Tài liệu hướng dẫn sử dụng Ubuntu bằng tiếng Việt
Nội dung
I. Ubuntu là gì ?.2
II. Live CD là gì ?.3
III. Làm sao để nhận được một Live CD Ubuntu ?.3
IV. Khởi động Live CD.3
A. Yêu cầu về phần cứng.3
B. Setup BIOS để khởi động Live CD.3
C. Chọn ngôn ngữ và bàn phím.3
V. Môi trường làm việc đồ họa GNOME.4
VI. Cài đặt hệ thống Ubuntu vào điã cứng.4
A. Bước 1 : Chọn ngôn ngữ.5
B. Bước 2 : Chọn mũi giờ địa phương.5
C. Bước 3 : Chọn bàn phím.6
D. Bước 4 : Phân vùng ổ cứng.6
E. Bước 5 : xác định tên đăng nhập và mật mã của người dùng.9
F. Bước 6 : Nhập vào số liệu cá nhân từ các phân vùng Windows (nếu có).9
G. Bước 7 : Tóm lại tiến trình cài đặt và quyết định thực hiện.10
H. Tiến hành cài đặt Ubuntu.10
VII. Mô tả Mặt bàn Desktop GNOME.11
A. Thực đơn Ứng dụng (Applications).12
B. Thực đơn Nơi - Places (không gian làm việc và phần cứng).14
C. Thực đơn Hệ thống (System) .14
VIII. Giấy phép sử dụng tài liệu này.16
biến mất từ trên Mặt bàn Desktop, việc rút ra ổ USB có thể thực hiện một cách an toàn. VII. Mô tả Mặt bàn Desktop GNOME Desktop GNOME được chia thành 3 vùng : 2 bảng điều khiển ở phiá trên và ở phiá dưới của màn hình và vùng màn hình chính ở giữa hai bảng điều khiển, được gọi là vùng Desktop (bàn làm việc ảo) của người dùng. Bảng điều khiển phía trên bao gồm 3 thực đơn chính : ● Thực đơn Ứng dụng (Applications) cho phép lựa chọn các phần mềm ứng dụng ● Thực đơn Nơi (Places) chỉ dẫn đến các nơi của hệ thống, đặc biệt trong thư mục cá nhân ● Thực đơn Hệ thống (System) bao gồm các mục tùy chọn và quản trị hệ thống Bảng điều khiển trên có thêm các biểu tượng của một số phần mềm ứng dụng và thông tin về hệ thống như : Trình duyệt web Mozilla Firefox Trình thư điện tử Evolution Biểu tượng Trợ giúp (Help) trựuc tuyến về Ubuntu Biểu tượng để biết về thông tin nối mạng Âm thanh Ngày và giờ của hệ thống Biểu tượng dùng để đăng xuất, đổi người dùng và tắt hệ thống 11 Bảng điều khiển phiá dưới có biểu tượng Desktop bên trái, khi nào ấn biểu tượng đó, Bàn làm việc ảo (Desktop) của người dùng sẽ hiển lên. Về phiá bên phải của bảng điều khiển dưới có thể chọn một trong 2 Bàn làm việc ảo của GNOME. Nếu nhấn phải vào các Bàn làm việc ảo, bạn có thể tăng lên số lượng các Bàn làm việc ảo. A. Thực đơn Ứng dụng (Applications) Khi ấn vào thực đơn Ứng dụng (Applications), bạn có thể lựa chọn các phần mềm ứng dụng đã được sắp xếp theo các loại ứng dụng chủ yếu (xếp theo thứ tự A B C) như sau : Phần mềm ứng dụng Âm thanh và Phim ảnh (Accessories) Loại phần mềm này có 4 ứng dụng chính : Bộ phát nhạc Rhythmbox để nghe đĩa CD audio ; Bộ phát phim Totem để xem phim. Tuy nhiên định dạng phim xem được là những định dạng mở như Ogg. Nếu muốn nghe mp3, xem phim mp4, avi, chẳng hạn sẽ phải cài thêm một số phần mềm cho phép đọc các tệp định dạng đóng. Ubuntu cũng có sẵn phần mềm Brasero để ghi số liệu vào đĩa CD hoặc để ghi các tập tin ảnh iso.. Phần mềm Bổ trợ (Accessories) : ● Bản đồ ký tự cho phép xem và chọn các ký tự trong một bảng tùy theo các loại phông. ● Bàn tính (máy tính cầm tay) có nhiều chức năng tính toán, từ yêu cầu đơn giản đến yêu cầu khoa học và tài chính. ● Bộ phân tích cách sử dụng đĩa trình bày dung lượng của các thư mục, cho phép xác nhận thư mục nào đang chiếm nhiều không gian đĩa. ● Bộ soạn thảo văn bản (Gedit) ghi lại các văn bản ở dạng văn bản thô, tương thích Unicode. ● Bộ tạo đĩa CD/DVD là trình Brasero đã có trong thực đơn Âm thanh và Xem