Giáo trình Lập trình hướng đối tượng - Chương 13: Đa xạ - Phương thức ảo

Chương 13 - 1
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
Chương 13
ĐA XẠ-PHƯƠNG THỨC ẢO
Chương 13 - 2
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
1. MỤC TIÊU
− Hiểu được cơ chế hoạt động của 
phương thức ảo.
− Ứng dụng được phương thức ảo.
− Thi cao học đề thi hay hỏi phần này.
− Phỏng vấn xin việc người ta cũng rất 
hay hỏi.
Chương 13 - 3
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP
− Hãy thực hiện đoạn chương trình dưới
đây và cho biết kết quả của việc chạy
chương trình trong bốn trường hợp:
− Trường hợp 1: XXXX là khoảng trắng,
YYYY là khoảng trắng.
− Trường hợp 2: XXXX là virtual, 
YYYY là khoảng trắng.
− Trường hợp 3: XXXX là khoảng trắng, 
YYYY là virtual.
− Trường hợp 4: XXXX là virtual, 
YYYY là virtual.
Chương 13 - 4
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP (tiếp)
11.#include 
12.class A 
13.{
14. public:
15. XXXX void Sketchy()
16. {
17. cout<<"\n A‘sSketchy()“;
18. Sketchy(-1);
19. }
20. YYYY void Sketchy(int num)
21. {
22. cout<<"\n A's Sketchy
(int)”<< num; 
23. }
24.};
Chương 13 - 5
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP (tiếp)
11.class B:public A 
12.{
13. public:
14. void Sketchy()
15. {
16. cout<<"\nB‘s Sketchy()“;
17. Sketchy(-2);
18. }
19. void Sketchy(int num)
20. {
21. cout<<"\n B's Sketchy
(int)”<< num; 
22. }
23.};
Chương 13 - 6
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP (tiếp)
1. class C:public B 
2. {
3. public:
4. void Sketchy(int num)
5. {
6. cout<<"\nC's Sketchy
(int)“<<num; 
7. }
8. };
9. void Curious(A* wacky)
10.{
11. wacky->Sketchy();
12. ((C*)wacky)->Sketchy(123);
13.} 
Chương 13 - 7
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP (tiếp)
1. void main()
2. {
3. A* inky = new B;
4. inky->Sketchy();
5. inky->Sketchy(23);
6. Curious(inky);
7. B* pinky = new C;
8. pinky->Sketchy();
9. pinky->Sketchy(46);
10. Curious(pinky);
11.} 
Chương 13 - 8
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP (tiếp)
A
B
Sketchy()
Sketchy(int)
C
Sketchy()
Sketchy(int)
Sketchy()
Sketchy(int)
public
public
Chương 13 - 9
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP (tiếp)
− Kết quả trường hợp 01
Chương 13 - 10
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP (tiếp)
− Kết quả trường hợp 02
Chương 13 - 11
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP (tiếp)
− Kết quả trường hợp 03
Chương 13 - 12
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. VÍ DỤ DẪN NHẬP (tiếp)
− Kết quả trường hợp 04
Chương 13 - 13
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
3. KHÁI NIỆM
− Khái niệm: Đa xạ là cơ chế tầm vực
động, cho phép "xác định" đúng hành
vi (phương thức) của đối tượng khi
yêu cầu thực hiện.
− Việc "xác định" được thực hiện theo
nguyên tắc tự nhiên: đối tượng thuộc
lớp nào sẽ gọi thực hiện phương thức
của lớp đối tượng đó.
− Tầm vực động là cơ chế gọi thực hiện
phương thức thông qua con trỏ đối
tượng.
Chương 13 - 14
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
4. CÚ PHÁP ĐA XẠ
11.class CCoSo
12.{
13. private:
14. ...
15. protected:
16. ...
17. public:
18. ...
19. virtual KDL 
();
20.};
Chương 13 - 15
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
4. CÚ PHÁP ĐA XẠ
11.class CDanXuat:
CCoSo
12.{
13. private:
14. ...
15. protected:
16. ...
17. public:
18. ...
