Giáo trình Radio Cassette

ếu Equalizer và công xuất đã tốt thì gõ tôvit vào đầu vào khối 
Equalizer sẽ có tiếng ù ra loa ) 
• Đo Vcc cho khối Radio xem có 6V không ? ( đo trên tụ hoá lọc nguồn to nhất trong khu 
vực Radio) 
• Nếu đã có điện áp Vcc thì gõ tôvit vào chân tụ xoay xem có tiếng kêu to ở loa không. 
• Nếu gõ vào tụ xoay mà có tiếng kêu to ở loa thì cần kiểm tra cuộn dây quấn trên thanh 
ferit xem có bị đứt không, thay thử các thạch anh 455MHz ở mạch trung tần . 
• Nếu gõ vào tụ xoay mà không có tiếng kêu ( đã có Vcc) thì thường do hỏng IC. 
Nếu mất Vcc cho khối Radio , ta lần ngược theo mạch in về phía chuyển mạch Function để 
kiểm tra, kiểm tra trở kháng của khối Radio bằng cách đo bằng thang x1Ω vào hai đầu tụ lọc, 
nếu 1 chiều đo lên kim, 1 chiều đo không lên kim => là trở kháng bình thường, cả hai chiều kim 
lên = 0Ω là bị chập, thông thường là chập IC, ( Hãy xem lại sơ đồ cấp điện của mạch nguồn)
Nguyên tắc ghi & phát băng Cassette
Nội dung : Nguên tắc ghi, xoá và phát băng Cassette, Cấu tạo và hoạt động của đầu từ, Mạch 
khuếch đại đầu từ, Phương pháp kiểm tra và thay thế đầu từ
 1. Tóm lược các nguyên tắc hoạt động của Cassette 
 a) Nguyên tắc ghi băng Cassette
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
Bộ cơ và băng từ 
Bạn đưa trỏ chuột vào để xem chú thích.
 Hệ cơ kéo băng trong hộp cassette di chuyển với tốc độ đều ngang qua hai đầu từ, hai đầu 
từ ép sát vào băng từ, băng từ di chuyển qua đầu xoá trước rồi mới qua đầu ghi.
 Có hai loại đầu từ xoá là đầu xoá bằng nam châm vĩnh cửu và đầu xoá
sử dụng dòng cao tần để xoá, sau khi xoá băng xong đầu ghi mới phóng từ thông lên mặt băng 
để từ hoá lớp oxyt sắt và ghi băng dưới dạng từ dư, đầu ghi trong quá trình ghi còn nhận thêm 
dòng cao tần để phân cực băng, mục đích làm cho tín hiệu ghi không bị méo dạng sinh ra sai 
giọng.
Đưa trỏ chuột vào sơ đồ để xem chú thích
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
 Mạch khuếch đại đầu từ ở chế độ ghi âm từ Micro, tín hiệu từ Micro đi qua chuyển mạch ghi 
và được khuếch đại qua tầng Head Amply sau đó đi qua chuyển mạch Function để tiếp nhận 
thêm tín hiệu từ Radio, sau đó vòng trở lại qua chuyển mạch ghi đưa về đầu từ Ghi/đọc để ghi 
lên băng từ.
Minh hoạ quá trình ghi băng từ Micro
b) Nguyên tắc phát băng
Đưa trỏ chuột vào sơ đồ để xem chú thích
 Băng đã ghi, trên mặt băng bị từ hoá sẽ gồm những nam châm nhỏ li ti xếp nằm nối tiếp 
nhau, khi phát băng những nam châm phóng từ thông vào khe sắt của đầu đọc, từ thông tập 
trung vào lõi sắt non của đầu từ tạo ra trên cuộn dây sức điện động cảm ứng tức là tín hiệu âm 
tần, tín hiệu này đi qua chuyển mạch ghi vào tầng khuếch đại đầu từ và qua các tầng Equalizer, 
khuếch đại công xuất rồi đưa ra loa.
 c) Nguyên tắc xoá băng.
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
 Có thể xoá băng ( làm mất các vệt từ hoá trên mặt băng) theo ba cách 
• Dùng một nam châm vĩnh cửu làm đầu xoá . 
• Dùng điện một chiều đưa vào cuộn dây của đầu xoá. 
• Dùng dòng cao tần từ 30KHz đến 160KHz đưa vào đầu xoá. 
 2. Đầu từ và mạch khuếch đai đầu từ ( Head & Head Amply) 
Cấu tạo của đầu từ 
 Có 3 loại đầu từ : Ghi - Phát và đầu từ xoá , nhưng cấu tạo thì giống nhau cũng gồm Cuộn 
dây, lõi sắt non và khe sắt để mở đường cho từ thông vào hoặc ra khỏi lõi sắt.
 Đầu ghi và đầu phát thường chung nhau, riêng đầu xoá phân biệt với đầu ghi - phát do bể 
rộng khe sắt rộng hơn.
