Hội chứng tim thận - Đặng Vạn Phước
Định nghĩa chung của Hội chứng tim thận (CRS):
Là tình trạng rối loạn bệnh lí của tim và thận trong
đó suy giảm chức năng cấp hoặc mạn tính của một
cơ quan này gây ra suy giảm chức năng cấp hoặc
mạn tính của cơ quan kia.
ấp tính hay viêm cầu thận) gây ra những bệnh lý tim cấp (như suy tim, rối loạn nhịp, nhồi máu) Hypertension Na + H2O retention Volume expantion Increased preload Glomerular diseases Interstitial diseases Acute tubular necrosis Acute pyelonephritis Acute urinary obstruction Sympathetic activation Electrolyte acidbase And coagulattion imbalances Acaspase activation Apoptosis Humoral signalling Monocyte activation Endothelial activation Cytokin secretion Biomarkers Troponin Myogiobin MPO BNP Acute decompensation Acute heart failure Ischemic insult Arrythmias Decreased CO RAA activation vasoconstriction Suy chức năng tim cấp Tổn thương thận cấp Decreased GFR Acaspase activation Apoptosis IL-1 và TNF tăng sau thiếu máu cục bộ thận và gây ra chết tế bào ở tim qua trung gian TNF và làm giảm khả năng co bóp Thiếu máu cục bộ/Tái tưới máu anti – TNF/ Thiếu máu cục bộ/ Tái tưới máu ộ ứ ậ ạ • Bệnh lí thận mạn (như bệnh lí cầu thận mạn tính) góp phần làm giảm chức năng tim, phì đại tim và/ hoặc làm tăng nguy cơ của những biến cố tim mạch Cardiac remodelling Neurohormonal abnormalities Increased ischemic risk Left vetricular hypertrophy Left diastolic dysfunction Decreased coronary perfusion Inflammation Coronary and tissue calcification Anemia and malnutrition Ca/Phos abnormalities Soft tissu calcification Na-H2O overload EPO resistance Uremic toxins Artifical surfaces Contaminated fluits Monocyte stimulation Cytokine production Chronic imflammation BIOMARKER Cardiac troponin Natriuretic peptides Asymmetric dimethylarginine Ischemia modified albumin Acute phase proteins Serum amytoid protein A C reactive protein ↑ insulin resistance ↑Adpocytocine Endothelial dysfunsion Smooth muscle proliferation LDL oxidation Vascular calcification Oxidant stress CKD Giai đoạn 5 Lọc máu Sclerosis- fibrosis CKD giai đoạn 3-4 Glumerular/intestin al damage CKD Giai đoạn 1-2 Smoking Obesity Hypertension Dyslipitemia Homosystenemia Chronic inflammation Genetic risk factors Acquired risk factors Primary nephropathy Diabetes mellitus Anemia Uremic toxins Ca and P abnomalities Nutritional status BMI Salt and water overload Chronic inflammation Bones Mortality risk by decreasing quintiles of eGFR Hình 2:Kaplan-Meier plot of cumulative incidence of cardio-vascular death or unplanned admission to hospital for the man-agement of worsening CHF stratified by the approximate quintiles of eGFR in mL/min per 1.73 m2 (time in years) CRS TÍP V (Hội Chứng Tim -Thận Thứ Phát) • Bệnh lý toàn thân (như đái tháo đường, nhiễm khuẩn huyết) làm suy giảm cả chức năng tim và thận Suy tim Bệnh lí hệ thống Đái tháo đường Thoái hóa dạng bột Viêm mạch máu Nhiễm khuẩn huyết Suy chức năng thận LPS/ nội độc tố Hoạt hóa tế bào monocyte Cytokines Chất độc ngoại sinh protein Heme Kháng sinh Chất cản quang Thiếu oxy Stress oxy hóa Nhiễm độc máu Thay đổi huyết động Giảm tưới máu Áp lực tưới máu , RVR thiếu máu cục bộ/tái tưới máu Hoạt hóa hệ giao cảm stress thần kinh thể dịch inflammation tổn