Giải phẫu X quang ngực (Mới)
Nhắc lại các cấu trúc giải phẫu trên X quang ngực
Trình bày cách phân tích X quang ngực
Mô tả các bất thường trên X quang ngực
Các dấu hiệu X quang thường gặp
Tóm tắt nội dung Giải phẫu X quang ngực (Mới), để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút "TẢI VỀ" ở trên
BÔØ TRUNG THAÁT BÔØ PHAÛI TRUNG THAÁT 1.Thaân TM caùnh tay-ñaàu (P). 2.TMC treân. 3.Nhó (P). 4.TMC döôùi. 5.Roán phoåi (P). 6.Vieàn môõ tröôùc tim (Franges graisseuses). BÔØ TRAÙI TRUNG THAÁT 7.ÑM döôùi ñoøn (T). 8.Quai ÑMC. 9.Cung ÑMP. 10.Thaát (T). 11.Roán phoåi (T). 12.Vieàn môõ tröôùc tim (Franges graisseuses). GIAÛI PHAÃU CAÙC ÑÖÔØNG TRUNG THAÁT 1.Ñöôøng gaëp nhau cuûa maøng phoåi sau. 2.Ñöôøng gaëp nhau cuûa maøng phoåi tröôùc. 3.Ñöôøng caïnh ÑMC xuoáng. 4.Ñöôøng caïnh traùi coät soáng. 5.Ñöôøng caïnh phaûi coät soáng. 6.Ñöôøng caïnh phaûi khí quaûn. 7.Quai TM azygos. 8.Ñöôøng caïnh azygos-thöïc quaûn. 12 GIAÛI PHAÃU CAÙC ÑÖÔØNG TRUNG THAÁT ÑÖÔØNG GAËP NHAU CUÛA MAØNG PHOÅI SAU ( ) VAØ MAØNG PHOÅI TRÖÔÙC ( ) 13 GIAÛI PHAÃU CAÙC ÑÖÔØNG TRUNG THAÁT ÑÖÔØNG CAÏNH AZYGOS-THÖÏC QUAÛN GIAÛI PHAÃU ROÁN PHOÅI Bình thöôøng,roán phoåi (P) thaáp hôn roán phoåi (T) do ÑgM phoåi (P) chaïy ngang trong khi ÑgM phoåi (T) leo leân treân PQ goác (T) tröôùc khi chaïy xuoáng. Thöôøng thì bôø treân cuûa roán phoåi (P) laø bôø döôùi cuûa roán phoåi (T) (97%). Hieám khi hai roán phoåi ngang nhau (3%). Bình thöôøng,khoâng bao giôø roán phoåi (P) cao hôn roán phoåi (T). GIAÛI PHAÃU ROÁN PHOÅI November 9, 2021 GIAÛI PHAÃU CAÂY KHÍ PHEÁ QUAÛN GIAÛI PHAÃU CAÂY KHÍ PHEÁ QUAÛN GIAÛI PHAÃU CAÂY KHÍ PHEÁ QUAÛN GIAÛI PHAÃU HAÏCH BAÏCH HUYEÁT GIAÛI PHAÃU CÖÛA SOÅ PHEÁ - CHUÛ November 9, 2021 GIAÛI PHAÃU CAÙC RAÕNH LIEÂN THUØY GIAÛI PHAÃU CAÙC RAÕNH LIEÂN THUØY GIAÛI PHAÃU CAÙC RAÕNH LIEÂN THUØY GIAÛI PHAÃU PHAÂN VUØNG Treân phim loàng ngöïc thaúng,phoåi naèm hai beân trung thaát. Noù thöôøng ñöôïc chia laøm 3 vuøng moät caùch töông ñoái theo chieàu cao cuûa phoåi:Vuøng treân,giöõa vaø döôùi. Vuøng treân phoåi coøn ñöôïc chia thaønh vuøng ñænh vaø haï ñoøn. GIAÛI PHAÃU PHAÂN VUØNG 1.Vuøng ñænh phoåi. 2.Vuøng haï ñoøn. 3.Vuøng giöõa phoåi. 4.Vuøng ñaùy phoåi. 