Bài giảng Thiết kế kỹ thuật - Chương 10: Bản vẽ lắp

ề tác dụng của cây th− mục quản lý bản vẽ lắp và các
Hình
Hình
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Th
lệnh hiệu chỉnh trên menu phụ ta phân tích ví dụ ở hình.trên đây. Để
cho cơ cấu hoạt động đ−ợc ta cần phải đặt 3 chi tiết cố định. Qua ví dụ trên
ta thấy lệnh Fix là cần thiết cho quá trình lắp ghép cơ cấu.
10.7. Chỉnh sửa chi tiết trong bản vẽ lắp
Lệnh: Edit Part
Lệnh này cho phép chỉnh sửa các thông số hình học của chi tiết khi đã lắp
ghép trong bản vẽ lắp để chỉnh sửa ta cần thực hiện những thao tác sau:
B−ớc 1: Trên cây
t−ợng của chi tiết
Assembly, khi đó
ta có thể tiến hành
học nào thì kích đ
t−ợng Extruded 
Extruded tuy nh
xanh hiên lên tại 
chi việc nhập kích
Hình,,,,,,,
Chi tiết cố địnhái
 th− mục quản lý của bản vẽ lắp kích chuột
 cần sửa. Sau đó kích hoạt lệnh Edit Part 
 toàn bộ cây th− mục quản lý chi tiết đó có
 sửa chi tiết nh− trong bản vẽ Part. Để sửa 
úp chuột vào biểu t−ợng đó ví dụ: nh− kích
của chi tiết Ct2 thì sẽ cho phép ta sửa 
iên sau khi kích chuột ta phải kích vào ô kí
đúng phần ta đang cần sửa trên của sổ đồ h
 th−ớc ô Modify để sửa hình  bên sẽ minh118
 phải vào biêt
 trên menu
 màu hồng và
thông số hình
 đúp vào biểu
khoảng cách
ch th−ớc màu
ọa. Để sửa ta
 họa.
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
119
Chú ý:
) Sau khi đã hoàn tất các thông số
hình học cần sửa phải ghi bản
vẽ lại bằng lệnh Save thì các kết
qủa sửa mới đ−ợc chấp nhận
đồng thời các thông số hình học
trên bản vẽ chi tiết, bản vẽ kỹ
thuật t−ơng ứng của chi tiết đó
cũng thay đổi theo, để kết thúc quá trình
sửa ta nhấn vào lệnh Edit Part một lần
nữa.
) Để mở lênh Edit Part ta cũng có thể
kích chuột phải vào biểu t−ợng chi tiết sửa sau đó chọn Edit Part trên
menu phụ hình bên minh họa.
10.8. Mở bản vẽ chi tiết từ bản vẽ lắp
Để mở bản vẽ lắp từ bản vẽ chi tiết tr−ớc
hết ta kích chuột phải vào biểu t−ợng của chi
tiết cần mở trong cây th− mục quản lý bản vẽ lắp
sau đó chọn Open [tên phai].sldprt
Chú ý:
) [Tên phai] : ở đây là tên bản vẽ chi tiết mà ta
cần mở.
) Lệnh này cho phép mở bản vẽ chi tiết ra để sửa cũng nh− để chuyển
chúng sang bản vẽ kỹ thuật.
10.9.Thay đổi, chỉnh sửa các dàng buộc của mối ghép
Hình . d−ới đây sẽ minh họa các lựa chọn chỉnh sửa, xoá.v.v. đối với
mối ghép. Sau đây là các lựa chọn:
9 Để thay đổi hay chỉnh sửa các dàng buộc của mối
ghép tr−ớc hết kích chuột phải vào mối ghép giữa
Hình.
Hình.
Hình
Hình.
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
120
hai chi tiết của dàng buộc đó khi menu phụ hiện lên chọn Edit
Definition khi đó menu lệnh Mate đ−ợc kích hoạt cho phép ta đặt lại
các dàng buộc của mối ghép.
9 Để xoá mối ghép ta chọn Delete
9 Để Zoom (phóng to) mối ghép chọn Zoom to selection.
10.9.Lấy copy đối xứng trong bản vẽ lắp bằng lệnh Mirror Component
 Lệnh này cho phép ta copy đối xứng các chi tiết và dàng buộc giữa chúng
qua một mặt phẳng đồng thời tạo ra các bản sao của bản vẽ chi tiết đó.
• Để kích hoạt lệnh này ta vào menu insert \ Mirror Components..
• Thao tác: Để thao tác với lệnh này tr−ớc hết ta phải tạo một mặt phẳng
để lấy đối xứng qua mặt phẳng này.
