Thiết kế chế tạo thiết bị đeo cho người khiếm thị
Tóm tắt
Chữ nổi và gậy dò đường là hai công cụ đặc biệt quan trọng trong đời sống của người khiếm thị. Chữ nổi
giúp người khiếm thị có thể học tập, làm việc và cập nhật các thông tin để họ không bị lạc hậu so với xã hội,
gậy dò đường giúp người khiếm thị di chuyển mà không phải dựa vào sự trợ giúp của người khác. Trong bài
báo này chúng tôi đề xuất một thiết bị đeo cho người khiếm thị có khả năng kết nối không dây với điện thoại di động thông minh để gửi hoặc nhận và hiển thị dưới dạng chữ nổi các thông tin xuất hiện trên điện thoại. Hơn nữa, thiết bị đeo còn có tính năng hỗ trợ di chuyển cho người khiếm thị thông qua việc phát hiện các chướng ngại vật và giúp họ trở lại đúng hướng đi ban đầu sau khi đã vượt qua chúng.
ện ích cho thiết bị đeo như đếm số bước chân, tính lượng calo tiêu thụ v.v.. giúp người khiếm thị có thể giám sát tình trạng vận động hoặc thực hiện các bài tập thể dục của mình một cách tốt hơn. Khối cảnh báo: Khối cảnh báo dựa trên các tín hiệu từ khối vi điều khiển đưa đến để tạo ra các rung động cơ học với các nhịp độ khác nhau tác động lên tay của người khiếm thị tương ứng với các tình huống xảy ra. Chúng tôi sử dụng hai động cơ rung cỡ nhỏ kích thước 3.9 mm x 14 mm bố trí ở hai mặt bên của thiết bị để thực hiện các chức năng cảnh báo với các tình huống được mô tả trong bảng 3. Bảng 3. Các tình huống phát tín hiệu cảnh báo Các tình huống Tín hiệu cảnh báo Có thông tin mới được gửi tới từ điện thoại Hai động cơ rung, một nhịp ngắn 0.5 s Chướng ngại vật phía trước cách 150 cm Hai động cơ rung, một nhịp dài 2 s Chướng ngại vật phía trước cách 100 cm Hai động cơ rung, hai nhịp dài 2 s Chướng ngại vật phía trước cách 50 cm Hai động cơ rung, liên tục Điều hướng, rẽ trái Động cơ trái rung, một nhịp ngắn 1 s Điều hướng, rẽ phải Động cơ phải rung, một nhịp ngắn 1 s Khối nguồn: Việc thiết kế khối nguồn đóng vai trò rất quan trọng với mục đích kéo dài thời gian hoạt động liên tục của thiết bị giữa hai lần xạc pin. Vì lý do này chúng tôi sử dụng pin xạc Lithium Polymer dung lượng 1800 mA, đây là loại pin có kích thước nhỏ và dòng xả lớn nên rất thích hợp cho các thiết bị đeo, việc quản lý nguồn điện và điều khiển xạc được thực hiện thông qua chip quản lý điện năng MCP73831 của Microchip. Hình 2 và hình 3 mô tả lớp trên và lớp dưới bản mạch in chủ của thiết bị đeo. Hình 2. Lớp trên bản mạch in chủ của thiết bị đeo Hình 3. Lớp dưới bản mạch in chủ của thiết bị đeo 2.2. Thiết kế phần mềm Chương trình ứng dụng trên điện thoại di động thông minh Tạp chí Khoa học và Công nghệ 124 (2018) 013-018 16 Hệ điều hành Android được lựa chọn làm nền tảng để phát triển ứng dụng thiết bị đeo cho người khiếm thị do điện thoại di động thông minh chạy hệ điều hành Android đang trở nên rất phổ biến với giá thành ngày càng giảm giúp người khiếm thị có thể dễ dàng tiếp cận và sử dụng chúng phục vụ đời sống của họ [17,18]. Chương trình ứng dụng chạy trên điện thoại di động thông minh có các chức năng sau: Quét và kết nối tới thiết bị đeo nếu thiết bị đó đang nằm trong vùng phủ sóng Bluetooth của điện thoại. Lắng nghe các tin nhắn được gửi tới điện thoại hoặc các thông báo của các chương trình ứng dụng v.v.. Gửi các thông tin này tới thiết bị đeo. Nếu người sử dụng có tin nhắn trả lời thì gửi tin nhắn qua mạng viễn thông đến người nhận. Lưu đồ thuật toán của chương trình ứng dụng được mô tả trong hình 4. Hình 4. Lưu đồ thuật toán của chương trình ứng dụng Hình 5 mô tả