An toàn bức xạ trong phòng can thiệp

Các bạn nhìn thấy !!! 
X-Ray Protective Accessories for Eyes 
Cataract Risk 
Lens of the eye is very sensitive to iodizing 
 radiation, which can cause permanent damage 
Due to that, eyes should be protected from radiation 
Risk of cataracts exist 
The statutory annual dose limit for eye lenses has been 
150 mSv. With the recommendations of April 2011, the 
IRCP (International Commission on Radiation Protection) 
advised a further dramatic reduction of the limit values: 
 - annual exposure should not be more than 20 mSv 
 over a 5 year average 
 - no annual exposure should exceed 50 mSv 
Radiation Safety and Fluoroscopy
Genetic effects
31
Các bạn có thể không nhìn thấy !!! 
AN TOÀN BỨC XẠ 
TRONG PHÒNG CAN THIỆP 
Các loại tia bức xạ 
Các loại tia bức xạ 
www.ocrwm.doe.gov/.../radiation-pathways.jpg
Radioactive 
Waste 
Radon 
X-Rays 
Consumer 
Products 
Nuclear 
Power 
Nuclear 
Medicine 
Solar Radiation 
Cosmic Rays 
Terrestrial 
Radiation 
Food & 
Drink 
Each 
Other 



Các nguồn bức xạ 
• Wilhelm Conrad Roentgen 
(1845-1923). 
• Nhà vật lý người Đức. 
• Được phát hiện tình cờ năm 
1895. 
• Dùng tia X để quan sát 
xương của bàn tay. 
• Giải Nobel vật lý năm 1901. 
Lịch sử của tia X 
• Phim XQ đầu tiên 
trên người. 
• Bàn tay của Bertha, 
vợ của Roentgen. 
Lịch sử của tia X 
Cơ chế tạo nên tia X 
Mức độ đâm xuyên của các tia 
Mức độ đâm xuyên của các loại tia 
bức xạ ion hoá khác nhau 
Ứng dụng của tia X 
Man-Made Sources : Modern Health Care
Conventional
Diagnostic
X-rays
Nuclear medicine 
for therapy 
& diagnosis
Các nguồn bức xạ do con người tạo ra 
Man-Made Sources : Modern Health Care
Fluoroscopic imaging of 
body systems
Radiation therapy for
cancer treatment
Các nguồn bức xạ do con người tạo ra 
Tại sao tia xạ nguy hiểm? 
• Tia X là sóng điện từ có năng lượng cao, có khả năng 
ion hoá mạnh. Khi chúng đi qua cơ thể sẽ làm đứt gãy 
các phân tử, giải phóng các gốc tự do. 
• Các gốc tự do này có phản ứng mạnh và tổn thương 
các protein có vai trò duy trì sự sống. Chúng làm tổn 
thương các tế bào, thoái triển tế bào, gây nên ung 
thư. 
• Một liều nhỏ tia xạ có thể gây nên tổn thương mô và 
khởi phát ung thư 
Đơn vị đo liều xạ 
• Đơn vị: Gray (J/kg) = Sieverts (Sv) = 100 Rad = 100 Rem 
• Là liều tia xạ hấp thu (năng lượng/khối cơ thể) có thể 
chuyển ra năng lượng ảnh hưởng đến các cơ quan 
chuyên biệt của cơ thể. 
• Nhằm đo đạc các ảnh hưởng sinh học của các tia khác 
nhau lên các mô cơ thể 
• Đơn vị hay dùng: mSv, microSV, nanoSv 
• Ở mức 10 Rem (100 mSv) có thể gây ung thư nếu chiếu 
trực tiếp trên người. 
Mức giới hạn xạ trong khoảng an toàn 
Uỷ ban An toàn xạ quốc tế (ICRP) đã quy định giới hạn an 
toàn tia xạ: 
• Với dân số nói chung, mức tia xạ không được vượt quá 
1mSv/năm (mức cơ bản trong tự nhiên). 
• Với một số nghề nghiệp đặc biệt, mức tia xạ không 
được vượt quá 20mSv/năm. 
Mức giới hạn này không bao gồm điều trị tia xạ trong lĩnh 
vực y học. 