26 GIAÛI PHAÃU PHAÂN VUØNG Ngöôøi ta coøn chia ra vuøng trung taâm (central,perihilar) vaø ngoaïi vi (peripheral, subpleural):Vuøng ngoaïi vi coù beà roäng 4cm töø maøng phoåi trôû vaøo. GIAÛI PHAÃU PHAÂN VUØNG November 9, 2021 GIAÛI PHAÃU CAÙC THUØY VAØ PHAÂN THUØY November 9, 2021 GIAÛI PHAÃU CAÙC THUØY VAØ PHAÂN THUØY 30 GIAÛI PHAÃU CAÙC THUØY PHOÅI 31 GIAÛI PHAÃU CAÙC THUØY PHOÅI GIAÛI PHAÃU CAÙC THUØY PHOÅI GIAÛI PHAÃU CAÙC THUØY PHOÅI GIAÛI PHAÃU CAÙC THUØY PHOÅI PHÂN TÍCH X QUANG NGỰC THẲNG Phân tích độ đâm xuyên của tia (tia cứng hay mềm) vân phổi cách thành ngực 1cm mạch máu sau bóng tim hình mờ của cột sống sau bóng tim cột sống chỉ thấy rõ các đốt sống ngực D1 - D4. Tư thế chụp thẳng: Hai xương đòn cân xứng qua gai sau cột sống Khe khớp ức – đòn hai bên bằng nhau Hình mờ khí quản nằm dọc theo gai sau cột sống Phim chụp ở thì hít vào, vòm hoành phải ngang tầm với đầu trước xương sườn thứ 6. PHÂN TÍCH X QUANG NGỰC THẲNG Phim chụp ở tư thế đứng, bộc lộ lồng ngực tốt: thấy được túi hơi dạ dầy các thành phần như xương bả vai, tóc được đưa ra ngoài trường phổi. Quan sát nhanh phần mềm, xương, cột sống về độ dầy, tính chất cản tia, bờ trước khi phân tích vào bên trong PHÂN TÍCH X QUANG NGỰC THẲNG Quan sát nhanh màng phổi thành ngực, màng phổi hoành, màng phổi trung thất và các rãnh liên thùy. Phân tích hình ảnh trung thất: vị trí khí quản và phế quản gốc, các vân trung thất, bóng tim, động mạch phổi. Phân tích mô phổi tuần tự từ trên xuống, so sánh hai bên, quan sát hình ảnh các mạch máu đi ra từ rốn phổi. PHÂN TÍCH X QUANG NGỰC THẲNG Phân tích thêm: Hình ảnh cột sống Hình ảnh vòm hoành Hình ảnh màng phổi rãnh liên thùy Hình ảnh bóng tim, hình ảnh quai động mạch chủ, nhu mô phổi ở khoảng sáng sau xương ức và sau tim. PHÂN TÍCH X QUANG NGỰC NGHIÊNG MÔ TẢ BẤT THƯỜNG Đặc điểm bất thường là dạng quá sáng hay dạng mờ . Hình dạng, kích thước , đặc điểm ranh giới . Tính chất cản tia (đậm hay nhạt), tính chất đồng nhất (đồng nhất hay không). Tính chất ảnh hưởng của hình ảnh bất thường lên các bộ phận lân cận (thành ngực, màng phổi, cơ hoành, trung thất). Khuynh hướng tiến triển theo thời gian, theo cấu trúc giải phẫu CT Scan ngực MRI NGỰC NỘI SOI PHẾ QUẢN NỘI SOI PHẾ QUẢN HÔ HẤP KÝ (SPIROMETRY) GIỚI THIỆU Hô hấp ký là một trong bốn xét nghiệm cơ bản của thăm dò CNHH (hô hấp ký, đo tổng dung lượng phổi, khả năng khuếch tán của phổi và khí trong máu). Là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán COPD Là dụng cụ dùng để đo các thể tích hít vào và thở ra theo thời gian. Giá trị lâm sàng của HHK phụ thuộc vào chất lượng máy, kỹ thuật đo, và chọn giá trị dự đoán phù hợp. MÁY HHK ĐO LƯU LƯỢNG MÁY HHK ĐIỆN TỬ ĐỂ BÀN MÁY HHK XÁCH TAY