Nguyên lý hoạt động của đầu từ Hình dangh thực tế 
 Mạch khuếch đại đầu từ :
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
Mạch khuếch đại đầu từ 
 Tín hiệu đọc ra từ đầu từ thường rất yếu cần được khuếch đại nâng biên độ lên đủ lớn trước 
khi đưa sang tầng KĐ công xuất, mạch khuếch đại đầu từ có thể sử dụng hai đến 3 tầng KĐ 
bằng Transistor, hoặc sử dụng IC, mạch KĐ đầu từ làm hai nhiệm vụ : KĐại tín hiệu từ đầu từ 
trong quá trình phát băng và KĐại tín hiệu từ Micro trong quá trình ghi âm.
 3. Hư hỏng thường gặp của đầu từ và mạch khuếch đại đầu từ .
 Đầu từ mòn :
 Sau một thời gian sử dụng khoảng 1000 giờ phát băng thì đầu từ hết tuổi tho do bị mài mòn 
bởi băng từ trong quá trình phát băng, biểu hiện ta thấy trên bề mặt đầu từ mòn thành một dãnh 
rộng bằng sợi băng, khi phát băng âm thanh nhỏ và trầm, khi đó ta cần thay một đầu từ mới.
 Thay đầu từ :
 Hiện nay có rất nhiều loại đầu từ khác nhau, tốt nhất khi mua đầu từ bạn nên mang theo đầu 
từ cũ để so sánh, hoặc bạn nhớ chủng loại máy .
 Khi thay đầu từ, bạn cần chỉnh lại ốc chỉnh phương vị, là ốc bắt đầu từ có đệm lò so, sau khi 
thay bạn mở cho băng chạy và chỉnh lại ốc phương vị để thu được tiếng nghe thanh nhất.
 Hỏng tầng khuếch đại đầu từ :
 Khi kiểm tra tầng khuếch đại đầu từ, bạn cần kiểm tra các tầng phía sau trước và chắc chắn 
rằng từ tầng Equalizer đã hoạt động tốt.
 Bật Play và gõ vào chân đầu từ, nếu có tiếng ù to ở loa là tầng khuếch đại đầu từ vẫn bình 
thường, nếu không có tiếng là hỏng tầng khuếch đại đầu từ.
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
 Sửa tầng khuếch đại đầu từ :
 - Dùng xăng hoặc dầu RP7 lau chuyển mạch ghi
 - Kiểm tra nguồn Vcc cho tầng KĐ đầu từ ( đo trên tụ lọc )
 - Thay IC KĐ đầu từ ( nếu có )
Bộ cơ và Mô tơ kéo băng
 Nội dung : Các chi tiết trên bộ cơ Cassette, Phương pháp kiểm tra và sửa chữa bộ cơ, Mô tơ 
và mạch ổn tốc, phương pháp kiểm tra và thay thế mô tơ 
1. Bộ cơ và mô tơ.
 a) Các chi tiết trên bộ cơ
Đưa trỏ chuột vào các chi tiết để xem chú thích
Phía trước bộ cơ 
Đưa trỏ chuột vào các chi tiết để xem chú thích
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
 b) Các hư hỏng thường gặp của bộ cơ .
 Bệnh 1 : Máy có điện vào, Radio vẫn hoạt động, mở băng không quay
 Nguyên nhân : 
• Hỏng Mô tơ 
• Đứt dây culoa
• Công tắc trên bộ cơ không tiếp xúc
 Khắc phục : 
• Kiểm tra và thay dây culoa nếu bị trùng
• Đo điện áp cấp cho Mô tơ, nếu có điện mà mô tơ không quay thì thay mô tơ.
• Kiểm tra và làm vệ sinh công tắc trên bộ cơ nếu không có nguồn cấp vào Môtơ
 Bệnh 2 : Băng thường xuyên bị rối, hoặc trục thu băng không quay 
 Nguyên nhân : 
• Đứt hoặc bị trùng dây culoa phụ kéo bánh trung gian
• Bánh răng trong gian bị mòn, bị sứt một số răng hoặc bị dơ
 Khắc phục :
• Kiểm tra và thay dây culoa phụ kéo trục quấn băng
• Kiểm tra và thay các bánh răng trung gian
 Bệnh 3 : Tiếng bị méo nghe dề rà lúc nhanh lúc chậm
 Nguyên nhân: 
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
• Môtơ bị hỏng mạch ổn tốc
• Dây culoa bị trùng
• Bánh tỳ ép băng bị kẹt 
 Khắc phục :
• Kiểm tra và thay các dây culoa
• Kiểm tra và thay bánh tỳ cao su
• Thay Mô tơ nếy dây culoa và bánh tỳ đã tốt.
 Bệnh 4 : Băng bị nhá quăn mép 
 Nguyên nhân : 
• Bánh tỳ cao su bị trai không còn sự đàn hồi
 Khắc phục : 
• Lau sạch bề mặt bánh tỳ cao su bằng cồn
• Thay bánh tỳ cao su mới 
 Bệnh 5 : Âm thanh nghe trầm và nhỏ
 Nguyên nhân : 
• Đầu từ đọc bị bẩn , hoặc đầu từ đọc bị mòn.
