Đề cương môn Tin học đại cương - Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không

(i) trong đó I là một biến nguyên bất kỳ chạy từ 1 đến 24 như sau: 
 For i:=1 to 24 do writeln(i); 
 Vòng lặp for có ý nghĩa chạy từ 1 (giá trị đầu) tới 24 (giá trị cuối ) Với mỗi giá trị của 
i máy sẽ thực hiện công việc viết sau do 
Cụ thể hơn vòng lặp For này được thực hiện như sau: 
B1:Đầu tiên I lấy giá trị ban đầu là 1. So sánh thấy giá trị I:=1 nhỏ hơn 24 nên lệnh 
writeln (i) được thực hiện và in số 1 ra màn hình. 
B2:Sau đó I nhận giá trị tiếp theo i: = succ(i) tức i:= i+1 lúc này i= 2 vẫn nhỏ hơn 24 
nên lệnh writeln(i) vẫn được thực hiện và 2 được in ra màn hình 
B3:Chương trình lại tiếp tục cho đến khi nào i=25 khi đó i lớn hơn 25 thì mới dung 
vòng lặp 
Mẫu viết tổng quát của ví dụ trên là: 
 For biến_điều_khiển := giá_ trị_khởi_đầu To giá_trị_cuối Do 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 60 
¾ Lưu đồ thuật toán của vòng lặp For 
Ví dụ 1 : Viết chương trình tính tổng S = 1+2+...+10. 
Program TinhTong; 
Uses crt; 
Var i,S:integer; 
Begin 
 Clrscr; 
 S:=0; { khởi gán giá trị tổng cho 0} 
 For i:=1 to 10 do S:=S+i; 
 Writeln('Ket qua la :',S); 
 Readln; 
End. 
Ví dụ 2: Viết chương trình tính S=N!. Ta biết N!= 1*2*3*4….N 
 Program Tinhgiaithua; 
Uses crt; 
Var N,i,S:integer; 
Begin 
 Clrscr; 
 Write('Nhap vao gia tri cua N :'); Readln(N); 
 i<=n 
T 
i
i = i+1 
F
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 61 
 S:=0; { khởi gán giá trị tổng cho 0} 
 For i:=1 to N do S:=S*i; 
 Writeln('Ket qua la :',S); 
 Readln; 
End. 
Ví dụ 3: Cho số tự nhiên n , hãy lập trình để tính các tổng sau : 
a. a. 1 + 1/22 + 1/32 + … + 1/n2 
b. b. 1 + 1/2! + 1/3! + … + 1/n! 
a) 
Program tinha; 
 Var n , i : Integer ; 
 S : Real ; 
 BEGIN 
 Write (' Nhap n : ') ; Readln (n) ; 
 S := 0 ; 
 For i := 1 To n Do 
 S := S + 1 / sqr(i) ; 
 Writeln (' S = ', S:0:2) ; 
 Readln ; 
 END . 
b) 
Program tinhb; 
 Var n , i , gt : integer; 
 S : Real ; 
 BEGIN 
 Write (' Nhap n : ') ; Readln(n) ; 
 gt := 1 ; 
 s := 0 ; 
 For i :=1 To n Do 
 Begin 
 p := p * i ; (* tính i *) 
 S := S + 1 / p ; 
 End ; 
 Writeln (' S = ', S:0:2) ; 
 Readln ; 
 END . 
 Ví dụ 4: Viết chương trình in ra màn hình các giá trị của bảng mã ASCII từ 
0→255. Gợi ý: Cho biến i chạy từ 0 → 255. In ra màn hình i và CHR(i). 
Program bangmaASCII 
Uses crt; 
Var 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 62 
 I: integer; 
Begin 
Clrscr; 
For i:=1 to 255 do write(char(i)); 
Readln; 
End. 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 63 
Bài 8: KIỂU DỮ LIỆU MẢNG 
1. Mảng và cách khai báo mảng 
a. Định nghĩa mảng 
Là kiểu dữ liệu có cấu trúc bao gồm 1 số cố định các phần tử và có cùng kiểu dữ liệu. 
được truy xuất thông qua chỉ số. 
+ Đặc điểm của mảng 
- Một mảng dữ liệu gồm một số hữu hạn các phần tử cùng kiểu dữ liệu gọi là các 
kiểu cơ bản 
- Số phần tử của mảng được xác định ngay từ khi định nghĩa 
- Mỗi phần tử của mảng được truy xuất trực tiếp thông qua chỉ số. 
