Bài giảng Kế toán tài chính 1 - Chương 4: Kế toán tài sản cố định - Ngô Hoàng Di

 tư
66
34
67
Nguyên tắc hạch toán
• Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình
tăng, giảm giá trị hao mòn và giá trị hao mòn
luỹ kế của các loại TSCĐ và BĐSĐT trong quá
trình sử dụng do trích khấu hao TSCĐ, BĐSĐT
và những khoản tăng, giảm hao mòn khác của
TSCĐ, BĐSĐT.
• Trường hợp BĐSĐT nắm giữ chờ tăng giá,
doanh nghiệp không trích khấu hao mà xác
định tổn thất do giảm giá trị.
68
Các NVKT PS cơ bản
• Nghiệp vụ tăng TSCĐ
– Tăng do mua ngoài
– Tăng do xây dựng đưa vào sử dụng
– Tăng do nhận biếu tặng
– Tăng do trao đổi
• Nghiệp vụ giảm TSCĐ
– Thanh lý nhượng bán
35
69
TK 211, 213 
TK 1332
TK 
111, 331.. 
TK 333 
Lệ phí trước bạ
Giá mua
Chi phí trước khi sử dụngTK 
111, 331.. 
Mua tài sản cố định
70
TK 331 TK 242 TK 635
TK 1332
TK 111, 331
Trị giá mua trả ngay
Lãi trả chậm Phân bổ lãi
Chi phí trước khi sử dụng
TK 211, 213 
Tài sản cố định mua trả chậm
36
71
Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sau:
1. Vay dài hạn ngân hàng để thanh toán tiền mua một thiết bị sử dụng ở
phân xưởng trị giá 40.000.000 đ, thuế GTGT 10%, chi phí lắp đặt,
chạy thử trước khi sử dụng là 5.000.000 đ, thuế GTGT 10%, đã trả
bằng tiền mặt
2. Mua một cửa hàng giới thiệu sản phẩm có giá mua chưa có thuế là
5.000.000.000 đ, thuế GTGT 10% trên giá không bao gồm quyền sử
dụng đất, thanh toán bằng TGNH. Giá mua cửa hàng được phân tích
gồm giá của cửa hàng là 3.200.000.000 đ, quyền sử dụng đất là
1.800.000.000 đ.
3. Mua một thiết bị dưới hình thức trả góp trong 24 tháng với số tiền
thanh toán 10 triệu đồng/tháng. Giá mua trả ngay của thiết bị là 200
triệu đồng (giá chưa thuế, thuế suất 10%).
Ví dụ 12
72
TK 211, 213 
TK 1332
TK 
111, 331.. 
Giá mua (đã trừ giá 
trị phụ tùng thay thế
Giá trị phụ tùng thay thế
Mua tài sản cố định kèm phụ tùng thay thế
TK 153
37
73
Cty thương mại Anpha mua 1 xe nâng nhãn hiệu
T, giá mua chưa có thuế GTGT được khấu trừ
là 56 triệu đồng, thuế suất thuế GTGT là 10%,
đã thanh toán bằng chuyển khoản. Phụ tùng
kèm theo xe là 1 bộ xích nâng với giá trị hợp lý
là 3 triệu đồng.
Yêu cầu: Định khoản nghiệp vụ kinh tế phát sinh.
Ví dụ 13
74
TK 211, 213 
TK 111, 331.. 
TK 3333, 
3332, 3339 
Thuế nhập khẩu, lệ phí
Trị giá mua
Chi phí trước khi sử dụng
TK 33312 Thuế GTGT
hàng NK
TK 1332
Nhập khẩu Tài sản cố định
38
75
TK 241
TK 111, 112, 
152, 331,
TK 1332
TK 211, 213 
Tài sản cố định hình thành từ XDCB
Tập hợp chi 
phí XDCB Giá thành XDCB
76
1. Công ty đầu tư xây dựng một nhà xưởng, tổng
chi phí đầu tư tập hợp đến ngày bàn giao đưa
vào sử dụng là 1.200.000.000đ.
2. Mua một TSCĐ từ nước ngoài. Giá mua 12.000
USD, tỷ giá thực tế 20.815đ/USD. Thuế NK phải
nộp theo thuế suất 5%, thuế GTGT hàng nhập
khẩu là 10% giá có thuế nhập khẩu. Chi phí vận
chuyển, lắp đặt, chạy thử tổng cộng là
19.800.000đ, gồm cả 10% thuế GTGT, doanh
nghiệp đã thanh toán bằng tiền mặt.
