Chụp X quang xương sườn thế tiếp tuyến - Ngô Minh Bảo

CHỤP X QUANG XƯƠNG SƯỜNTHẾ TIẾP TUYẾN 
CN. NGÔ MINH BẢO 
KHOA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH 
BỆNH VIỆN CHỢ RẪY 
1 
2 
A. TỔNG QUAN 
Sơ lược giải phẫu 
 Bình thường có 12 cặp xương sườn 
 Trường hợp đặc biệt (hiếm) có thêm xương sườn cổ và xương sườn số 13 
Gãy xương sườn 
Là 1 tổn thương thường gặp trong chấn thương ngực: 
Gãy xương sườn từ 4 đến 10 là phổ biến nhất 
Gãy xương sườn 1, 2, 3 gặp ở những bệnh nhân nặng có liên quan đến chấn thương phần cao (đầu, mặt, cổ) 
Gãy xương sườn 11, 12 thường đi kèm với tổn thương các tạng ổ bụng 
A. TỔNG QUAN 
3 
4 
Gãy xương sườn 
Phân loại ( Dr Jeremy Jones ◉ and  Dr Henry Knipe ) 
 - Nặng: Gãy nhiều xương (3 xương trở lên), có di lệch, có mảng sườn di động,  có thể gây ra nhiều biến chứng (tràn khí, tràn máu màng phổi, xẹp phổi, ) gây nguy hiểm đến tính mạng 
 - Nhẹ: Gãy/nứt 1 hoặc 2 xương ít di lệch, gây cho bệnh nhân cảm giác khó chịu (đau khi ho, đau khi thở mạnh, )	 
A. TỔNG QUAN 
Gãy xương sườn 
Phương tiện chẩn đoán 
X Quang 
CT scan đa lát cắt 
Siêu âm 
. 
A. TỔNG QUAN 
5 
Gãy xương sườn 
So sánh CT ngực và X Quang ngực: 
Về chất lượng hình ảnh và giá trị chẩn đoán thì CT scan là phương tiện chẩn đoán vượt trội hơn so với X Quang ngực 
A. TỔNG QUAN 
6 
Gãy xương sườn 
So sánh CT ngực và X Quang ngực: 
Tuy nhiên, các trường hợp chấn thương ngực nhẹ mà bác sĩ lâm sàng chỉ muốn xác định bệnh nhân có bị gãy xương sườn hay không , chụp X Quang ngực có những lợi điểm sau cho bệnh nhân: 
Chịu liều tia thấp (#0,02 mSv/lần chụp) 
Chi phí thấp 
Thực hiện được ở các cơ sở y tế không có máy CT scan 
A. TỔNG QUAN 
7 
Gãy xương sườn 
Chụp X Quang ngực là lựa chọn đầu tiên của bác sĩ lâm sàng 
A. TỔNG QUAN 
8 
Chụp X Quang XƯƠNG SƯỜN THẾ TiẾP TUYẾN 
L à chiều thế biến thể của kỹ thuật chụp X Q uang xương sườn 
Hữu ích trong trường hợp gãy nhẹ, khó phát hiện 
Bổ sung hiệu quả cho chiều thế chụp X Quang ngực thẳng 
Mục đích: 
Đưa hình ảnh xương sườn bị gãy (nếu có) về khu vực thành ngực 
Tạo sự khác biệt với hình ảnh trên phim X Quang ngực thẳng 
A. TỔNG QUAN 
9 
1) Chuẩn bị dụng cụ: 
Máy chụp X Quang 
Cỡ phim / Cassette : 35 X 43 cm 
Bút lông đánh dấu 
B. KỸ THUẬT 
10 
2) Chuẩn bị bệnh nhân: 
a. Tháo bỏ những vật cản quang ra khỏi vùng chụp 
b. Dùng bút lông đánh dấu điểm đau (bn ho, thở mạnh) 
B. KỸ THUẬT 
11 
 3) Chiều thế: 
- Bệnh nhân đứng sát Bucky , điểm đánh dấu càng gần mặt phim càng tốt . Điều chỉnh bệnh nhân để mặt phẳng tiếp tuyến với điểm đánh dấu (tưởng tượng) thẳng góc với mặt phim và nằm giữa chiều dài phim. Hai tay đưa ra khỏi vùng chụp 
- Điều chỉnh cassette để bờ trên phim lấy hết xương sườn số 1 hoặc bờ dưới phim lấy hết xương s ườ n số 12 
- Tia trung tâm ngắm ngay điểm đánh dấu và thẳng góc với mặt phim 
B. KỸ THUẬT 
12 
3) Chiều thế: 
B. KỸ THUẬT 
13 
4) Yếu tố kỹ thuật tham khảo: 
B. KỸ THUẬT 
14 
FFD 
kVp 
mAs 
Mành 
Col. 
1,8 - 2 m 
90 
10 
Bucky 
Phủ hết phim 
15 
B. KỸ THUẬT 
5) So sánh kỹ thuật dùng mAs thấp và mAs cao 
kVp 120 
mAs 2 
kVp 90 
mAs 10 
6) Chú ý: 
Thông tin bệnh nhân (Họ tên, giới tính, năm sinh, ID, ) 
Đánh dấu (P), (T) 
Lấy hình lúc bệnh nhân nín thở sau khi hít vào tối đa 
B. KỸ THUẬT 
16 
17 
18 
VIP 
19 
20 
L 
22 
L 
23 
24 
R 
 Ưu điểm : Đ ơn giản, dễ thực hiện, hiệu quả, tiết kiệm , liều xạ thấp, đặc biệt áp dụng tốt ở những tuyến y tế cơ sở không có trang bị máy CT scan. 
 Khuyết điểm : Chỉ khảo sát tốt các xương sườn từ 4-10 . 
C. KẾT LUẬN: 
25 
Nguồn tham khảo: 
 Sách CHIỀU THẾ CHỤP X QUANG THÔNG THƯỜNG, ĐH Y Dược TPHCM 
 Xin cám ơn 
27