Môi trường và con người - Chương IV: Cách tiếp cận bảo vệ môi trường và tài nguyên

 lò bể, nấu liên tục
è hạn chế tối đa việc dừng lò bởi khi dừng, lƣợng thuỷ tinh còn thừa (chiếm ~ 20-30% V lò)
sẽ đông cứng, co lại và phá huỷ lớp gạch chịu lửa xây lò và ảnh hƣởng đến kết cấu thành lò.
Chi phí xây gạch mới và nh/liệu cung cấp cho quá trình nâng nhiệt của lò đến nhiệt độ nấu
thủy tinh sẽ rất lớn.
1số thủy tinh thành phẩm nhƣng cũng đƣợc đƣa vào tái chế (nấu lại) - xảy ra
tại các n/máy thuỷ tinh lớn chẳng may hàng bán không chạy, hàng tồn kho quá
nhiều; nếu tiếp tục SX mới sẽ không có chỗ chứa. Biện pháp xử lý là đập vỡ
thành phẩm, đem qua lò nấu lại, m/đích là để duy trì sự hoạt động của lò.
Chuong 4 – Cach tiep can	97
Ø Công ty Green Bottle (Luân Đôn) là DNghiệp đầu tiên trong lĩnh vực SX VLXD từ thủy
tinh tái chế đã kết hợp thành công ý tƣởng sáng tạo với mục tiêu bvệ môi trƣờng .
Ø Mục tiêu của DN: tạo ra những SP VLXD đẹp và bền từ 100% thuỷ tinh tái chế.
Ø Kết hợp kinh nghiệm về nghệ thuật, khoa học và công nghệ để khám phá những tiềm
năng sáng tạo của các bề mặt thủy tinh tái chế.
Ø Sản phẩm "eluna" của Green Bottle có độ bền cao dùng để là các mặt trang trí, ngói lợp
và lát nền. Trông giống nhƣ đá hoa, eluna có chất lượng cạnh tranh với đá granít, đá
hoa và có thể thay thế các SP vật liệu tổng hợp, gốm, xi măng, đá.
Ø SP của công ty đã đƣợc sử dụng tại một số dự án lớn và đã tham gia một số dự án ở Luân
Đôn và công trình Kamakura House ở Nhật Bản.
Chuong 4– Cach tiep can 	98
Tái chế túi Tetra-Pak
Cấu tạo
Gồm 6 lớp với 3 loại vật liệu:
- Giấy bìa: chính yếu (73%);
- Nhôm: ngăn ánh sáng, bảo quản hƣơng vị, chống oxy hóa
trong nhiều tháng mà không cần dùng chất bảo quản hay
ƣớp lạnh (5%);
- Nhựa tổng hợp: ngăn thấm nƣớc.
1. Polyethylene
2. Paper (73 %)
3. Polyethylene
4. Aluminum foil (5%)
5. & 6. Double layer of polyethylene
Chuong 4 – Cach tiep can	99
Tái chế túi Tetra-Pak
Ưu điểm
Here are the top 5 reasons why choosing the environmentally responsible Tetra-
Pak is good for the environment and for you.
1.	Made mainly from paper, a renewable resource
2.	Reduces packaging waste by 90%
3.	Reduces greenhouse gas emissions by 75%
4.	Reduces energy by 50%
5.	It tastes good!
Chuong 4 – Cach tiep can	100
Tái chế túi Tetra-Pak
Ex: Evaluating three types of wine packaging:
§ a 1 Litre Tetra Prisma
§ a 750ml PET bottle
§ a 750ml glass bottle
The Lifecycle Inventory includes
5 phases of the lifecycle:
1. material production
2. container fabrication
3. transportation to winery
4. distribution
5. post consumer waste
management.
1 BTU (British thermal unit) ≈ 1 kJ
Chuong 4 – Cach tiep can	101
Tái chế túi Tetra-Pak
Tình hình
Thế giới:
• Sản xuất > 125 tỉ bao bì giấy đựng thức uống/năm;
• Chỉ ~ 16% đƣợc thu gom và tái chế tại 123 nhà máy trên 33 quốc gia để tách lấy các
thành phần cấu tạo của bao bì;
• Hệ thống thu gom bao bì giấy ƣớc tính gia tăng ~ 40% từ năm 2001 đến 2004.
Việt Nam:
§ Sản xuất > 1 tỉ hộp giấy đựng sữa và các loại nƣớc trái cây/năm;
§ Chƣa đầy 1% đƣợc thu gom để tái chế.
Chuong 4 – Cach tiep can	102
Tái chế túi Tetra-Pak
Công nghệ
- Túi/hộp tetra-pak đƣợc thu gom đến các nhà máy tái chế giấy.
