Nghiên cứu ứng dụng điện sinh lý học tim để chẩn đoán và điều trị một số rối loạn nhịp thất bằng năng lượng sóng có tần số radio - Nguyễn Hồng Hạnh

: Đặc điểm điện sinh lý NTTT kết hợp và đơn thuần
Đặc điểm điện sinh lý NTTT
Loại ngoại tâm thu thất (n=160)
pNTTT kết hợp
(n= 63)
NTTT đơn thuần
(n= 97)
Số l-ợng và tỷ lệ % 63 (39,4) 97 (60,6)
Thời gian QRS (ms) 142,7 13,6 138,3 12,3 < 0,05
Khoảng ghép NTTT (ms) 480,4 64,1 482,4 55,3 > 0,05
87
Bảng 3.30: Thời gian làm thủ thuật và thời gian chiếu tia Xquang 
cho 1 bệnh nhân
Đối t-ợng BN nghiên 
cứu 
Thời gian làm thủ 
thuật trung bỡnh/1 
BN (phút)
Thời gian chiếu 
tia trung bỡnh /1 
BN (phút)
p
BN điều trị nội khoa 
(n=4)
71,3 22,5(1) 11,4 3,2(3) (1) với (2): < 0,05
BN điều trị năng
l-ợng RF (n=146)
83,2 42,1(2) 16,0 11,3(4) (3) với (4): < 0,05
Chung (n=150) 82,8 41,7 15,9 11,2
88
Bảng 3.34: Thông số triệt đốt theo đặc điểm loại CNTNT
Các thông số 
triệt đốt
Loại cơn nhịp tim nhanh thất
p
CNTNT
kết hợp
(n= 61 ổ)
CNTNT
đơn thuần
(n= 9 ổ)
CNTNT
dài
(n=17 ổ)
CNTNT
ngắn
(n= 53 ổ)
Nhiệt độ triệt 
đốt/1 lần (0C)
62,4 ± 8,9(1) 65,7 ± 5,5(2) 66,0 ± 5,4 (3) 61,8 ± 9,2(4) (1)với(2):>0,05
(3)với(4): < 0,05
Năng l-ợng/1 
lần triệt đốt (W)
30,0 ± 5,6 (5) 36,7 ± 7,2(6) 34,9 ± 6,5 (7) 29,5 ± 5,5 (8) (5)với(6):< 0,05
(7)với(8): < 0,05
Thời gian triệt 
đốt/1 ổ (s)
296,8 ± 171,8(9) 309,0 ±185,7(10) 375,4 ±257,8(11) 273,7 ± 128,0(12) (9)với(10):> 0,05
(11)với(12):< 0,05
Số lần triệt 
đốt/1 ổ (lần)
6,2 ± 3,5(13) 7,3 ± 3,8(14) 8,2 ± 4,8(15) 5,7 ± 2,9(16) (13)với(14):> 0,05
(15)với(16):< 0,05
89
Bảng 3.36: Các thông số triệt đốt NTTT kết hợp và đơn thuần
Các thông số triệt đốt
Loại ngoại tâm thu thất p
NTTT kết hợp
(n= 61 ổ)
NTTT đơn thuần
(n= 94 ổ)
Nhiệt độ đốt/1lần (0C) 62,4 ± 8,9 60,0 ± 8,4 > 0,05
Năng l-ợng/1lần đốt (W) 30,0 ±5,6 28,8 ±3,7 > 0,05
Thời gian đốt/1ổ (S) 296,8±171,8 257,6 ±1 26,0 > 0,05
Số lần đốt/1ổ (lần) 6,2 ±3,5 5,4 ±2,6 > 0,05
90
Bảng 3.38: Các chỉ số huyết áp và tần số tim tr-ớc và sau điều trị
Các chỉ số huyết động
Tr-ớc 
điều trị
Sau 
điều trị
p
Tần số tim (ck/p): n = 146 BN 79,9 ± 12,4 81,4 ± 14,3 > 0,05
Huyết áp tâm thu (mmHg) n = 146 BN 117,8 ± 13,9 114,6 ± 9,0 < 0,05
Huyết áp tâm tr-ơng (mmHg) n= 146 BN 73,1 ± 9,1 71,9 ± 6,9 > 0,05
91
Bảng 3.40: Tỷ lệ điều trị thành công, thất bại của CNTNT theo vị trí
Loại, số l-ợng CNTNT 
triệt đốt
Số l-ợng, tỷ lệ % 
CNTNT triệt đốt 
thành công
Số l-ợng, tỷ lệ % CNTNT 
