Bài giảng Thống kê xã hội - Chương II: Thu thập dữ liệu - Đỗ Thị Thúy Hằng

sè tø 1 ¸n 46 b¬ng ph÷ìng ph¡p lüa chån
ng¨u nhi¶n. Gi£ sû l  4. Khi â c¡c ph¦n tû ÷ñc chån l 
4,50,96,142,188,....
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 20 / 26
university-logo
Chån m¨u h» thèng
V½ dö: Chóng ta muèn chån ra 10 håc sinh tø mët tr÷íng håc câ 463 håc
sinh. Chóng ta ti¸n h nh nh÷ sau:
B÷îc 1: Lªp danh s¡ch håc sinh s­p x¸p theo thù tü abc
B÷îc 2: X¡c ành kho£ng c¡ch k=463/10 tø â chån k=46
Chån ng¨u nhi¶n mët sè tø 1 ¸n 46 b¬ng ph÷ìng ph¡p lüa chån
ng¨u nhi¶n. Gi£ sû l  4. Khi â c¡c ph¦n tû ÷ñc chån l 
4,50,96,142,188,....
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 20 / 26
university-logo
Chån m¨u c£ khèi v  chån m¨u ph¥n t¦ng
Chån m¨u c£ khèi l  ph¥n chia têng thº th nh c¡c khèi nhä sau â
chån ng¨u nhi¶n m khèi v  l§y m¨u t§t c£ c¡c khèi ÷ñc chån.
Chån m¨u giai o¤n l  chån m¨u khi m  c¡c khèi qu¡ lîn, ta ti¸n
h nh chån m¨u trong tøng khèi.
Chån m¨u ph¥n t¦ng l  chån m¨u b¬ng c¡ch ph¥n chia têng thº
th nh c¡c t¦ng lîp nhä, sau â ph¥n bê tff l» theo tøng t¦ng lîp v 
lüa chån ng¨u nhi¶n trong tøng t¦ng lîp ¸n khi õ sè l÷ñng. Chån
m¨u theo t¦ng th÷íng dòng khi m  sè o c¡c c¡ thº bi¸n thi¶n kh¡
lîn, ng÷íi ta chia th nh c¡c t¦ng sao cho trong méi t¦ng sü kh¡c bi»t
l  khæng ¡ng kº, cán giúa c¡c t¦ng th¼ câ sü kh¡c bi»t rã r ng.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 21 / 26
university-logo
Chån m¨u c£ khèi v  chån m¨u ph¥n t¦ng
Chån m¨u c£ khèi l  ph¥n chia têng thº th nh c¡c khèi nhä sau â
chån ng¨u nhi¶n m khèi v  l§y m¨u t§t c£ c¡c khèi ÷ñc chån.
Chån m¨u giai o¤n l  chån m¨u khi m  c¡c khèi qu¡ lîn, ta ti¸n
h nh chån m¨u trong tøng khèi.
Chån m¨u ph¥n t¦ng l  chån m¨u b¬ng c¡ch ph¥n chia têng thº
th nh c¡c t¦ng lîp nhä, sau â ph¥n bê tff l» theo tøng t¦ng lîp v 
lüa chån ng¨u nhi¶n trong tøng t¦ng lîp ¸n khi õ sè l÷ñng. Chån
m¨u theo t¦ng th÷íng dòng khi m  sè o c¡c c¡ thº bi¸n thi¶n kh¡
lîn, ng÷íi ta chia th nh c¡c t¦ng sao cho trong méi t¦ng sü kh¡c bi»t
l  khæng ¡ng kº, cán giúa c¡c t¦ng th¼ câ sü kh¡c bi»t rã r ng.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 21 / 26
university-logo
Chån m¨u c£ khèi v  chån m¨u ph¥n t¦ng
Chån m¨u c£ khèi l  ph¥n chia têng thº th nh c¡c khèi nhä sau â
chån ng¨u nhi¶n m khèi v  l§y m¨u t§t c£ c¡c khèi ÷ñc chån.
Chån m¨u giai o¤n l  chån m¨u khi m  c¡c khèi qu¡ lîn, ta ti¸n
h nh chån m¨u trong tøng khèi.