Để độc giả có thể tìm hiểu lệnh này qua ví dụ lắp cụm chi tiết hình d−ới
đây. Để thuận tiện cho quá trình tự thực hành của độc giả các chi tiết đ−ợc
lấy th− mục C:\ Program Files\ SolidWorks \Samples\ What’s
new\Vise đây là ví dụ có sẵn khi cài SolidWorks.
Để minh họa cho lệnh Mirror Component ta bắt đầu từ vị trí lắp nh− ở
hình d−ới đây.
Hình..
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
121
Tr−ớc tiên kích chuột chọn mặt lấy đối xứng ở đây chọn mặt center sau đó
kích hoạt lệnh Mirror Component khi giao diện của lệnh hiện lên hình..
d−ới đây minh họa, kích chuột vào chi tiết cần lấy đối xứng. Tên của chi
tiết hiện trên Components của giao diện lệnh Mirror Component, đánh
dấu vào ô phía tr−ớc tên chi tiết và kích vào Next sau đó chọn Finish ta có
hình  d−ới đây.
Hình.
Hình.
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
10.10.Chèn thêm chi tiết vào bản vẽ lắp
Để chèn thêm chi tiết vào bản vẽ lắp khi cần thiết ta có các tr−ờng hợp sau:
• Đối với các chi tiết khác nhau có hai cách sau:
+ Trên menu insert \ Component\ From file.. từ đó có thể chọn đ−ờng dẫn
tới bản vẽ Part của chi tiết cần đ−a vào bản vẽ lắp.
+ Mở bản vẽ chi tiết đồng thời
các thao tác ở mục 10.5 của ch
• Đối với các chi tiết giống n
+ Nhấp chuột trái vào biểu t−
chuột ngay suống phía d−ới biể
0+ Nhấp chuột trái vào t−ợng
bản vẽ lắp + phím Ctrl sau đó 
10.11.Xuất bản vẽ lắp thành 
 Trên bản vẽ lắp hoàn chỉn
có thể suất thành các chi tiết t
sau:
- Trên bản vẽ lắp vào menu In
ra ta chọn New có biểu t−ợng 
đây.122
 với bản vẽ lắp các thao tác tiếp theo t−ơng tự
−ơng này.
hau ta có các cách sau:
ợng chi tiết cần copy + phím Ctrl sau đó di
u t−ợng đó.
 chi tiết cần copy trên màn hình đồ hoạ của
di chuột sang vị trí mới của vùng đồ họa.
các bản vẽ chi tiết
h của một cơ cấu hay một máy hoàn chỉnh ta
hành phần. Để làm điều đó ta tiến hành nh−
sert \ Exploded View khi đó hộp thoại hiện
 trên hộp hội thoại hiện ra nh− hìnhd−ới
Hình
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
Trong khung Direction to explode along ta chọn ph−ơng để đối t−ợng suất
ra, còn khung Components to explode cho phép chọn chi tiết đ−ợc xuất ra
so với chi tiết trên hộp thoại còn Distance xác định khoảng cách xuất chi
tiết ra. Nếu ta chọn vào Reverse direction cho phép đổi chiều xuất ra của
của chi tiết. Sau đó chọn Apply chi tiết sẽ đ−ợc suất ra và tên của lần
xuất đầu tiên sẽ đ−ợc đặt tên là Explode Step1. Sau đó ta lại tiếp tục chọn
New và chọn các đối t−ợng xuất ra theo ý muốn và mỗi lần nh− vậy thì
trên hộp thoại Explode step lại đặt tên lần l−ợt là Explode step2, Explode
step3...,ta có thể kích vào các biểu t−ợng để sửa lại các Step đã tạo,
undo hoặc delete các mối quan hệ vừa tạo để kết thúc ta chọn OK.
10.12.Ví dụ mẫu
Lắp ghép bơm hình d−ới đây. Để thuận tiện cho độc giả khi thực
hành theo các h−ớng ở đây tác giả lấy ví dụ bản vẽ lắp ghép với các chi tiết
có sẵn khi trong mục C:\Program Files \SolidWorks \Samples \ Tutorial
\ animator các ví dụ này có sẵn khi cài SolidWorks.
Collar. sldprt123
Pin. sldprt
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
124
Sau đây là các b−ớc thực hành:
B−ớc 1: Đặt các dàng buộc giữa chi tiết center.sldprt với hai chi tiết
Claw.sldprt và chi tiết Pin.sldprt.
⇒ Mở các bản vẽ chi tiết center.sldprt, Claw.sldprt, Pin. Sldprt, sau đó mở
bản vẽ lắp Assambly mới chọn chế độ Window\ Tile Holizontally
hoặc Tille Vertically để đ−a tất cả các cửa sổ bản vẽ chi tiết và bản vẽ
lắp lên trên màn hình đồ họa hình d−ới đây sẽ minh họa.
