Bài giảng Kỹ thuật sốc điện

 kỹ thuật sốc điện 
Pham Nhu Hung MD, PhD, FACC, FHRS, FAsCC. 
Consultant of Cardiology and Electrophysiology. 
Vietnam National Heart Institute 
tính chất nghiêm trọng của 
Đột tử do tim 
(1) US Cencus Bureau:2001 
(2) American cancer Society; 2001 
(3) AHA 2002 Heart & Stroke update. 
450. 000 
Kẻ giết 
ngời số 
1 tại Mỹ 
167.366 
157.400 
40.600 
42.156 
TBMN 
Ung th 
phổi 
Ung th vú 
HIV 
Đột tử 
làm chết 
nhiều 
hơn một 
số các 
bệnh phổ 
biến 
khác 
cộng lại 
tính chất nghiêm trọng của 
Đột tử do tim 
• Chiếm 63% nguyên nhân tử vong do timmạch (1). 
• Một trong những nguyên nhân tử vong thờng gặp 
nhất trên thế giới 
(1) Zheng Z, Circulation 2001;104:2158-63 
(2) Myerburg RJ, Heart Disease; 2007; 
Số lợng bn đột tử Sống sót 
Toàn cầu 3.000.000 <1% 
Tại Mỹ 450.000 5% 
Châu âu 400.000 <5% 
Hệ thống sốc điện cấp cứu có ở khắp 
nơI công cộng 
Trờng hợp giả tởng thứ 1: 
Bệnh nhân nữ 32 tuổi vào viện vì đau hố chậu phải, sốt và nôn 
kéo dài 2 ngày nay. Các dâú hiệu rõ ràng của viêm ruột thừa. 
Hình ảnh xuất hiện ở > 50% trong các phòng 
mổ trên các phim Mỹ. 
Lý do: Rung thất do hạ Kali máu. 
Trờng hợp giả tởng thứ 2: 
Bệnh nhân nam 18 tuổi đi tiêm phòng thấp cấp II 
Bệnh nhân bị sốc phản vệ do tiêm kháng sinh. 
Trờng hợp giả tởng thứ 3: 
Bệnh nhân nữ 36 tuổi chẩn đoán bệnh cơ tim giãn với EF=25%. 
Bệnh nhân bị rung thất. 
Hình ảnh xuất hiện xuất hiện hàng ngày ở 
Viện Tim mạch. 
Có thuốc nào có thể điều trị rung thất trừ sốc 
điện??? 
Trờng hợp giả tởng thứ 4: 
Bệnh nhân nam 76 tuổi vào viện đợc chẩn đoán Nhồi máu cơ 
tim. 
Trên 90% bệnh nhân nhồi máu cơ tim tử vong 
trong những giờ đầu do rối loạn nhịp. Các rối 
loạn nhịp này có thể có khả năng cứu đợc bằng 
máy sốc điện hoặc máy tạo nhịp tạm thời. 
Trờng hợp giả định thứ 5 
sốc điện là gì? 
Là phơng pháp nhanh nhất để kết thúc hầu hết các 
rối loạn nhịp tim. Nó hầu nh thành công trong việc 
tái lập lại nhịp xoang từ cả tim nhanh nhĩ và tim 
nhanh thất. Sốc điện ngoài là phơng pháp thành 
công duy nhất cho điều trị rung thất. 
Các chỉ định sốc điện 
1. Rung thất là chỉ định sốc điện cấp cứu. 
2. Tim nhanh thất mà có huyết động không ổn định. 
3. Tim nhanh trên thất có huyết động không ổn định. 
4. Rung nhĩ và cuỗng nhĩ có nhịp tim quá nhanh và huyết 
động không ổn định. 
5. Một số chỉ định còn tranh cãi: 
 Rung nhĩ và cuồng nhĩ mà bệnh nhân không có triệu 
chứng, hoặc rung nhĩ mà tần số thất chậm. 
 Hội chứng nút xoang bệnh lý hoặc có bệnh lý về đờng 
dẫn truyền (cần phải có máy tạo nhịp chờ). 
Chống chỉ định sốc điện 
Huyết khối trong nhĩ và tiểu nhĩ. 
Chuẩn bị bệnh nhân 
1.Giải thích cho bệnh nhân. 
2.Với bệnh nhân dùng Digoxin, nên dừng thuốc. 
3.Thuốc chống đông phải chuẩn bị trớc sốc điện: Sintrom 
và Heparine. 
4.Với bệnh nhân rung nhĩ hoặc cuồng nhĩ thuốc chống 
đông nên chuẩn bị 1-2 ngày trớc thủ thuật. 