thương/suy chức năng cơ quan Hemodynamically mediated damage Humorally medicated damage Immune mediated damage Acute Heart Disease or procedures Acute Kidney injury Acute decompensation ischemic insult coronary angiography cardiac surgery Renal hypo perfusion reduced oxygen delivery necrosis/apotosis decreased GFR resistance to ANP/BNP BIOMARKERS KIM-1 Cystatin-C N-GAL Creatinine ADQI: Acute Dialysis Quality Initiative Consensus Group Question Data synthesis Definition Acute Cardio-Renal syndrome (Type 1): Acute worsening of heart function leading to kidney dysfunction Incidence AKI ACS/AMI~ 5.2-43.2% ADHF ~ 27-33% Outcomes Modifies short-term/long term mortality Biologic gradient by severity of AKI and mortality/hospitalization AKI severity associated with risk of ESKD Recommendations /Criteria for definition Define when CRS type 1 present ~ fulfill (10) ESC/AHA/ACC & (20) RIFLE/AKIN criteria Cardiac surgery associated AKI (low output) Time to fulfill AKI ~ 15 days from admission or in-hospital? Knowledge gaps Population-based burden of CRS type 1 for AMI/ADHF/both/other Paucity of data on PTE complicated by AKI Risk of AKI stratified by severity of AKI Recovery of kidney function (complete/partial) N u m b e r p e r 1 0 0 0 0 0 p e r y e a r T æ le ä s o án g c o øn Soá ngaøy naèm ôû ICU Tæ leä töû vong cuûa nhöõng tröôøng hôïp suy thaän caáp ñôn thuaàn giaûm töø 80% vaøo naêm 1974 xuoáng coøn 9% vaøo naêm 2003 % t ö û v o n g Mô hình khái niệm của AKI Bieán chöùng Bình thöôøng Töû vongSuy thaänToån thöông Taêng yeáu toá nguy cô Dieãn tieán toån thöông thaän GFR T æ l e ä s o án g c o øn c o än g d o àn Soá ngaøy sau nhaäp vieän Nguy cô töông ñoái M o rt a lit y ACS coù theå ñöôïc chaån ñoaùn khi coù keát hôïp ñau ngöïc vaø taêng troponin tim hoaëc creatinine phosphokinase (CPK) Söï taêng daàn möùc ñoä naëng cuûa trieäu chöùng thöïc theå vaø cô naêng cuøng vôùi söï taêng daàn noàng ñoä troponin vaø CPK cho pheùp phaân loaïi kyõ hôn caùc möùc ñoä chaån ñoaùn. Caùc bieåu hieän laâm saøng lieân quan tröïc tieáp ñeán bieán coá caên nguyeân (huyeát khoái maïch vaønh). Caùc chaát ñaùnh daáu sinh hoïc nhaïy, ñaëc hieäu vaø töông quan vôùi möùc ñoä naëng cuûa toån thöông, ngay caû trong tröôøng hôïp khoâng coù caùc ñaëc ñieåm laâm saøng ñieån hình Tiêu chuẩn chẩn đoán AKI: Một sự giảm đột ngột (trong vòng 48 giờ) chức năng thận hiện nay được chẩn đoán là: •tăng tuyệt đối về creatinine huyết thanh hoặc là > 0.3mg/dl hoặc tỷ lệ phần trăm tăng 50% •giảm lưu lượng nước tiểu (thiểu niệu được ghi nhận 6 giờ) Tieâu chuaån veà GFR (ñoä loïc caàu thaän) Taêng creatinine x 1.5 hoaëc giaûm GRF >50% Tieâu chuaån veà löu löợng nöôùc tieåu (UO: Urine Output) UO< 0.5ml/kg/giôø x 6 giôø UO< 0.5ml/kg/giôø x 12 giôø UO< 0.5ml/kg/giôø x 24giôø Hoaëc voâ nieäu x 12 giôø Thieåu nieäu Taêng creatinine x 3 hoaëc giaûm GRF>75% hoaëc creatinine ≥4mg/dl (taêng caáp tính ≥ 0.5mg/dl) Taêng creatinine x 2 hoaëc giaûm GRF >50% Suy thaän caáp keùo daøi = maát hoaøn toaøn chöùc naêng thaän > 4 tuaàn Suy thaän maïn giai ñoaïn cuoái Nguy cô Toån thöông Suy chöùc naêng Maát chöùc naêng ESRD (Beänh thaän giai ñoaïn cuoái) Ñoä nhaïïy cao Ñoä chuyeân bieät cao Tieâu chuaån veà GFR (ñoä loïc caàu thaän) Tieâu chuaån veà löu