêu kết nối mạng máy tính.6
1.2.2. Lợi ích kết nối mạng.6
1.3. Các dịch vụmạng.6
1.3.1. Các xu hướng phát triển dịch vụmạng máy tính.6
1.3.2 Các dịch vụphổbiến trên mạng máy tính.6
1.4 Cấu trúc mạng (Topology).7
1.4.1 Kiểu điểm - điểm (Point to Point).7
1.4.2. Kiểu đa điểm hay quảng bá (Point to Multipoint, Broadcasting).8
1.5. Khái niệm giao thức mạng máy tính (Protocols).8
1.5.1. Khái niệm vềgiao thức.8
1.5.2. Chức năng giao thức.9
1.6. Cáp mạng - phương tiện truyền (Network Medium).9
1.6.1. Đặc trưng cơbản của đường truyền.10
1.6.2. Các loại cáp mạng.10
1.6.3. Các phương tiện vô tuyến.11
1.7. Phân loại mạng.12
1.7.1. Theo khoảng cách.12
1.7.2. Mạng chuyển mạch kênh (Circuit Switched Networks).15
1.7.3. Mạng chuyển mạch gói (Packet Switched Networks).16
1.8. Các mô hình xửlý dữliệu.17
1.8.1. Mô hình Client-Server.17
1.8.2. Mô hình ngang hàng (Peer-to-Peer).18
Câu hỏi trắc nghiệm:.19
Câu hỏi.21
CHƯƠNG 2: KIẾN TRÚC MẠNG VÀ MÔ HÌNH KẾT NỐI CÁC HỆTHỐNG MỞOSI.23
2.1. Các tổchức tiêu chuẩn hóa mạng máy tính.23
2.1.1. Cơsởxuất hiện kiến trúc đa tầng.23
2.1.2. Các tổchức tiêu chuẩn.23
2.2. Mô hình kiến trúc đa tầng.24
2.2.1. Các quy tắc phân tầng.24
2.2.2. Lưu chuyển thông tin trong kiến trúc đa tầng.25
2.2.3. Nguyên tắc truyền thông đồng tầng.26
2.2.4. Giao diện tầng, quan hệcác tầng kềnhau và dịch vụ.26
2.2.5 Dịch vụvà chất lượng dịch vụ.27
2.2.6. Các hàm dịch vụnguyên thuỷ(Primitive).29
2.2.7. Quan hệgiữa dịch vụvà giao thức.30
2.3 Mô hình kết nối các hệthống mởOSI (Open System Interconnection).31
2.3.1 Nguyên tắc định nghĩa các tầng hệthống mở.31
2.3.2. Các giao thức trong mô hình OSI.32
2.3.3 Truyền dữliệu trong mô hình OSI.32
2.3.4. Vai trò và chức năng chủyếu các tầng.33
2.4. Một sốkiến trúc khác.35
2.4.1. Systems NeworkArchitecture (SNA).35
2.4.2. Internetwork Packet Exchange/Sequenced Packet Exchange (IPX/SPX).35
165
Mục lục
2.4.3. AppleTalk.36
2.4.4. Digital Network Architectur (DNA).36
2.4.5. HọIEEE 802 (Institute of Electrical and Electronic Engineer).36
2.4.6. TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol).36
Câu hỏi trắc nghiệm.37
Câu hỏi và bài tập.41
CHƯƠNG 3: MẠNG INTERNET VÀ GIAO THỨC TCP/IPV4.42
3.1. Mô hình TCP/IP.42
3.1.1. Mô hình kiến trúc TCP/IP.42
3.1.2. Vai trò và chức năng các tầng trong mô hình TCP/IP.43
3.1.3. Quá trình đóng gói dữliệu Encapsulation.44
3.1.4. Quá trình phân mảnh dữliệu Fragment.45
3.2. Một sốgiao thức cơbản của bộgiao thức TCP/IP.45
3.2.1. Giao thức gói tin người sửdụng UDP (User Datagram Protocol).45
3.2.2. Giao thức điều khiển truyền TCP (Transmission Control Protocol).45
3.2.3. Giao thức mạng IP (Internet Protocol).49
3.2.4. Giao thức thông báo điều khiển mạng ICMP(Internet Control Message Protocol).51
3.2.5. Giao thức phân giải địa chỉARP (Address Resolution Protocol).52
3.2.6 Giao thức phân giải địa chỉngược RARP (Reverse Address Resolution Protocol).53
3.3 Giao thức IPv6 (Internet Protocol Version Number 6).54
3.3.1 Nguyên nhân ra đời của IPv6.54
3.3.2 Các đặc trưng của IPv6.55
3.3.3 So sánh IPv4 và IPv6.56
3.4 Các lớp địa chỉIPv6.57
3.4.1 Phương pháp biểu diễn địa chỉIPv6.57
3.4.2 Phân loại địa chỉIPv6.57
3.4.3 So sánh địa chỉIPv4 và địa chỉIPv6.57
Câu hỏi và bài tập.58
CHƯƠNG 4: KỸTHUẬT MẠNG CỤC BỘ.59
4.1 Các phương thức truy nhập đường truyền.59
4.1.1 Phương thức đa truy nhập sửdụng sóng mang có phát hiện xung đột CSMA/CD
(Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection).59
4.1.2 Token Bus.60
4.1.3 Token ring.61
4.1.4 So sánh CSMA/CD với các phương pháp dùng thẻbài.62
4.2 Ethernet và chuẩn IEEE 802.62
4.2.1 Giới thiệu chung vềEthernet.62
4.2.2 Chức năng các tầng trong IEEE 802.63
4.2.3 Cấu trúc khung Ethernet:.64
4.2.4 HọIEEE 802.65
4.2.5 Ethernet 100 Mbps.67