 Tên_mảng[ chỉ số] 
Ví dụ: Mảng A gồm 5 phần tử : A[1] =7, A[2]=9, A[3]=0, A[4] = -2, A[5] =3: 
Tên mảng là A 
 A[1]=7 A[2]=9 A[3]=0 A[4]=-2 A[5]=3 
b. Cách khai báo mảng 1 chiều 
Khai báo mảng một chiều hay còn gọi là dãy hoặc mảng 
VAR 
 Tênmảng : Array[csd . . csc] of kiểudữliệu ; 
Trong đó : 
- csd(chỉ số đầu) và csc (chỉ số cuối) đó là hai hằng mà csd<=csc trong đó csd, 
csc không thể là kiểu số thực và kiểu chuỗi chỉ có thể là kiểu số nguyên, ký 
tự… 
- kiểu dữ liệu: là các kiểu dữ liệu chuẩn như integer, real, string, char…. 
Ví dụ 
Chỉ số
Các giá trị mảng có 
cùng kiểu dữ liệu 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 64 
- Hoten: array[1..10] of string[30]; {Khai báo họ tên cua 10 sinh vien có độ dài 
tối đa là 30 ký tự} 
- Dtoan: array[1..10] of integer; { khai báo điểm toán của tối đa 10 học sinh theo 
kiểu nguyên} 
Chú ý : chúng ta có thể viết kết họp khai báo 
- Dtoan,dly,dhoa : array[1..100] of real; 
- A : Array[1..10] of Real; 
Mảng trên có tên là A, gồm 10 phần tử cùng kiểu Real, ứng với các chỉ số 1, 2, ..., 10, 
đó là: A[1], A[2], ..., A[10] 
Ví dụ bài tập 1 : Nhập vào một mảng A gồm n các số nguyên và in các số đó ra 
màn hình 
Program mang; 
Uses crt; 
Var 
 A: array[1..50] of integer; 
 i,n: integer; 
Begin 
Writeln(‘nhap vao so phan tu : ’); readln(n); 
For i:=1 to n do { thục hien các công viec nhap} 
Begin 
Write(‘A[‘,i ,’]= ’); 
Readln(a[i]); 
End; 
{in mang} 
Writeln(‘ in mang vua duoc nhap ’) 
For i:=1 to n do 
Write (‘a[‘,I,’] =’ , a[i] :5 , ‘ ‘); 
Readln; 
End. 
Ví dụ bài tập 2 : Nhập vào một mảng A gồm n các số nguyên, tính tổng các số 
vừa nhập và in các số, tổng đó ra màn hình 
Program mang; 
Uses crt; 
Var 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 65 
 A: array[1..50] of integer; 
 i, n, s : integer; 
Begin 
Writeln('nhap vao so phan tu : '); readln(n); 
For i:=1 to n do { th?c hien các công viec nhap} 
Begin 
Write('A[',i ,']= '); 
Readln(a[i]); 
End; 
{tính tong} 
s:=0; {ban đầu chúng ta phai khởi tạo s =0) 
for i:=1 to n do 
 s:= s+a[i]; 
{in mang} 
writeln('in mang vua duoc nhap'); 
For i:=1 to n do 
Write ('a[',I,'] =' , a[i], ' ' ); 
write(' tong s =', s) ; 
Readln; 
End. 
Ví dụ bài tập 3 : Nhập vào một danh sách gồm n học sinh, in ra số thứ tự và tên 
của học sinh tương ứng của n sinh viên đó 
Program mang; 
Uses crt; 
Var 
 ht: array[1..50] of string; 
 i,n : integer; 
Begin 
Writeln('nhap vao so sinh viên : '); 
readln(n); 
For i:=1 to n do { th?c hien các công viec nhap} 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 66 
Begin 
Write('ht[',i ,']= '); 
Readln(ht[i]); 
End; 
writeln('in mang vua duoc nhap'); 
writeln('STT Ho va tên'); 
For i:=1 to n do 
Writeln ( i ,' ', ht[i]: 8, ' ' ); 
Readln; 
End. 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 67 
BÀI TẬP ÔN TẬP 
 Chương I: NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC 
 Câu 1: Hãy nêu khái niệm về thông tin và chỉ đơn vị đo thông tin? 
 Câu 2: Hãy nêu khái niệm tin học và ứng dụng của tin học? 
 Câu 3: Hãy nêu khái niệm về máy tính điện tử? 
 Câu 4: Hãy nêu khái niệm về máy vi tinh và đặc điểm của nó? 
 Câu 5: Trình bày các bộ phận cấu thành nên máy vi tính? 
 Câu 6: Khái niệm hệ đếm? 
 Câu 7: Hệ đếm nhị phân là gì? Dùng để làm gì? 
