Giáo trình Lập trình hướng đối tượng - Chương 8: Toán tử so sánh

LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 1
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
Chương 8
TOÁN TỬ SO SÁNH
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 2
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
0. MỤC TIÊU
 Hiểu được phương thức toán tử so
sánh là gì?
 Cài đặt toán tử so sánh cho các lớp
đối tượng.
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 3
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
1. KHÁI NIỆM
 Toán tử so sánh trong ngôn ngữ lập
trình C được sử dụng để so sánh giá
trị của biến này với giá trị của biến
khác.
 Mở rộng cho phương pháp lập trình
hướng đối tượng với C++ ta thể nói
toán tử so sánh được sử dụng để so
sánh đối tượng này với đối tượng
khác.
 Hiển nhiên việc so sánh hai đối tượng
phải được thực hiện theo một tiêu chí
nào đó.
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 4
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
2. CÁC TOÁN TỬ 
SO SÁNH CƠ BẢN
 Toán tử so sánh lớn hơn (operator >)
 Toán tử so sánh nhỏ hơn (operator <)
 Toán tử so sánh lớn hơn bằng (operator>=)
 Toán tử so sánh nhỏ hơn bằng (operator<=)
 Toán tử so sánh bằng (operator ==)
 Toán tử so sánh khác (operator !=)
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 5
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
3. ĐẶT VẤN ĐỀ
 Hãy định nghĩa các phương thức
cần thiết cho lớp đối tượng
CHocSinh để các câu lệnh sau
có thể thực thi được.
 Đoạn chương trình
1. CHocSinh a,b;
2. cin>>a>>b;
3. if (a>b)
4. cout<<“DTB a lon hon DTB b”;
5. else
6. cout<<“DTB a ko lon hon b”;
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 6
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
4. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 Đoạn chương trình
1. CHocSinh a,b;
2. cin>>a>>b;
3. if (a>b)
4. cout<<“DTB a lon hon DTB b”;
5. else
6. cout<<“DTB a ko lon hon b”;
 Để giải quyết vấn đề trên ta phải khai
báo và định nghĩa phương thức toán
tử so sánh lớn hơn cho lớp đối tương
CPhanSo.
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 7
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
4. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 Khai báo lớp
11.class CHocSinh
12.{
13. private:
14. char hoten[31];
15. int toan;
16. int van;
17. float dtb;
18. public:
19. int operator>(CHocSinh);
20. int operator<(CHocSinh);
21. int operator>=(CHocSinh);
22. int operator =(CHocSinh);
23. int operator==(CHocSinh);
24. int operator!=(CHocSinh);
25.};
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 8
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
4. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 Định nghĩa các phương thức
11.int CHocSinh::operator >
(CHocSinh x)
12.{
13. if(dtb>x.dtb)
14. return 1;
15. return 0;
16.}
17.int CHocSinh::operator <
(CHocSinh x)
18.{
19. if(dtb<x.dtb)
20. return 1;
21. return 0;
22.}
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 9
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
4. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 Định nghĩa các phương thức
11.int CHocSinh::operator >=
(CHocSinh x)
12.{
13. if(dtb>=x.dtb)
14. return 1;
15. return 0;
16.}
17.int CHocSinh::operator <=
(CHocSinh x)
18.{
19. if(dtb<=x.dtb)
20. return 1;
21. return 0;
22.}
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 10
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
4. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 Định nghĩa các phương thức
11.int CHocSinh::operator ==
(CHocSinh x)
12.{
13. if(dtb==x.dtb)
14. return 1;
15. return 0;
16.}