CÁC CHỈ SỐ HÔ HẤP KÝ FVC ( Forced vital capacity): Thể tích khí toàn bộ được thở ra gắng sức trong một lần thở FEV 1 ( Forced expiratory volume in one second): Thể tích khí thở ra trong giây đầu Tỉ số FEV 1 /FVC (chỉ số Gaensler); FEV 1 /VC ( chỉ số Tiffeneau): Phân số khí được thở ra trong giây đầu liên quan với thể tích khí toàn bộ được thở ra CÁC CHỈ SỐ HÔ HẤP KÝ FEF 25-75% (Forced Expiratory Flow between 25% and 75% of the FVC)(L/s): Lưu lượng thở ra gắng sức trong khoảng 25 – 75% của dung tích sống gắng sức PEF ( Peak Expiratory Flow)(L/s): Lưu lượng thở ra đỉnh CÁC CHỈ SỐ HÔ HẤP KÝ PIF ( Peak Inspiratory Flow)(L/s): Lưu lượng hít vào đỉnh: Lưu lượng cao nhất trong lúc hít vào, thường được dùng để đánh giá tắc nghẽn đường hô hấp trên. MVV ( Maximal Volumtary Ventilation)(L/phút) Thể tích thông khí tự ý tối đa GIẢN ĐỒ THỂ TÍCH THEO THỜI GIAN ĐƯỜNG CONG LƯU LƯỢNG THỂ TÍCH KẾT QUẢ HÔ HẤP KÝ Bình thường Tắc nghẽn Hạn chế Dạng hỗn hợp HÔ HẤP KÝ CÁC GIÁ TRỊ BÌNH THƯỜNG CÁC GIÁ TRỊ BÌNH THƯỜNG ĐƯỢC DỰ ĐOÁN Tuổi Chiều cao Giới Chủng tộc Phụ thuộc vào: CÁC GIÁ TRỊ BÌNH THƯỜNG ĐƯỢC DỰ ĐOÁN (tt) Được dựa trên các khảo sát trong dân số lớn Các giá trị được dự đoán là các giá trị trung bình lấy từ kết quả khảo sát Không có các khảo sát trong dân số người già Tiêu chuẩn cho một hô hấp ký bình thường sau dãn phế quản FEV 1 : % dự đoán > 80% FVC: % dự đoán > 80% FEV 1 /FVC: > 0.7 Đường cong lưu lượng - thể tích và thể tích theo thời gian của một người bình thường HÔ HẤP KÝ BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN Tiêu chuẩn chẩn đoán hội chứng tắc nghẽn trên hô hấp ký FEV 1 : %dự đoán < 80 FVC: %dự đoán > 80 hoặc < 80 FEV 1 /FVC: < 0.7 Đường cong chỉ sự tắc nghẽn Các bệnh liên quan đến sự tắc nghẽn luồng khí COPD Hen phế quản Dãn phế quản Xơ hóa nang Sau lao phổi Ung thư phổi Viêm tiểu phế quản tắc nghẽn HÔ HẤP KÝ BỆNH PHỔI HẠN CHẾ Tiêu chuẩn bệnh phổi hạn chế FEV 1: % dự đoán > 80 hoặc < 80 FVC: % dự đoán < 80 FEV 1 /FVC: > 0.7 Đường cong chỉ sự hạn chế CÁC BỆNH GÂY RA RỐI LOẠN THÔNG KHÍ HẠN CHẾ Bệnh phổi Các bệnh phổi xơ hóa Bệnh bụi phổi Phù phổi Các khối u phổi Cắt phổi Bệnh ngoài phổi Dị dạng lồng ngực Béo phì Có thai Các rối loạn thần kinh cơ Xơ hóa ngực RỐI LOẠN THÔNG KHÍ HỔN HỢP FEV 1 : % dự đoán < 80% FVC: % dự đoán < 80% FEV 1 /FVC: < 0.7 Đường cong chỉ rối loạn thông khí kiểu hổn hợp Thể tích, lít Thời gian, giây Bình thường Tắc nghẽn + hạn chế HÔ HẤP KÝ ĐƯỜNG CONG