- Cho vào máy nghiền thủy lực (cùng với nƣớc).
- Phần sợi giấy “tan” vào nƣớc, làm thành hỗn hợp đặc sệt.
- Phần nhựa và nhôm, hoặc nổi lên bề mặt, hoặc chìm xuống và
đƣợc thu hồi để xử lý riêng.
- Quy trình khoảng 15 – 30 phút.
Chuong 4 – Cach tiep can	103
Tái chế túi Tetra-Pak
Công nghệ
- Phần sợi giấy thu hồi có thể đƣợc sử dụng để làm giấy in, túi giấy, giấy lụa, giấy
carton, 
- Hơn một trăm nhà máy giấy trên thế giới tái chế Tetra-pak
- Rất khác nhau về quy mô và loại hình sản xuất
- Nhà máy tái chế tetra-pak thành thùng carton nhiều nhất trong năm 2007 là
Papierfabrik Niederauer Muhle - PNM, ở Tây Đức, SX đƣợc ~ 100.000 tấn thùng
mỗi năm - tƣơng đƣơng 500 triệu túi/hộp nƣớc giải khát Tetra-pak
- Các công ty tái chế tetra-pak lớn khác: Corenso Varkaus (Phần Lan), Klabin
Piracicaba (Brazil), và Stora Enso Barcelona (Tây Ban Nha)
- Nhiều nhà máy tái chế Tetra-pak khác có công suất tuy nhỏ hơn nhƣng cũng rất
thành công.
Chuong 4 – Cach tiep can	104
Tái chế túi Tetra-Pak
Công nghệ
- Phần nhựa và nhôm thu hồi có thể đƣợc tái chế theo nhiều cách khác nhau
- Vẫn đang phát triển công nghệ để phần nhôm và nhựa này đƣợc phân tách 1 cách
tinh khiết hơn nữa.
- Hiện, công nghệ áp dụng và sản phẩm đầu ra cũng khá đa dạng.
- One interesting development is a plant using plasma technology in Piracicaba,
Brazil.
- Another plant using low-temperature pyrolysis will start in Barcelona, Spain
during 2008/2009. Both technologies allow for production of paraffinic oils and
high-quality aluminium. These new technologies complement existing mechanical
recycling plants worldwide, and a gasification plant which started up in Finland in
2000 that produces energy and secondary aluminium powders.
-
Chuong 4 – Cach tiep can	105
Tái chế túi Tetra-Pak
Công nghệ
In Italy polyethylene and aluminium are
used for the production of a new plastic
material, Ecoallene® *, developed by
Leccepen company.
This is a practical and resistent material,
supplied in granules and ready to be used
in several applications of plastic moulding
industries.
Chuong 4 – Cach tiep can	106
Tái chế túi Tetra-Pak
Công nghệ
In Germany polyethylene and aluminium are used as catalysts for cement
kilns. The mixture of polymers and aluminium is fed into the kilns as an
alternate form of fuel, usually displacing coal. The process of generating energy
leaves the aluminium oxidized. Aluminium oxides are also the result of heating
bauxite, a necessary constituent of cement manufacturing. This saves on other
raw materials.
The Finnish company Corenso recovers each part of the beverage carton: the
repulper recovers the paper fraction, while a gasification plant recovers the
aluminium foil and produces energy. Corenso is specialized in producing paper
cores, extensively used both in the paper and in the textile industry. While
producing virgin aluminium from bauxite is very energy intensive, recycling
aluminium takes a fraction of the energy. Consequently new aluminium
products can be made more economically. Plastic is used to generate energy,
that produces steam for the paper mill and energy to the city of Varkaus
(Finland).
Chuong 4 – Cach tiep can	107
Tái chế túi Tetra-Pak
Tetra – pak Việt Nam
Ø Năm 2005, chƣơng trình tái chế vỏ hộp giấy giữa Tetra Pak và các nhà máy tái chế Việt Nam
bắt đầu hoạt động chính thức – với công suất ~ 8 tấn vỏ hộp/năm.
Ø Năm 2008, công suất tăng lên hơn 300 tấn với nhà máy giấy Thuận An ở Bình Dƣơng.
Ø Hạn chế: lƣợng ng/liệu đầu vào các nhà máy không đều đặn (cần ~ 120 tấn/tháng/nhà máy).
Ø Giá thu mua: ~ 1.000 đồng/kg rác vỏ hộp (có thể tăng lên 30% nếu nguồn ng/liệu SX đƣợc
đảm bảo ổn định).