löôïng nöôùc tieåu (UO: Urine Output) Taêng creatinine x 1.5 hoaëc ≥ 0.3mg/dl Taêng creatinine x 2 UO < 0.5ml/kg/giôø x 6 giôø UO < 0.5ml/kg/giôø x 12 giôø UO < 0.3ml/kg/giôø x 24 giôø hoaëc voâ nieäu x 12 giôø Ñoä nhaïïy cao Ñoä chuyeân bieät cao Baét ñaàu lieäu phaùp thay theá thaän R (I) F (III) I (II) Hạn chế của những phương pháp chẩn đoán AKI hiện nay • AKI là chẩn đoán đặc trưng, bởi sự tăng creatinine huyết thanh. Tuy nhiên, creatinine huyết thanh không phải là một chất đánh dấu sinh học (marker) tốt trong quá trình thay đổi cấp tính chức năng thận • Creatinine huyết thanh không đặc hiệu cho tổn thương thận, và nồng độ có thể thay đổi rất nhiều tùy thuộc vào một số lượng lớn những yếu tố không do thận (như tuổi, giới tính, khối lượng cơ, tình trạng nước cơ thể.v.v.) • Vì dự trữ thận lớn, chức năng thận có thể đã bị mất 50% trước khi creatinine huyết thanh tăng • Creatinine huyết thanh không phản ánh chính xác chức năng thận cho đến khi đạt được tình trạng ổn định (tới 2- 3 ngày sau khi tổn thương) • Mức creatinine huyết thanh bị thay đổi do những phương thức điều trị thay thế thận khác nhau. • Dường như việc dùng creatinine huyết thanh làm chất chỉ điểm để khởi đầu điều trị, đã đưa đến thất bại, dù có các biện pháp điều trị can thiệp mới nhiều hứa hẹn. Hạn chế của những phương pháp chẩn đoán AKI hiện nay (tt) Cần phải có những marker tốt hơn cho AKI • “Một marker sinh học giống như troponin cho AKI mà dễ dàng đo được, không bị ảnh hưởng bởi những thay đổi sinh học khác, và có khả năng vừa phát hiện sớm vừa xếp loại nguy cơ, sẽ hỗ trợ chủ yếu trong chẩn đoán AKI”. Chất đánh dấu sinh học AKI Chất đánh dấu sinh học (biomarker) là một phức hợp sinh học, có thể đo lường được một cách khách quan, được đánh giá như là một chất chỉ thị của tiến trình sinh học bình thường hay bệnh lí, hoặc cho thấy sự đáp ứng dược lí đối với các biện pháp can thiệp điều trị. Tổn thương thận cấp Những chất đánh dấu sinh học AKI Sử dụng cDNA microarray, là một đoạn genes, được điều hòa tăng lên trong vòng vài giờ đầu sau khi tổn thương thận do thiếu máu cục bộ có thể được phát hiện. Những marker sinh học để phát hiện/chẩn đoán CRS Những marker sinh học + BIVA để phát hiện CRS ộ ớ ứ ẹ ế ươ Thời gian sau dùng máy tim phổi Suy thận cấp (n=20) Không suy thận cấp (n=51) Tăng creatinine huyết thanh ấ độ đặ ệ ố đố ớ • Chúng ta cần những chất đánh dấu sinh học có các đặc tính: • nhạy (xuất hiện sớm) • dễ phát hiện • chuyên biệt (đặc hiệu cho cơ quan bị tổn thương) • tương quan với mức độ nặng (tiên lượng) • có tính định lượng mô tả mức độ tổn thương ngay cả khi không có dấu hiệu lâm sàng điển hình • có thể chỉ định khởi đầu điều trị (tiên lượng điều trị) Chẩn đoán và điều trị AKI • Có tồn tại các típ CRS khác nhau • Cách phân loại mới sẽ giúp đồng nhất trong phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị. • Hội chứng tim thận (CRS) típ 1 là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương thận cấp tính (AKI). • Các chất đánh dấu sinh học có thể đóng vai trò là cột mốc quan trọng để đánh giá các hội chứng này và để phát hiện sớm các tổn thương cơ quan giúp tăng khả năng phòng ngừa sự tiến triển của bệnh. ộ ứ ậ ế ậ Xin chân thành cảm ơn
File đính kèm:
- hoi_chung_tim_than_dang_van_phuoc.pdf