LƯU LƯỢNG - THỂ TÍCH Các dạng đường cong lưu lượng thể tích CHỈ ĐỊNH Đánh giá các triệu chứng, các dấu hiệu bệnh phổi Đánh giá sự tiến triển của bệnh phổi Theo dõi hiệu quả điều trị Đánh giá nguy cơ hô hấp trước phẫu thuật Giám định y khoa về sức khỏe hô hấp Tầm soát các đối tượng có nguy cơ bệnh phổi Theo dõi tác dụng độc hại của một số thuốc, hóa chất CHỐNG CHỈ ĐỊNH Tình trạng tim mạch không ổn định Nhồi máu cơ tim gần đây Phẫu thuật mắt, ngực, bụng gần đây Tràn khí màng phổi Phình động mạch chủ Ho ra máu Các tình trạng cấp tính như chóng mặt, viêm phổi CÁC BIẾN CHỨNG Ngất, chóng mặt, nhức đầu nhẹ Co thắt phế quản Ho Giảm độ bão hòa oxy nếu điều trị oxy bị gián đoạn Áp lực nội sọ tăng Tràn khí màng phổi Đau ngực Nhiễm trùng KHÍ MÁU ĐỘNG MẠCH (ARTERIAL BLOOD GAS) TEST ALLEN ABG Các thông số trong KMĐM Sơ đồ tóm tắt phân tích nhiễm toan pH cao PaCO 2 ? B ì nh thường Thấp Cao KIỀM HÔ HẤP Y = pH / PaCO 2 x 100 KIỀM CHUYỂN HO Á X = (0,7 x HCO 3 — + 20) 1,5 Kiềm chuyển ho á phối hợp Kiềm hô hấp cấp /mạn Đợt cấp kiềm hô hấp mãn Toan chuyển ho á phối hợp Toan hô hấp phối hợp (b ù dư) Kiềm chuyển ho á b ù trừ đủ Kiềm hô hấp phối hợp (b ù thiếu) Y > 0,8 Y 0,8 /0,3 Y < 0,3 Y = 0,4 - 0,8 PaCO 2 > X PaCO 2 = X PaCO 2 < X Sơ đồ tóm tắt phân tích nhiễm kiềm SOI TƯƠI ĐÀM NẤM ASPERGIL LUS NẤM CANDIDA NHUỘM GRAM ĐÀM N huộm Ziehl-Neelson CẤY ĐÀM Độ nhạy và độ đặc hiệu cao Lợi ích lớn nhất cảnh báo cho thầy thuốc về vi trùng kháng thuốc. Pseu Aeguginosae Staphylococcus_aureus H.Influenzae. Klebsiella Pneumoniae Streptococcus Pneumoniae Streptococcus Pneumonia Staphylococcus_aureus H.Influenzae. Pseu Aeguginosae CAP - CẤY ĐỊNH LƯỢNG PSB ( protected specimen brushing) : 10 3 CFU/ml BAL (bronchoalveoìar lavage) : 10 4 CFU/ml Đàm: 10 4 – 10 5 CFU/ml Dịch hút qua NKQ: 10 6 CFU/ml Peleg AY, Hooper DC, N Eng J Med 2010; 362: 1804-1813 HUYẾT THANH CHẨN ĐOÁN Nhận định kết quả các phản ứng kết hợp kháng nguyên – kháng thể. Huyết thanh chẩn đoán làm 2 lần cách nhau tối thiểu 10 ngày, chuẩn độ lần 1 tăng cao hoặc lần 2 gấp 4 lần sẽ giúp ích cho chẩn đoán viêm phổi do tác nhân gây bệnh không điển hình KẾT LUẬN H ình ảnh học Chức năng Vi sinh học Từ những kỹ thuật đơn giản đến phức tạp theo từng nhóm bệnh lý hô hấp Chúng ta cần phối hợp triệu chứng lâm sàng, quá trình diễn biến bệnh với các phương pháp cận lâm sàng để có sự phân tích hợp lý, logic vấn đề của người bệnh
File đính kèm:
giai_phau_x_quang_nguc_moi.ppt