4.2.6 Gigabit Ethernet.67
4.2.7 Gigabit Ethernet qua cáp sợi quang.68
4.3 Mạng cục bộToken Ring.68
4.3.1 Hoạt động của Token Ring.69
4.3.2 Chuẩn Token Ring.69
4.4. Giao diện sốliệu phân bốsửdụng quang FDDI (Fiber Distributed Data Interface).70
4.4.1 Giới thiệu FDDI.70
4.4.2. So sánh những giữa FDDI và IEEE 802.5.71
4.4.3 Các kiểu kết nối đầu cuối FDDI.71
4.4.4 Khảnăng chịu lỗi của FDDI.72
4.5 Mạng LAN ATM.72
4.5.1 Đặc trưng của ATM LAN.73
4.5.2 Các loại ATM LAN.73
4.5.3 Kỹthuật chuyển mạch ATM LAN.74
166
Mục lục
Câu hỏi trắc nghiệm.74
Câu hỏi và bài tập.75
CHƯƠNG 5: KỸTHUẬT MẠNG DIỆN RỘNG WAN.77
5.1 Khái niệm vềliên mạng (Internetworking).77
5.2. Mạng tích hợp đa dịch vụsốISDN (Integrated Service Digital Network).78
5.2.1 ISDN là gì.78
5.2.2 Các phần tửcơbản của mạng ISDN.79
5.2.3 Các loại kênh trong mạng ISDN.79
5.2.4 Giao diện ISDN.79
5.2.5 Chức năng các tầng trong kiến trúc ISDN.80
5.3 Mạng băng rộng B_ISDN ( Broadband ISDN).82
5.3.1 Tổng quan vềsựra đời của B-isdn.82
5.3.2 Đặc điểm của dịch vụB-ISDN.82
5.3.3 Cấu trúc chức năng của B_ISDN.83
5.3.4 So sánh giữa ISDN và B_ISDN.83
5.4 Mạng chuyển mạch gói X25.83
5.4.1 Khái quát kỹthuật mạng X25.83
5.4.2 Giao thức X.25.84
5.4.3 Hoạt động của giao thức X25.85
5.5 Mạng chuyển mach khung Frame Relay.85
5.5.1 Giới thiệu chung.85
5.5.2 Cấu hình tổng quát mạng Frame Relay.86
5.5.3 So sánh Frame Relay với X25.86
5.5.4 Frame Relay và mô hình OSI.87
5.5.5 Điều khiển quản lý lưu lượng.88
5.5.6 Các dịch vụFrame Relay.89
5.6 SMDS (Switched Multimegabit Data Service ).89
5.6.1 Giới thiệu chung.89
5.6.2 SMDS là gì.90
5.6.3 Tổng quan vềSMDS.90
5.6.4 Tổng quan vềkỹthuật SMDS.90
5.6.5 SMDS so với các công nghệATM và Frame Relay.91
5.7 Phương thức truyền dẫn không đồng bộATM (Asynchronous Transfer Mode).92
5.7.1 Giới thiệu chung.92
5.7.2 Kiến trúc phân tầng ATM.93
5.7.3 Liên kết ảo (Virtual Connections).96
5.7.4 So sánh ATM với các dịch vụvà kỹthuật khác.97
Câu hỏi trắc nghiệm:.98
Câu hỏi và bài tập.101
CHƯƠNG 6: MẠNG TỐC ĐỘCAO VÀ ỨNG DỤNG CÁC CÔNG NGHỆMỚI.103
6.1 Đường dây thuê bao sốDSL (Digital Subscribers Line).103
6.1.1 Mở đầu.103
6.1.2 Tổng quan vềhọcông nghệDSL.103
6.1.3 Các vấn đềcơbản công nghệDSL trên mạng cáp đồng.105
6.1.4 Các phương pháp mã hóa đường truyền.106
6.1.5 Phát hiện lỗi và sửa lỗi.106
6.1.6 Nhiễu và chống xuyên nhiễu.106
6.1.7 Các mô hình kết nối ADSL.108
6.1.8 Các ứng dụng của ADSL.110
6.2 Truyền thoại qua mạng chuyển mạch gói VoPN (Voice over Packet Network).111
6.2.1 Khái niệm.111
6.2.2 Mô hình truyền thoại qua mạng chuyển mạch gói.111
6.2.3 Ưu điểm của truyền thoại qua mạng chuyển mạch gói.111
6.2.4 Các vấn đềvềchất lượng dịch vụQoS.112
6.2.5 Voice over Frame Relay - VoFR.113
167
Mục lục
6.2.6 Voice over ATM - VoATM.113
6.2.7 Voice over Internet Protocol – VoIP.113
6.3. Công nghệchuyển mạch nhãn đa giao thức MPLS (MultiProtocol Label Switching).118
6.3.1 Mở đầu.118
6.3.2 Kiến trúc và nguyên tắc hoạt động MPLS.118
6.4. Công nghệchuyển mạch mềm (Softswitch).121
6.4.1 Mở đầu.121
6.4.2 Cấu trúc và nguyên tắc chuyển mạch mềm.122
6.4.3 Giao diện ứng dụng API trong chuyển mạch mềm.123
6.4.4 Kếhoạch đánh sốtrong chuyển mạch mềm.124
6.4.5 Đánh giá công nghệchuyển mạch mềm.125
6.5. Mạng hội tụvà mạng thếhệsau NGN (Network Convergence and Next Generation Network).126
6.5.1 Mở đầu.126
6.5.2 Tổng quan vềmạng thếhệsau sau - NGN (Next Generation Network).126
6.5.3 Sựbùng nổvà nhu cầu da dạng của các loại hình dịch vụ.127
6.5.4 Mô hình phân lớp và chức năng các lớp NGN.127
6.5.5 Cấu trúc và các thành phần hệthống NGN.128
6.5.6 Các công nghệnền tảng trong NGN.128
6.5.7 Mô hình NGN và các giải pháp thiết kếcủa một sốhãng.130
6.5.8 Một sốdịch vụNGN.131
6.5.9 NGN trong mạng viễn thông Việt nam.132