Tổng liều bức xạ mỗi năm tại Hoa Kỳ 
Tổng cộng = 360 mrem/năm 
Tất cả các nguồn Do con người sinh ra 
Radon 
Internal 11% 
Cosmic 8% Terrestrial 6% 
Man-Made 18% 
55.0% 
Medical X-Rays 
Nuclear 
Medicine 4% 
Consumer 
Products 3% 
Other 1% 
11% 
Radiation Effects
Ảnh hưởng của tia xạ trên cơ thể 
Bentzen Nature Reviews Cancer 6, 702–713 (September 2006) | doi:10.1038/nrc1950 
Ảnh hưởng của tia xạ lên cơ thể theo thời gian 
Radiation Safety and Fluoroscopy
Dose-effect relationships
33
Ảnh hưởng của tia xạ lên cơ thể theo 
các yếu tố khác nhau 
Ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp của tia 
xạ trên nhiễm sắc thể 
Các thay đổi trên DNA 
Dose Employees 
(age 18+) 
Trainees 
(age <18) 
Members of 
Public 
Effective dose 20 mSv 6 mSv 1 mSv 
Equivalent dose for eye 150 mSv 50 mSv 15 mSv 
Equivalent dose for skin 500 mSv 150 mSv 50 mSv 
Equivalent dose for the hands, 
forearms, feet and ankles 
500 mSv 150 mSv 50 mSv 
Giới hạn liều phóng xạ mỗi năm 
Regulation 11 of Ionising Radiations Regulations 1999 
Radiological risk Dose (µSv) Risk of Death 
Living in Cornwall 
Brain scan 
Average annual 
Radon 
Transatlantic flight 
Chernobyl 
Chest X-ray 
135 g brazil nuts 
7800 
5000 
2700 
1000 
69 
46 
20 
10 
1 in 3,200 
1 in 5,000 
1 in 10,000 
1 in 25,000 
1 in 35,000 
1 in 500,000 
1 in 1.25 million 
1 in 2.5 million 
Source: Health Protection Agency 
Liều xạ phơi nhiễm trong các trường hợp 
Occupational 
exposure to 
radiation
Các nghề 
nghiệp chịu 
ảnh hưởng 
của tia xạ 
Liều xạ trong các thủ thuật y khoa (mSv) 
Low Sensitivity Mature red blood cells 
Muscle cells 
Ganglion cells 
Mature connective tissues 
Intermediate 
Sensitivity 
Gastric mucosa 
Mucous membranes 
Esophageal epithelium 
Urinary bladder epithelium 
High Sensitivity Primitive blood cells 
Intestinal epithelium 
Spermatogonia 
Lymphocytes 
Mức độ nhạy cảm của các cơ quan trong cơ thể 
Comparison of Administrative, Regulatory and Biological Effect Doses 
100% of People Die, 
CNS Syndrome 
Permanent Infertility 
Whole Body Regulatory Limit (5 rem/yr) 
Eye Regulatory Limit (15 rem/yr) 
50% of People Die (450 – 500 rad) 
Nausea & Vomiting (10% of People) 
Whole Body UTHSCH Administrative 
Limit (0.125 rem/month) 
Whole Body Exposure Partial Body Exposure 
Extremities Regulatory Limit (50 rem/yr) 
Eye UTHSCH Administrative 
Limit (0.375 rem/month) 
Rad or Rem 
Extremities UTHSCH Administrative 
Limit (1.275 rem/month) 
General Public Whole Body Regulatory 
Limit (0.100 rem/yr) 
No Clinical Symptoms Seen Below 10 rem 
Cataract Formation 
Loss of Hair 
Skin Reddening 
Decreased White Blood Cell Count 
Ulcers on the Skin 
Molecular Death (> 100,000 rad) 
Gastrointestinal Syndrome 
Các phương pháp hạn chế tia xạ 
Hạn chế thời gian 
Rút ngắn thời gian chiếu = giảm bớt tia 
Chỉ chiếu, chụp khi cần thiết 
Thực hiện các thao tác phụ thì không cần 
chiếu, chụp kèm 
Rút ngắn thời gian khi có thao tác gần bóng 
Tuy nhiên chụp với liều cao (độ rõ nét hơn) để 
rút ngắn thời gian thủ thuật được khuyên là 
không cần thiết! 
Kéo dài khoảng cách 
• Thực hiện dễ và có hiệu quả 
• Quy luật tỷ lệ nghịch mũ 2: 
– Tăng khoảng cách gấp đôi thì giảm 4 
lần mức độ tia 
– Tăng gấp 3 khoảng cách thì giảm 9 
lần cường độ tia 
• Càng xa thì càng giảm tia 
Che chắn cẩn thận 
• Sử dụng các vật liệu hấp thụ tia 
• Dụng cụ chắn hợp lý = Giảm 
cường độ tia 
• Vật liệu: Kính chắn và chì 
• Ví dụ: kính, áo, găng. 
Scattered Radiation 
Tia tán xạ 
Scattered Radiation 
Where does the X-Ray Radiation Come 
from? 
In addition to primary radiation, there exists a 
secondary or scattered radiation. 
Scattered radiation originates primarily in the body of 
a patient as radiation during its passage through a 
substance comes out with a changed direction. 
Radiation can also undergo subsequent scattering 
from the walls and other objects in the examination 
room. 
Tập trung vào vùng cơ thể để hạn chế tia 
X-Ray Protective Clothing – Decision Aid 
Lead Equivalent Comparison 
X-Ray Tube Voltage 
[kVp] 
X-Ray Reduction (%) 
Pb 0.25 mm 
X-Ray Reduction (%) 
Pb 0.35 mm 
X-Ray Reduction (%) 
Pb 0.50 mm 
50 99.4 99.8 >99.9 
80 91.8 94.8 97.3 
100 82.1 87.6 92.6 
150 58.3 72.9 82.4 
Source: Test report Dr. Eder N-1111, N-0611, N-0711 
Áo chì càng dầy = Giảm nhiều tia 
X-Ray Protective Accessories 
Các dụng cụ bảo hộ 
Product Portfolio 
Các dụng cụ bảo hộ 
Liều kế cá nhân 
KẾT LUẬN 
• Tia X là loại tia bức xạ ion hoá có đóng góp rất lớn 
trong các kỹ thuật chẩn đoán, điều trị và chăm sóc 
sức khoẻ con người, đặc biệt ứng dụng trong phòng 
can thiệp TM. 
• Tuy nhiên tia X có tác dụng gây tổn thương mô  
DNA, ảnh hưởng có hại đến sức khoẻ con người. 
• Nguyên tắc ALARA giúp giảm thiểu tác động của tia X 
lên cơ thể cho các nhân viên trong phòng can thiệp: 
 - Giảm thời gian tiếp xúc với tia 
 - Tăng khoảng cách đến nguồn tia 
 - Che chắn cẩn thận khỏi nguồn tia 
XIN CẢM ƠN !!!