Chån m¨u ph¥n t¦ng l  chån m¨u b¬ng c¡ch ph¥n chia têng thº
th nh c¡c t¦ng lîp nhä, sau â ph¥n bê tff l» theo tøng t¦ng lîp v 
lüa chån ng¨u nhi¶n trong tøng t¦ng lîp ¸n khi õ sè l÷ñng. Chån
m¨u theo t¦ng th÷íng dòng khi m  sè o c¡c c¡ thº bi¸n thi¶n kh¡
lîn, ng÷íi ta chia th nh c¡c t¦ng sao cho trong méi t¦ng sü kh¡c bi»t
l  khæng ¡ng kº, cán giúa c¡c t¦ng th¼ câ sü kh¡c bi»t rã r ng.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 21 / 26
university-logo
Nëi dung gi£ng d¤y
1
Nghi¶n cùu quan s¡t
Thu thªp dú li»u
Chån m¨u v  lþ do ph£i chån m¨u
Chån m¨u ng¨u nhi¶n
2
Nghi¶n cùu thû nghi»m
Lüa chån b¬ng sè ng¨u nhi¶n
M¨u trong nghi¶n cùu thû nghi»m
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 22 / 26
university-logo
Lüa chån b¬ng sè ng¨u nhi¶n
Trong nghi¶n cùu thû nghi»m, dú li»u ÷ñc kiºm so¡t trong pháng th½
nghi»m. Nh÷ng i·u quan trång nh§t l  ph¥n bê c¡c èi t÷ñng nghi¶n cùu
v o c¡c nhâm nh÷ th¸ n o. Nguy¶n t­c chung l  ph¥n bê mët c¡ch ng¨u
nhi¶n.
Khi sè l÷ñng lüa chån ½t ng÷íi ta câ thº dòng ph÷ìng ph¡p lüa chån
ng¨u nhi¶n b¬ng c¡ch tung çng xu hay bèc th«m.
Khi sè l÷ñng lüa chån nhi·u ng÷íi ta th÷íng dòng ph÷ìng ph¡p sè
ng¨u nhi¶n. Sè ng¨u nhi¶n câ thº ÷ñc l§y ra tø b£ng sè ng¨u nhi¶n
ho°c c¡c h m trong ph¦n m·m m¡y t½nh.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 23 / 26
university-logo
Lüa chån b¬ng sè ng¨u nhi¶n
Trong nghi¶n cùu thû nghi»m, dú li»u ÷ñc kiºm so¡t trong pháng th½
nghi»m. Nh÷ng i·u quan trång nh§t l  ph¥n bê c¡c èi t÷ñng nghi¶n cùu
v o c¡c nhâm nh÷ th¸ n o. Nguy¶n t­c chung l  ph¥n bê mët c¡ch ng¨u
nhi¶n.
Khi sè l÷ñng lüa chån ½t ng÷íi ta câ thº dòng ph÷ìng ph¡p lüa chån
ng¨u nhi¶n b¬ng c¡ch tung çng xu hay bèc th«m.
Khi sè l÷ñng lüa chån nhi·u ng÷íi ta th÷íng dòng ph÷ìng ph¡p sè
ng¨u nhi¶n. Sè ng¨u nhi¶n câ thº ÷ñc l§y ra tø b£ng sè ng¨u nhi¶n
ho°c c¡c h m trong ph¦n m·m m¡y t½nh.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 23 / 26
university-logo
V½ dö
Ta muèn chia 20 ng÷íi v o hai nhâm kþ hi»u l  nhâm A v  nhâm B.
Gi£ sû ta chån ng¨u nhi¶n 20 sè tø 0 ¸n 9, méi sè ÷ñc l°p l¤i hai
l¦n. Theo b£ng sè ng¨u nhi¶n ta chån ra ÷ñc 20 sè l 
3,4,6,2,9,7,5,3,2,6,9,7,9,3,9,2,3,3,2,4. Sau â ta cho l¦n l÷ñt 20 ng÷íi
theo thù tü t÷ìng ùng vîi c¡c con sè tr¶n v  theo quy t­c ng÷íi ùng
vîi sè l´ thuëc nhâm A, ng÷íi ùng vîi sè ch®n thuëc nhâm B. Nh÷
vªy ta ÷ñc k¸t qu£ ng÷íi thù 1,5,6,7,8,11,12,13,14,15,17,18 thuëc
nhâm A. Cán l¤i thuëc nhâm B.
ffiæi khi chóng ta muèn chån sao cho hai nhâm câ còng sè ng÷íi.