Câu hỏi trắc nghiệm:.133
Câu hỏi và bài tập.135
CHƯƠNG 7: AN TOÀN MẠNG.137
7.1 Tổng quan vềan ninh mạng.137
7.1.1 An toàn mạng là gì.137
7.1.2 Các đặc trưng kỹthuật của an toàn mạng.138
7.1.3 Các lỗhổng và điểm yếu của mạng.139
7.1.4 Các biện pháp phát hiện hệthống bịtấn công.140
7.2 Một sốphương thức tấn công mạng phổbiến.140
7.2.1 Scanner.140
7.2.2 Bẻkhoá (Password Cracker).141
7.2.3 Trojans.141
7.2.4 Sniffer.142
7.3 Biện pháp đảm bảo an ninh mạng.142
7.3.1 Tổng quan vềbảo vệthông tin bằng mật mã (Cryptography).142
7.3.2 Firewall.143
7.3.3 Các loại Firewall.144
7.3.4 Kỹthuật Fire wall.144
7.3.5 Kỹthuật Proxy.145
7.4. Mạng riêng ảo VPN (Virtual Private Networks).145
7.4.1. Khái niệm mạng riêng ảo.145
7.4.2 Kiến trúc của mạng riêng áo.146
7.4.3 Những ưu điểm của mạng VPN.148
7.4.4 Giao thức PPTP (Point to Point Tunnelling Protocol).148
7.4.5 Giao thức L2F (Layer Two Forwarding Protocol).148
7.4.6 Giao thức L2TP (Layer Two Tunnelling Protocol).149
7.4.7 Giao thức IPSEC.150
7.4.8 Ứng dụng ESP và AH trong cấu hình mạng.151
7.4.9 So sánh các giao thức VPN.152
Câu hỏi và bài tập.153
CÁC TỪVIẾT TẮT. T 155
TÀI LIỆU THAM KHẢO.164
.........................103 6.1.2 Tổng quan về họ công nghệ DSL .........................................................................................................103 6.1.3 Các vấn đề cơ bản công nghệ DSL trên mạng cáp đồng .....................................................................105 6.1.4 Các phương pháp mã hóa đường truyền...............................................................................................106 6.1.5 Phát hiện lỗi và sửa lỗi .........................................................................................................................106 6.1.6 Nhiễu và chống xuyên nhiễu ................................................................................................................106 6.1.7 Các mô hình kết nối ADSL ..................................................................................................................108 6.1.8 Các ứng dụng của ADSL......................................................................................................................110 6.2 Truyền thoại qua mạng chuyển mạch gói VoPN (Voice over Packet Network) ...................................111 6.2.1 Khái niệm .............................................................................................................................................111 6.2.2 Mô hình truyền thoại qua mạng chuyển mạch gói................................................................................111 6.2.3 Ưu điểm của truyền thoại qua mạng chuyển mạch gói.........................................................................111 6.2.4 Các vấn đề về chất lượng dịch vụ QoS.................................................................................................112 6.2.5 Voice over Frame Relay - VoFR..........................................................................................................113 167 Mục lục 6.2.6 Voice over ATM - VoATM................................................................................................................113 6.2.7 Voice over Internet Protocol – VoIP ...................................................................................................113 6.3. Công nghệ chuyển mạch nhãn đa giao thức MPLS (MultiProtocol Label Switching) .........................118 6.3.1 Mở đầu ................................................................................................................................................118 6.3.2 Kiến trúc và nguyên tắc hoạt động MPLS...........................................................................................118 