Đầu từ chỉnh sai ốc phương vị
 Khắc phục : 
• Lau sạch đầu từ bằng cồn nếu bẩn 
• Chỉnh lại ốc phương vị ( ốc bắt đầu từ có lò so )
• Thay đầu từ mới.
 2) Mô tơ và mạch ổn tốc.
 - Mô tơ là động cơ kéo băng trong quá trình Play và tua đi tua lại
 - Hiện nay có nhiều loại 6V, 9V , 12V , Mô tơ quay ngược ký hiệu trên thân chữ L, mô tơ 
quay thuận ký hiệu chữ R.
 - Khi thay mô tơ bạn cần thay đúng điện áp và đúng chiều quay.
 - Chỉnh lại ốc chỉnh tốc độ phía sau Mô tơ nếu tốc độ quay chưa đúng.
 Mạch ổn tốc
 Mạch ổn tốc có nhiệm vụ giữ cho tốc độ quay băng không đổi trong quá trình Play, mạch ổn 
tốc được gắn ở sau mô tơ, tốc độ mô tơ phụ thuộc vào điện áp cung cấp cho môtơ, vì vậy 
mạch ổn tốc chính là mạch ổn áp tuyến tính.
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
Mạch ổn tốc cho mô tơ.
• Q1 là đèn công xuất
• Q2 là đèn sử sai
• R1 và Dz tạo ra áp chuẩn đưa vào chân E
• R2 và VR1 tạo ra áp lấy mẫu
• VR1 là biến trở chỉnh tốc độ
• Hỏng Môtơ chủ yếu là do hỏng mạch ổn tốc, biểu hiện là băng quay nhanh như tua và 
chỉnh tốc độ không tác dụng hoặc băng không quay mặc dù nguồn cung cấp đã có.
Nguyên lý hoạt động của mạch ổn tốc tương tự nguyên lý hoạt động của mạch ổn áp tuyến 
tính.( Xem lại phần mạch ổn áp
Thực hành lắp ráp Cassette
Nội dung : Hướng dẫn chi tiết các bước lắp hoàn chỉnh một chiếc Cassette đơn giản, Sơ đồ 
mạch và các thông số linh kiện, Địa chỉ mua linh kiện đúng giá
 Tụ lắp Cassette 
 Bạn đọc hãy tự lắp một chiếc Cassette theo sơ đồ mạch dưới đây, sau khi lắp thành công 
bạn sẽ tự rút ra cho mình được nhiều kinh nghiệm bổ ích.
 Sơ đồ mạch dưới đây tác giả đã lắp và chạy thử nghe rất hay, nếu bạn lắp mà âm thanh nhỏ 
hoặc bị dè thì cần đối chiếu lại với sơ đồ cho chính xác giá trị các linh kiện, tổng giá thành của 
mạch hết khoảng 50.000VNĐ (chưa kể loa và băng để thử) 
 Sau khi lắp xong , nếu bạn thay đầu từ bằng một chiếc Micro thì bạn sẽ có một chiếc tăng âm 
nho nhỏ, và bạn cũng hiểu rằng Amply công xuất lớn cũng có nguyên lý tương tự, chỉ khác là 
nguồn cung cấp cao hơn, tầng công xuất lắp các đèn có công xuất lớn hơn mà thôi.
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
Sơ đồ Cassette đơn giản - Nguồn 12V DC
Bạn đưa trỏ chuột vào sơ đồ để bíêt thêm thông tin 
 Bảng thông số và giá thành các linh kiện của sơ đồ mạch trên
Ký hiệu Tên linh kiện / Trị số Giá tiền VNĐ
Q1 Transistor C828 300
Q2 Transistor C828 300
Q3 Transistor C828 300
Q4 Transistor B562 1.000
Q5 Transistor D468 1.000
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
R1 Điện trở 1,5 KΩ 30
R2 Điện trở 3,3 KΩ 30
R3 Điện trở 100 KΩ 30
R4 Điện trở 470 KΩ 30
R5 Điện trở 4,7 KΩ 30
R6 Điện trở 100 KΩ 30
R7 Điện trở 470 KΩ 30
R8 Điện trở 4,7 KΩ 30
R9 Điện trở 470 Ω 30
R10 Điện trở 100 Ω 30
R11 Điện trở 100 KΩ 30
VR1 Triết áp 50 KΩ 1.000
D1 Cầu Diode dẹt 1.000
D2 Diode tách sóng 200
D3 Diode tách sóng 200
C1 Tụ hoá 2200µF/25V 1.500
C2 Tụ hoá 100µF/16V 500
C3 Tụ hoá 4,7 µF 200
C4 Tụ hoá 4,7 µF 200
C5 Tụ hoá 4,7 µF 200
C6 Tụ hoá 4,7 µF 200
C7 Tụ hoá ra loa 470 µF/16V 800
Nguyenvanbientbd47@gmail.com
Biến áp Biến áp nguồn 1A 14.000
Bộ cơ Bộ cơ có sẵn đầu từ và môtơ 21.000
Mạch in Mạch in để hàn linh kiện 2.000
Khác Thiếc hàn + dây nối 3.000
 Tổng cộng 50.000 VNĐ
Tổng cộng hết năm mươi ngàn đồng