17.int CHocSinh::operator !=
(CHocSinh x)
18.{
19. if(dtb!=x.dtb)
20. return 1;
21. return 0;
22.}
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 11
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. ỨNG DỤNG
 Bài toán: Hãy định nghĩa các toán tử so 
sánh cho lớp đối tượng CPhanSo
11.class CPhanSo
12.{
13. private:
14. int tu;
15. int mau;
16. public:
17. CPhanSo operator-(CPhanSo);
18. int operator > (CPhanSo);
19. int operator < (CPhanSo);
20. int operator >= (CPhanSo);
21. int operator <= (CPhanSo);
22. int operator == (CPhanSo);
23. int operator != (CPhanSo);
24.};
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 12
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. ỨNG DỤNG
1. CPhanSo CPhanSo::operator-
(CPhanSo x)
2. {
3. CPhanSo temp;
4. temp.tu=tu*x.mau-mau*x.tu;
5. temp.mau=mau*x.mau;
6. return temp;
7. }
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 13
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. ỨNG DỤNG
 Định nghĩa các toán tử so sánh
1. int CPhanSo::operator>
(CPhanSo x)
2. {
3. CPhanSo temp = *this – x;
4. if(temp.tu*temp.mau>0)
5. return 1;
6. else
7. return 0;
8. }
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 14
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. ỨNG DỤNG
 Định nghĩa các toán tử so sánh
1. int CPhanSo::operator<
(CPhanSo x)
2. {
3. CPhanSo temp = *this – x;
4. if(temp.tu*temp.mau<0)
5. return 1;
6. else
7. return 0;
8. }
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 15
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. ỨNG DỤNG
 Định nghĩa các toán tử so sánh
1. int CPhanSo::operator<=
(CPhanSo x)
2. {
3. CPhanSo temp = *this – x;
4. if(temp.tu*temp.mau<=0)
5. return 1;
6. else
7. return 0;
8. }
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 16
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. ỨNG DỤNG
 Định nghĩa các toán tử so sánh
1. int CPhanSo::operator>=
(CPhanSo x)
2. {
3. CPhanSo temp = *this – x;
4. if(temp.tu*temp.mau>=0)
5. return 1;
6. else
7. return 0;
8. }
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 17
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. ỨNG DỤNG
 Định nghĩa các toán tử so sánh
1. int CPhanSo::operator==
(CPhanSo x)
2. {
3. CPhanSo temp = *this – x;
4. if(temp.tu*temp.mau==0)
5. return 1;
6. else
7. return 0;
8. }
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 18
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
5. ỨNG DỤNG
 Định nghĩa các toán tử so sánh
1. int CPhanSo::operator!=
(CPhanSo x)
2. {
3. CPhanSo temp = *this – x;
4. if(temp.tu*temp.mau!=0)
5. return 1;
6. else
7. return 0;
8. }
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 19
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
6. BÀI TẬP
 Bài 01: Hãy định nghĩa tất cả các
phương thức toán tử so sánh
cho lớp đối tượng CPhanSo.
 Bài 02: Hãy định nghĩa tất cả các
phương thức toán tử so sánh
cho lớp đối tượng CHonSo.
 Bài 03: Hãy định nghĩa tất cả các
phương thức toán tử so sánh
cho lớp đối tượng CDiem trong
mặt phẳng Oxy. Biết rằng tiêu
chuẩn so sánh 2 điểm là so
sánh theo khoảng cách tới gốc
toạ độ. Điểm nào ở xa gốc hơn
thì lớn hơn.
LTHĐTKhoa CNTT
Chương 08 - 20
GV. Nguyễn Sơn Hoàng Quốc
ThS. Nguyễn Tấn Trần Minh Khang
6. BÀI TẬP
 Bài 04: Hãy định nghĩa toán tử
so sánh bằng và toán tử so sánh
khác cho tất cả các đối tượng
sau:
1. Lớp điểm (CDiem)
2. Lớp ngày (CNgay)
3. Lớp thời gian (CThoiGian)
4. Lớp đơn thức (CDonThuc)
5. Lớp điểm không gian 
(CDiemKhongGian)
6. Lớp đường thẳng (CDuongThang)
7. Lớp số phức (CSoPhuc)
8. Lớp đường tròn (CDuongTron)
9. Lớp lớp tam giác (CTamGiac)
10. Lớp hình cầu (CHinhCau)