Bài giảng Pháp luật đại cương Việt Nam - Bài 6: Khái quát về luật dân sự. Luật tố tụng dân sự - Vũ Thị Bích Hường

Khái niệm luật dân sự, đối tượng và phương pháp điều chỉnh. 1. Khái niệm: Luật dân sự là tổng hợp các quy phạm pháp luật, điều chỉnh các quan hệ tài sản mang tính chất hàng hóa tiền tệ và một số quan hệ nhân thân trên cơ sở bình đẳng, độc lập, quyền tự định đoạt của các chủ thể khi tham gia vào các quan hệ đó. 2. Đổi trong điều chỉnh: Luật dân sự điều chỉnh những nhóm quan hệ sau đây:

+Quan hệ tài sản: Là quan hệ giữa người với người thông qua một tài sản dưới dạng một tư liệu sản xuất, một tư liệu tiêu dùng hoặc dịch vụ tạo ra một tài sản nhất định. Tài sản trong luật dân sự VN được hiểu theo nghĩa rộng, bao gồm: Tài sản, quyền về tài sản và nghĩa vụ về tài sản. Do vậy, quan hệ tài sản do luật dân sự VN điều chỉnh rất phong phú và đa dạng.

+Quan hệ nhân thânlà quan hệ giữa người với người không mang tính kinh tế, không tính được thành tiền, nó phát sinh do một giá trị tinh thần gắn liền với một người hoặc một tổ chức và không chuyển dịch được. Ví dụ: Quyền được đứng tên trên các tác phẩm văn học nghệ thuật, công trình mà người đó là tác giả; Quyền về nhãn hiệu hàng hóa của một doanh nghiệp. Quan hệ nhân thân được chia thành 2 loại:

+ Quan hệ nhân thân không liên quan đến tài sản là những quan hệ

gắn liền với tên gọi, danh dự, nhân phẩm, uy tín của công dân hoặc của một tổ chức nhất định (các giá trị này không làm phát sinh ở chủ

thể lợi ích vật chất). • Quan hệ nhân thân có liên quan đến tài sản là những quan hệ là cơ

sở làm phát sinh quan hệ tài sản. Ví dụ: Quyền tác giả, quyền phát minh sáng chế. Ở đây quan hệ nhân thân là cơ sở khăng định người sáng tạo ra tác phẩm, phát minh sáng chế. là tác giả của tác phẩm. Đây là quyên nhân thân không thể tách rời, chuyên dịch của người sáng tạo. Nhưng đồng thời với việc được thừa nhận là tác giả của tác phẩm, người đó được trả tiền tác gia. Như vậy lợi ích vật chất ở đây xuất phát từ một quan hệ nhân thân có trước.