Tài liệu hướng dẫn Thí nghiệm môn Máy điện - Bài 1: Xác định thông số động cơ không đồng bộ ba pha

Xác định thông số của động cơ không đồng bộ ba pha 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
Tài liệu hướng dẫn thí nghiệm máy điện Trang 1/7 
Bài 1: XÁC ĐỊNH THÔNG SỐ ĐỘNG CƠ KHÔNG 
ĐỒNG BỘ BA PHA 
I. MỤC TIÊU 
 Giúp sinh viên nắm được cách tiến hành các thí nghiệm cơ bản của động cơ như: thí nghiệm 
đo điện trở stator, thí nghiệm không tải, thí nghiệm ngắn mạch (khóa rotor), qua đó xác định 
bộ thông số của động cơ không đồng bộ 3 pha (ĐC KĐB 3P). 
 Nắm được cách tính toán bằng m-File của MATLAB. 
II. THIẾT BỊ THÍ NGHIỆM 
ĐC KĐB 3P Thiết bị đo 3 pha 
Bộ nguồn công suất hiệu ELECTRON Hoặc Bộ nguồn công suất hiệu DE LORENZO 
Đồng hồ VOM số Biến trở 
Xác định thông số của động cơ không đồng bộ ba pha 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
Tài liệu hướng dẫn thí nghiệm máy điện Trang 2/7 
III. NỘI DUNG THÍ NGHIỆM 
XÁC ĐỊNH THÔNG SỐ GHI TRÊN NHÃN MÁY CỦA ĐC KĐB 3P 
Mục đích: 
Giúp sinh viên xác định được các thông số định mức của động cơ ở các chế độ đấu dây Y,  
Tiến hành: 
Sinh viên ghi nhận thông số được ghi trên nhãn máy 
 Bảng 1. 1 
Thông số Kiểu đấu Y Kiểu đấu  
Điện áp định mức 
Dòng điện định mức 
Công suất định mức 
Tốc độ định mức 
Tần số 
Kiểu thiết kế (nếu có) 
THÍ NGHIỆM 1: THÍ NGHIỆM DC ĐO GIÁ TRỊ ĐIỆN TRỞ STATOR (RS) 
Mục đích: 
Xác định điện trở stator (Rs) của động cơ. 
 Sơ đồ nguyên lý 
Hình 1. 1 – Đo điện trở stator (đấu Y, 4 đầu dây ra) 
Vdc
Re
A
U1
U2
W1
V1
V2
W2
V
Xác định thông số của động cơ không đồng bộ ba pha 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
Tài liệu hướng dẫn thí nghiệm máy điện Trang 3/7 
 Tiến hành 
 Dùng VOM đo giá trị điện trở Re, chỉnh điện trở về giá tri điện trở lớn nhất. 
 Lắp mạch theo Hình 1.1. 
 Điều chỉnh nguồn DC về MIN (giá trị 0). 
 Cấp nguồn DC (bằng cách nhấn nút START trên bộ nguồn), tăng dần nguồn DC đến 
20V (dùng VOM kiểm tra). Chỉnh điện trở Re để dòng điện trong mạch xấp xỉ 1/5 dòng 
điện định mức của động cơ (ở chế độ đấu dây tương ứng) 
 Đọc chỉ số trên volt kế và ampe kế, ghi nhận vào Bảng 1.2 
 Vặn nguồn DC về MIN, tắt nguồn. 
 Thay đổi dây nối và tiến hành đo đạc trên các cuộn dây còn lại của động cơ. 
Bảng 1. 2 
 Kiểm tra số liệu và đo đạc lại (nếu cần thiết) trước khi kết thúc thí nghiệm. Vặn nguồn 
về MIN, tắt nguồn, tháo dây nối. 
 Tính Rs (trung bình cộng trên 3 pha) Rs = ................ Ω. 
 Tiến hành lại Thí nghiệm đo điện trở Rs khi động cơ đấu Y, có ba đầu dây ra (U,V,W): 
SV tự vẽ mạch và thực hiện. Số liệu đo đạc ghi vào Bảng 1.3. 
Bảng 1. 3 
 So sánh hai kết quả thí nghiệm. 
Phase I [A] V [V] Rphase = V/I 
A (U) 
B (V) 
C (W) 
Phase I [A] V [V] Rs 
Xác định thông số của động cơ không đồng bộ ba pha 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
Tài liệu hướng dẫn thí nghiệm máy điện Trang 4/7 
THÍ NGHIỆM 2: THÍ NGHIỆM KHÔNG TẢI 
Mục đích: 
Xác định dòng không tải, công suất không tải, tổn hao quay (ma sát, quạt gió) 
Xác định các thông số trên mạch tương đương của động cơ. 