triệt đốt 
thất bại
CNTNTP (n=55) 51 (92,7) 4 (7,3)
CNTNT/T (n=15) 14 (93,3) 1 (6,7)
CNTNTP ở ĐRTP (n=49) 47 (95,9) 2 (4,1)
Chung (n=70) 65 (92,9) 5 (7,1)
92
Bảng 3.41: Tỷ lệ điều trị thành công, thất bại ổ NTTT theo vị trí
Loại, số l-ợng 
ổ NTTT triệt đốt
Số l-ợng, tỷ lệ% 
ổ NTTT triệt đốt thành 
công 
Số l-ợng, tỷ lệ% 
ổ NTTT triệt đốt thất 
bại
NTTTP (n=128) 125 (97,6) 3 (2,4)
NTTT/T (n= 27) 24 (88,9) 3 (11,1)
NTTTP ở ĐRTP (n=115) 113 (98,3) 2 (1,7)
Chung (n=155) 149 (96,1) 6 (3,9)
93
Bảng 3.43: Số l-ợng, tỷ lệ tái phát của CNTNT theo vị trí
Loại, số l-ợng CNTNT triệt đốt 
thành công
Số l-ợng CNTNT tái 
phát
Tỷ lệ % CNTNT tái 
phát
CNTNTP (n=51) 12 23,5
CNTNT/T (n= 14) 2 14,3
CNTNTP ở ĐRTP (n= 47) 9 19,1
Chung (n=65) 14 21,5
94
Bảng 3.44: Số l-ợng, tỷ lệ tái phát của NTTT theo vị trí
Loại, số l-ợng ổ NTTT triệt 
đốt thành công
Số l-ợng ổ NTTT tái 
phát
Tỷ lệ % ổ NTTT tái 
phát
NTTTP (n=125) 18 14,4
NTTT/T (n=24) 4 16,7
NTTTP ở ĐRTP (n=113) 14 12,4
Chung (n=149) 22 14,8
95
Bảng 4.1: So sánh các khoảng dẫn truyền trong tim của bệnh nhân 
RLN/T với nhóm ng-ời Việt nam bình th-ờng
Các khoảng dẫn 
truyền trong tim
BN rối loạn nhịp thất
(n = 150)
Ng-ời bỡnh th-ờng 
(n=19)
P
PA (ms) 30 10 35 12 >0,05
AH (ms) 79 18 70 13 < 0,05
HH (ms) 18 5 16 2 >0,05
HV (ms) 49 9 54 8 >0,05
PQ (ms) 150 16 158 23 >0,05
96
Bảng 4.4: So sánh blốc xuôi nhĩ-thất và blốc ng-ợc thất-nhĩ của bệnh 
nhân RLN/T với nhóm ng-ời Việt Nam bình th-ờng
Đối t-ợng nghiên 
cứu
BN rối loạn 
nhịp thất (n = 
150)
Ng-ời Việt Nam bỡnh 
th-ờng (n=19)
P
Blốc nhĩ thất (ms) 380,3 68,0(1) 373 47(3) (1)với (3): > 0,05
(1) với(2): < 0,05
Blốc thất nhĩ (ms) 446,2 98,9(2) 462 136(4) (2)với (4): > 0,05
(3) với (4):< 0,05
97
Bảng 4.6: So sánh tPHNX đáp ứng với các tần số kích thích nhĩ ở bệnh 
nhân RLN/T với ng-ời Việt Nam bình th-ờng
Tần số kích 
thích nhĩ (ck/p)
tPHNX của BN rối loạn 
nhịp thất (n = 150)
tPHNX của ng-ời bỡnh 
th-ờng (n=19)
P
90 990 148 1137 97 > 0,05
100 1037 169 1050 129 > 0,05
110 1041 169 1044 170 > 0,05
120 1040 199 1075 150 > 0,05
130 1097 170 1083 124 > 0,05
140 1108 155 1037 161 > 0,05
150 1022 226 1019 148 > 0,05
160 1063 294 998 153 > 0,05
170 1038 242 987 131 > 0,05
180 991 257 971 170 > 0,05
98
Bảng 4.7: tPHNXđ đáp ứng với các tần số kích thích nhĩ của bệnh 
nhân RLN/T với ng-ời Việt Nam bình th-ờng
Tần số kích 
thích nhĩ 
(ck/p)
tPHNXđ của BN rối 
loạn nhịp thất
(n = 150)
