Chẩn đoán và điều trị tăng huyết áp - Trần Văn Huy

i liệu pháp tiêu sợi huyết 
Đột quỵ 
TMCB cấp 
(NMN) 
Tránh hạ áp qúa mức có thể làm nặng thêm tình trạng thiếu máu não cục bộ 
Sau pha cấp 
của đột qụy 
hoặc 
TBMNTQ 
Mục tiêu HA < 140/90 mmHg 
ƢCMC + lợi tiểu đƣợc khuyến cáo 
ƯCMC: ức chế men chuyển; HATT: huyết áp tâm thu; HATTr: huyết áp tâm trương; TIA: cơn thiếu máu não thoáng qua 
43 
THA Trong Xuất Huyết Não 
1/ Bệnh nhân XHN với HATT giữa 150-
220mmHg mà không chống chỉ định điều trị 
hạ áp,hạ HA cấp đến 140mmHg là an toàn ( I; 
A) và có thể có hiệu qủa cải thiện chức năng 
(IIa; B). 
2/ Bệnh nhân XHN với HATT >220 mm Hg, cần 
hạ huyết áp bằng thuốc truyền tĩnh mạch với 
theo dõi sát thường xuyên ( IIb; C). 
44 
Medical Education & Information – for all Media, all Disciplines, from all over the World 
Powered by 
2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension 
The Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC) - J Hypertension 2013;31:1281-1357 
Khuyến Cáo Xem xét thêm 
Mục tiêu HA ở bệnh nhân THA có suy tim : <140/90 mmHg (Ia,B) nhưng có thể xem xét <130/80 mmHg. 
Cần hạ HA chậm. Bệnh nhân lớn tuổi có khoảng hiệu áp rộng hạ HATT có thê gây hạ HATTr (<60mmHg) làm suy tim 
năng hơn (IIa/B) nên cần tránh hạ HA tư thế đứng và HATT<130 mm Hg và HATTr <65 mm Hg 
Các thuốc đã chứng minh giảm TV ở bn suy tim 
cũng hạ HA bao gồm: ƯCMC (hoặc CTTA), BBs 
(carvedilol, metoprolol succinate, bisoprolol, or 
nebivolol), và kháng aldosterone (I;A) 
• Giảm tử vong và nhập viện (I,A) 
Không có chứng cứ với bất kỳ thuốc hạ HA nào 
có hiệu qủa ở bệnh nhân suy tim có EF bảo tồn 
(suy tim tâm trương) 
• Tuy nhiên trong những bệnh nhân nầy và bệnh 
nhân rôi loạn chức năng tâm thu xem xét hạ 
HATT đến ∼ 140 mmHg (IIa,C) 
• Hướng dẫn điều trị để giảm triệu chứng 
Xem xét ƢCMC và CTTA (và BBs và kháng aldosterone khi có cùng suy tim hiện diện) ở bệnh 
nhân có nguy cơ Rung Nhĩ hoặc Rung Nhĩ tái phát (IIa,C) 
Liệu pháp hạ áp trong tất cả bệnh nhân với phì 
đại thất trái (I,B) 
• Chọn lựa thuốc ban đầu với khả năng giảm phì đại 
thất trái lớn hơn (ƯCMC, CTTA, CKCa) (IIa,B) 
THA ở bệnh nhân có Suy Tim 
. 
VSH/VNHA 2014 ASH/ISH 2014 
CKCa: chẹn kênh Canxi; UCMC: ức chế men chuyể ; CTTA: chẹn thụ thể angiotensin II; BB: chẹn bêta; NMCT: nhồi máu cơ tim. HATT: huyết áp tâm thu EF: phân suất tống 
máu; BMV: bệnh mạch vành 
Medical Education & Information – for all Media, all Disciplines, from all over the World 
Powered by 
2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension 
The Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC) - J Hypertension 2013;31:1281-1357 
Khuyến Cáo Xem xét thêm 
Mục tiêu HA ở bệnh nhân THA có bệnh mạch vành mạn: <140/90 mmHg (Ia,B) 
Mục tiêu HA <130/80 mm Hg xem xét trong bệnh ĐMV có đột quỵ trước đó hoặc TIA hay tương đương 
nguy cơ bệnh ĐMV (IIb;B) 
BBs, ƯCMC , Lợi tiểu cho bệnh nhân THA có 
tiền sử NMCT (I,A) 
Sự kết hợp một BB, một ƯCMC hoặc CTTA và một 
thuốc lợi tiểu thiazide/giống thiazide cũng nên 
xem xét trong trường hợp không có NMCT trước, 
RLCNTT, ĐTĐ hoặc BTM có protein niệu (IIa; B). 