Yêu cầu: Thực hiện định khoản
Ví dụ 14
39
77
TK 211, 213 
TK 711
TK 1332
TK 111, 331 
Giá trị hợp lý TSCĐ được biếu tặng
Chi phí trước khi sử dụng
Tài sản cố định được biếu tặng
78
TK 211/213 (nhận về)TK 211/213 (đem đi)
TK 214 (đem đi) 
Tài sản cố định trao đổi tương tự
NG
HMLK
GTCL 
của TS 
đem đi
40
79
TK 131
TK 214 – đem đi 
TK 1332
TK 211, 
213 –
đem đi 
TK 711
TK 33311
TK 811
TK 211, 
213
TK 111, 
112
TK 111, 
112
Tài sản cố định trao đổi không tương tự
1
2 3
80
Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sau:
1. Nhận biếu tặng 1 máy vi tính chưa qua sử dụng, trị giá
45.000.000 đ, doanh nghiệp nhận về sử dụng ở bộ phận
bán hàng. Chi phí vận chuyển máy tính về đến doanh
nghiệp là 660.000đ (đã có thuế GTGT 60.000), đã chi bằng
tiền mặt.
2. Đem một TSCĐHH đưa đi trao đổi để lấy một TSCĐHH khác
không tương tự. Nguyên giá của TSCĐHH đưa đi trao đổi
50.000.000đ, giá trị hao mòn của nó là 20.000.000đ, giá trị
hợp lý của TSCĐ đưa đi trao đổi là 20.000.000đ. Doanh
nghiệp nhận lại một TSCĐ HH khác, với số tiền bù thêm là
55.000.000đ (đã gồm thuế GTGT 10%). Doanh nghiệp đã
chi TGNH để trả thêm cho bên trao đổi chênh lệch giữa giá
trị tài sản đưa và giá trị tài sản nhận về. Biết trong giao dịch
trên thuế GTGT là 10%.
Ví dụ 15
41
81
TK 211/213 TK 214 
TK 811 
TK 111
TK 133
TK 711 TK 111
TK 3331
Thanh lý/Nhượng bán Tài sản cố định
1
2
3
82
1. Thanh lý một TSCĐ HH nguyên giá 50.000.000đ đã khấu
hao 45.000.000đ. Chi phí nhượng bán trả bằng TM
4.500.000đ. Tiền thu về nhượng bán TSCĐ bằng TGNH
giá bán 4.000.000đ, thuế GTGT phải nộp 10%.
2. Nhượng bán một thiết bị sản xuất ở phân xưởng sản xuất
số 1 cho Công ty X:
– Nguyên giá 380.000.000đ, đã khấu hao 190.000.000đ
– Giá bán chưa có thuế GTGT: 180.300.000đ
– Thuế GTGT phải nộp : 18.030.000đ
– Nhận giấy báo Có của Ngân hàng Công ty X đã thanh
toán.
– Chi tiền mặt thanh toán cho việc tân trang sửa chữa
trước khi bán thiết bị là 20.000.000đ.
Ví dụ 16 
42
83
TK 214
TK 627
TK 641
TK 642
TK 
211, 213
Ghi giảm hao mòn
TSCĐ
Trích KH TSCĐ dùng
trong sản xuất
Trích KH TSCĐ dùng
trong bán hàng
Trích KH TSCĐ dùng
trong QLDN
Khấu hao Tài sản cố định
84
Thực hiện trích khấu hao hay giảm trích khấu hao TSCĐ (theo
phương pháp đường thẳng) cho các trường hợp sau:
1. Ngày 5/4: mua trả chậm một thiết bị sản xuất dùng cho
hoạt động sản xuất, giá mua trả ngay đã bao gồm thuế
GTGT 10% là 330 triệu đồng, lãi trả chậm là 20 triệu đồng.
Thời gian sử dụng là 60 tháng.
2. Ngày 10/4, nhượng bán một thiết bị sử dụng ở văn phòng,
nguyên giá 30 triệu đồng, thời gian sử dụng 30 tháng, đến
cuối tháng 3 đã khấu hao được 20 tháng.
Ví dụ 17
43
85
TK 111, 152, 
334,
TK 627, 641, 642
DN tự thực hiện
TK 331
DN thuê ngoài
thực hiện
TK 133
Sửa chữa thường xuyên Tài sản cố định
86
Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sau:
1. Sửa chữa nhỏ TSCĐ tại bộ phận sản xuất
3.000.000đ, thanh toán bằng tiền mặt.
2. Thuê ngoài bảo trì máy lạnh, máy photo với chi phí
phát sinh là 6.200.000đ, thuế suất thuế GTGT 10%,
thanh toán bằng tiền mặt. Kế toán phân bổ chi phí này
trong 3 tháng, kể từ tháng này.
Ví dụ 18
44
87
TK111, 152, 
334,
Tập hợp chi 
phí SCL
TK 2413
TK, 242
TK 133
TK 627, 
641, 642
Kết chuyển
chi phí SCL
Định kỳ phân
bổ chi phí SCL
Sửa chữa lớn Tài sản cố định
88
Kết chuyển chi 
phí thực tế
Định kỳ, 
trích chi phí 
SCL
TK 241, 627, 
641, 642
TK 2413 TK 352
Phần trích trước < thực tế
Trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ
45
89
Ví dụ 19
• Thuê ngoài sửa chữa lớn đột xuất một tài sản cố định đang sử
dụng ở bộ phận quản lý. Chi phí sửa chữa lớn thanh toán bằng
TGNH 88 trđ, trong đó có thuế GTGT 10%. Kế toán thực hiện
phân bổ chi phí sửa chữa này 20 tháng, kể từ tháng này.