tPHNXđ ở ng-ời bỡnh 
th-ờng (n=19)
P
90 222 125 280 64 < 0,05
100 269 143 256 66 > 0,05
110 279 150 256 91 > 0,05
120 270 148 281 79 > 0,05
130 328 146 293 99 > 0,05
140 339 139 265 103 < 0,05
150 255 175 259 95 > 0,05
160 283 169 229 103 > 0,05
170 266 150 211 88 < 0,05
180 215 164 190 114 > 0,05
99
Bảng 4.8: So sánh đặc điểm b-ớc nhẩy ở bệnh nhân RLN/T với nhóm 
ng-ời Việt Nam bình th-ờng
Nhóm đối t-ợng nghiên cứu
Thời gian
b-ớc nhảy (ms)
Số l-ợng b-ớc 
nhảy
Tỷ lệ %
BN rối loạn nhịp thất
(n = 150)
85 45,2
(56-202) 
10 6,7
Ng-ời bỡnh th-ờng
(n= 19)
67 10 4 21
100
Phân loại rối loạn nhịp thất
1. Ngoại tâm thu thất (NTTT):
+ Vị trí, hình dạng: Phải, trái, một ổ, một dạng, đa ổ, đa dạng,
nhịp đôi, nhịp ba, chùm 2-3, dạng R/T.
+ Mức độ nguy hiểm: Chia 5 độ (Lown B).
2. Các cơn nhịp tim nhanh thất (CNTNT):
+ CNTNT ngắn (Non-sustained Ventricular Tachycardia): ≥
NTTT liên tiếp, < 30s
+ CNTNT dài (Sustained Ventricular Tachycardia): > 30s
+ CNTNT đơn dạng, đa dạng: CNTNT đa dạng (xoắn đỉnh-
Torsades de piontes, CNTNT hai chiều).
+ Cuồng thất, Rung thất.
101
Bảng 3.1: Phân bố đối t-ợng nghiên cứu theo nhóm tuổi và giới
Nhóm tuổi (Năm) Nam (n) Nữ (n) Chung (n) Tỷ lệ (%)
< 20 3 7 10 6,7
20 -29 4 6 10 6,7
30 - 39 10 31 41 27,3
40 - 49 11 29 40 26,6
50 - 59 6 33 39 26
60 4 6 10 6,7
Tổng cộng 38 112 150 100
102
Bảng 3.2: Số l-ợng, tỷ lệ các bệnh tim mạch khác kèm theo
Tiền sử bệnh lý tim mạch Số l-ợng Tỷ lệ (%)
Không có bệnh tim thực thể 121 80,64
Tăng huyết áp 22 14,67
Bệnh cơ tim giãn, ≤ EF 37% 1 0,67
Bệnh cơ tim phỡ đại 1 0,67
Hở van hai lá 2 1.34
Bệnh mạch vành 1 0,67
Thông liên thất sau mổ vá lỗ thông 1 0,67
Suy nút xoang độ 3 1 0,67
Tổng 150 100
103
Bảng 3.3: Kết quả xét nghiệm hóa sinh máu, men gan
Xét nghiệm sinh hoá
(n= 150)
Kết quả xét nghiệm
(n=150)
Urê (mmol/l) 5,3 1,5
Creatinin ( mol/L) 83,0 13,7
Glucose (mmol/l) 5,1 1,3
Na+ (mmol/l) 141 2,9
K+ (mmol/l) 3,8 0,4
Cl- (mmol/l) 104,5 3,9
A xít Uric ( mol/L) 275,4 61,3
Cholesterol (mmol/l) 4,6 0,7
Triglycerid (mmol/l) 1,6 1,2
LDL (mmol/l) 2,6 0,7
HDL (mmol/l) 1,4 0,4
SGOT (UI/L) 24,6 8,3
SGPT (UI/L) 23,4 15
104
Bảng 3.4: Xét nghiệm huyết học, đông máu cơ bản và chức năng 
tuyến giáp
Xét nghiệm huyết học, đông máu
n=150
Kết quả xét nghiệm
n= 150
Hồng cầu (T/l) 4,6 0,5
Bạch cầu (G/l) 7,9 2,1
PT (%) 97,6 14,0
INR 1 0,07
Fibrinogen (g/l) 2,9 0,61
APTT (giây) 26,8 3,02
APTT (chứng 0,85-1,2) 0,97 0,11