Nếu BB chống chỉ định hoặc không dung nạp, 
chẹn kênh canxi nondihydropyridine (như 
diltiazem hoặc verapamil) có thể được thay thế, 
nhưng không được thay thế khi có RLCNTT 
(IIa;B). 
Chẹn Ca tác dụng kéo dài dihydropyridine có thể 
được thêm vào trên nền cơ sở của BB, ƯCMC và 
thiazide/giống thiazide nếu đau thắt ngực hoặc 
THA vẫn không kiểm soát được (IIa;B 
Sự kết hợp BB và một trong các Non DHP CCB 
(diltiazem hoặc verapamil) cần sử dụng thận 
trọng ở BMV có triệu chứng và THA vì tăng nguy 
cơ đáng kể rối loạn nhịp chậm và suy tim (IIa; 
B). 
Không chống chỉ định dùng kháng tiểu cầu hoặc 
thuốc chống đông máu trong THA, ngoại trừ THA 
nặng chưa kiểm soát được, nhằm tránh nguy cơ 
xuất huyết não (IIa; C). 
THA ở bệnh nhân có Bệnh Mạch Vành Mạn ĐTNÔĐ 
VSH/VNHA 2014 ASH/ISH 2014 
CKCa: chẹn kênh Canxi; UCMC: ức chế men chuyển; CTTA: chẹn thụ thể angiotensin II; BB: chẹn bêta; NMCT: nhồi máu cơ tim. HATT: huyết áp tâm thu EF: phân suất tống 
máu; BMV: bệnh mạch vành 
Medical Education & Information – for all Media, all Disciplines, from all over the World 
Powered by 
2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension 
The Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC) - J Hypertension 2013;31:1281-1357 
Khuyến Cáo Xem xét thêm 
Mục tiêu HA: <140/90 mm Hg ở những bệnh nhân HCVC huyết động ổn định (IIa; C). <130/80 mm Hg tại 
thời điểm xuất viện là một lựa chọn hợp lý (IIb; C) 
BB: là thuốc nền tảng trong điều trị HCMVC, với các 
loại chọn lọc β1, ISA (-) uống nên dùng ngay trong 
24g đầu nếu không có chống chỉ định BB ở bệnh nhân 
HCVC (I/A) 
BB tĩnh mạch (esmolol) có thể xem xét trong THA nặng 
hoặc TMCBCT liên tục (IIa/B). Bn huyết động không 
ổn định hoặc khi suy tim mất bù tồn tại, BB nên trì hoãn 
cho đến khi ST ổn định (I/A) 
ƢCMC (I/A) CTTA (I/B): NMCT mặt trước, THA 
kéo dài, RLCNTT, ST hoặc ĐTĐ. HCVC nguy cơ thấp 
với EF bảo tồn và không ĐTĐ các ƯCMC có thể coi 
thuốc hàng đầu (IIa/A 
Nitroglycerine: giảm triệu chứng TMCTCB, xung huyết 
phổi hạ áp trung bình. Chưa có chứng cứ làm sàng ủng 
hộ kết cục trong HCMVC (I/C). Nitrates nên tránh khi 
nghi ngờ NMCT thất phải và khi huyết động không ổn 
định 
BB chống chỉ định/không dung nạp: Non DHP CCB 
có thể thay thế nếu TMCBCT tiếp tục và không có ST 
hoặc RLCNTT. Nếu ĐTN hoặc THA không kiểm soát 
với một BB đơn lẻ, DHP CCB tác dụng kéo dài được 
thêm vào sau khi sử dụng tối ưu của ƯCMC (IIa/B). 
Chẹn kênh Ca: không thấy hữu ích ở NMCT ST 
chênh cấp 
Đối kháng Aldosterone: chỉ định cho bệnh nhân đã nhận 
BB và ƯCMC sau NMCT và có RLCNTT và hoặc suy tim 
hoặc ĐTĐ. Nồng độ kali huyết thanh phải được theo dõi 
(I/A). 