• DN đã có kế hoạch sửa chữa lớn TSCĐ X đang dùng ở bộ phận
sản xuất nên từ đầu năm DN đã trích trước vào chi phí mỗi tháng
40 trđ. Đến tháng này, tổng số đã trích trước là 200 trđ. Chi phí
sửa chữa lớn tập hợp:
– Chi phí vật liệu xuất dùng: 40 trđ
– Chi phí thiết bị thay thế xuất dùng: 120 trđ
– Chi phí nhân công phải trả: 42 trđ
– Chi phí khác bằng tiền: 3 trđ.
Việc sửa chữa lớn TSCĐ đã hoàn thành. Kế toán quyết toán với số liệu
trích trước của TSCĐ X.
89
90
TK 242
Trả tiền thuê nhiều kỳ
TK 133
TK 111, 
112, 331
TK 627, 641, 
642
Định kỳ phân bổ
Trả tiền thuê 
từng kỳ
TK 111, 
112, 331
TK 627, 
641, 642
Đi thuê TSCĐ (thuê hoạt động)
46
91
1. Thuê hoạt động xe chở nhân viên văn phòng với giá thuê
trả hàng tháng là 5.000.000đ (chưa có thuế GTGT 10%).
Tiền thuê trả 6 tháng 1 lần. Giá trị của tài sản này theo hợp
đồng là 500.000.000đ. Doanh nghiệp đã chuyển khoản
thanh toán tiền thuê của 6 tháng.
2. Thuê hoạt động một căn nhà để làm cửa hàng giới thiệu
sản phẩm với giá thuê là 16.000.000 đ/tháng (chưa có
thuế GTGT 10%). Tiền đặt cọc là 6 tháng tiền thuê. Doanh
nghiệp đã chuyển khoản thanh toán tiền đặt cọc và 1 tháng
tiền thuê.
Yêu cầu: Thực hiện các bút toán cần thiết ở bên Đi thuê và
bên Cho thuê.
Ví dụ 20
92
Chứng từ kế toán
• Hóa đơn
• Biên bản giao nhận TSCĐ
Mua sắm
• Biên bản quyết toán
• Biên bản nghiệm thu
Xây dựng
• Bảng tính và phân bổ khấu hao 
TSCĐKhấu hao
• Biên bản thanh lý TSCĐ
Thanh lý, 
nhượng bán
• Biên bản bàn giao TSCĐ sửa chữa 
lớn hoàn thành
• Biên bản kiểm kê TSCĐ
Sửa chữa, kiểm 
kê
47
93
Trong báo cáo tài chính, doanh nghiệp phải trình
bày theo từng loại TSCĐ hữu hình về những
thông tin sau:
– Phương pháp xác định nguyên giá TSCĐ
hữu hình;
– Phương pháp khấu hao; thời gian sử dụng
hữu ích hoặc tỷ lệ khấu hao;
– Nguyên giá, khấu hao lũy kế và giá trị còn lại
vào đầu năm và cuối kỳ.
Trình bày báo cáo tài chính
94
Trong Bản Thuyết minh báo cáo tài chính (Phần TSCĐ hữu hình)
phải trình bày các thông tin:
• Nguyên giá TSCĐ hữu hình tăng, giảm trong kỳ;
• Số khấu hao trong kỳ, tăng, giảm và lũy kế đến cuối kỳ;
• Giá trị còn lại của TSCĐ hữu hình đã dùng để thế chấp, cầm
cố;
• Chi phí đầu tư xây dựng cơ bản dở dang;
• Các cam kết về việc mua, bán TSCĐ hữu hình có giá trị lớn
trong tương lai;
• Giá trị còn lại của TSCĐ hữu hình tạm thời không được sử
dụng;
• Nguyên giá của TSCĐ hữu hình đã khấu hao hết nhưng vẫn
còn sử dụng;
• Giá trị còn lại của TSCĐ hữu hình đang chờ thanh lý;
• Các thay đổi khác về TSCĐ hữu hình.
Trình bày báo cáo tài chính (tiếp)
48
95
• Ngoài những vấn đề trình bày tương tự như TSCĐ hữu
hình, đối với TSCĐ vô hình phải thuyết minh thêm:
– Lý do một TSCĐ vô hình được khấu hao trên 20 năm
(Khi đưa ra các lý do này, doanh nghiệp phải chỉ ra các
nhân tố đóng vai trò quan trọng trong việc xác định thời
gian sử dụng hữu ích của tài sản);
– Giá trị hợp lý của TSCĐ vô hình do Nhà nước cấp,
trong đó ghi rõ: Giá trị hợp lý khi ghi nhận ban đầu; Giá
trị khấu hao lũy kế; Giá trị còn lại của tài sản.
– Giải trình khoản chi phí trong giai đoạn nghiên cứu và
chi phí trong giai đoạn triển khai đã được ghi nhận là
chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ.
– Các thay đổi khác về TSCĐ vô hình.
Trình bày báo cáo tài chính