6.4. Công nghệ chuyển mạch mềm (Softswitch) ..........................................................................................121 6.4.1 Mở đầu ................................................................................................................................................121 6.4.2 Cấu trúc và nguyên tắc chuyển mạch mềm .........................................................................................122 6.4.3 Giao diện ứng dụng API trong chuyển mạch mềm..............................................................................123 6.4.4 Kế hoạch đánh số trong chuyển mạch mềm ........................................................................................124 6.4.5 Đánh giá công nghệ chuyển mạch mềm.............................................................................................125 6.5. Mạng hội tụ và mạng thế hệ sau NGN (Network Convergence and Next Generation Network) ...........126 6.5.1 Mở đầu ................................................................................................................................................126 6.5.2 Tổng quan về mạng thế hệ sau sau - NGN (Next Generation Network) .............................................126 6.5.3 Sự bùng nổ và nhu cầu da dạng của các loại hình dịch vụ ..................................................................127 6.5.4 Mô hình phân lớp và chức năng các lớp NGN ....................................................................................127 6.5.5 Cấu trúc và các thành phần hệ thống NGN ........................................................................................128 6.5.6 Các công nghệ nền tảng trong NGN...................................................................................................128 6.5.7 Mô hình NGN và các giải pháp thiết kế của một số hãng ...................................................................130 6.5.8 Một số dịch vụ NGN ...........................................................................................................................131 6.5.9 NGN trong mạng viễn thông Việt nam................................................................................................132 Câu hỏi trắc nghiệm: ......................................................................................................................................133 Câu hỏi và bài tập...........................................................................................................................................135 CHƯƠNG 7: AN TOÀN MẠNG ......................................................................................................................137 7.1 Tổng quan về an ninh mạng ....................................................................................................................137 7.1.1 An toàn mạng là gì ...............................................................................................................................137 7.1.2 Các đặc trưng kỹ thuật của an toàn mạng.............................................................................................138 7.1.3 Các lỗ hổng và điểm yếu của mạng......................................................................................................139 7.1.4 Các biện pháp phát hiện hệ thống bị tấn công ......................................................................................140 7.2 Một số phương thức tấn công mạng phổ biến .........................................................................................140 7.2.1 Scanner.................................................................................................................................................140 