Thuốc lợi tiểu: quai ưu tiên hơn thiazide/ giống thiazide 
trong HCVC có suy tim (NYHA III hoặc IV) hoặc suy 
thận với MLCT ước lượng <30 mL/p. Nếu HA không 
kiểm soát với BB, ƯCMC và kháng aldosterone: lợi tiểu 
thiazide/ kiểu thiazide được thêm vào (I;B) 
VSH/VNHA 2014 ASH/ISH 2014 
CKCa: chẹn kênh Canxi; UCMC: ức chế men chuyển; CTTA: chẹn thụ thể angiotensin II; BB: chẹn bêta; NMCT: nhồi máu cơ tim. HATT: huyết áp tâm thu EF: phân suất tống 
máu; BMV: bệnh mạch vành 
 THA ở bệnh nhân có Hội Chứng Mạch Vành Cấp 
Medical Education & Information – for all Media, all Disciplines, from all over the World 
Powered by 
2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension 
The Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC) - J Hypertension 2013;31:1281-1357 
Tình trạng lâm sàng Khuyến cáo* 
THA cấp cứu là tình trạng HA tăng 
cao >180/120mmHg với các biểu 
hiện đe dọa hoặc tổn thương cơ quan 
đang tiến triển 
 Điều trị THA cấp cứu tùy vào loại tổn thương cơ quan 
và ranh giới mức độ mà có thể không hạ HA như 
trong đột quỵ cấp hay hạ nhanh với cẩn trọng tối đa 
như trong phù phổi cấp, bóc tách đông mạch chủ 
Thuốc điều trị THA cấp cứu. Trong hầu hết các trường hợp bệnh nhân cần nhập viện 
điều trị hạ HA bằng thuốc đường TM để giảm các biến 
cố với mức hạ HATB không qúa 25% trong 1 giờ đầu; 
nếu sau đó bệnh nhân ổn định có thể hạ HA đến 
160/100-110mmHg trong 2 giờ đến 6 giờ kế tiếp 
HA tăng cao đơn thuần không có tổn 
thương cơ quan cấp (THA khẩn 
cấp) với nhức đầu chóng mặt lo lắng 
nhiều không xem như THA cấp cứu . 
Đích điều trị là HATTr 100–110 mm Hg trong nhiều 
giờ , không cần nằm viện, tái khám sau 24 giờ. Điều trị 
thuốc uống hoặc tiêm và có thể cho thêm an thần. Hạ 
HA nhanh cần tránh để giảm nguy cơ thiếu máu não 
hoặc thiếu máu cơ tim cục bộ 
THA Cấp Cứu 
VSH/VNHA 2014 
*Khuyến cáo trong điều trị THA cấp cứu hiện còn thiếu chứng cứ trong các thử nghiệm 
có đối chứng nên cần th o dõi sát tình trạng lâm sàng và điều trị theo cá nhâ 
KẾT LUẬN 
55 
Một số điểm mới khuyến cáo chẩn đoán & điều trị THA VN 2015 
• Phương pháp đo HA được bổ sung là HA tại nhà và đo 
HA liên tục (HA Holter 24 giờ). 
• Phân giai đoạn THA theo ESC/ESH 2013. 
• Tăng cường các chỉ điểm chẩn đoán phân tầng nguy cơ 
THA. 
• Tái khẳng định 5 nhóm thuốc như ESC/ESH 2013 
• Mục tiêu điều trị và phân nhóm điều trị 
• Phối hợp thuốc 
• THA với các điều kiện đi kèm. THA có BMV, ĐTĐ, ĐQ 
56 
Tài liệu tham khảo 
1) Khuyến cáo chẩn đoán và xử trí THA Hội Tim Mạch học Việt nam 2008. 
2) Khuyến cáo xử trí THA của Hội THA Anh quốc (BSH), NICE 2013. 
3) Khuyến cáo xử trí THA của Hội THA châu Âu (ESH) 2013. 
4) Khuyến cáo thực hành lâm sàng xử trí THA trong cộng đồng của Hội THA Hoa Kỳ/ Hội THA 
Quốc Tế (AHS/ISH) 2014. 
5) Khuyến cáo dựa trên bằng chứng về điều trị THA ở người lớn 2014 của những thành viên được 
chọn trong Ủy ban Liên Quốc gia (Hoa Kỳ) lần thứ 8 (JNC 8) . 
6) Khuyến cáo chẩn đoán và xử trí THA của Hội THA Canada (CHEP) 2013- 2014. 
7) Khuyến cáo của Hội Tăng huyết áp Korean 2014. 
8) Khuyến cáo của Hội THA Malaysia 2012. 
9) Khuyến cáo của Hội Tim mạch Đài loan 2010. 
10) Báo cáo dịch tễ học THA của Việt nam 2011. 
11) Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị THA của Bộ Y Tế Việt nam 2009 
12) Biên bản Hội nghị đồng thuận các chuyên gia tại TP Hồ chí Minh 15/4/2014. 
13) Khuyến cáo ACC/AHA điều trị THA có bệnh mạch vành 5/2015 
14) Khuyến cáo AHA/ASA Xuất huyết não 9/2015 
57 
Mới