Ng÷íi ta câ thº l m theo c¡ch tr¶n ¸n khi n o õ 10 ng÷íi thuëc
nhâm A th¼ døng l¤i. C¡c ph¦n tû cán l¤i s³ thuëc nhâm B.
Chóng ta câ thº dòng c¡c ph¦n m·m thèng k¶ º lüa chån ng¨u
nhi¶n.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 24 / 26
university-logo
V½ dö
Ta muèn chia 20 ng÷íi v o hai nhâm kþ hi»u l  nhâm A v  nhâm B.
Gi£ sû ta chån ng¨u nhi¶n 20 sè tø 0 ¸n 9, méi sè ÷ñc l°p l¤i hai
l¦n. Theo b£ng sè ng¨u nhi¶n ta chån ra ÷ñc 20 sè l 
3,4,6,2,9,7,5,3,2,6,9,7,9,3,9,2,3,3,2,4. Sau â ta cho l¦n l÷ñt 20 ng÷íi
theo thù tü t÷ìng ùng vîi c¡c con sè tr¶n v  theo quy t­c ng÷íi ùng
vîi sè l´ thuëc nhâm A, ng÷íi ùng vîi sè ch®n thuëc nhâm B. Nh÷
vªy ta ÷ñc k¸t qu£ ng÷íi thù 1,5,6,7,8,11,12,13,14,15,17,18 thuëc
nhâm A. Cán l¤i thuëc nhâm B.
ffiæi khi chóng ta muèn chån sao cho hai nhâm câ còng sè ng÷íi.
Ng÷íi ta câ thº l m theo c¡ch tr¶n ¸n khi n o õ 10 ng÷íi thuëc
nhâm A th¼ døng l¤i. C¡c ph¦n tû cán l¤i s³ thuëc nhâm B.
Chóng ta câ thº dòng c¡c ph¦n m·m thèng k¶ º lüa chån ng¨u
nhi¶n.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 24 / 26
university-logo
V½ dö
Ta muèn chia 20 ng÷íi v o hai nhâm kþ hi»u l  nhâm A v  nhâm B.
Gi£ sû ta chån ng¨u nhi¶n 20 sè tø 0 ¸n 9, méi sè ÷ñc l°p l¤i hai
l¦n. Theo b£ng sè ng¨u nhi¶n ta chån ra ÷ñc 20 sè l 
3,4,6,2,9,7,5,3,2,6,9,7,9,3,9,2,3,3,2,4. Sau â ta cho l¦n l÷ñt 20 ng÷íi
theo thù tü t÷ìng ùng vîi c¡c con sè tr¶n v  theo quy t­c ng÷íi ùng
vîi sè l´ thuëc nhâm A, ng÷íi ùng vîi sè ch®n thuëc nhâm B. Nh÷
vªy ta ÷ñc k¸t qu£ ng÷íi thù 1,5,6,7,8,11,12,13,14,15,17,18 thuëc
nhâm A. Cán l¤i thuëc nhâm B.
ffiæi khi chóng ta muèn chån sao cho hai nhâm câ còng sè ng÷íi.
Ng÷íi ta câ thº l m theo c¡ch tr¶n ¸n khi n o õ 10 ng÷íi thuëc
nhâm A th¼ døng l¤i. C¡c ph¦n tû cán l¤i s³ thuëc nhâm B.
Chóng ta câ thº dòng c¡c ph¦n m·m thèng k¶ º lüa chån ng¨u
nhi¶n.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 24 / 26
university-logo
Nëi dung gi£ng d¤y
1
Nghi¶n cùu quan s¡t
Thu thªp dú li»u
Chån m¨u v  lþ do ph£i chån m¨u
Chån m¨u ng¨u nhi¶n
2
Nghi¶n cùu thû nghi»m
Lüa chån b¬ng sè ng¨u nhi¶n
M¨u trong nghi¶n cùu thû nghi»m
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 25 / 26
university-logo
Lüa chån c¡c èi t÷ñng trong nghi¶n cùu thû nghi»m
C¡c èi t÷ñng trong nghi¶n cùu ÷ñc lüa chån v o nhâm thû nghi»m
ho°c nhâm èi chùng th÷íng ph£i ÷ñc l§y trong mët têng thº çng
ch§t v  c¡c èi t÷ñng ÷ñc lüa chån câ thº d¹ d ng º chóng ta
nhªn bi¸t ÷ñc.