phim. ● Trình chụp màn hình cho phép chụp toàn bộ màn hình, một cửa sổ hoặc một vùng của màn hình. ● Thiết bị cửa sổ dòng lệnh (Terminal) cho phép nhập các dòng lệnh cho hệ thống. ● Trình ghi chú Tomboy là một công cụ để tạo ra các phiếu ghi chép nhanh. ● Trình Mật khẩu và khóa mã hóa cho phép quản lý các mật khẩu khác nhau của bạn. ● Trình Quản lý công việc in cho phép xem lại tình trạng các công việc in để dừng lại, thôi hoặc khởi động lại. Phần mềm đồ hoạ: Bộ Qủan lý ảnh chụp F-Spot sẽ tự động chạy khi các thiết bị gắn vào, các thẻ nhớ, ổ USB đang chứa ảnh chụp. Phần mềm đồ hoạ, GIMP không thua kém Photoshop sẽ cho 12 phép xử lý ảnh. Trình Vẽ Hình (Draw) thuộc bộ phần mềm văn phòng OpenOffice.org. Nếu bạn có một máy quét ảnh được hỗ trợ bởi nhân Linux, trình Xsane sẽ nhận ra máy quét hình ngay lập tức. Phần mềm khai thác interrnet Bộ xem màn hình từ xa cho phép truy cập vào màn hình của một máy tính qua mạng. Điện thoại Ekiga là phần mềm tương đương Netmeeting của Microsoft. Để duyệt web, bạn sẽ dùng Mozilla Firefox giống như trong môi trường Windows để tận dụng kho khổng lof các phần mềm mở rộng chức năng cho Firefox. Terminal Server Client là phần mềm khách để truy cập vào một máy chủ cung cấp dịch vụ qua mạng. Phần mềm thư điện tử Evolution được so sánh với phần mềm Outlook Express của Microsoft. Nếu bạn muốn “chat” với bạn bè, Pidgin là phần mềm đa giao thức, hỗ trợ các giao thức khác nhau như Yahoo, ICQ và MSN ngoài giao thức gốc của nó là XMPP (Jabber). Cuối cùng, nếu bạn cần tải các tệp kích thước lớn, bạn có thể dùng trình Transmission để tải nhanh hơn dùng kỹ thuật “torrent”. Phần mềm Trờ chơi Các bạn sẽ không thiếu trò chơi các kiểu để giải trí : Tuy nhiên nếu bạn thích chơi, bạn có thể cài thêm nhiều trò chơi thông qua Trình "Thêm/Gỡ bỏ..." phần mềm (Add / Remove...). Phần mềm ứng dụng cho văn phòng Đương nhiên bạn sẽ được dùng bộ phần mềm văn phòng OpenOffice.org 3.0.1, tương đương bộ Microsoft Office, bao gồm chương trình Writer, Calc và Impress, đều có thể xuất tài liệu sang nhiều định dạng, trong đó có PDF. 13 Trình Thêm/Gỡ bỏ (Add/Remove...) Trịnh này sẽ mở một hộp thoại cho phép chọn thêm phần mềm ưng dụng để cài vào những phần mềm ứng dụng phổ biến nhất. Nếu bạn không tìm được phần mềm ứng dụng trong danh sách, bạn có thể dùng Trình Quản lý gói phần mềm Synaptic để được chọn vào toàn bộ danh sách gói phần mềm đã có trong tất cả các nguồn kho phần mềm đã khai báo. B. Thực đơn Nơi - Places (không gian làm việc và phần cứng) Đây là nơi để truy cập vào thư mục chính của bạn (Home Folder) với phần mềm trình duyệt tập tin Nautilus (tương đương của File Explorer trong Windows). Mỗi tài khoản người dùng khi được hệ thống tạo ra đều có một số thư mục sẵn và trống gần, giống trong hệ điều hành Windows, như "Tài liệu" (Documents), "Âm nhạc" (Music), v.v. Nếu bạn gắn các các thiết bị lưu trữ bên ngoài như ổ USB, hoặc đã đưa một đĩa CD/DVD vào ổ đọc CD/DVD, bạn có thể truy cập nội các hệ thống tập tin đó ngay từ cửa sổ Nautilus. Nếu máy tính của bạn tham gia một mạng máy tính và nếu đã cài trình Samba, bạn có thể truy cập các máy tính khác và chia sẽ tập tin qua mạng. Biểu tượng "Máy tính" giống "My Computer" của Windows sẽ hiển thị các thiết bị đã gắn vào máy tính. Đặc biệt nếu bạn cần tra cứu hệ thống tập tin GNU/Linux, bạn có thể chọn mục này. Trình "Tìm kiếm tập tin..." sẽ cho phép bạn tìm kiếm các tập tin theo tên tập tin hoặc