 Câu 8: Trình bày quy tắc đổi số từ hệ 10 sang một hệ bất kỳ? 
 Câu 9:Hãy nêu khái niệm thuật toán và lưu đồ thuật toán? 
Câu 10.Vẽ lưu đồ thuật toán giải quyết bài toán Nhập vào số nguyên n. Kiểm tra nếu n 
>0 tăng n lên 1 đơn vị và xuất kết quả ra màn hình 
Câu 11. Vẽ lưu đồ thuật toán giải quyết bài toán Nhập vào số nguyên n. Nhập vào số n 
nếu n là chẵn xuất ra màn hình là “ N chẵn” ngược lai xuất ra màn hình “n lẻ ” 
Câu 12. Tính tổng: s = 1+2+3+..... + n ( n>0 ) 
Chương II: HỆ ĐIỀU HÀNH MS WINDOWS 
Câu 1: Khái niệm hệ điều hành 
Chương III: PHÒNG VÀ CHỐNG VIRUS 
Câu 1: Khái niệm virus máy tính và đặc điểm của các chương trình virus máy tinh? 
Câu 2: Phân loại virus máy tính? 
Câu 3: Hãy nêu các con đường lây lan chủ yếu của virus máy tính? 
Chương IV: SOẠN THẢO VĂN BẢN VỚI MS WORD 
Bài tập thực hành Số 1: 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 68 
1. Khởi động WORD và thoát khỏi Word bằng các cách khác nhau và quan sát màn 
hình Word khi khởi động. 
2. Sau khi khởi động WORD xong thì thực hiện các thao tác sau và sau mỗi thao tác 
hãy nhìn lên màn hình và cho nhận xét. 
a. Cho ẩn | hiện thước đo 
Chọn lệnh View | Ruler; Lặp lại một lần nữa 
b. Cho ẩn | hiện các thanh công cụ: 
 Cách 1: 
- Chọn lệnh View | Toolbars -> Standard 
- Chọn lệnh View | Toolbars -> Formatting 
- Chọn lệnh View | Toolbars -> Drawing 
- Chọn lệnh View | Toolbars -> Table and Border 
Cách 2: 
- Nháy nút chuột phải chuột vào Menu Bar 
- Chọn một Toolbar trong danh sách các Toolbar 
c. Thay đổi tỉ lệ hiển thị văn bản 
Cách 1: 
- View /Zoom…./75 % 
- View /Zoom…./100 % 
- View /Zoom…./90 % 
d. Thay đổi đơn vị đơn vị đo 
- Chọn lệnh Tools / Options..../General /Measurement Units 
Bài tập thực hành số 2: 
BT1. Mở một tệp tin mới . Gõ đoạn văn bản sau không dấu 
QUE HUONG 
Que huong la chum khe ngot 
Cho con treo hai moi ngay 
Que huong la duong di hoc 
Con ve rop buom vang bay 
Que huong la con dieu biec 
Tuoi tho con tha tren dong 
 Que huong la con do nho 
Em dem khua nuoc ven song 
Que huong la cau tre nho 
Me ve non la nghieng che 
Cách 2: Trên thanh công cụ 
Standard 
Yêu Cầu: 
1. Lưu lại tệp tin với tên là BT1.Doc 
2. Đóng tệp tin BT1.DOC 
3. Mở tệp tin BT1.DOC vừa đóng 
4. Ghi lại tập tin BT1.DOC với tên 
mới là QUEHUONG.DOC 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 69 
Que huong la dem trang to 
Hoa cau rung trang ngoai them 
Que huong moi nguoi chi mot 
Nhu la chi mot me thoi 
Que huong neu ai khong nho 
Se khong lon noi thanh nguoi. 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 70 
Trường Cao đẳng nghề dịch vụ Hàng Không  
Môn: Tin học đại cương Biên soạn: Hoàng Thị Thùy 71 
1: Cho biết các tên sau hãy chỉ ra tên nào viết đúng, sai tại sao 
X1 
Canbo 
_1 
_A_ 
1xt 
Begin 
y-5 
delta 
 2: Hãy viết chương trình vẽ hình chữ nhật như sau 
 ***************** 
 ***************** 
 ***************** 
 ***************** 
 ***************** 
 3. Nhập vào số nguyên n. Kiểm tra nếu n >0 tăng n lên 1 đơn vị và xuất kết quả ra 
màn hình 
4. Nhập vào số n nếu n là chẵn xuất ra màn hình là “ N chẵn” ngược lai xuất ra màn 
hình “n lẻ ” 
5. Tính tổng: s = 1+2+3+..... + n ( n>0 )