Ø Kết quả điều tra năm 2005: có 83/447 điểm đƣợc khảo sát và phvấn có thu mua vỏ hộp giấy
(chiếm 18,57%). Thông qua hệ thống thu gom phế liệu này, lƣợng vỏ hộp giấy đƣợc thu mua
trên địa bàn TP.HCM đạt ~ 19,91 tấn/tháng.
Chương trình tái chế thử của một số nhà máy tại phía Nam sản xuất thành công thành
phẩm giấy từ 100% bột giấy của vỏ hộp sữa và nước trái cây. Chất lượng thành phẩm
tăng 25% so với việc sử dụng nguyên liệu giấy bìa carton thông thường. Sản phẩm túi
giấy, bao thư từ giấy vỏ hộp tái chế ra đời.
Chuong 4 – Cach tiep can	108
Tái chế túi Tetra-Pak
Tetra – pak Việt Nam
“Việc bóc tách vỏ các thphần trong vỏ hộp gặp khó khăn cả về chi phí đầu tư lẫn
công nghệ nên các DN Việt Nam đã không mặn mà khi Tetra Pak đề nghị”, bà Từ Bích
Nguyệt, phụ trách môi trường của Tetra Pak VN.
Hiện, Tetra Pak chỉ bóc tách vỏ hộp để lấy phần giấy và tái chế làm sổ tay, túi giấy,
giấy in danh thiếp; còn khoảng 25% vỏ hộp là kim loại và nhựa thì vẫn phải bỏ đi vì
c/nghệ tái chế của Việt Nam chưa đạt tới.
Gần đây, 1 nhà máy ở Bình Chánh đã cam kết với Tetra Pak là tái chế thành công
phần nhựa dính liền với lớp nhôm của vỏ hộp thành các hạt dùng trong xử lý nước.
Tetra Pak hƣớng tới việc khơi dậy ý thức của ngƣời tiêu dùng: sau khi uống sữa hay dùng
thực phẩm có bao bì của công ty, thay vì vứt đi, hãy thu gom để phục vụ cho việc tái chế.
Công ty đã tổ chức nhiều chtrình vận động học sinh thu gom vỏ hộp sữa, hay các ch/trình
khuyến khích ngƣời tiêu dùng đổi vỏ hộp sữa để lấy sữa, nhằm tạo thành ý thức thu gom vỏ
hộp ngay ở từng nhà dân, trƣờng học.
Chuong 4 – Cach tiep can	109
Quy trình tái chế giấy
Các loại giấy sau đây không thể hoặc rất khó tái chế, do đó tốt nhất là nên hạn chế sử
dụng: Giấy cảm nhiệt; giấy (tự) dính, băng keo; giấy trong suốt (để thuyết trình); giấy các
bon; giấy bóng kính; giấy phủ chất dẻo hay sáp (hộp đựng sữa, nƣớc giải khát; giấy gói
kẹo; giấy gói ngoài ram giấy photocopy; hộp đựng cơm trƣa, cốc và đĩa giấy; giấy lau,
khăn lau đã dùng; giấy đựng sơn, hóa chất, thực phẩm
Chuong 4– Cach tiep can 	110
Quy trình tái chế giấy
Giấy loại bỏ sau khi thu gom đƣợc phân loại, tách bỏ các vật liệu không thích hợp (băng
dính, thực phẩm, nylon, sắt thép ...). Sau đó đƣợc đóng kiện, lƣu kho rồi chuyển tới nơi SX.
Tại các nhà máy SX giấy, ngƣời ta đánh tơi bột
bằng máy nghiền thủy lực, sàng, lọc để loại bỏ
Tiếp theo đó, bột giấy đã đánh tơi, sàng
lọc đƣợc đƣa qua dây chuyền khử mực để
VL không thích hợp chƣa đƣợc tách bỏ hết	tách bỏ các hạt mực, tẩy trắng bột
bằng PP 4thủCach tr–– Cachtiepớccancông   ƣ21
ChuongDecember 2012đó	Nguyen Thi Ngoc Quynh	111

111
Quy trình tái chế giấy
PP khử mực thƣờng là rửa,
tuyển nổi hoặc kết hợp các PP.
Tiếp theo, bột giấy đƣợc bơm sang công đoạn
nghiền để điều chỉnh tính chất của bột theo yêu
cầu của từng loại giấy.
Bột giấy đƣợc đƣa sang máy
xeo để tạo thành tờ giấy
Chuong 4– Cach tiep can
Giấy ƣớt chạy qua các lô
sấy, ép quang để sấy khô
và ổn định các tính chất
Cuối cùng, giấy đƣợc cuộn
lại thành các cuộn giấy to
112