T3 (nmol/L) 1,72 0,66
FT3 (pmol/L) 4,08 0,61
T4 (nmol/L) 98,17 42,4
FT4 (pmol/L) 14,8 2,97
TSH ( mol/L) 1,83 1,38
105
Bảng 3.5: Kết quả siêu âm tim của bệnh nhân rối loạn nhịp thất
Đối t-ợng nghiên cứu
Nhĩ trái
(mm)
ĐMC
(mm)
Dd
(mm)
Ds
(mm)
EF
(%)
BN rối loạn nhịp thất 
(n=150)
31 3,8 29 3,7 48 5,2 31 5,2 65 7,8
106
Bảng 10: Đặc điểm điện sinh lý của NTTTP và NTTT/T
Đặc điểm điện sinh lý 
NTTT
Loại ngoại tâm thu thất (n=160)
p
NTTTP (n=132) NTTT/T (n=28)
Số l-ợng và tỷ lệ % 132 (82,5) 28 (17,5)
Thời gian QRS (ms) 140,3 12,8 138,9 13,9 > 0,05
Khoảng ghép NTTT (ms) 478,1 57,2 498,1 63,7 < 0,05
107
Bảng 11: Đặc điểm điện sinh lý của NTTTP ở ĐRTP
Đặc điểm điện sinh lý 
NTTTP
Loại ngoại tâm thu thất phải 
(n=132)
p
NTTTP ở ĐRTP
(n=118)
NTTTP không ở 
ĐRTP (n=14)
Số l-ợng và tỷ lệ % 118 (73,8) 14 (8,8)
Thời gian QRS (ms) 139,6 12,2 146,4 16,5 < 0,05
Khoảng ghép NTTT (ms) 476,8 58,4 488,7 47,2 > 0,05
108
Bảng 7: Đặc điểm điện sinh lý cơn nhịp tim nhanh thất phải và trái
Đặc điểm điện sinh lý 
CNTNT
Loại cơn nhịp tim nhanh thất (n=72) p
CNTNTP (n=57) CNTNT/T (n=15)
Số l-ợng và tỷ lệ % 57 (79,2) 15 (20,8)
Thời gian chu kỳ (ms) 357,3 ± 67,3 367,9 ± 55,4 > 0,05
Tần số (ck/p) 173,7 ± 32,2 166,9 ± 27,7 > 0,05
Thời gian QRS (ms) 143,0 ± 13,4 143,3 ± 15,0 > 0,05
109
Bảng 8: Đặc điểm ĐSLT của CNTNTP ở ĐRTP với các vị trí khác trong TP
Đặc điểm điện sinh lý 
CNTNTP
Loại cơn nhịp tim nhanh thất phải
p
CNTNTP ở ĐRTP 
(n= 50)
CNTNTP không ở 
ĐRTP (n = 7)
Số l-ợng và tỷ lệ % 50 (69,4%) 7 (9,7)
Thời gian chu kỳ (ms) 354,0 ± 60,3 381,1 ± 109,0 < 0,05
Tần số (ck/p) 174,2 ± 29,0 170,0 ± 52,8 < 0,05
Thời gian QRS (ms) 142,6 ± 13,7 145,7 ± 11,3 > 0,05
110
Hỡnh 1.6A
Cơn nhịp tim nhanh thất phải
Hỡnh 1.6B
Mapping tạo nhịp gây đ-ợc các
phức bộ thất giống với CNTNTP,
phù hợp 12/12 cặp chuyển đạo
111
Hỡnh 1.7. Hoạt động điện thế thất sớm nhất (28ms)
* Nguồn: Theo RETAC, 2002 [158]
112
CáC PHƯƠNG PHáP điều trị rối loạn nhịp thất
I. Dùng thuốc:
 Thuốc chống loạn nhịp: nhóm IA, IB, IC, II, III (Sotalol,
Amiodarone, Liocain, Dofetilide, Sematilide- Atropine like).
II. Không dùng thuốc:
 Sốc điện: Phá rung (Defibrillator), chuyển nhịp
(Cardioversion)
 Phẫu thuật: Cắt bỏ vùng cơ thất, hạch giao cảm, đốt lạnh
(cryoablation), laser.
 Tạo nhịp tim: V-ợt tần số, đa xung sớm dần, ICD.
 Năng l-ợng sóng tần số radio (RF):Triệt để, Hiệu quả cao,
ít tai biến, ít tái phát, là ph-ơng pháp lựa chọn hàng đầu