V½ dö trong nhi¶n cùu vaccin b¤i li»t ng÷íi ta ti¸n h nh nghi¶n cùu
tr¶n c¡c håc sinh trong còng mët tr÷íng, nghi¶n cùu c¡c b»nh nh¥n
nhçi m¡u cì tim th÷íng nghi¶n cùu tr¶n c¡c b»nh nh¥n còng trong
mët b»nh vi»n.
Sau khi nghi¶n cùu tr¶n mët têng thº çng ch§t ta câ thº hy vång
k¸t qu£ â câ thº ¡p döng cho mët têng thº kh¡c. Tuy nhi¶n æi khi
gi£ ành â l  sai, nh÷ vi»c nghi¶n cùu vaccin BCG th§y r¬ng r§t hi»u
qu£ tr¶n c¡c tr´ em ð Anh nh÷ng khæng hi»u qu£ m§y tr¶n c¡c tr´
em ð ‡n ffië.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 26 / 26
university-logo
Lüa chån c¡c èi t÷ñng trong nghi¶n cùu thû nghi»m
C¡c èi t÷ñng trong nghi¶n cùu ÷ñc lüa chån v o nhâm thû nghi»m
ho°c nhâm èi chùng th÷íng ph£i ÷ñc l§y trong mët têng thº çng
ch§t v  c¡c èi t÷ñng ÷ñc lüa chån câ thº d¹ d ng º chóng ta
nhªn bi¸t ÷ñc.
V½ dö trong nhi¶n cùu vaccin b¤i li»t ng÷íi ta ti¸n h nh nghi¶n cùu
tr¶n c¡c håc sinh trong còng mët tr÷íng, nghi¶n cùu c¡c b»nh nh¥n
nhçi m¡u cì tim th÷íng nghi¶n cùu tr¶n c¡c b»nh nh¥n còng trong
mët b»nh vi»n.
Sau khi nghi¶n cùu tr¶n mët têng thº çng ch§t ta câ thº hy vång
k¸t qu£ â câ thº ¡p döng cho mët têng thº kh¡c. Tuy nhi¶n æi khi
gi£ ành â l  sai, nh÷ vi»c nghi¶n cùu vaccin BCG th§y r¬ng r§t hi»u
qu£ tr¶n c¡c tr´ em ð Anh nh÷ng khæng hi»u qu£ m§y tr¶n c¡c tr´
em ð ‡n ffië.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 26 / 26
university-logo
Lüa chån c¡c èi t÷ñng trong nghi¶n cùu thû nghi»m
C¡c èi t÷ñng trong nghi¶n cùu ÷ñc lüa chån v o nhâm thû nghi»m
ho°c nhâm èi chùng th÷íng ph£i ÷ñc l§y trong mët têng thº çng
ch§t v  c¡c èi t÷ñng ÷ñc lüa chån câ thº d¹ d ng º chóng ta
nhªn bi¸t ÷ñc.
V½ dö trong nhi¶n cùu vaccin b¤i li»t ng÷íi ta ti¸n h nh nghi¶n cùu
tr¶n c¡c håc sinh trong còng mët tr÷íng, nghi¶n cùu c¡c b»nh nh¥n
nhçi m¡u cì tim th÷íng nghi¶n cùu tr¶n c¡c b»nh nh¥n còng trong
mët b»nh vi»n.
Sau khi nghi¶n cùu tr¶n mët têng thº çng ch§t ta câ thº hy vång
k¸t qu£ â câ thº ¡p döng cho mët têng thº kh¡c. Tuy nhi¶n æi khi
gi£ ành â l  sai, nh÷ vi»c nghi¶n cùu vaccin BCG th§y r¬ng r§t hi»u
qu£ tr¶n c¡c tr´ em ð Anh nh÷ng khæng hi»u qu£ m§y tr¶n c¡c tr´
em ð ‡n ffië.
ffié Thà Thóy H¬ng (ffiH TH‹NG LONG) Thèng k¶ XHH Ng y 13 th¡ng 12 n«m 2013 26 / 26