7.2.2 Bẻ khoá (Password Cracker) ................................................................................................................141 7.2.3 Trojans..................................................................................................................................................141 7.2.4 Sniffer...................................................................................................................................................142 7.3 Biện pháp đảm bảo an ninh mạng............................................................................................................142 7.3.1 Tổng quan về bảo vệ thông tin bằng mật mã (Cryptography) ..............................................................142 7.3.2 Firewall.................................................................................................................................................143 7.3.3 Các loại Firewall .................................................................................................................................144 7.3.4 Kỹ thuật Fire wall...............................................................................................................................144 7.3.5 Kỹ thuật Proxy....................................................................................................................................145 7.4. Mạng riêng ảo VPN (Virtual Private Networks) .....................................................................................145 7.4.1. Khái niệm mạng riêng ảo .....................................................................................................................145 7.4.2 Kiến trúc của mạng riêng áo.................................................................................................................146 7.4.3 Những ưu điểm của mạng VPN............................................................................................................148 7.4.4 Giao thức PPTP (Point to Point Tunnelling Protocol).........................................................................148 7.4.5 Giao thức L2F (Layer Two Forwarding Protocol) ...............................................................................148 7.4.6 Giao thức L2TP (Layer Two Tunnelling Protocol) ..............................................................................149 7.4.7 Giao thức IPSEC ..................................................................................................................................150 7.4.8 Ứng dụng ESP và AH trong cấu hình mạng.......................................................................................151 7.4.9 So sánh các giao thức VPN .................................................................................................................152 Câu hỏi và bài tập...........................................................................................................................................153 CÁC TỪ VIẾT TẮT ..........................................................................................................................................T 155 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................................................................164 168 MẠNG MÁY TÍNH Mã số: 492MMT450 Chịu trách nhiệm bản thảo TRUNG TÂM ÐÀO TẠO BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG 1 (Tài liệu này được ban hành theo Quyết định số: 352/QĐ-TTĐT1 ngày 12/05/2006 của Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông) In tại : Công ty cổ phần In Bưu điện Số lượng : 2000 cuốn, khổ 19 x 26 cm Ngày hoàn thành : 01/06/2006.
File đính kèm:
Unlock-MMT.pdf
