Giáo trình Đồ gá cơ khí

Chất lượng sản phẩm cơ khí, năng suất lao động và giá thành là những chỉ

tiêu kinh tế kĩ thuật quan trọng trong sản xuất cơ khi. Để đảm bảo các chỉ tiêu

trên, trong quá trình chế tạo các sản phẩm cơ khí, ngoài máy cắt kim loại(máy

công cụ) và dụng cụ cắt, chúng ta còn cần có các loại đồ gá và dụng cụ phụ (gọi

là trang bị công nghệ). Trang bị công nghệ đóng một vai trò rất quan trọng, nhờ

nó sản xuất cơ khí có thể đảm bảo và nâng cao chất lượng, tăng năng suất và hạ

giá thành chế tạo sản phẩm.

Trang bị công nghệ (đối với gia công cơ khí), là toàn bộ các phụ tùng kèm

theo máy công cụ nhằm mở rộng khả năng công nghệ của máy, tạo điều kiện cho

việc thực hiện quá trinh công nghệ chế tạo cơ khí với hiệu quả kinh tế và kĩ thuật

cao.

Theo kết cấu và công dụng, trang bị công nghệ được phân thành hai loại :

trang bị công nghệ vạn năng và trang bị công nghệ chuyên dùng.

Đặc điểm của trang bị vạn năng là không phụ thuộc vào đối tượng gia công

nhất định và được sử dụng chủ yếu vào dạng sản xuất đơn chiếc và loạt nhỏ. Còn

trang bị công nghệ chuyên dùng thì kết cấu và tính năng của nó phụ thuộc vào

một hoặc một nhóm đối tượng gia công nhất định, nó được dùng chủ yếu trong

sản xuất hàng khối và loạt lớn, cá biệt trong sản xuất nhỏ và đơn chiếc yêu cầu có

độ chính xác cao hoặc đối với những chi tiết không dùng chúng thì không thể gia

công được.

Đối với gia công cơ khí, người ta thường sử dụng hai loại trang bị công

nghệ là đồ gá (đồ gá gia công, đồ gá kiểm tra, đồ gá lắp ráp) và dụng cụ phụ .

- Đồ gá: là những trang bị công nghệ cần thiết được dùng trong quá trình

gia công cơ (đồ gá gia công), quá trình kiểm tra (đồ gá kiểm tra) và quá trình lắp

ráp sản phẩm cơ khí (đồ gá lắp ráp). Đồ gá gia công chiếm tới 80÷90 % đồ gá .

- Dụng cụ phụ (đồ gá dao): là một loại trang bị công nghệ dùng để gá đặt

dụng cụ cắt trong quá trình gia công.Tuỳ theo yêu cầu sử dụng mà kết cấu các

loại dụng cụ phụ có thể là vạn năng hoặc chuyên dùng

Trong ngành chế tạo máy trang bị công nghệ đóng một vai trò rất quan

trọng và sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao nếu nó được sử dụng một cách có hợp

lí.