19. KDL 
();
20.};
Chương 13 - 16
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
11.class CCoSo
12.{
13. private:
14. ...
15. protected:
16. ...
17. public:
18. ...
19. virtual KDL 
();
20.};
21.class CDanXuat:
CCoSo
22.{
23. private:
24. ...
25. protected:
26. ...
27. public:
28. ...
29. KDL 
();
30.};
Chương 13 - 17
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
4. CÚ PHÁP ĐA XẠ (tiếp)
− Một phương thức được khai báo bắt
đầu với từ khóa virtual thì được gọi là
phương thức ảo và phương thức này
được gọi thực hiện theo cơ chế đa xạ
nếu lời gọi thực hiện phương thức
được thông qua một con trỏ đối
tượng.
− Các phương thức ở lớp dẫn xuất cùng
tên và cùng danh sách tham số đầu
vào thì cũng sẽ là phương thức ảo
nếu ở lớp cơ sở phương thức cùng
tên và cùng tham số là phương thức
ảo.
Chương 13 - 18
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. BÀI TOÁN 
CHI TIẾT MÁY
− Bài toán: Một cái máy có nhiều chi
tiết. Mỗi chi tiết máy có thể là chi tiết
đơn hoặc là chi tiết phức.
+ Chi tiết đơn: là chi tiết không chứa
bên trong nó chi tiết khác. Thông tin
của chi tiết đơn bao gồm: mã số chi
tiết, giá tiền.
+ Chi tiết phức: là chi tiết chứa bên
trong nó nhiều chi tiết thành phần, mỗi
một chi tiết thành phần này có thể là
chi tiết đơn hoặc là chi tiết phức.
Thông tin của chi tiết phức bao gồm:
mã số chi tiết, số lượng chi tiết thành
phần, danh sách các chi tiết thành
phần. Giá tiền của chi tiết phức bằng
tổng giá tiền của các chi tiết thành
phần.
Chương 13 - 19
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. BÀI TOÁN 
CHI TIẾT MÁY (tiếp)
− Yêu cầu: Thiết kế các lớp thích hợp
để thực hiện các yêu cầu sau:
+ Nhập các chi tiết cho máy.
+ Tìm kiếm một chi tiết máy theo mã số.
+ Tính tiền cho một chi tiết máy, hoặc
cho máy.
+ Xuất các chi tiết máy.
+ Đếm số lượng chi tiết đơn có trong cái
máy.
Chương 13 - 20
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
6. BÀI TOÁN 
TÍNH TIỀN LƯƠNG
− Bài toán: Công ty ABC là công ty sản
xuất kinh doanh thú nhồi bông. Công
ty có nhiều nhân viên làm việc trong
ba bộ phận khác nhau: bộ phận quản
lý, bộ phận sản xuất, bộ phận văn
phòng. Việc tính lương cho nhân viên
dựa vào các yếu tố sau:
+ Đối với nhân viên văn phòng
Lương = Lương Cơ Bản + Số ngày làm 
việc *100.000 + Trợ Cấp
+ Đối với nhân viên sản xuất
Lương = Lương Cơ Bản + Số Sản 
Phẩm * 2.000
+ Đối với nhân viên quản lý
Lương = Lương Cơ Bản* Hệ số chức vụ 
+ Thưởng.
Chương 13 - 21
LTHĐTKhoa CNTT
GV. Nguy ễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
6. BÀI TOÁN 
TÍNH TIỀN LƯƠNG (tiếp)
+ Ngoài ra công ty cần quản lý các
thông tin về nhân viên của mình
như: họ tên, ngày sinh và các thông
số trên để tính lương cho từng
nhân viên trong công ty.
− Yêu cầu: Thiết kế các lớp thích hợp
để thực hiện các yêu cầu sau:
+ Nhập thông tin của các nhân viên
để phục vụ cho việc tính lương.
+ Thực hiện việc tính lương cho từng
nhân viên.
+ Xuất thông tin của các nhân viên.
+ Tính tổng lương của công ty.
+ Tìm kiếm một nhân viên theo họ
tên.