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
125
Dùng chuột trái gắp vào biểu t−ợng các bản vẽ chi tiết sang bản vẽ
Assembly. Trên bản vẽ Assembly chọn chế độ Isomentric để đặt chi
tiết ở chế độ 3 D. Sau đó dùng các lệnh Pan ,Rotate View 
, Move Component , Rotate Component để đ−a các chi tiết và các
mối ghép lại gần nhau trợ giúp cho lệnh Mate.
⇒ Kích hoạt lệnh Mate:
+ Đặt dàng buộc hai mặt tiếp xúc hình.. minh họa.
+ Đặt dàng buộc hai lỗ đồng tâm hìnhminh họa.
+ Đặt dàng buộc trục của chi tiết Pin. Sldprt đồng tâm với lỗ của chi tiết
Claw.sldprt, sau đó đặt dàng buộc tiếp xúc giữa mặt sau của chi tiết Pin
với và mặt phẳng trong của chi tiết Claw
Hình.
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
126
B−ớc 2: Thêm chi tiết con-ron.sldprt vào bản vẽ lắp vào menu Insert\
component\ From File
hình .bên minh họa. Khi
giao diện insert
componenet hiện ra chọn
File con-ron.sldprt,
Collar.sldprt sau đó con chuột có biểu t−ợng kích chuột vào vùng đồ
họa để đặt vị trí insert đối t−ợng. Còn đối với chi tiết Pin. Sldprt để thêm
các chi tiết này ta chỉ cần nhấn phím Ctrl + chuột trái nhấc chi tiết ra vị trí
khác SolidWorks sẽ tự động copy. Hình d−ới đây minh họa.
B−ớc 3:
Tạo các mối ghép dàng buộc giữa các chi tiết con-ron.sldprt, Claw. Sldprt,
Pin. Sldprt, Collar.sldprt.
Hình.
Hình .
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
127
9 Đặt dàng buộc giữa chi tiết Collar.sldprt và Center. Sldprt là hai hình
trụ đồng tâm, kích chuột vào bề mặt trụ của chi tiết Center. Sldprt sau
đó kích hoạt lệnh Mate và chọn mặt trụ trong của chi tiết Collar.sldprt
hinhg .minh họa.
9 Tạo mối ghép giữa chi tiết Collar.sldprt và con-ron.sldprt bao gồm:
+ Hai mặt lỗ của hai chi tiết đồng tâm.
+ Hai mặt bên của hai chi tiết tiếp xúc với nhau.
Nh− vậy bậc tự do t−ơng đối giữa hai chi tiết này là một. Hình . d−ới đây
sẽ minh họa.
Hình.
Hình.
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
128
9 Tạo mối ghép giữa chi tiết Pin.sldprt và con-ron.sldprt bao gồm:
+ Mối ghép đồng trục giữa chi tiết Pin.sldprt và con-ron.sldprt
+ Mối ghép tiếp xúc giữa mặt bên của chi tiết con-ron.sldprt và mặt trong
của chi tiết Pin.sldprt.
9 Ghép mối ghép đồng tâm giữa chi tiết Claw. Sldprt và chi tiết con-
ron.sldprt hình  d−ới đây sẽ minh họa.
9 Tạo mối ghép giữa chi tiết Pin.sldprt và Clsaw.sldprt bao gồm:
+ Mối ghép đồng tâm giữa hai chi tiết
+ Mối ghép tiếp xúc giữa mặt bên ngoài của chi tiết Clsaw.sldprt và mặt
trong của chi tiết Pin.sldprt hình .minh họa.
Nh− vậy sau 3 b−ớc ta có hình d−ới đây
Hình..
Hình Hình.
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
129
B−ớc 4: Tạo các mối ghép của hai chân còn lại :
Copy các chi tiết Clsaw.sldprt, con-ron.sldprt thành hai ch tiết bằng
cách nhấn phím Ctrl+ kích chuột trái vào chi tiết gắp sang vị trí mới để
copy thành 2 chi tiết, t−ơng tự copy chi tiết Pin.sldprt thành 4 chi tiết. Hình
..d−ới đây sẽ minh họa.
Với các thao tác ghép t−ơng tự trên ta hoàn thành cơ cấu nh− hình
d−ới đây.
Hình
Hình
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
130
Trên đây là ví dụ mẫu về các thao tác lắp giáp để thành thạo các bạn
độc giả có thể luyện tập các thao tác với các bài tập tụ luyện sau:
Bài 1: Luyện tập các thao tác lắp giáp và cách đặt cố định cơ cấu ở hình
d−ới đây.
Hình.
Bài giảng thiết kế kỹ thuật
Nguyễn Hồng Thái
131