màn hình làm việc của chương trình ứng dụng khi có tin nhắn mới được gửi đến, tin nhắn này sau đó sẽ được chuyển tiếp tới thiết bị đeo thông qua kết nối Bluetooth. Hình 5. Màn hình của chương trình ứng dụng Chương trình điều khiển trên thiết bị đeo: Chương trình điều khiển chạy trên thiết bị đeo có các chức năng sau: Chờ yêu cầu kết nối và nhận dữ liệu từ điện thoại di động thông minh. Chuẩn hóa dữ liệu nhận được theo quy tắc của hệ chữ nổi. Điều khiển hiển thị chữ nổi. Cho phép người khiếm thị trả lời tin nhắn bằng cách sử dụng phím bấm trên thiết bị để lựa chọn một trong số các câu trả lời có sẵn. Dò tìm các chướng ngại vật nằm trên đường di chuyển và phát ra tín hiệu cảnh báo cho người khiếm thị. Phát hiện chệch hướng và phát ra tín hiệu điều hướng cho người khiếm thị trở lại đúng hướng di chuyển ban đầu. Hình 6. Lưu đồ thuật toán của chức năng phát hiện chướng ngại vật và điều hướng Tạp chí Khoa học và Công nghệ 124 (2018) 013-018 17 Lưu đồ thuật toán của chức năng phát hiện chướng ngại vật và điều hướng được mô tả trong hình 6. Hình 7. Lưu đồ thuật toán của chức năng nhận thông tin và điều khiển hiển thị chữ nổi Lưu đồ thuật toán của chức năng nhận thông tin và điều khiển hiển thị chữ nổi được mô tả trong hình 7. 3. Các kết quả thử nghiệm Để đánh giá hiệu quả về khả năng hỗ trợ di chuyển và hiển thị chữ nổi của thiết bị đeo, chúng tôi tiến hành hai thử nghiệm trong môi trường trong nhà có các chướng ngại vật được sắp đặt trước trên mặt sàn được chia ô và ghi tọa độ. Một nhóm năm người thử nghiệm đeo băng bịt mắt lần lượt sử dụng thiết bị đeo để di chuyển trong khi các tin nhắn được gửi ngẫu nhiên đến điện thoại di động thông minh của họ. Thử nghiệm thứ nhất: Hình 8. Thử nghiệm thứ nhất Trong thử nghiệm này, các chướng ngại vật được bố trí nằm ở hai bên chiều dài của căn phòng, mục đích chính là để kiểm tra khả năng phát hiện lệch hướng và điều hướng của thiết bị. Thử nghiệm thứ hai: Trong thử nghiệm này, ngoài các chướng ngại vật như trong thử nghiệm thứ nhất còn có thêm một số chướng ngại vật được bố trí ngay trên trục giữa của căn phòng, mục đích chính là để kiểm tra khả năng phát hiện chướng ngại vật của thiết bị. Hình 8. Thử nghiệm thứ hai Các kết quả về quãng đường di chuyển của mỗi người thử nghiệm được ghi lại và so sánh với quãng đường di chuyển lý tưởng do một người có thị lực bình thường thực hiện được mô tả trong bảng 4. Bảng 4. So sánh quãng đường di chuyển trong thử nghiệm với đường di chuyển lý tưởng (%) Người thử nghiệm Thử nghiệm 1 Thử nghiệm 2 1 4.06 4.12 2 8.75 5.31 3 4.13 6.87 4 4.68 6.56 5 2.81 7.21 4. Kết luận Bài báo đã mô tả quá trình thiết kế và chế tạo một thiết bị đeo cho người khiếm thị có khả năng kết nối không dây với điện thoại di động thông minh để gửi hoặc nhận và hiển thị dưới dạng chữ nổi các thông tin xuất hiện trên điện thoại cũng như hỗ trợ cho người khiếm thị khi di chuyển. Thiết bị có kích thước nhỏ, trọng lượng nhẹ và dễ sử dụng mà không yêu cầu quá trình huấn luyện phức tạp. Qua các thử nghiệm cho thấy thiết bị có khả năng phát hiện chướng ngại vật và điều hướng cho người khiếm thị với quãng đường phải di chuyển thêm so với quãng đường di chuyển lý tưởng là không nhiều, tuy nhiên nhược điểm của thiết bị là chưa phát hiện được các chướng ngại vật nằm trên cao. Trong tương lai, chúng tôi sẽ trang bị thêm cảm biến cho thiết bị để khắc phục nhược điểm này cũng như phát triển thêm các ứng dụng tiện ích như đếm số Tạp chí Khoa học và Công nghệ 124 (2018) 013-018 