5.Đặt đờng truyền trớc khi làm. 
Chuẩn bị bệnh nhân 
6.Theo dõi điện tâm đồ liên tục. 
7.oxy và nội khi quản. Máy thở nếu có. 
8.Bôi paddles: ở chỗ đặt bảng điện cực ở phía liên sờn 3-4 
phía phải xơng ức, và bản điện cực thứ 2 ở phía ngoài mỏn 
tim. 
9.Thuốc tiền mê. Các thuốc tiền mê nên dùng các 
barbiturate tác dung ngắn nh Thiopental hoặc Methohexital 
(bảng 1) 
10.Bệnh nhân nhịn an từ 6- 8 giờ trớc khi sốc điện. 
Các thuốc tiền mê 
Chuẩn bị về con ngời 
Lý tởng, là có 1 bác sĩ gây mê hoặc 1 kỹ 
thuật viên phụ tránh hô hấp và tiền mê. 
1 Bác sĩ cấp cứu ngoài. 
1 Y tá. 
Năng lợng sốc 
Tiến hành sốc điện 
1. Bôi gel ở 2 chỗ đặt điện cực 
2. Để điện cực có gen bôi trơn theo 2 vị trí mỏn và h-
ớng đáy tim. 
3. áp lực đè tay. 
4. Tránh tiếp xúc các vật dụng quanh bệnh nhân. 
Sốc trong rung thất 
Sốc trong tim nhanh thất 
- Nếu tim nhanh thất có huyết động ổn định, ta nên 
điều trị thử bằng các thuốc chống loạn nhịp. 
- Nêu huyết động không ổn định điều trị nh rung thất. 
- Nếu tim nhanh thất do ngộ độc Digitalis, nên dùng 
với năng lợng thấp (50,100,150J), khi sốc nên dùng dự 
phòng xylocaine cũng nh đặt máy tạo nhịp chờ. 
- Sốc không cần đồng bộ nếu bệnh nhân cần cấp cứu 
nhanh mà ta không đủ thời gian để đặt đồng bộ. 
Sốc trong rung nhĩ 
- Nói chung sốc điện là một chỉ định thờng làm trong 
điều trị rung nhĩ bởi việc duy trì nhịp xoang sẽ cải thiện 
cung lợng tim cho phần lớn các bệnh nhân. Một số 
nhân tố ảnh hởng đến sự thành công của sốc điện điều 
trị rung nhĩ gồm: 
Thời gian rối loạn nhịp. 
Kích thớc nhĩ trái. 
- Chuẩn bị bệnh nhân sốc điện điều trị rung nhĩ nên 
kiểm tra siêu âm tim (xem có hay không huyết khối 
trong buồng tim) trớc khi làm. Nếu không có điều kiện, 
hoặc không loại trừ đợc có huyết khối trong buồng tim 
bắt buộc phải dùng thuốc chống đông chuẩn bị 3 tuần 
trớc khi sốc. 
Sốc trong rung nhĩ 
sốc điện tim nhanh trên thất 
Chỉ nên tiến hành khi các thuốc dùng thất bại. 
Các biến chứng sốc điện 
 Sốc điện là thủ thuật khá an toàn và hiệu quả cao. Với kỹ 
thuật đúng, liều tiền mê thích hợp, theo dõi tốt thì biến 
chứng là rất nhỏ. Sau đây là một vài biến chứng có thể: 
1. Ngừng thở. 
2. Giảm cung lợng tim trong tuần đầu tiên sau sốc điện điều 
trị rung nhĩ (khoảng 1/3 bệnh nhân). Cung lợng tim sẽ 
tăng từ từ ở những tuần sau do tái lập lại đợc nhát bóp nhĩ. 
3. Phù phổi cấp: rất hiếm gặp, thờng gặp ngay trong 3 giờ 
đầu sốc điện. Do bởi suy tim cộng thêm tác dụng của thuốc 
gây mê. Một số trờng hợp có thể do huyết khối bắn vào 
mạch vành hoặc mạch phổi. 
4. Nghẽn mạch. 
5. Tổn thơng cơ tim trong sốc điện. Tuy nhiên rất hiếm có. 
6. Nhịp chậm hoặc hội chứng nút xoang bệnh lý: Phải cấy 
máy tạo nhịp. 
Xin cám ơn 
Sự chú ý 
Dr. Michel Mirowski (1924-1990) 
Pham Nhu Hung, MD, PhD, FACC, 
FHRS, FAsCC 
Vietnam National Heart Institute 
Tel:0913225648 
e.mail: phamnhuhung@hotmail.com