theo một nội dung nhất định trong tập tin. Cuối cùng, thực đơn “Tài liệu gần đây” (Recent Documents) cho phép mở nhanh các tập tin và tài liệu đã dùng gần đây. C. Thực đơn Hệ thống (System) Nếu cần chỉnh lài hệ thống phù hợp với tùy thích của bạn, thực đơn Hệ thống (System) sẽ cho phép thực hiện các mong muốn của bạn thông qua thực đơn phụ Tùy thích (Preferences) hoặc thực hiện một số nhiệm vụ quản trị hệ hống thông qua thực đơn phụ Quản lý (Administration). Thực đơn Hệ thống còn bao gồm các phần trợ giúp và hỗ trợ sử dụng các ứng dụng chính trong Ubuntu và môi trường GNOME. Chọn thực đơn phụ Tùy thích (Preferences) bạn sẽ có khả năng chọn loại bàn phím, nền hình của Bàn làm việc Desktop, các loại phông, v.v. Thực đơn phụ Quản lý (Administration) cho phép thực hiện một số nhiệm vụ quản trị hệ thống cơ bản, 14 như kiểm tra mạng, xác định các thông số mạng như điạ chỉ IP (Networking), bổ sung máy in, ngôn ngữ, phân vùng điã cứng, v.v. Trong thực đơn phụ Quản lý (Administration) có mấy công cụ quản trị hế thống quan trọng cần chú ý đến : ● Trình Language Support (Hỗ trợ Ngôn ngữ), cho phép dùng trình SCIM (Smart Common Input Machine) để gõ các ngôn ngữ với ký tự phức tạp như tiếng Trung, Hàn, Nhật và, đương nhiên, tiếng Việt. Nếu bạn muốn gõ tiếng Việt bạn phải đảm bảo đã cài đầy đủ các gói phần mềm hỗ trợ cho tiếng Việt (kiểm tra khi nhấn vào nút "Install/Remove languages..." Bạn cũng có thể bổ sung nhiều thứ tiếng khác như tiếng Pháp, Đức, Nga, v.v. ● Trình Quản lý gói Synaptic để quản lý các gói phần mềm ; ● Trình Quản lý cập nhật (Update Manager) để cập nhật hệ thống với các bản đáp vá nhất khi một phần mềm đã bị phát hiện các lỗ hỏng an toàn. ● Trình Nguồn phần mềm (Software sources) cho phép bổ sung hoặc sử đổi các kho phần mềm để 15 cài đặt và cập nhật hệ thống. ● Nếu bạn cần bạn sẽ có khả năng bổ sung thêm người dùng cho hệ thống nhờ trình Người dùng và Nhóm, và xem các thông báo hệ thống (System Log) của nhân Linux thông qua Bộ xem tập tin ghi lưu. ● Còn nếu bạn gặp trục trặc gì đó với đường nối mạng, bạn sẽ kiểm tra điều kiện nối mạng cục bộ, hoặc mạng internet thông qua trình Công cụ mạng. VIII. Giấy phép sử dụng tài liệu này Tài liệu này được phân phối theo giấy phép GNU/FDL1, có nghiã bạn có thể sử dụng, sao chép, phân phối lại và sửa lại nội dung của tài liệu này với điều kiện là bạn phải công nhận tác giả của tài liệu gốc là ông Vũ Đỗ Quỳnh (vdquynh@gmail.com) và bạn phải phân phối lại tài liệu này và các tài liệu xuất phát từ tài liệu này theo giấy phép GNU/FDL. CÁC LỜI TỪ CHỐI (DISCLAIMER) Chúng tôi đã thật sự cố gắng để bảo đảm độ chính xác cao của các thông tin được cung cấp trong quyển sách này. Tuy nhiên chúng tôi không thể nào bảo đảm một độ chính xác tuyệt đối 100%. Vì vậy, tác giả gốc không thể nào chiụ trách nhiệm nếu như tài liệu này đã chứa một số sai làm ngoài ý muốn và những hậu quả mà chúng có thể gây ra. Chúng tôi có thể đề cập đến một số phần mềm và phần cứng trong tài liệu này là những phần mềm và phần cứng có tên thương mại đã được đăng ký và có bản quyền. Nếu đúng như thế, chúng tôi không có ý định đòi lại những tên đó. THIS DOCUMENTATION IS PROVIDED BY THE AUTHORS "AS IS" AND ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED. IN NO EVENT SHALL THE AUTHORS BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE. 1 GNU Free documentation licence ( 16
File đính kèm:
- tai_lieu_huong_dan_ubuntu_bang_TV.pdf