18 bước chân, tính toán lượng calo tiêu thụ nhằm giúp người khiếm thị có thể sử dụng thiết bị như một công cụ theo dõi sức khỏe cá nhân. Lời cám ơn Chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự hỗ trợ kinh phí nghiên cứu khoa học của Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội thông qua đề tài cấp Trường mã số T2016-PC-121. Tài liệu tham khảo [1] World Health Organization. Visual impairment and blindness. [Online]. Available: mediacentre/factsheets/fs282/en/ [2] World Blind Union. Status of the White Cane. [Online]. Available: resources/Documents/Status of the White Cane.doc [3] R. Sarkar, S. Das, D. Rudrapal. A low cost microelectromechanical Braille for blind people to communicate with blind or deaf blind people through SMS subsystem. IEEE International Advance Computing Conference (IACC). Feb. 2013. [4] K. Laubhan, M. Trent, B. Root, A. Abdelgawad, K. Yelamarthi. A wearable portable electronic travel aid for blind. International Conference on Electrical, Electronics, and Optimization Techniques (ICEEOT). March 2016. [5] M. Nassih, I. Cherradi, Y. Maghous, B. Ouriaghli, Y. Salih-Alj. Obstacles Recognition System for the Blind People Using RFID. International Conference on Next Generation Mobile Applications, Services and Technologies (NGMAST). Sept. 2012. [6] Jan L. Souman, Ilja Frissen, Manish N. Sreenivasa, Marc O. Ernst. Walking Straight into Circles. Current Biology, 19(18). Sept. 2009. [7] D. Dakopoulos, Nikolaos G. Bourbakis. Wearable Obstacle Avoidance Electronic Travel Aids for Blind: A Survey. IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, Part C (Applications and Reviews), 40(1). Jan. 2010. [8] Atmel Corporation. Atmel ATmega640/V-1280/V- 1281/V-2560/V-2561/V 8-bit Atmel Microcontroller with 16/32/64KB In-System Programmable Flash. [Online]. Available: AVR-Microcontroller-ATmega640-1280-1281-2560- 2561_datasheet.pdf. [9] Texas Instruments. Bluetooth Low Energy CC2540 datasheet. [Online]. Available: /symlink/cc2540.pdf [10] Texas Instruments. CC2540/41 System-on-Chip Solution for 2.4-GHz Bluetooth® low energy Applications. [Online]. Available: swru191f.pdf. [11] C. Gomez, J. Oller, J. Paradells. Overview and Evaluation of Bluetooth Low Energy: An Emerging Low-Power Wireless Technology. Sensors, 12(9). 2012. [12] E. Mackensen, M. Lai, T.M. Wendt. Performance analysis of an Bluetooth Low Energy sensor system. International Symposium on Wireless Systems (IDAACS-SWS. Sept. 2012. [13] Shenzhen RF-Star Technology. RF-BM-S02 Bluetooth Smart Module. [Online]. Available: szrfstar. com/en [14] C. Risjord. Instruction Manual for Braille Transcribing, Library of Congress, National Library Service for the Blind and Physically Handicapped. 2009. [15] Sharp corporation. Device specification for Distance measuring sensor Model No. GP2Y0A02YK. Electronic components group. March 2001. [16] Invensense Inc. MPU-6000 and MPU-6050 Product Specification Revision 3.4. [Online]. Available: https://www.invensense.com/wp- content/uploads/2015/02/ MPU-6000-Datasheet1.pdf [17] Gartner Q4 2016 results: Android rules, Windows 10 Mobile dies, Blackberry is long dead. [Online]. Available: https://www.neowin.net/news/gartner-q4- 2016-results-android-rules-windows-10-mobile-dies- blackberry-is-long-dead [18] The Smartphone Price Gap. [Online]. Available: https://www.statista.com/chart/4954/smartphone- average-selling-prices.
File đính kèm:
- thiet_ke_che_tao_thiet_bi_deo_cho_nguoi_khiem_thi.pdf