 Sơ đồ nguyên lý 
Hình 1. 2 – Thí nghiệm không tải động cơ KĐB 
 Tiến hành 
 Nối mạch như Hình 1.2. Thiết bị đo ba pha được lắp theo sơ đồ mạch 3 pha 4 dây 
(3W4P) trên mặt trước của thiết bị. Nguồn cung cấp cho thiết bị đo ba pha là 220V~ 
 Đặt biến trở chỉnh nguồn 3 pha ở vị trí MIN, cấp nguồn ba pha (nhấn nút START), tăng 
dần điện áp ba pha, quan sát điện áp dây trên thiết bị đo (thiết bị đo ở chế độ hiển thị 
V12, V23, V31) bằng với điện áp định mức (động cơ đấu Y) thì dừng. 
 Cho động cơ chạy trong vòng 3 phút để ổn định thông số trước khi ghi nhận số liệu. Ghi 
nhận thông số tại điện áp dây định mức vào Bảng 1.4. 
 Thay đổi giá trị điện áp nguồn, ghi nhận thông số vào Bảng 1.5. 
 Kiểm tra cẩn thận số liệu trước khi tắt nguồn. Sau khi kiểm tra xong, vặn nguồn điện ba 
pha về giá trị MIN, tắt nguồn, tháo dây nối. 
Ký hiệu: 
VAB: áp dây AB; VA: áp pha A, dV : trung bình điện áp dây 
IA: dòng dây A; dI : trung bình dòng điện dây ba pha 
Xác định thông số của động cơ không đồng bộ ba pha 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
Tài liệu hướng dẫn thí nghiệm máy điện Trang 5/7 
PA: công suất pha A, P : tổng công suất ba pha. 
PF : hệ số công suất trung bình trên ba pha 
Bảng 1. 4 
VAB = VBC = VCA = dV = 
IA = IB = IC = dI = 
PA = PB = PC = P = 
Bảng 1. 5 
VAB [V] Vđm 
VBC [V] 
VCA [V] 
dV [V] 
IA [A] 
IB [A] 
IC [A] 
dI [A] 
PA [W] 
PB [W] 
PC [W] 
P [W] 
PF
Xác định thông số của động cơ không đồng bộ ba pha 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
Tài liệu hướng dẫn thí nghiệm máy điện Trang 6/7 
THÍ NGHIỆM 3: THÍ NGHIỆM KHÓA ROTOR (TN NGẮN MẠCH) 
Mục đích: 
Xác định điện áp ngắn mạch, công suất ngắn mạch. 
Xác định các thông số trên mạch tương đương của động cơ. 
 Sơ đồ nguyên lý 
Hình 1. 3 – Thí nghiệm khóa rotor động cơ KĐB 
 Tiến hành 
 Nối mạch như Hình 1.3. Thiết bị đo ba pha đấu nối như phần thí nghiệm 2 
 Đặt biến trở chỉnh nguồn 3 pha ở vị trí MIN, giữ chặt rotor, cấp nguồn ba pha (nhấn 
nút START), tăng dần điện áp ba pha, quan sát dòng điện dây (thiết bị đo luôn hiển thị 
dòng dây) trên thiết bị đo bằng với dòng điện định mức (động cơ đấu Y) thì dừng. 
 Ghi nhận thông số ở dòng điện định mức vào Bảng 1.6. 
 Kiểm tra cẩn thận số liệu trước khi tắt nguồn. Sau khi kiểm tra xong, vặn nguồn điện ba 
pha về giá trị MIN, tắt nguồn, tháo dây nối. 
Bảng 1. 6 
VAB = VBC = VCA = dV = 
IA = IB = IC = dI = 
PA = PB = PC = P = 
Xác định thông số của động cơ không đồng bộ ba pha 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
Tài liệu hướng dẫn thí nghiệm máy điện Trang 7/7 
IV. YÊU CẦU 
 Sinh viên phải hoàn thành tất cả các bảng số liệu, kể cả bảng số liệu tính toán và nộp lại 
cho GVHD kiểm tra trước khi kết thúc buổi thí nghiệm 
 Bài chuẩn bị có chữ ký của GVHD được nộp kèm theo bài báo cáo thí nghiệm và để ở 
cuối mỗi bài báo cáo. 
 Các bảng số liệu và bài chuẩn bị được chấp nhận phải có chữ ký của GVHD thí nghiệm 
ngày hôm đó. 
V. NỘP BÁO CÁO: 
 Báo cáo nộp trễ nhất 1 tuần sau khi kết thúc TN. 
 Báo cáo ghi rõ Họ tên, MSSV, Nhóm, Tổ, ngày thực hiện bài thí nghiệm 
 Các kết quả đo và kết quả thí nghiệm phải được trình bày rõ ràng, ngắn gọn và đầy đủ các 
yêu cầu theo bài hướng dẫn báo cáo thí nghiệm. 
 GV có quyền cho điểm 0 những báo cáo như sau: 
o Những bài sao chép lẫn nhau dưới mọi hình thức. 
o Số liệu báo cáo không trùng khớp với số liệu trên bảng thu thập số liệu của SV. 
o Không ghi thông tin của sinh viên (Tên, MSSV, nhóm, buổi thí nghiệm).